Yeni mezun ne kazanır?

İşte otomotivden finansa perakendeden bilişime kadar farklı sektörlerdeki yeni mezun ücretleri...

1.02.2013 00:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Yeni mezun ne kazanır?
Yeni mezun ücretleri aylık ortalama 2 bin ila 2 bin 500 TL arasında değişiyor. Master ve doktora yapmış olmak maaşı en fazla yüzde 30 artırıyor. Hatta çoğu iş yerinde aradaki fark yüzde 10’da kalıyor. Yeni mezuna en yüksek ücret ödeyen sektörler arasında ilk sırada finans, hızlı tüketim, otomotiv ve teknoloji yer alıyor. Bu sektörlerde yeni mezun maaşları 4 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Pozisyon bazında ise en yüksek ücreti satış, hukuk, bilişim ve iş geliştirme departmanlarında başlayan yeni mezunlar kazanıyor. Dünyanın en büyük danışmanlık şirketlerinden Towers Watson’ın “Türkiye Ücret Araştırması 2012 Raporu”na göre Türkiye’de yeni mezunlar Avrupa ve ABD’dekilere göre çok daha az maaş alıyor. Raporun sonuçları dikkat çekici... Rapor, özellikle Türkiye’de en alt ve en üst kademe arasındaki ücret uçumunun devam ettiğini gösteriyor. Türkiye’deki yeni mezunlara CEO’nun maaşının 13’te biri kadar ücret ödeniyor. Buna karşın Avrupa ve ABD’deki şirketlerde yeni mezunlar daha yüksek ücret alıyor. Bu bölgelerde yeni işe giren üniversite mezunlarıyla CEO ve genel müdür gelirleri arasında 4-6 kat arasında fark bulunuyor. Türkiye’deki büyük şirketlerde de durum pek farklı değil. En büyük 500 şirkette yeni işe giren üniversite mezunları aylık ortalama 2 bin ila 2 bin 500 TL maaşla işe başlıyor. Master veya doktora yapmışsa ücreti en fazla yüzde 15-20 daha fazla oluyor. Yeni mezunlara en yüksek ücreti ödeyen sektörlerin başında ise hızlı tüketim, finans, otomotiv ve bilişim var. Sektör fark etmeksizin satış, hukuk, finans, iş geliştirme ve bilişim departmanlarında çalışan yeni mezunlar diğerlerine göre daha fazla kazanıyor. 8 temel sektörde yeni mezun ücretlerini araştırdık. İşte otomotivden finansa perakendeden bilişime kadar farklı sektörlerdeki yeni mezun ücretleri...

ÜCRETLER DÜŞÜK
Yeni mezun olan adayın ücret seviyesi hangi üniversiteden mezun olduğu, mezun olduğu bölüm, bildiği yabancı dil sayısına, düzeyine ve çalıştığı şirkete göre değişkenlik gösteriyor. Genellikle yabancı şirketler yeni mezunları daha yüksek ücretle işe alıyor. İllere göre değerlendirildiğinde ise başlangıç ücretleri büyük şehirlerde göreceli olarak daha yüksek. Türkiye’de yeni mezun ücretleri Avrupa ve Amerika’yla kıyaslandığında da oldukça düşük kalıyor. Türkiye’nin en büyük 500 şirketinde bile yeni mezunlar aylık ortalama 2 bin ila 2 bin 500 TL arasında değişen bir ücretle işe başlıyor. Towers Watson Genel Müdürü Süha Alıcı da Türkiye’de işe yeni giren üniversite mezunlarıyla diğer yönetim kademeleri arasındaki ücret uçurumunun yüksek olduğuna dikkat çekiyor.~
Alıcı, “Gelişmiş ülkelerde CEO maaşları, yeni işe giren üniversite mezunlarının 4-6 katı iken Türkiye’de bu oranın 12-13 kat seviyelerinde olduğunu gözlemliyoruz” diyor. İnsan kaynakları şirketi Hugent’ın satış direktörü Çağlan Ünal Üzümcü de yeni mezunların aldıkları ücretin sektöre ve şirkete göre değiştiğini belirtiyor. Üzümcü, “Orta düzeydeki şirketlerde yeni mezun ücretlerinin aylık net bin 500 ila 2 bin TL’nin altına indiğini pek görmüyoruz” diyor ve ekliyor: “Büyük şirketlerde ise yeni mezunlar genellikle en az 2 bin 500 ila 3 bin TL kazanıyor. Finans ve bilişim sektöründe ise aylık gelirler 4 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.”

MASTER’IN ETKİSİ AZ
Master ve doktora gibi eğitim durumu da ücreti belirleyen bir diğer önemli unsur. İşe yeni giren mezunların lisansın yanı sıra master veya doktora derecelerinin olması şirketlerin sadece çok azında giriş maaşını etkiliyor. Master yapan yeni mezunlar, yapmayanlara göre yüzde 10 ila yüzde 15 arasında daha fazla kazanıyor. Türkiye’nin en büyük 500 şirketinde ise yüksek lisansı olan yeni mezunlar, bin 750 TL ila 3 bin 500 TL arasında aylık net maaş alıyor. Yeni mezunlar eğitime göre değerlendirildiğinde ise en büyük fark doktorada ortaya çıkıyor. Doktora yapan yeni mezunlar 2 bin 300 ila 3 bin 500 TL’ye kadar değişen maaşlar alabiliyor. Secretcv.com’un genel müdürü Okan Tütüncü de işe yeni giren yeni mezunların daha önce yaptığı stajların yanı sıra master ya da doktora yapmış olmasının ücret skalasını pozitif olarak etkileyeceğine dikkat çekiyor. Tütüncü, “Konusunda yetkin bir üniversitede master veya doktor yapmak, ücretlere yüzde 10 civarında katkı yaptığı gibi işe alımda da etkili oluyor” diyor. Türkiye’nin önde gelen şirketlerinden TAV’ın IK Müdürü Onur Kumtepe de master’ın olumlu etkisine vurgu yapıyor ve “Master veya doktora yapılan konu, kişinin çalışacağı alanla doğrudan ilgiliyse ve bu bilgi birikimi yapılan işte direkt kullanılacaksa kişinin pozisyonun bulunduğu ücret skalasında medyana daha yakın bir konumda işe başlaması sağlanabiliyor.”

HANGİ SEKTÖR ŞANSLI?
Yeni mezun ücretlerinin en yüksek olduğu sektörlerin başında finans, hızlı tüketim, otomotiv ve
e-ticaret gibi alanlar geliyor. Özellikle enerji, bilişim, e-ticaret gibi yeni gelişen sektörlerde pazarın güçlü şirketlerinin yeni mezunlara daha iyi ücret ödediği gözlemleniyor. Üzümcü de bu sektörlerdeki şirketlerin diğerlerine göre daha fazla sayıda yeni mezun alımı yaptığını ve ücret paketlerinin de daha iyi olduğunu ifade ediyor. Üzümcü, “Bu sektörlerde yeni mezunlar birçok başka sektörde 2-3 yıl deneyimli kişilerin aldığı ücretleri alıyor” diye konuşuyor. Tütüncü’ye göre yeni mezunlar en iyi ücreti otomotiv sektöründe alıyor. Otomotiv sektöründe yeni işe giren üniversite mezunları aylık mininum net 2 bin TL maaşla işe giriyor.~
Otomotivde maksimum giriş seviyesi ücreti ise 3 bin TL’ye kadar çıkıyor. Türkiye’de yaklaşık olarak 90 bin kişinin çalıştığı tahmin edilen bilişim sektörü de giriş seviyesi ücretlerin yüksek olduğu işler arasında. TÜBIDER’in araştırmasına göre sektördeki çalışanların yüzde 25,2’si 2 bin 500 TL’den fazla kazanıyor. Sektördeki çalışanların yüzde 7,5’i ise 4 bin TL ve üzerinde maaş alıyor. Sektörler arasında en düşük giriş seviyesi ücret ise perakende, reklam, hakla ilişkiler ve hizmet alanlarında görülüyor. Perakendede yeni mezun ücretleri aylık minimum bin TL’den başlıyor maksimum 2 bin TL’ye kadar çıkıyor.

POZİSYON ÖNEMLİ
Sektörden bağımsız olarak yeni mezunların işe girdiği şirkette çalıştıkları departman da ücret seviyesinde önemli bir etken. Mezun olduktan sonra satış, hukuk, iş geliştirme, bilgi işlem ve denetimde işe başlayanlar rakiplerine göre daha yüksek ücret alıyor. En düşük ücret ise çağrı merkezi, idari işler ve müşteri hizmetlerinde çalışanlara ödeniyor. Kumtepe, “Piyasa genelinde başlangıç seviyesinde fonksiyon bazında en yüksek mevcut ücreti hukuk fonksiyonu çalışanları alıyor” diyor. Hukuk bölümünde işe başlayanlar aylık net 2 bin 500 TL ücret alıyor. Kumtepe’ye göre yüksek ücret konusunda hukuk bölümünde çalışanları satış, AR-GE, pazarlama, iş geliştirme, proje yönetimi fonksiyonları takip ediyor. İnsan kaynakları bölümlerinde çalışan yeni mezunların kazançları da ortalamaya yakın. İnsan kaynakları fonksiyonun başlangıç pozisyonu için aylık ortalama ödediği ücret bin 700 TL seviyesinde bulunuyor. Oxygen Genel Müdürü Tolga Bilgin de yeni mezunların en çok para kazanabileceği bölümün satış departmanı olduğuna dikkat çekiyor. Bilgin, ‘Yeni mezunun eğer dışa dönük ve enerjik bir yapısı varsa en çok para kazanabileceği alan prim sistemi iyi çalışan satış görevleridir” diyor. En düşük başlangıç ücretleri ise çağrı merkezi fonksiyonlarında veriliyor. Çağrı merkezi fonksiyonlarında aylık ortalama yeni mezun ücretleri 900 TL seviyesine kadar düşebiliyor. Ücret konusunda dezavantajlı olan bölümler arasında müşteri hizmetleri, idari işler, muhasebe de yer alıyor. Ancak uzmanlar bu yıl diğer çalışanlar gibi yeni mezunların maaşlarında da yüzde 7-8 arasında artış yaşanacağını öngörüyor.

STAJYER MAAŞI

Yeni mezun işe alımları yılın her döneminde yapılıyor. Ancak yaz döneminden başlamak üzere eylül ve ekim özellikle yeni mezun adayların yoğun olarak değerlendirildiği bir periyod oluyor. Birçok firma özellikle iyi okullardan mezun ve yabancı dil bilen iyi, yeni mezun adayları bu dönemde bünyelerine katıyor.
Uzmanlar ise önde gelen şirketlere kabul edilen yeni mezunların büyük bir bölümünün daha önce stajyer olarak aynı şirkette çalıştığını belirtiyor. Stajyer aylıkları ise pek çok şirkette asgari ücret üzerinden ödeniyor. Staj sürelerinin sonunda adayların 6 ila 12 aylık performanslarına göre ücret seviyeleri artıyor veya azalıyor. Data Expert Genel Müdürü Hasan Altunkaya da büyük şirketlerde yeni mezunların genelde stajyer olarak işe başladığını söylüyor. Altunkaya, “Bu staj sürecinin sonunda yeni mezunların performansına göre ücret seviyesi belirleniyor” diyor. Dünyanın en büyük teknoloji şirketlerinden Microsoft’ta da staj kapsamındaki stajyerlere asgari ücret ödeniyor. Ancak buna ilaveten yemek parası ve staj süresince kullanmaları için notebook bilgisayar temin ediliyor. Ayrıca stajyerler de şirketteki tüm çalışanlara sunulan yan haklardan faydalanabiliyor. Modus Consultancy’nin kurucusu Itır Volkan da geleceğin liderlerini yetiştirmek için yetenek programları düzenleyen yabancı şirketlerin diğerlerine göre yeni mezunlara daha yüksek ücret ödediğini söylüyor. Volkan, “Uluslararası şirketler iyi düzeyde yabancı dil bilen ve yüksek lisans yapmış olan adaylardan oluşturdukları yetenek havuzundaki yeni mezunlara piyasa ortalamasının üzerinde ücret ödüyor” diye konuşuyor.~

HASAN ALTUNKAYA
DATA EXPERT GENEL MÜDÜRÜ
“Maaş ikinci planda olmalı”
TECRÜBE ÖNEMLİ

Yeni mezunlar basamakları çok hızlı tırmanmak istiyor. Ancak bir deneyimleri yok. ilk önce ücret ve koltuğu dikkate almadan deneyim kazanmak için yola çıkmalılar. Bana göre bir veya iki yıl bir yönetici yanında yapılacak asistanlık en iyi deneyime ulaşmanın yoludur. Maaş ikinci planda kalmalı.
SABIRSIZLAR
Yeni mezunların sabır katsayıları çok düşük. Sabırlı olmaları, mütevazı ve müteşekkir olmaları gerekiyor. Sektör olarak yeni mezunların daha fazla kazanç elde edebileceği işlerin başında sosyal medya, iletişim, e-ticaret, sağlık, turizm, bulut bilişim, telekomünikasyon, enerji, hukuk alanları geliyor.
FARK YARATAN EĞİTİM
Ayrıca yeni mezunların konusunda yetkin üniversitelerin düzenlediği sertifika programlarına katılmaları, gelirlerini artırmalarını sağlayabilir. Sosyal branşlardan mezun olanlar için sosyal medya, insan kaynakları, dış ticaret sertifika programları iş bulma şansını artırabilir.
MÜHENDİSLER İÇİN
Mühendis kökenlilerin endüstri işletmeciliği gibi eğitimlere katılmalarını öneriyorum. Bu sertifika programları onları benzer bölümlerden mezun olanlardan ayıracak ve işe alımlarda öne geçmelerini sağlayacak.

ÇAĞLAN ÜNAL ÜZÜMCÜ
HUGENT SATIŞ DİREKTÖRÜ
“En iyi ücretler finans ve BT’de”
AYLIK ÜCRET 3 BİN TL

Yeni mezunların aldıkları ücretler sektöre ve şirkete göre değişiyor. Artık orta düzeydeki firmalarda bin 500 TL’nin altında kalan aylık ücretleri pek görmüyoruz. Büyük şirketlerde genellikle yeni mezun aylıkları 3 bin TL’ye kadar çıkıyor. BT sektöründe ise aylık net ücretler 4 bin TL’yi bile bulabiliyor.
ŞİRKETE GÖRE DEĞİŞİYOR
Master ve doktora yapmanın şirketin ücret sistemindeki kriterlerle ilgisi var. Büyük şirketlerin ücretlendirme sistemlerinde pozisyon için belirlenmiş bir sabit maaş ve çalışanın sahip olduğu ek kriterlere göre artan ek ödemeler söz konusu oluyor. Örneğin yeni mezun için belirlenen sabit maaş aylık net 2 bin TL ise bu kişinin yabancı dil, master, doktora ya da belirli sertifika gibi kriterlere sahip olması ücretinin artmasını sağlayacaktır. Her bir ek kriter için aylık maaşına net 100 ila 200 TL arasında ek ücret hak etmiş olur.
ONUR KUMTEPE TAV İNSAN KAYNAKLARI MÜDÜRÜ
“2013’te ücretleri yüzde 8 artacak”
ARTIŞ BEKLENİYOR

Yeni mezun çalışanlar için bütün şirketlerde ücret politikaları düşük. Genellikle yeni mezun çalışanların medyanın yüzde 10-20 aşağıda bir ücretle işe başladığını görüyoruz. Bu yıl ise yeni mezun ücretlerinde yüzde 8 oranında artış olacağını öngörüyoruz.
EN AZ KAZANANLAR
Yeni mezun seviyesinde en düşük başlangıç ücretleri çağrı merkezi fonksiyonlarında. Bunların aylık net kazançları 900 TL’ye kadar düşebiliyor. Yeni mezunlar açısından ücret konusunda en şanssız fonksiyonlar arasında çağrı merkezini müşteri hizmetleri, idari işler ve muhasebe takip ediyor.
MAKSİMUM 2 BİN TL
TAV’da işe yeni giren üniversite öğrencileri için başlangıç seviyesi dediğimiz ücretler pozisyonun niteliğine ve görevin kapsamına göre değişiyor. Yeni mezunlara minimum bin 400 TL ila 2 bin TL arasında ücret veriyoruz.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz