Dünyanın Paralarına Ne Oluyor?

Türkiye’den bazı gelişmeleri izliyoruz. Önce Türk Lirası’nda hızlı değer kaybı oldu, dolar 1.8 milyona kadar yükseldi. Ardından işler tersine döndü, “Bu doların hali ne olacak?” sorusu ortaya atıld...

1.02.2004 02:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Türkiye’den bazı gelişmeleri izliyoruz. Önce Türk Lirası’nda hızlı değer kaybı oldu, dolar 1.8 milyona kadar yükseldi. Ardından işler tersine döndü, “Bu doların hali ne olacak?” sorusu ortaya atıldı. Aynı dönemde uluslar arası piyasalarda da ilginç gelişmeler, iniş ve çıkışlar gözlendi. Euro’nun çıkışı, doların düşüşü… Yen, Sterlin ve diğer para birimleri… Herkes dünyanın önde gelen para birimlerinin geleceğini tartışıyor. Bu konunun uzmanı olan Deutsche Bank Döviz Kuru Araştırmaları Küresel Başkanı Michael Rosenberg, Capital için yaptığı analizde, herkesin yanıtını aradığı sorulara açıklık getirdi.  
 
Türkiye’nin ekonomik kriz yaşadığı dönemde herkes birbirine şu soruyu yöneltiyordu: “Dolardaki yükseliş nerede duracak, TL daha ne kadar değer kaybeder?” Aradan 2 yıldan biraz fazla geçti. Şimdi soru değişti. Sokaktaki vatandaştan işadamına yanıtı aranan soru şu: “Dolardaki düşüş nereye kadar gidecek?”  
 
Benzer sorular sadece Türkiye’de değil. Son birkaç yıldır uluslararası piyasalarda para birimleri konusunda büyük hareketlilik yaşanıyor. Bazı para birimleri düşüyor, bazıları soluksuz yükseliyor. Aralarında sert iniş çıkışlar yapanlar da var. Dolar, Euro, Sterlin, Yen, Çin Yuanı ve ötekiler… “Para birimlerine ne oluyor?” sorusu, herkesin kafasında var. Özellikle Türkiye’de ihracata çalışanlar, ithalat yapanlar ve borcu bulunanlar bu konularda açıklık yakalamak peşinde…  
 
Dünyanın önde gelen finans kuruluşlarından Deutsche Bank 2004 yılı başında, çok sayıda ülkenin para birimlerinin bu ve sonraki yıllarda göstereceği performanslarla ilgili beklentilerini içeren bir rapor yayınladı. Bu raporu hazırlayan ekibin başında Deutsche Bank Döviz Kuru Araştırmaları Küresel Başkanı Michael Rosenberg var.  
 
Rosenberg, şu ana kadar gerileme anlamında en hareketli para biriminin Amerikan doları olduğunu belirtiyor. Ancak şubat ayı ortalarında Amerikan dolarının yükselişe geçebileceğinin de altını çiziyor. Yatırımcılara ise Euro, yen, İsviçre Frangı, Sterlin, Kanada Doları, Avustralya Doları ya da Yeni Zelanda Doları’ndan oluşan bir sepet oluşturmalarını öneriyor. Bu para birimlerinin gelecekte yükselişte olacağını düşündüklerini söylüyor.  
Rosenberg, Capital'e dünya piyasalarında para birimlerinin izledikleri ve izlemeleri beklenen peformansları değerlendirdi.  
 
Dünya döviz piyasalarındaki son gelişmeler neler? Bu gelişmeleri nasıl yorumluyorsunuz?  
 
Dünya döviz piyasalarında şu anda Euro ve Amerikan Doları dalgalanıyor. Uzun süredir Euro ve dolar arasında bir dengesizlik vardı. Euro hareket halindeydi. Dolar ise bir düşüşteydi. Bu hareket de bizim düşüncemizle paralellik gösteriyor.  
 
Şu anda ciddi bir sorun varmış gibi görünmüyor. Amerikan Doları/Euro kurunun bu dönemlerde 1.20'lerin ortalarında seyretmesini bekliyoruz. Ancak, daha sonra Euro'nun tekrar yükselişe geçeceğini tahmin ediyorum.  
 
Bunun önümüzdeki birkaç hafta içinde gerçekleşeceğini düşünüyorum. Bu dönemde dolar gerileyecek. Ancak, şubat ayı ortalarında onda da bir yükseliş görülebilir.Yıl sonuna gelindiğinde de 1.35 olarak gerçekleşmesi beklenebilir.  
 
Dünya para birimlerini de yakından izliyorsunuz. Şu anda hangi para birimleri hareketli? Hangilerinde iniş ve çıkış gözleniyor?  
 
Şu anda gerileme anlamında en hareketli olan para birimi Amerikan Doları. Bu da diğer tüm para birimlerinin Amerikan Doları karşısında yükselişte olduğu anlamına geliyor. Tabii bu önde gelen, büyük para birimleri için geçerli.  
 
Dövize yatırım yapmak isteyen yatırımcılara şu anda ne tavsiye edersiniz? Hangi para birimini seçmeleri avantajlı olur?  
 
Bunun için önerebileceğim bir yaklaşım var. En iyisi Euro, Yen, İsviçre Frangı, Sterlin ve belki de Kanada, Avustralya ya da Yeni Zelanda dolarından oluşan bir sepete yatırım yapmak diye düşünüyorum. Biz bu para birimlerinin gelecekte yükselişte olacaklarını düşünüyoruz.  
 
Gelişmekte olan ülkelerin para birimleri nasıl bir seyir izleyecek?  
 
Bu para birimlerini yakından izlemiyorum. Dolayısıyla, yorum yapmam çok sağlıklı olmaz diye düşünüyorum.  
 
Amerikan Doları’ndaki gerilemeyi, ABD'nin desteklediği söyleniyor. ABD'nin bundan ne gibi bir çıkarı olabilir?  
 
Öncelikle ABD, dolarının gerilemesini destekliyormuş, doları gerilemeye davet ediyormuş gibi algılanmamalı. Bu gerilemeden mutlu olduklarını düşünmüyorum. Her şeyden önce ABD'nin çok ciddi bir cari hesap açığı var. Bu açığı kontrol altına almanın tek yolu, ABD'nin daha rekabetçi olabilmesi için doların tırmanışa geçmesidir.  
 
Euro uzun bir süre düşük seyretti ancak şu anda yükselişte. Euro'daki bu yükselişi nasıl açıklıyorsunuz? Bu kalıcı bir yükseliş mi olacak sizce?  
 
Bana sorarsanız, Euro yükseliyor demekten çok Amerikan Doları geriliyor demek daha doğru. Euro'nun yükselişini bu şekilde açıklıyorum. Kalıcı olur mu olmaz mı bilemiyorum. Euro'nun 1.40-1.50 aralığında seyredeceğini düşünüyorum. En azından önümüzdeki 2-3 yıl için bu böyle olacak gibi görünüyor.  
 
Japon Yeni nasıl bir seyir izleyecek?  
 
Onun da 85-90 aralığında seyretmesi bekleniyor. Bu yükselişin nedeni de yine Amerikan Doları’nın gerilemesi olacak.  
 
"DÖVİZ KURU PROJEKSİYONLARI"  
 
DOLAR Amerikan Doları’nın 1995-2001 arasında uzun süren güçlü döneminin sona erdiğini düşünüyoruz. Doların bu gerilemesi ağırlıklı olarak ABD'nin dış dengesizliğinden kaynaklanıyor. Amerikan Doları’nın 2006-2007'ye kadar önde gelen para birimleri karşısında gerilemeye devam edeceğini düşünüyoruz.    
 
YEN Japon Yeni’nde önümüzdeki yıllarda gerileme bekleniyoruz. Bunun birinci nedeni, Japonya’nın ekonomisindeki yapısal sorunları çözememesi olacak. Ancak, ABD Doları’ndaki gerileme de yeni olumsuz yönde etkileyecek.    
 
İSVEÇ KRONU Değer yitiren İsveç kronu'nun orta vadede bu durumun üstesinden gelmesi bekleniyor. Euro'nun kullanıldığı ülkelerle karşılaştırıldığında, İsveç daha güçlü köklere sahip. İsveç'in Avrupa Para Birliği'ni reddetmesi, para biriminin Euro karşısında değer kazanmasını engellemeyebilir.  
 
İSVİÇRE FRANGI İsviçre'deki ekonomik göstergeler geçtiğimiz yıl kötüleşti. Kredi artış anlaşmaları, faiz oranlarının eksilere düşmesi ve GSMH'daki büyümenin düşük seyretmeye devam etmesi burada etkili oldu. Her ne kadar İsviçre Frangı’nın Euro karşısında gerilemesini beklesek de İsviçre büyük bir cari hesap fazlasına sahip. Bu da İsviçre frangına Amerikan doları karşısında yardımcı olacak.  
 
TÜRK LİRASI  Türkiye piyasaları 2004'e belirgin bir şekilde toparlanarak başladı. Yatırımcıların döviz akışının sürmesi ve tersine döviz ikamesi ile birlikte 2004 yılında Türk Lirası’nın daha da yükseleceğine inanıyoruz. Bu artış, 2003'e göre daha sınırlı olacaktır.  
 
STERLİN YÜKSELİŞTE Doların gerilemesinin bir sonucu olarak sterlin yükseliyor. Tahminlerimizi yeniledik ve sterlinin dolar karşısında daha da hızlı yükselerek bu yılın sonuna kadar 1.90 dolar ve 2005 sonuna kadar da 2.00 dolar seviyesine gelmesini bekliyoruz.  
 
AVUSTRALYA DOLARI 1997'den beri ilk kez Avustralya Doları çoğu geleneksel ölçüm değerlerinin üzerinde seyrediyor. Hatta ticari ağırlıklı değerlere bakıldığında göreceli olarak pahalı bile görünüyor. Avustralya Doları’nın da 2004'de her şeye rağmen pozitif performans göstermesini bekliyoruz.  
 
YENİ ZELANDA DOLARI Tıpkı Avustralya Doları gibi 2004'e güçlü başladı. 1990'ların ortalarından beri değeri ilk kez bu kadar arttı. Yükselişin ardında konjonktürel nedenler var. Dolayısıyla, 2004 yılında da yükseliş devam edebilir.  
 
RUS RUBLESİ Ruble üzerindeki artış baskısının önümüzdeki aylarda da süreceğine inanıyoruz. Ancak, bu tahmin petrol fiyatlarına çok hassas. Bunu da belirtmek gerekiyor.  

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz