Yeni kâr makineleri

Kredi kartlarının ağırlığındaki kâr tablosunda artık sigorta ve bireysel emeklilik gibi yeni ürünlerin katkısı konuşuluyor.

1.09.2009 00:00:000
Paylaş Tweet Paylaş
Yeni kâr makineleri
Çok değil, bundan 10-15 yıl öncesine kadar bankalar, kamu borçlanma kağıtlarından para kazanıyordu. 90’ların ikinci yarısında teknolojiye yatırım başladı. Bankaların sundukları finansal hizmetler çeşitlendi. 2001 kriziyse adeta bir milat oldu. Yeniden düzenlenen sektörde daha önce faiz gelirlerine odaklanan yapı, hizmet gelirleriyle dengelendi. Bankaların faiz dışı gelirleri hızla yükselmeye, toplam kâra katkısı artmaya başladı.
2001’de ücret ve komisyonların, gelirlerin içindeki payı yüzde 11 idi. 2008 sonunda bu oran yüzde 19’a yükseldi. Böylece 2001-2008 yılları arasında, bankaların ürün ve hizmetlerden aldıkları komisyon gelirleri 4 katına çıkmış oldu.
Bu önemli gelişmede öncelikli rol kredi kartlarınındı. Bugün hala banka kârlılıklarına önemli katkı yapan kredi kartları, bankaların gerçek bankacılık yaparak para kazanma trendinin öncüsü oldu. Ardından bireyselden ticariye, kredilerin ağırlığı arttı. Kredi ürünlerinin banka kârına katkısı yükseldi.
Türkiye’de bankalar bugün artık birer finansal süpermarket gibi çalışıyor. Sundukları ürün ve hizmetler gün geçtikçe çeşitleniyor. Örneğin son dönemde bankalar, sigorta ve bireysel emeklilik ürünlerini de müşterilerine sunuyor. Bu ürünlerin satışından elde edilen gelirin, toplam kâra katkısı da giderek artıyor. Yine son dönemde yatırım fonları, hisse aracılık işlemleri gibi hizmetlerin de banka kârlarına katkısı azımsanmayacak düzeye ulaşmış durumda.
ÖNE ÇIKAN 3 ALAN VAR
Faiz dışı tarafta, bankaların kârına son dönemde en çok katkı sağlayan 3 alan var. Bunlar kredi kartları, sigorta ve bireysel emeklilik olarak sıralanıyor. Citibank Genel Müdür Yardımcısı Ayşenur Hiçkıran, son 5 yılda Citibank’ın hizmet gelirlerinin, toplam gelirler içindeki payının yüzde 7’lik bir artışla 2 katından fazlasına ulaştığını söylüyor. Bu büyümeye de en çok katkıyı kredi kartları, sigorta ve bireysel emeklilik ürünlerinin yaptığına dikkat çekiyor ve ekliyor: “Bunların dışında bireysel kredilerin toplam kâra katkısında da gözle görülür bir artış kaydettik.”
DenizBank Genel Müdür Yardımcısı Suavi Demircioğlu, DenizBank’ın 2009’un ilk yarısında konsolide net ücret ve komisyon gelirlerinin geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 30’a yakın artış gösterdiğini söylüyor. En büyük yükselişin ise hesap ücreti, havale, hisse aracılık ve türev işlemlerini kapsayan bankacılık hizmet gelirlerinde yaşandığına dikkat çekiyor ve ekliyor: “Son 1 yılda bankacılık hizmet gelirlerimiz yüzde 47 düzeyinde artış gösterdi.”
Son dönemde, sigorta hizmetlerinden alınan komisyonlar da DenizBank’ın kârına önemli katkı sağlamış. Suavi Demircioğlu, buradan elde edilen gelirin, son 1 yılda yüzde 40 oranında arttığını söylüyor. Demircioğlu, şu rakamlara işaret ediyor:
“Bankacılık hizmet gelirlerimizin, net ücret ve komisyon gelirlerimiz içindeki payı, 2008 yılının ilk 6 ayında yüzde 54 seviyesindeydi. Bu oran, bu yılın ilk 6 ayında yüzde 61’e ulaştı. Net ücret ve komisyon gelirlerimizin toplam faaliyet gelirlerimiz içindeki payı ise 2004 yılından bu yana yüzde 20’lerin üzerinde seyrediyor. 2009’un ilk yarısında bu oran yüzde 24 seviyelerinde bulunuyor.”
ORANLAR NASIL DEĞİŞECEK?
Faiz dışı bankacılık gelirleri artarken bu gelirleri oluşturan ürün ve hizmetlerin, toplam gelire katkısında son dönemde başlayan bir değişim dikkat çekiyor. Örneğin bugün bankaların en önemli gelir kalemlerinden biri olan kredi kartlarında marjlar giderek düşüyor. Bu da kredi kartlarının, banka kârlılıklarına katkısının gelecek dönemde azalan bir trend göstereceğine işaret ediyor. ~
2009 ilk yarısı itibarıyla faiz dışı gelirlerinin hemen hemen yüzde 50’sini oluşturan kredi kartlarının, gelecek 5 yılda kâra yapacağı katkının bugünkünden yaklaşık 3 puan daha az olacağı öngörülüyor. Buna karşılık sigorta ürünlerinin, bugün yüzde 1,5 düzeyinde olduğu tahmin edilen kâra katkısının yüzde 2’lere çıkması bekleniyor.
Kredilerin kâra katkısında gelecek 5 yıl için öngörülen önemli bir değişim yok. Ancak burada da konut kredileri gibi bazı segmentlerin katkısının bugünkünden çok daha yüksek olacağı düşünülüyor.
Diğer yandan son dönemde piyasalardaki gelişmelere paralel olarak bankalar, hisse senedi aracılık işlemlerinden önemli gelir elde etti. Bu trendin önümüzdeki dönem de devam etmesi bekleniyor. İş Bankası yetkilileri, şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Önümüzdeki günlerde yatırım ürünleri pazarının geçmiş dönemlere kıyasla daha hızlı büyüyeceği, bu çerçevede bankaların sermaye piyasalarından elde ettikleri komisyon gelirlerinin de buna paralel olarak artacağını düşünüyoruz.”
Son dönemin yükselen finansal ürünlerinden yatırım fonlarının performansı, bankaları da bu alana daha çok odaklamış durumda. Önümüzdeki dönem yatırım fonları aracılık hizmetlerinin de banka kârlarına katkısının yüksek seyretmesi bekleniyor. İş Bankası yetkilileri, komisyon gelirlerinin fonların getirileri paralelinde farklılaşabileceğine dikkat çekiyor.
GELİRLER ÇEŞİTLENECEK
Citibank Genel Müdür Yardımcısı Ayşenur Hiçkıran, gelecek dönemde yeni düzenlemelerle birlikte bankacılık gelirlerinin daha çok ürüne dağılacağına dikkat çekiyor. Bireysel bankacılık tarafında, hizmet gelirlerinin toplam gelirler içindeki payının artmasına en çok bireysel krediler, mortgage ve yatırım ürünlerinin katkı sağlayacağını söylüyor.
İş Bankası yetkilileri ise kâra katkı sağlayacak yeni ürünler olacağına dikkat çekiyor ve şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Komisyon gelirlerini artırmak için bankaların, müşterilerin henüz cevap verilmemiş ihtiyaçlarına cevap vermek için  yeni ürünler geliştirmesi gerekecek. Gelişmiş ülkelerdeki değişimlere baktığımızda, sermaye piyasalarındaki ürün çeşitliliğinin artmasına paralel olarak bu ürünlerden elde edilen gelirlerin payının arttığı görülüyor.”
DenizBank Genel Müdür Yardımcısı Suavi Demircioğlu, kredi kartlarının banka gelirlerine katkısının süreceği görüşünde. Demircioğlu, “Önümüzdeki dönemde de bireylere, meslek sahiplerine ve belli sektörlere yönelik ürün çeşitliliğinde artış devam edecek. Kredi kartlarının kullanım yaygınlığı ile hem adet hem hacim bazında sağlanacak artış, banka komisyon gelirlerine de yansıyacak” diyor.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz