Çöpten çıkan para

Siemens Vakfı çöp toplayıcılarının çalışma koşullarını iyileştirilmesine çalışıyor.

1.06.2012 00:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Çöpten çıkan para
Dünyanın dört bir yanında pek çok insan şehirlerdeki çöpleri toplayarak, tasnif ederek ve geri kazanarak geçimini kazanıyor. Siemens Vakfı ise bu insanların çalışma koşullarının iyileştirilmesine çalışıyor.
Cochabamba, El Alto, La Paz ve Santa Cruz şehirlerinin banliyölerindeki devasa çöp sahaları görülmeye değer yerlerdir. Çoğunlukla kadınlar ve çocuklardan oluşan çöp toplayıcıları, çöp dağlarının arasında dolaşarakgeri kazanılabilir veya yeniden kullanılabilir ne bulurlarsa toplar. Bu dört şehirde her gün toplam 3 bin ton civarında atık üretilir. Bir geliştirme organizasyonu olan Swisscontact, bu atıklardan yüzde 80'inin geri kazanılabileceğini ve atık ayrıştırmayla gerikazanım sayesinde 20 bin kişiye iş olanağı yaratılabileceğini tahmin ediyor. Ancak her ne kadar Bolivya'nın büyük şehirlerinde yaşayan nüfusun yüzde 70'ine atık tasnif hizmeti sunuluyor olsa da çöplerin çoğu ayrıştırılmamış olarak çöp alanlarını veya caddeleri boyluyor. Burada temel sorun küçük belediyelerin bu çöplerle yeterince ilgilenecek kadar fonlarının olmaması. Swisscontact'da bir proje mühendisi olan Matthias Nabholz, "Bu gibi yerlerde insanların yüzde 40'ı kendi çöpünü yakar, yüzde 33'ü onları yeşil alanlara atar, yüzde 16'sı nehirlere döker, ve yaklaşık yüzde 7'si de arka bahçelerine gömer" diyor. Siemens Vakfı pek çok şehirde atık yönetimini iyileştirmek için 2010 yılında "Çevreci Yönetimle İş ve Gelir Yaratma" projesini desteklemeye başladı. Swisscontact tarafından 2009 yılında başlatılan bu proje, atık ayrıştırma; plastik, cam, kağıt, metal ve organik atıkları ekonomik anlamda gerika-zanma ve çöp alanlarında geri kalan atıkları uygun bir şekilde imha etmek için adım adım kapsamlı sistemler kurabilecek kapasitede kamu-özel sektör ortaklıkları kurmak için tasarlanmış. Siemens Vakfı'nda bu projeden sorumlu yönetici Gerhard Hütter, "Mevcut kentsel altyapılardan faydalanıyoruz. Kent belediye yönetimi hiyerarşisinde en alt seviyede olan yerel yönetimlerle birlikte çalışıyoruz. Buradaki yönetimlerde görev yapanlar 'gayriresmi' atık toplayıcılarla sözleşmeler yapıyor" diyor. Bu gayriresmi atık toplayıcıları haftada üç kez kendilerine tahsis edilmiş belirli alanlardaki gerikazanılabilirleri topluyor, onları titizlikle tasnif ediyor ve ardından hepsini en yakın atık toplama merkezine ya da gübre yığma alanına getiriyor. Bu toplama merkezleri gelen gerikazanılabilir bu atıkları Bolivya ve yurtdışındaki şirketlere satıyor. Bu şekilde yaratılan gelirden atık toplayıcılara ödeme yapıldıktan sonra kalan para ile atık farkındalığı kampanyalarına fon aktarılıyor. Projenin ortakları aynı zamanda 750 bin civarında haneye ulaşmayı başarabilmiş çocuklar ve yetişkinler için bir eğitimprogramını da yürütüyor. 2010 yılı sonu itibarıyla bu projede yüzde 40'ı kadın olmak üzere toplam 200 atık toplayıcısı çalışıyor. Hütter, "2010 yılında onların çabaları sayesinde çöp alanlarından yaklaşık 7 bin ton kadar gerikazanılabilir atık kurtarıldı" diyor. Projenin düzgün çalışabilmesi için uygun teşviklerin verilmesi gerekiyor. Örneğin atık toplayıcılarına iş kıyafetleri, iki tekerlekli el arabaları ve tehlikeli maddeler hakkında bilgiler veriliyor. Bir o kadar önemli olan da onlara her gün hiç şaşmadan 6 dolar ödenmesi ve sosyal statülerinin gelişmesine destek olunması.~
Bu proje ayrıca aralıksız eğitim fırsatları sunarak filizlenmekte olan girişimcileri de destekliyor. Nabholz büyük bir gururla, "Daha şimdiden size birkaç başarı hikayesi anlatabiliriz" diyor. Bunlardan biri, La Paz'lı bir grafik tasarımcısı olan Daniela Bolivar'la ilgili. Bu genç kadın reklamcılıkta kullanılan plastik kaplamaları, çantalara ve aksesuarlara dönüştüren küçük bir gerika-zanım şirketinin sahibi. Hütter, "Ama halen uzun vadede atık yönetiminde bağlayıcı yasal şartnamelere ihtiyacımız var" diyor. Bu sorun şimdilik proje ortakları ve şehir otoritelerince çözülüyor. Nabholz, "Cochabamba bu projenin çapının büyütülmesi için 1 milyon dolarlık destek sunacağını duyurdu ve La Paz şehri de kendi belediyesinde bu projeye bakacak bir proje koordinatörü atadı" diyor. Bu çok önemli çünkü imha edilen her bir tonluk atığın yaklaşık 30 dolarlık bir maliyeti var. Ve bu rakam Bolivya gibi bir ülke için hiç de az sayılmaz. İlk proje aşamasının 2012 yılı sonlarına kadar sürmesi bekleniyor. Eğer mümkün olursa proje ortakları, çöp toplayıcılarının çocuklarına ebeveynleri çalışırken günlük bakım hizmetleri de vermek istiyor. Siemens Vakfı için burada yerel okullarla işbirliklerine gidilmesi çok önemli. Hütter, "Biz çocukların ve gençlerin mümkün olduğunca erken yaşlarda çevreye, sağlığa ve hijyene odaklanmalarını sağlamak istiyoruz" diyor. Projenin ortakları aynı zamanda gelecekte zehirli atıklar ve her geçen gün artan elektronik çöplerle ilgili sorunlara özel bir dikkat çekilmesini sağlamak da istiyor.

Hülya Dağlı

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz