Global fırsat avı

Global fırsat peşinde koşan Türk şirketleri, 2018’de de organik ve inorganik yollarla katlayan büyüme hedefinde...

11.10.2018 16:05:000
Paylaş Tweet Paylaş
Global fırsat avı

Özlem Aydın Ayvacı

[email protected]

Global ekonomi, 2017'yi tüm korumacı politikalara rağmen oldukça başarılı bir performansla kapattı. ABD, AB ve Çin gibi dünya ekonomisine yön veren pek çok ülkeyle birlikte aralarında Türkiye’nin de olduğu gelişmekte olan ülkeler, 2017’de yükselen bir ivme yakaladı. Hatta Türkiye 3’üncü çeyrekte yüzde 11,1 ile son 6 yılın en hızlı büyümesini elde etti. OECD ülkeleri içinde en hızlı büyümeyi yaşadı. Gelişmiş ekonomilerdeki olumlu seyir, gelişmekte olan ülke ekonomilerine de pozitif katkı sağladı. Türkiye, 2017’de yüzde 7,4 büyümeyle G20 ülkeleri içinde en büyük büyüme oranını elde etti. İşte bu ortamda Türk girişimcilerinin yurt dışındaki büyümeleri de hızlandı. Capital Dergisi bu yıl 11’inci kez “Yurt Dışında Kurulu En Büyük Türk Şirketleri” araştırmasını hazırladı. 2017’de pek çok Türk şirketi için Avrupa, Asya, Orta Doğu, Amerika, Uzak Doğu ve Kuzey Afrika’da önemli büyüme rakamları gözlendi. Türkiye’nin “Yurt Dışında Kurulu En Büyük 50 Şirketi”nin 36’sı ciroda önemli büyümelere imza attı. 12 tanesiyse önemli olmayan küçülmeler yaşadı. Bu süreçte Türk girişimcileri yurt dışında hem organik hem inorganik büyüme fırsatlarını değerlendirdi. Şişecam, Arçelik, Borusan, Anadolu Grubu, Eczacıbaşı, Fiba, AE Arma-Elektropanç, Aksa Jeneratör, Aksa Enerji, TAV, Ant Yapı, Tosyalı, Kastamonu Entegre, Aktaş Holding gibi yurt dışında pek çok şirketle yatırıma devam eden gruplar yıllar içinde cirolarının da önemli kısımlarını yurt dışından elde eder hale geldi. 

EN HIZLI BÜYÜYENLER 

2017’de dünya ekonomisi ve Türkiye büyürken yurt dışında kurulu Türk şirketleri de rekor büyümeler kaydetti. Adeta katlanarak büyüyen pek çok şirket ortaya çıktı. Arçelik, bu süreçte büyümede başı çekti. Grubun Beko US adlı ABD’deki şirketi 11 kat büyüdü. Yine Arçelik’in satın aldığı Pakistan’daki Dawlance yüzde 865 oranında büyümeyle çok önemli bir başarı elde etti. Şişecam’ın İtalya’daki düz cam şirketi yüzde 545 oranında büyüdü. TAV Grubu’nun TAV Bahreyn adlı şirketi 5, Arçelik’in VietBeko adlı Vietnam’da kurduğu şirketi 4, AE Arma-Elektropanc Building Services 4, ABD’deki Borusan Mannesman Pipe ise 3 kat büyüdü. Arçelik’te özellikle Dawlance’ın başarısı dikkate değer. Şirket, 2016’da 26 milyon dolar olan cirosunu 2017’de 251 milyon dolara taşıdı. Dawlance Pakistan’da lider beyaz eşya markası olarak yeni ürünlerle pazardaki faaliyetlerini artırıyor. Arçelik, Defy üzerinden yönettiği Sahra Altı Afrika operasyonlarını da genişletmeye odaklandı. Arçelik’ten yapılan açıklamada bu başarıda organik ve inorganik tüm fırsatları değerlendirmelerinin önemine dikkat çekiliyor ve yeni hedefler şöyle açıklanıyor: “Asya-Pasifik, Afrika ve Orta Doğu en hızlı büyüdüğümüz pazarlar. Hindistan’da Tata bünyesindeki Voltas’la kurduğumuz ortak şirketimiz, Voltas Beko markasıyla ürünlerimizi Hindistan pazarında tüketiciyle buluşturmaya hazırlanıyor. Hindistan’da kuracağımız buzdolabı fabrikası için çalışmalarımız devam ediyor. Sudan’daki mevcut montaj hattına ek olarak Etiyopya’da yeni bir montaj hattı kurarak bölgedeki tüketicilerin ihtiyaçlarına özel çözümler oluşturduk. Kuzey Amerika’da da ticari faaliyetlerimizi artırma hedefimiz var. Romanya çamaşır makinesi fabrikamızda yakın zamanda test üretimine başlamayı hedefliyoruz. Asya, Amerika ve Afrika’da organik veya inorganik büyüme fırsatlarını değerlendirmeye devam edeceğiz.” 

~

ZİRVEDE NELER OLDU?

Yurt dışındaki en büyük Türk şirketleri listesinde zirve değişmedi. Pladis bu yıl da 4,7 milyar dolarla yurt dışındaki en büyük Türk şirketi. Listede ikinci sıraya ise Rönesans İnşaat’ın Rusya merkezli ve 20’den fazla ülkede faaliyet gösteren Renaissance Construction adlı şirketi girdi. Şirket 2017 sonunda yaklaşık 3,6 milyar dolar ciro elde etti. Arçelik’in Hollanda merkezli şirketi Ardutch ise 3’üncü sırada yer aldı. Ardutch, 2017 sonunda yaklaşık 3 milyar dolar ciroya ulaştı. Tosyalı Grubu’nun Cezayir’de kurulu şirketi Tosyalı Iron Steel Algerie, yüzde 43,33 büyümeyle listede 4’üncü sırada pozisyonlandı. Tosyalı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Fuat Tosyalı, 2017 yılında hem yurt içinde hem yurt dışında üretime başlayan yeni tesislerinin meyvelerini almaya başladıklarını söylüyor. 2018 yılının çok daha başarılı bir yıl olacağını düşünüyor ve şöyle açıklıyor: “Cezayir’deki Tosyalı Algerie yatırımımızın ilk iki fazını tamamlamıştık. Üçüncü fazı bu yıl devreye alacağız. Dördüncü faz için de harekete geçtik. Böylece bu ülkedeki yatırımlarımızın toplamı 6 milyar doları aşacak.” Tosyalı, 3 kıtada 20’yi aşkın tesisle üretime devam ettiklerini belirtirken “Sıfırdan yatırım fırsatları ilgimizi daha çok çekiyor ancak Karadağ’da olduğu gibi satın alma da yapabiliriz. Doğu Avrupa ülkelerinden ciddi teklifler var. Kuzey Afrika ve Sahra Altı Afrika ile ilgiliyiz. Çin’in popülerliği de devam edecek” diyor. Rönesans İnşaat’tan yapılan açıklamada ise “2018 hedeflerimize paralel bir performans sergiliyoruz. İnşaat segmentinde Rusya, Avrupa ve Türkiye ana coğrafi bölgeler olmak üzere Cezayir’de büyüyoruz. Kazakistan ve Gürcistan’da takip ettiğimiz projelerimiz mevcut” ifadeleri yer aldı. 

FIRSATLARA YAKIN TAKİP

Yurt dışında iddialı gruplar büyümek için her fırsatı değerlendiriyor. Örneğin Anadolu Grubu’nun dev şirketleri de listede üst sıralarda yer alıyor. Anadolu Grubu İcra Başkanı Hurşit Zorlu, büyümeyi sürdüreceklerini söylüyor ve hedeflerini şöyle anlatıyor: “2018 yılının Nisan ayında AB InBev’in Rusya ve Ukrayna operasyonlarıyla yaptığımız iş birliği sonucunda Anadolu Efes’in Rusya’daki varlığı daha da güçlendi. Güçlü bir ikinci oyuncu haline geldik. Kazakistan’daki bira operasyonumuz da güçlü şekilde büyüyor. Coca Cola İçecek, 2018 yılının ilk çeyreğine güçlü bir hacim ve ciro artışıyla başladı. Pakistan’daki yeni fabrika yatırımımız faaliyete geçti. Pakistan’da yeni fabrika fırsatlarını değerlendireceğiz. Orta Asya operasyonlarımız da başta Kazakistan ve Azerbaycan olmak üzere, güçlü hacim artışı sergilemeye devam ediyor. Gürcistan’da yatırım aşamasında olan Kheledula HES projesinin 2021-2022 yıllarında devreye alınmasını hedefliyoruz.” Ant Yapı, yurt dışında Rusya, İngiltere ve Amerika’da faaliyet gösteriyor. Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, 2018 ve ilerleyen yıllardaki öncelikli hedeflerinin sağlıklı büyümek olduğunu söylüyor. Okay, tüm fırsatları takip ettiklerini belirtiyor ve hedeflerini şöyle açıklıyor: “Eski işverenlerimizle birlikte yatırım projeleri geliştirme kararı aldık. 2018 ve 2019 yılı içinde 4 yeni projeye başlıyoruz. Son dönemde Amerika ve İngiltere gibi gelişmiş pazarlara yelken açtık. Amacımız her iki ülkede de Ant Yapı’nın esnekliğini kanıtlamak ve ses getirecek projelere imza atmak. İki projenin toplam büyüklüğü 317 milyon dolar. Her zaman fırsatları kovalayan bir ekibiz.” 

HEDEFTEKİ BÖLGELER

Yurt dışındaki en büyük Türk şirketleri ağırlıklı olarak Orta Doğu, Afrika, Avrupa, ABD, Asya Pasifik bölgelerinde başarılı. Hedefteki bölgeleri ise çeşitlilik içeriyor. Kastamonu Entegre CEO’su Haluk Yıldız, 2018 yılı itibarıyla cirolarının yarısını yurt dışı şirketlerden elde etmeyi planladıklarını söylüyor. Yıldız, “Geçen yıl İtalyan Gruppo Trombini’yi ve Fransa’da Darbo şirketine ait yonga levha üretim hattını satın aldık. Orta vadede tüm satın alınan tesislerin devreye alınmasıyla birlikte toplam 6,3 milyon metreküp üretim kapasitesiyle global pazardaki konumumuzu güçlendireceğiz” diyor. AE-Arma Elektropanç Grubu Yönetim Kurulu Üyesi Burak Ç. Kızılhan, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya ve Azerbaycan’da faaliyetlerine devam edeceklerini söylerken “Uzun süredir Sahra Altı Afrika ve Balkanlar’ı mercek altına aldık. Ayrıca ikili ilişkilerimizin iyi olduğu ülkeler de planlamalarımızda ön plana çıkıyor” diyor. Aksa Enerji Grup Başkanı, CEO ve Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Uygun ise hedeflerindeki coğrafyayı şöyle anlatıyor: “Orta ve Sahra Altı Afrika, Türkiye’nin en önemli ihracat ve üretim pazarlarından biri olmaya aday. Dolayısıyla Afrika radarımızda. Asya’da özellikle Endonezya’da, enerji santrali kurulumu ve işletmesi için iş geliştirme çalışmalarımız devam edecek.” Nurol Holding CFO’su Kerim Kemahlı, Afrika, Körfez Ülkeleri ve Avrupa Birliği ülkelerinde savunma sektörüyle ilgili iş geliştirme faaliyetlerinin sürdüğünü belirtiyor. Kemahlı, inşaat ve savunma alanında Doğu Avrupa pazarında da etkili olmak istediklerini söylüyor. 

BÜYÜMEDE NE BEKLENİYOR? 

Yurt dışında kurulu en büyük Türk şirketleri 2018’de önemli büyümeler peşinde. Ancak bazı pazarlara dair küçülme beklentileri de var. Örneğin Sarkuysan Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Çaycı, Almanya’daki ticari şirketin 2018 cirosunda yüzde 15 büyüme hedeflediğini ama ABD’deki şirketlerinin cirosunda azalma beklediklerini söylüyor ve şöyle açıklıyor: “2018 yılı ABD’de çok sorunlu geçiyor. Trump döneminde ticari faaliyetlere daha çok önem verilmesinden dolayı sinai işletmelerde maliyetler hızlı bir şekilde arttı. Faizlerin, navlunların, enerji fiyatlarının bilhassa işçiliklerin aşırı artışı ve işçi bulamama sorunları, sinai işletmeleri zora soktu. 2018 yılında ABD’deki faaliyetlerimizde hem ciro hem kârlılık negatif etkilenecek.” TAV Finans Başkan Yardımcısı ve CFO’su Burcu Geriş, 15 havalimanı yatırımını yaptıklarını ve işlettiklerini hatırlatıyor ve hedeflerini şöyle anlatıyor: “TAV Grubu olarak markamız, ürün ve hizmetlerimiz dünyada toplam 23 ülkede 82 havalimanında yer alıyor. Özellikle Afrika, Asya-Pasifik ve Körfez Bölgesi havalimanı özelleştirme potansiyelinin yüksek olduğu bölgeler. Bugün 4 milyar civarında olan yolcu sayısı önümüzdeki 20 yılda ikiye katlanacak. Büyümenin ciddi bir kısmı gelişmekte olan ülkelerde olacak. TAV olarak biz de bu ülkelere odaklanıyoruz. İnşaat tarafında birincil hedef bölgemiz Orta Doğu olmaya devam edecek. Sahra Altı Afrika, Hindistan ve Güneydoğu Asya’da da fırsatları takip ediyoruz.” Sarten Ambalaj CEO’su Zeki Sarıbekir, şu anda Türkiye ve Orta Doğu’nun en büyük, Avrupa’nın 3’üncü büyük ambalaj üreticisi olduklarını hatırlatıyor ve hedeflerini şöyle anlatıyor: “Dünyada ilk 10’da yer alıyoruz. Fas’a planlanan yatırımın yanı sıra, ABD’ye ve bir AB ülkesine daha yatırımı gündeme alacağız. Stratejik satın alma konusunda yeni alanlarda, ülkelerde fırsatları değerlendiriyoruz. Kuzey Afrika’da hızla büyüyoruz.”

~


ALPER PEKER / AKSA JENERATÖR CEO’SU
DÜNYA'DA İLK 3'Ü HEDEFLİYORUZ

 İLK 5’TEYİZ
Aksa Jeneratör olarak yılda 40 bin adet jeneratör üretme kapasitemiz var ve bu kapasitenin 25 bin adedi Çin ve ABD tesislerinde üretiliyor. Türkiye, Çin ve ABD’deki 3 üretim tesisi ve Asya, Avrupa, Afrika ve Amerika’da bulunan 13 ofisimiz ve 4 temsilciliğimiz ile küresel sektörde ilk beş arasında yer alıyoruz.
ÇİN’İN EN BÜYÜĞÜ Çin’in Changzhou kentinde bulunan tesisimiz dünyanın en büyük üretim kapasitesine sahip. 400 üreticinin bulunduğu 1,5 milyar dolarlık Çin jeneratör pazarındaki şirketimiz, Çin’in sektördeki en büyük ihracatçısı. Amerika’daki üretim tesisimiz ise Louisiana’da. Aksa Jeneratör, Amerika’da üretim yapan ilk ve tek Türk jeneratör şirketi. Küresel sektörde ilk beş şirket arasında yer alıyoruz.
GÜNEY AMERİKA, AFRİKA VE HİNDİSTAN 2025 yılında Aksa Jeneratör’ün dünyanın üç büyük jeneratör üreticisinden biri olmasını hedefliyoruz. Güney Amerika için Amerika Miami’de yeni bir ofis kurduk. Afrika odak pazarımız, sürekli pazarda olup iş fırsatlarını değerlendirmeyi hedefliyoruz. Güney Amerika ülkeleri, Afrika kıtası ve Hindistan başlıca hedef pazarlarımız arasında.



AGAH UĞUR / BORUSAN HOLDING CEO’SU
HEDEF PAZAR AMERİKA


YURT DIŞINDA BÜYÜME
Grubumuzun yurt dışında toplam 17 şirketi var. Yurt dışı şirketlerimizin cirosu 2016 yılında 428 milyon dolardı. Bu rakam 2017 yılında 742 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. 2018’de ise bu büyüklüğü 828 milyon dolar seviyesine çıkarmayı hedefliyoruz. 2018 yılında yurt dışındaki şirketlerimizin performansı iyi gidiyor. Özellikle petrol taşımacılığı sektöründe kazandığımız projeler ve Amerika’daki doğalgaz ve petrol sondaj borusu işimiz faaliyetlerimizi olumlu yönde etkiledi.
KORUMACI POLİTİKALAR ETKİLİYOR 2019 ve sonrası için de büyüme hedeflerimiz devam edecek. Ancak korumacı politikalar yassı çelik ve boru işlerimizi etkileyecektir. Bu politikaların etkisini minimize etmek için gerekli aksiyonları planlıyoruz. Bu amaçla satın alma ya da yatırım düşünüyoruz. Kazakistan ve Uzak Doğu Rusya’daki Cat temsilciliği işimiz de düzelen emtia fiyatları ve büyüyen madencilik sektörüyle beraber geçmiş döneme göre daha hızlı büyüyecek.
DOMİNANT POZİSYON Bulunduğumuz işlerimizin hepsinde en yüksek katma değeri hedefliyor ve dominant pozisyonda olmayı benimsiyoruz. İleriki dönemlerde de bu amacımıza ulaşmamıza yardımcı olacak şirketleri ve coğrafyaları hedefleyeceğiz. Tüm korumacı politikalara rağmen doğalgaz ve petrol boruları pazarında Amerika hedef pazarımız olmaya devam edecek.


PROF. DR. AHMET KIRMAN / ŞİŞECAM TOPLULUĞU YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ VE GM 
YUT DIŞINDA İNORGANİK BÜYÜMEYİ ÖNEMSİYORUZ

ÖNCELİĞİMİZ BÜYÜME
Yurt dışında 12 ülkede 27 tesisle üretim yapıyoruz. 2017’de yurt dışındaki şirketlerimizin toplam cirosu yüzde 23 artışla 1,4 milyar dolar seviyesini aştı. En büyük önceliğimiz pazar risklerini ve fırsatlarını yakından takip etmek. Özellikle yurt dışında inorganik büyümeyi önemsiyoruz. Son dönemde gerçekleştirdiğimiz önemli satın alma operasyonlarıyla hedeflerimiz doğrultusunda büyümeye devam ediyoruz.
DÜNYADA İLK 3 HEDEFİMİZ Şirket satın alma, ortak girişim ve diğer iş birliği olanaklarını içeren potansiyel tüm fırsatları değerlendirmek için sürekli çalışıyoruz. Dünyanın en büyük üç üreticisinden biri olma hedefiyle yolumuza devam ediyoruz.
SON ALIMLAR Geçen yılın son çeyreğinde Mısır’da Pearl for Glass Manufacturing şirketini satın aldık. Toplamda 18 milyon doları bulan bu yatırımla cam ev eşyası alanında Orta Doğu ve Afrika pazarlarındaki etkinliğimizi daha da artıracağız. Mısır’ın ABD ile özel ticaret anlaşması sayesinde Kuzey Amerika cam ev eşyası pazarına Mısır üzerinden gireceğiz. Kuzey Amerika pazarında özellikle HORECA (ikram sektörü) açısından önemli fırsatlar bulunuyor.
 AVRUPA’DA LİDERLİK Bu yılın haziran ayında 2013 yılından bu yana yüzde 50 ortak olduğumuz HNG Float Glass şirketinin yüzde 49,8 payını 85,4 milyon dolar karşılığında satın alarak şirketin yüzde 99,80 hisse ile ana hissedarı olduk. Ayrıca bu yılın haziran ayında İtalya’da ikinci düzcam tesisini bünyemize kattık. Sangalli Vetro Manfredonia tesisinin satın alım işlemini 15,7 milyon Euro karşılığında tamamladık. Düzcamda Avrupa’daki liderliğimizi pekiştirmiş olduk.
 


Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz