“Bugün küçük ölçekte mobilya üreticileri için en az 15,5 milyon TL (28
milyon dolar) ciroyu, teknolojik ve iktisadi sürdürülebilirlik bakımdan
ideal ölçek kabul edebiliriz” diyen Mobilya Sanayicileri Derneği
(MOS-DER) Başkanı Ahmet Güleç, bu rakamın orta ölçekte bir şirket için
yıllık 50 milyon TL olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Sektör bilanço
verilerini göz önünde bulundurduğumuzda bu ölçek 10 yıl önce yaklaşık
3,8 milyon TL (o yılın ortalama dolar kuruyla 2,5 milyon dolar) idi.
Ciddi bir artış söz konusu. Nedeni ise öncelikle Türkiye ekonomisinde
yaşanan gelişim. Ayrıca iç Otomotivdeki kriterler ise biraz daha farklı.
KPMG Otomotiv Sektör Lideri Ergün Kış, rekabetçilik için gereken
minimum ölçeğin 200 bin adet olduğunu, bunu da 3 oyuncunun karşıladığını
söylüyor.
Kış’ın değerlendirmesi şöyle: “200 bin adet üretim olması gereken
minimumdur. Tabii ki ideali üzerine çıkmak. Ama pazardaki tüm oyuncuları
topyekûn kıyaslamak da çok sağlıklı olmayabilir. Çünkü toplam 15
oyuncunun hepsi farklı araçlar üretiyor. Mesela yılda 20 bin otobüs
üretimi ciddi bir rakamdır ama binek araç için çok küçüktür. Böyle
bakınca 200 binin altında olsa da 15 oyuncunun 10’unun kendi istedikleri
noktada olduğunu söyleyebilirim.”
EN HIZLI BÜYÜYENLER
Son 10 yıllık verilere bakıldığında ideal ölçek eşiği en fazla artan
sektörün, dolar bazında yüzde 1.020, TL bazında ise yüzde 1.216 büyüme
gösteren mobilya olduğu gözleniyor. Onu, yüzde 200 büyümeyle lojistik,
ve dış mobilya pazarındaki büyüme, keskinleşen rekabet, sektörün nitelik
yönünden gelişimi, AR-GE ve teknoloji yatırımları bu büyümeyi getirdi.”
Siemens Leasing Genel Müdürü Bülent Taşar, finansta ideal ölçek
tanımlamasının çok zor olduğunu, ancak rekabetçi olabilmek için gerekli
minimum yıllık iş hacminden söz edilebileceğini söylüyor:
“BDDK, bir leasing şirketi kurmak için asgari 20 milyon TL ödenmiş
sermaye istiyor. Finans kesiminde kaldıraç oranları yüksektir.
Sermayenin 8-10 katı borçlanma yapılır ve iş hacmi yaratılır. 150-200
milyon TL iş hacmine ulaşan şirketler için ortalama bir ölçek
diyebiliriz. Ben yıllık iş hacmi 100 milyon doların altında iş
yapanların kârlılık sıkıntısı yaşayacağını düşünüyorum. Bu rakam 10 yıl
önce 40-50 milyon dolardı.”