"Otomatik katılım, işverensiz eksik olur"

Fiba Emeklilik Genel Müdürü Ömer Mert ile gündemdeki otomatik katılım uygulamasını, sektöre etkilerini konuştuk...

21.10.2016 14:41:550
Paylaş Tweet Paylaş
"Otomatik katılım, işverensiz eksik olur"
BES’te yeni uygulamaların ardı arkası kesilmiyor. Bu yıla kesintilere dair yeni bir yönetmelikle giren sektörde, geçtiğimiz 6 ayda emeklilik şirketlerinin gelirlerinde düşüş gözlemleniyor. Bu tespiti yapan sektörün dinamik oyuncularından Fiba Emeklilik’in genel müdürü Ömer Mert. “Son 3-4 yıldır gündem devamlı değişiyor. Bir bakıma mevzuat sersemliği içindeyiz” diyen Mert, ölçek ekonomisinin işlediği BES’te çok büyük fonlara sahip büyük oyuncuların etkilenmediğine dikkat çekiyor. “Şirket olarak belli bir ölçeğe ulaşmamışsanız zorlanıyorsunuz. Bizim satın almalarla büyümeyi tercih etmemizin sebebi bu” diyor. Şirket son olarak Ergo Emeklilik’i satın alarak bu oyunda iddialı olduğunu da ortaya koyuyor. Mert, mevzuat çalışmalarında son aşamaya gelinen otomatik katılımla ilgili de “Felsefi olarak yapılmak istenen şey çok doğru ama pratikte nasıl bir etki edeceğini görebilmek için beklemek gerekiyor” diyor. En son Ergo Emeklilik satın almasıyla sektörde öne çıkan Fiba Emeklilik Genel Müdürü Ömer Mert ile gündemdeki otomatik katılım uygulamasını, sektöre etkilerini ve şirketin yeni adımlarını konuştuk:
* 2016’nın BES için zor olacağı söyleniyordu. Yılbaşından bu yana geçen dönemi nasıl değerlendiriyorsunuz?
 2013 yılında devlet katkısının sektöre verdiği hız, yavaş yavaş azalmaya başladı. Ama beklendiği gibi çok radikal bir düşüş olduğunu söyleyemeyiz. 2013 yılında 1 milyon kişinin sisteme girmesiyle başlayan trend, 2014’te 900 bine, bu yıl da 700-800 bine düştü. Baktığınızda 2015 yılı, toplam 6 milyon müşteri ve 5 milyon TL’si devlet katkısı olmak üzere 48 milyon TL fon rakamlarıyla kapandı. Temmuz ortasında müşteri sayısı 6 milyon 380 bin, fon büyüklüğü de devlet katkısıyla beraber 55,5 milyar TL oldu. Fon getirileri iyi olduğu için hızlı büyüme ilk altı ayda devam etti. Rakamlara baktığımızda fon büyüklüğü artarken müşteri sayısının stabil kaldığını görüyoruz. Zaten potansiyel müşterilerin çoğunun BES’i var ve bu nedenle sayıları eskisi kadar yükseltmek pek mümkün değil.
* Peki bu yılbaşında devreye giren yeni düzenlemenin sektöre nasıl bir etkisi oldu?
 Toplam etkiyi görebilmek için yılsonunu beklemek lazım ama ilk göstergelere baktığımız zaman şirketlerin gelirlerinin belli oranda düştüğünü görüyoruz. Müşteri lehine bir hareket olduğu için çok fazla sesimizi çıkarmıyoruz.
* Bu tip sık mevzuat değişiklikleri sektörü olumsuz etkilemiyor mu?
 Son 3-4 yıldır gündem devamlı değişiyor. Her an, “Yeni ne olur ve bunlara nasıl hazırlanırız” diye düşünüyoruz. Bir bakıma mevzuat sersemliği içindeyiz. Yapılan değişiklikler, çok büyük fonlara sahip büyük oyuncuları etkilemiyor. Ama sektörde 18 şirket var, bunlardan 4-5 tanesi varlığını çok azalttı. Bazı şirketler artık iş yapamaz hale geldi. Küçük ya da büyük önemli değil, her şirketin aynı yatırımı yapması gerekiyor. Bu yüzden şirket olarak belli bir ölçeğe ulaşmamışsanız zorlanıyorsunuz. Biz de bu nedenle satın almalarla büyümeyi tercih ediyoruz. Yurtdışında çok büyük olan şirketler, Türkiye’de hayatına devam edemiyorsa bu noktada durup düşünmek lazım. BES artık yapılabilirliği zor bir ürün haline geldi.
* Nasıl bir kârlılık öngörüyorsunuz?
 2015’e göre kârın da zararın da büyümeyeceğini düşünüyorum. Sektörün büyümesine rağmen gelir artmayacak. Pazar payının yüzde 70’ine sahip olan ilk 4 şirket, gelir-gider ve kârzarar oranlarını çok etkiliyor. Bu büyüklerin ilk 5 aylık tabloda durumunun çok kötü olmadığını söyleyebiliriz. Şirketler, devamlı yeni satış yaptığı için yeni maliyet ekleniyor.
* BES’te otomatik katılım gündemde, sektöre neler getirecek?
 Felsefi olarak yapılmak istenen şey çok doğru ama pratikte nasıl bir etki edeceği konusunda beklemek gerekiyor. Otomatik katılımla öncelikli hedef, gençler ve yeni işe girenler olacak. Uygulamanın dünyada İngiltere gibi çok başarılı örnekleri var. Ancak şu an Türkiye’de uygulanmak istenen sistem, sadece çalışan katılımlı olacak. Dünyadaki başarılı örneklerde işveren, çalışan ve devlet olarak 3 ayaklı ilerleyen sistem, Türkiye’de işveren bacağı olmadan uygulanacak. Böyle bir örnek dünyada olmadığı için uygulama devreye girmeden ne olacağını öngörmek zor. İşveren katılımının olmaması şu an için en büyük risk. Bu noktada en azından devlet katkısının kuvvetli olması gerekiyor. Halihazırda çalışanların sisteme geçirilmesi ise şu an tartışma konusu. O çok kolaymış gibi gelmiyor çünkü 14-15 milyon kişiyi ilgilendiren bir hareket. Uygulamanın en başarılı örneği olarak gösterilen İngiltere’de ciddi bir işveren katılımı var. Türkiye’de maaşların zaten düşük olması gibi temel bir problem var. Bizim korkumuz, başarılı olmaması durumunda sektöre karşı tekrar önyargıların oluşması ve bunun sektörü baltalama ihtimali. Zaten yıllarca BES’e olan önyargılarla mücadele ettik ve sektör bu konuda yeni toparlanıyor. Tekrar önyargılar oluşabilir ve bu sektörü baltalayabilir.
* Eğer istendiği gibi giderse sektöre katkısı ne olacak?
 2023 için 200 milyar TL üzeri bir fon biriktirme ihtimali vardı. Bu şekilde 2025 gibi bir perspektifte 400 milyar TL’lere gelme ihtimali var.~“FON YÖNETİMİNDE UZMANLAŞACAĞIZ”
ÖNCELİK FON BÜYÜKLÜĞÜ
BES’te adetten çok ortalama fon büyüklüğüne önem veriyoruz. Fiba Emeklilik olarak 12 bin TL olan kişi başına düşen fon ortalamasıyla sektörün çok üzerindeyiz. Sektörde bu rakam 8 bin TL. Pazar payında değil, kişi başına düşen fon büyüklüğünde büyümek istiyoruz. Bu nedenle fona yönelik müşteri sayısını olabildiğince az tutmayı ve fon yönetiminde uzmanlaşmayı hedefliyoruz. Emeklilik şirketi olmayan bağımsız portföy şirketleriyle portföy anlaşmaları yapıyoruz, onlara portföy satmaları ve fonları kendilerinin yönetmeleri için yetki verdik. Bu kapsamda Altınbaş Grubu’nun Atlas adlı porföy şirketi, Perform Portföy ile anlaştık. Bu konuda bir platform haline gelmek istiyoruz.
HEDEF 300 MİLYON TL Şu an fon büyüklüğümüz Ergo Emeklilik’in satın almasıyla 250 milyon TL oldu. Yılsonunda bu rakamın 300 milyon TL’ye ulaşmasını amaçlıyoruz. Ardından her yıl yüzde 40 civarında büyüyeceğimizi düşünüyorum. Müşteri sayısında ise yüzde 15 büyümemiz olacak. 5 yıllık hedefimiz fon büyüklüğünde 1 milyar TL’yi geçmek. Ama bir satın almayla bu 1 milyar TL’yi daha önce de geçebiliriz.

“SATIN ALMALARA DEVAM EDECEĞİZ”
MÜŞTERİ SAYISI ARTTI
Ergo Emeklilik’in satın alınması, bizim için kârlı bir operasyon oldu. Geçen yıl gerçekleştiren Talas Grubu şirketi CIV Hayat satın almasıyla bu, ikinci büyük hareketimiz oldu. Ergo Emeklilik’in yaklaşık 35-40 bin müşterisinin bünyemize katılmasıyla BES’te müşteri sayımız yılsonunda 50 bine ulaşacak. Aktif büyüklüğümüzün de bu satın alma sonrasında 400 milyon TL’ye geleceğini öngörüyoruz.
BÜYÜME STRATEJİSİ Kuruluşumuzun 3’üncü yılında bu büyüklüğe ulaşmamızda satın almaların büyük önemi var. Kazandığımızı yatırımlara ayırarak büyüme stratejimiz doğrultusunda satın almalara devam etmek istiyoruz. Şu anda 4 bin 200 tane PTT, 70 tane Fibabanka, 44 tane ICBC şubesiyle dağıtım yapıyoruz. Aktif Bank, Anadolubank ve Burgan Bank’la da anlaşmalıyız. BES satışlarımız ise sadece Fibabanka şubelerinde gerçekleşiyor.

MERT'E GÖRE BES'İN GÖRÜNÜMÜ
Devlet katkısının verdiği hız azalmaya başladı. 2013’te 1 milyon, 2014’te 900 bine, bu yıl da 700-800 bine düştü.
2015 yılı, toplam 6 milyon müşteri ve 5 milyon TL’si devlet katkısı olmak üzere 48 milyon TL fon rakamlarıyla kapandı.
Temmuz ortasında müşteri sayısı 6 milyon 380 bin, fon büyüklüğü de beraber 55,5 milyar TL oldu.
Sektörde 18 şirket var, bunlardan 4-5’i varlığını çok azalttı, iş yapamaz hale geldiler.
2015’e göre kârın da zararın da büyümeyeceğini düşünüyorum. Sektörün büyümesine rağmen gelir artmayacak.
Büyük şirketlerden yılda 90-100 bin kişi çıkış yapıyor. Paylarını korumaları için 250 bin satış yapmaları gerekiyor.
2023 için 200 milyar TL üzeri bir fon hedefi vardı. Bu şekilde 2025’te 400 milyar TL’ye ulaşılabilir.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz