Anadolu'nun çevre karnesi

Geri dönüştürülebilir ambalajlar ve çevreci ürünler ise vazgeçilmezler arasına girdi bile. İşte İstikbal'den Banvit'e Konya Şeker'den Çalık Denim'e Anadolu şirketlerinin sürdürülebilirlik karnesi...

25.05.2014 21:18:070
Paylaş Tweet Paylaş
Anadolu'nun çevre karnesi
Sürdürülebilirlik, Anadolu şirketlerinin de gündeminin ilk sıralarında yer alıyor. Anadolu'nun devleri, atık yönetiminden enerji tasarrufuna yeşil tedarikten kaynakların verimli kullanılmasına kadar sürdürülebilirliğin her ayağında çalışmalarını sürdürüyor.

Geri dönüştürülebilir ambalajlar ve çevreci ürünler ise vazgeçilmezler arasına girdi bile. İşte İstikbal'den Banvit'e Konya Şeker'den Çalık Denim'e Anadolu şirketlerinin sürdürülebilirlik karnesi...

Dünyada pek çok şirket, artık sürdürülebilirlik ve sorumluluğun ekonominin istikrarlı büyümesinin ana faktörlerinden biri olduğunun farkında... Anadolulu şirketler de bu gerçeğin bilincinde. Anadolu’nun köklü şirketleri, üretimden satışa kadar tüm süreçlerini sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde yeniden yapılandırmaya başladı.

Yaptığımız araştırma, Anadolu şirketlerinin bu konuda ciddi bir yol da kat ettiğini gösteriyor. Neredeyse hepsi, üretim tesislerinde atık yönetim sistemlerini hayata geçirmiş, atıkların geri dönüştürülmesi konusunda ise önemli adımlar atmış durumda.

Doğal kaynakların tasarrufu ise gündemlerinin öncelikli konusunu oluşturuyor. Hem ambalajlarda hem yeni ürünlerin ortaya çıkarılmasında geri dönüştürülebilme ilkesine dikkat ediliyor. Aralarında Arkas gibi denizde karbon ayak izi arayan da Konya Şeker gibi üretici ortakları olan çiftçilerin üretiminde sürdürülebilirliğe katkıda bulunanlar da var. işte Anadolu şirketlerinin sürdürülebilirlik karnesi...

ETİK KURALLAR KİTABI
Anadolu sermayesinin öncülerinden Kayserili Boydak Holding’in mobilya markası istikbal, sürdürülebilirlik stratejisini 2010’da uygulama kararı aldığı EFQM Mükemmellik Modeli ile sistematik hale getirdi.~
Şirket, bu model çerçevesinde hammadde alımları, üretim, ürün sevkiyatı ve müşteriye teslim süreçlerinde çevre kirliliğini önlemeye ve yeniden kullanmaya yönelik adımlar atıyor. Tüm üretim aşamalarında insana ve çevreye zarar vermeyen kimyasal maddeler kullanıldığını kanıtlayan ÔKO-TEX 100 belgeli ürünleri tercih ediyor.

Ayrıca üretiminde çevreye duyarlı boyar maddeler, pet şişe atıklarından geri dönüşümü sağlanmış polyesterler, tekstil atıklarından geri dönüşümü sağlanmış keçe, 10 yıl konstrüksiyon garantili yay karkasları, solvent içermeyen tutkal, geç tutuşma özellikli poliüretan sünger, polyester ve kumaş kullanımına öncelik veriyor.

İstikbal Mobilya Genel Müdürü Mesut Yiğit, başta enerji verimliliği olmak üzere pek çok alanda somut getiri elde ettiklerini söylüyor. Yiğit, “Çalışanlarımızın da sürdürülebilirlik çalışmalarını benimsemesi için 2010’da ‘istikbal Etik Kuralları Kitabı’nı dokümante ettik” diyor.

BANVİT SÜREKLİ İZLEMEDE
Balıkesirli Banvit, çevreyle ilgili çalışmalarına 2003’ten itibaren ISO 14001 çalışmaları kapsamında başladı. Şirketin sürdürülebilirlik stratejisinin temelinde, doğal kaynakların verimli bir şekilde kullanımı ve süreç sonucunda ortaya çıkan kirliliği en aza indirmek için yapılan çalışmalar yatıyor.

Banvit, bu kapsamda pazara sunulan ürünlerine ait ambalaj atıklarının toplatılarak geri dönüşümünü sağlıyor. Banvit böylece 2013’te 6 bin 264 ton ambalaj atığı toplatarak yeniden kullanıma kazandırdı.

Ayrıca 2013’te faaliyete geçirdiği atık su geri kazanım tesisiyle üretim prosesinden çıkan kirli sular, “insani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği’ne” uygun hale getirilerek içme ve
kullanma suyu kalitesine dönüştürüldü.~
Banvit, bu uygulamayla yılda ortalama 9 ton tehlikeli atığın çevreyle dost bir biçimde, yeniden kullanılabilir hale getirilmesini veya bertarafını sağlıyor. Kaynak tüketimlerinde alınan önlemler de doğal kaynak kullanımında düşüş getiriyor.

Örneğin 2008 yılında bir pilicin üretim sürecinde kilo başına 8,5 litre olan su tüketimi, 5 yıllık bir program dahilinde 6,7 litreye düşürüldü. Banvit Kalite Güvence Direktörü Çiğdem Kızılay Karaoğlu, mevcut üretim faaliyetlerinin olası çevre etkilerinin sürekli izlendiğini ve düzenleyici önlemlerin hayata geçirildiğini söylüyor.

VERİMLİ TÜKETİM HAREKATI
Anadolu ağırlıklı hizmet veren akaryakıt markası Starpet, 2011 yılından beri “Verimli Tüketim Hareketi” projesini yürütüyor. Projeyle doğal kaynaklar başta olmak üzere günlük akaryakıt tüketimi konusunda farkındalığın artması hedefleniyor.

Şirket, verimlituketim.com adlı web sitesinde de kaynakları verimli kullanmaya yönelik herkesin günlük hayatta uygulayabileceği ipuçları sunuyor. Starpet, bu plan çerçevesinde İzmir Dostluk Ormanı’nda bin adet fidan da dikti.

Çalışanların da dahil edildiği projenin başka bir ayağı olarak şirket, Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri’ne bağlı çocuk yuvalarındaki 5 bin çocuğa, şirket çalışanları olan gönüllü eğitmenler tarafından çevre bilinci oluşturmaya yönelik eğitimler veriyor.

Starpet Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Murat Okalin, “Bu projeyle başta çocuklar olmak üzere toplumun her kesiminin doğal kaynakları daha verimli tüketmesini sağlamayı amaçlıyoruz. Ne kadar çok insana ulaşabilirsek, o kadar başarılı olacağımıza inanıyoruz” diye konuşuyor.~
GERİ KAZANIMA ODAKLANDI
Üretim tesisleri Malatya’da bulunan Çalık Denim, hammaddelerin toplamasından üretimine kadar tüm faaliyetlerini çevresel etkiyi azaltmak üzere geliştirilmiş uluslararası sertifikalar çerçevesinde gerçekleştiriyor. Tesiste iki çeşit karbon emisyon kaynağının yanı sıra fiziksel, kimyasal, biyolojik ve çamur arıtma birimleri yer alıyor.

Kağıt, naylon, karton, tahta, telef, metal gibi atıklar, lisanslı şirketlere verilerek geri dönüşüme kazandırılıyor. Çalık Denim, yüzde 100 organik kumaş üretimi (GOTS) gerçekleştiriyor. Bu ürünler, toplam üretimin yüzde 12’sini oluşturuyor.

Şirket, doğal kaynaklardan tasarruf amacıyla atık ısı geri kazanım sistemi uygulamaları yapıyor. Çalık Denim Genel Müdürü Haluk Yenici, çalışmalarını şöyle özetliyor: “Enerji tasarrufu ve geri kazanımı çerçevesinde, kömürlü kazan atık baca gazı geri kazanım ekonomizeri, denim finish makineleri, atık su hattı borulu ısı değiştirici yapımı ve işletme iklimlendirme sisteminde frekans inventeri kullanımı projesi bulunuyor.

Su tasarrufu ve geri kazanımı çerçevesinde ise yumuşak su proses amaçlı kullanılan suyun geri kazanımı, reverse osmos atık suyunun geri kazanımı, indigo boya geri kazanımı konulu eğitimleri içeren projeler yürütülüyor.”

VERİMLİ ÜRÜNLER
Seramik karoda EPD - Çevresel Ürün Deklarasyonu alan ilk Türk şirketi olan Çanakkaleli Kaleseramik’te tüm projeler maksimum verimlilik amacıyla geliştiriliyor. Şirket, yüzde 14, 9 oranıyla enerji yoğunluğunu son 3 yıl içerisinde en fazla düşüren tesis olarak 2013 yılında düzenlenen Sanayide Enerji Verimliliği Proje Yarışması’nda “Türkiye’nin En Verimli Endüstriyel Tesisi” unvanını kazandı.~
Son 3 yıldaki projeler sayesinde şirketin toplam enerji tasarrufu miktarı 5,3 milyon liraya ulaştı. Ayrıca çevresel etki olarak 12 bin 900 ton karbondioksit salımı engellendi ve 38 bin ağaç eşdeğeri çevresel fayda sağlandı.

Kale Seramik, ürünlerini geliştirirken de çevresel etkileri ilk plana alıyor. Örneğin şirket, Kalesinterflex ürünü ile üretim aşamasında geleneksel seramiklere göre gaz ve toz emisyonu için 20 kat, karbondioksit emisyonu için ise bin kat daha az etki oranına ulaştı.

Kalesinterflex’in standart karoya göre enerji tüketimi 3 kat, elektrik tüketimi ise 4 kat daha düşük. Markanın “çevreyle dost banyo” konsepti kapsamında ürettiği ve 2,7 litre su harcayan Aquasmart klozetler ise standart klozetlere göre yüzde 55 su tasarrufu gerçekleştiriyor.

AYAKİZİNİ TAKİP EDİYOR
İzmirli Arkas Holding, “yeşil lojistik” konusunda uzun vadeli projeler hayata geçiriyor. Tüm limanlarında atık yönetim sistemleri kuran Arkas, ayrıca deniz, demir ve karayolunu entegre lojistik hizmetleri sayesinde optimum yakıt ve lojistik maliyeti sunuyor, böylelikle karbon salımını azaltmaya çalışıyor.

Türkiye’nin en büyük kara nakliye filolarından birine sahip olan Arkas Ulaştırma, atık motor yağlarını bertaraf edilmesi amacıyla Petrol Sanayi Derneği’ne teslim ediyor.
Şirket, gemilerini de ekonomik hızda çalıştırarak gemi başına günlük 20 ton yakıt tasarrufu sağlıyor. Böylece yıllık 29 geminin toplam yakıt tüketimini, 211 bin 700 ton azaltarak karbon salımını düşürüyor.

Holdingin armatörlük şirketi Arkas Line, Londra’daki Brunel Üniversitesi ile başlattığı “Mini-Chip” (Deniz Sevkiyatında Karbon Ayak İzinin Azaltılması) çalışması ile de bir ilke imza atıyor. Arkas Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Diane Arkas Aktaş, “Denizcilik sektöründe karbon ayak izi konusunda kesin servis ve maliyet hedefleriyle ölçümlenen bir araştırma yapılmamış.~
Mini-Chip servis kalitesi ve maliyetleri optimize ederek denizcilik sektöründe karbon ayak izi ölçümlemesi yapılabilmesi için matematiksel formüller geliştirerek sektördeki bu boşluğu kapatmaya da olanak sağlayacak” diyor.

SORUMLU ŞİRKET
Konya Şeker, tesislerinde sıfır atık ve en az enerji tüketimi ilkesiyle çalışıyor. Şirket, bu amaçla çevre standartlarına uygun enerji santralleri kuruyor. Bölgesindeki tarım arazilerinin çoraklaşmasını önlemek ve suyun tasarruflu kullanılması için de damla sulama sistemlerini üretiyor ve yaygınlaşması için çiftçilere ödeme kolaylığı sağlıyor.

Şirket, şeker pancarının küspesini değerli bir yeme dönüştürdüğü gibi melastandan da biyoetanol üretiyor. Çumra Şeker Entegre Tesisleri’ndeki atık arıtma tesisini trijen santralle destekleyen şirket, hem elektrik üretiyor hem tesisin yazın soğutulmasını, kışın ısıtılmasını sağlıyor.

Konya Şeker, 2004’te başlattığı ağaçlandırma çalışmalarıyla 10 milyondan fazla fidanı toprakla buluşturdu. Konya Şeker ve Pankobirlik Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk, “Konya Şeker asla ‘Ben fabrikayı kurarım, üretici nasıl üretirse üretsin’ demez, diyemez.

Onun verimli şekilde üretmesi için altyapıyı hazırlamakla kendini sorumlu hisseder. Bizim üretici ortaklarımızın tek geçim kaynağı tarımsal üretim ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliği bizim için işletme bilançolarından daha önemli” diyor.

YEŞİL UYGULAMALAR
Konyalı Pakpen, yapı sektörüne hizmet veren fabrikalarında 2007 yılından beri atık yönetimi uyguluyor. Şirketin hedefi, atık yönetiminde olduğu kadar üretimde de çevreye duyarlı davranmak. Bu amaçla Pakpen, PakBoard markası adı altında Türkiye’de ilk kez karbondioksit gazı ile “Ekolojik Isı Yalıtım Levhası” üretti. Yine PakBoard markasıyla BM Sınai Kalkınma Teşkilatı (UNIDO) projesinde XPS’in ozon tabakasına zararlı gaz salımını etkisiz hale getirdi.~
Konya Seydişehir’de faaliyet gösteren Eti Alüminyum’da ise Çevre ve Atık Yönetim Sistemi 2005 yılında fabrikanın özelleştirilerek Cengiz Holding bünyesine katılmasıyla başladı. 2006 yılından itibaren olası baca gazı emisyonlarının tolere edilebilmesi için fabrika sahası içine 100 binin üzerinde ağaç dikildi. Dolayısıyla her yıl 1 milyon 200 bin ton karbondioksit emilmesi sağlanarak sera gazları etkisi azaltılmış oldu.

ÇEVRECİ YAKLAŞIMLAR
Bursalı Eker Süt Ürünleri, 2012’de faaliyete geçirdiği yeni tesisini tamamen “çevreye saygılı, yeşil bir fabrika” olarak hayata geçirdi. Atık su arıtma tesisi kurulması, atık miktarlarının ve ambalajlarda gramajların düşürülmesi ile ağaçlandırma çalışmaları şirketin bugüne dek sürdürülebilirlik yaklaşımı çerçevesinde hayata geçirdiği diğer faaliyetler.

Eker, arıtma tesisinden çıkan gazdan enerji üretme projesini de başarıyla tamamladı. Ambalaj giderlerinin düşmesi, enerji ve su tüketiminin azalması, çevre bilinci artmış paydaşlar, şirketin sürdürülebilirlik çalışmaları sonucunda elde ettiği kazanımlar.

Y ŞENOL ŞANKAYA
YEŞİM TEKSTİL CEO'SU"DOĞA DOSTU KUMAŞLAR ÜRETTİK”
HEP PROJE PEŞİNDE

Sürekli üretimle doğal kaynakları tükettiğimizden tüm üretim birimlerimizde su ve enerji tasarrufu projeleri geliştirip uyguluyoruz. 2000 yılında kendi arıtma tesisimizi faaliyete geçirdik. Günde 6 bin ton suyu arıtarak doğaya geri veriyoruz. 2009'dan beri elektronik atıklarımız sertifikalı geri dönüşüm şirketleriyle imha edilmeye başlandı. Atık kağıt, plastik ve piller de toplanıp lisanslı geri dönüşüm şirketlerine veriliyor.~
ZARARSIZ ÜRETİM
2009 yılında Türkiye'de ilk kez doğa dostu deri görünümlü kumaşları ürettik. Deri görünümlü kumaşlar sayesinde hiçbir canlıya zarar vermeden üretim yapıyoruz. Sürdürülebilir bir yaşam için organik ürünlerin yanı sıra geri dönüşümlü ürünlere de ağırlık veren şirketimiz, 2010 yılında AR-GE çalışmalarının sonucunda "Yeşim Recycle" ve "Yeşim Organik" markalarını yarattı.

2015 HEDEFLERİ
İşletmede kullanılan suyun yüzde 50'sinin üstünde tekrar geri kazanımı, organik kumaşın toplam üretim içerisindeki oranını yüzde 25'e getirmek, üretilen kumaşlarda pamuktan yapılan iplik kullanımını toplam kumaş üretimi içinde yüzde 20'ye ulaştırmak 2015 yılı sürdürülebilirlik hedeflerimiz arasında. Ayrıca geri dönüştürülebilir kumaş üretimini, toplam kumaş üretimi içinde yüzde 5'e çıkarmayı amaçlıyoruz.

OZAN DİREN
DİMES GENEL MÜDÜRÜ
"YENİ TEKNOLOJİLERİ ARAŞTIRIYORUZ"
NELER YAPIYORUZ?

Meyvenin yetiştirilmesinden ürünlerin raflara ulaşmasına kadar geçen tüm süreçlerde, daha az karbondioksit salımı ve optimum su kullanımı stratejisi izliyoruz. Ambalajda daha az karbondioksit salımı oluşturan alternatifleri tedarikçi şirketle birlikte değerlendiriliyoruz. Cam şişeli ürünlerde dayanıklı ve hafif ambalaj çalışması yaptık. Yeni üretim tesislerimizde gün ışığından faydalanabilen ve ısı yalıtımı sağlayan çatı panelleri kullandık. Karbon ayak izi çalışmalarına başladık.~
MALİYETLERİMİZ DÜŞTÜ
Dayanıklı hafif cam şişe kullanmaya başladıktan sonra tedarikçi şirketimizin karbondioksit salımı azaldı, üretim maliyetleri düştü. Yine bu çalışmayla üretim ve nakliye maliyetlerinde düşüşler görüldü. Yalıtım ve doğal aydınlatma özellikleri bulunan çatı panelleriyle iklimlendirme ve aydınlatma maliyetlerimizde gerilemeler oldu.

HEDEFTE NE VAR?
Daha az enerji ve su kullanmamızı sağlayacak teknolojileri araştırıyoruz. Elektrik ihtiyacımızın bir bölümünü güneş panelleriyle sağlamayı ve üretimde daha az su kullanmayı, daha verimli çalışan su soğutma sistemlerine sahip olmayı ve tekrar tekrar su kullanımına imkan sağlayan arıtma sistemleri kurmayı hedefliyoruz.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz