Para kazanırsak yatırım yapacağız

Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hanefi Öksüz ile grubun son dönem performansını,yatırımlarını ve gelecek hedeflerini konuştuk...

15.10.2018 12:48:000
Paylaş Tweet Paylaş
Para kazanırsak yatırım yapacağız

Özlem Aydın Ayvacı

[email protected]

Kipaş Holding Anadolu’nun en köklü ve büyük gruplarından biri. Başta tekstil olmak üzere kağıt, çimento, enerji ve gıda sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Sanayi ağırlıklı grup istikrarlı bir büyüme ivmesine sahip. Geçtiğimiz yılı 4,5 milyar TL’lik ciroyla kapattıklarını açıklayan Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hanefi Öksüz, bu yılın sonunda da cirolarının 6 milyar TL’yi bulacağını ifade ediyor. Grup önümüzdeki dönemde de büyüme konusunda mola vermek niyetinde değil. Öksüz, sanayi ağırlıklı yatırımlara devam edeceklerini belirtiyor. Halihazırda 500 milyon dolarlık bir yatırımla yeni bir kağıt tesisi inşasını sürdüren grup bu yatırımla birlikte ithal edilen ürünleri ihraç etmeye başlayacak. Kağıttaki büyüklüğünü de katlayacak. İçinde bulunduğumuz dönemde döviz kurlarındaki oynaklığa odaklanan grup, ihracat faaliyetleri nedeniyle risklerini dengeliyor. Son yıllarda yaşadıkları büyümelerle 5 yıl öncesine göre 3-4 katı büyüklüğe ulaştıklarının altını çizen Hanefi Öksüz, gelecek 5 yılda da mevcut büyüklüklerini 2’ye katlayabileceklerini dile getiriyor. Kipaş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hanefi Öksüz ile grubun son dönem performansını, yatırımlarını ve gelecek hedeflerini konuştuk: 

Anadolu’nun en büyük gruplarından birisiniz… Maraş’ta bölgenin de nabzını tutuyorsunuz. 2017 nasıl geçti? 2018 nasıl gidiyor?

 Sanayiciler ilk olarak istikrar ister. Birden bire döviz fiyatlarındaki artış sanayicilerin hesaplarını altüst ediyor. Borçlarınız çoğalıyor, müşterilerden alacağınız para döviz karşılığı eriyor, bir kere müşteriler sıkıntıya giriyor. Dolayısıyla ani döviz yükselmeleri istikrarı ve dengeyi tamamen bozuyor. 2017 ve 2018’in bugüne kadar olan kısmında dövizdeki ani sıçramalar sanayiye çok zarar verdi. Türkiye’de büyürken ihracata dönük üretim artışı yapan yatırımlar yapmalıyız, dışarı satmalıyız. Şimdi Avrupa’dan borç alıyoruz, borç aldığımız parayı bankalar vasıtasıyla sanayici ve vatandaşlarımız kullanıyor. Bunun bir kısmı yatırımlara gidiyor. Eğer ihracata dönük üretim yaparak gidiyorsak istediğimiz kadar borç alalım ama sorun halkımızın bu borcu alırken arabanın da daha lüksünü alması. İhracata yönelik yatırımları hızla artırmalı, tasarrufa ağırlık vermeliyiz. 

 2018’de denim ihracatında rekor bir yıl olacak diye bir beklenti var. Siz de en büyük denimcilerden birisiniz. Orada nasıl gelişmeler var? Sizin işleriniz nasıl gidiyor? 

 Denimde büyük şirketlerden biriyiz ama ana işimiz artık o değil. Türkiye denim yatırımını çok artırdı ama Uzak Doğuluların yaptığı kumaşları artık bırakmalı, kârı yüksek özel ürünlere dönmeliyiz. Kendimizi bu yönde geliştiriyoruz 

 Kimlere üretim yapıyorsunuz? 

 Birçok denim markasına, lüks markalara üretim yapıyoruz. İhracatımız oldukça iyi. 

 2017’de ihracatınız ne kadardı? 

 İhracatımız geçen yıl 200 milyon dolar civarındaydı. 2018 yılında da 250 milyon doları bulur. 

 İhracatta büyümeniz ağırlıklı hangi ürünlerden geldi? 

 Her kalemden, kağıttan da çimentodan da tekstilden de geldi. 

 2017 yılında cironuz ne kadardı? 2018 ciro beklentiniz ne kadar? 

 2017’de 4,5 milyar TL idi. Bu yıl da 6 milyar TL’yi buluruz diye tahmin ediyoruz. 

 Cironuzun sektörlere dağılımı son yıllarda değişti mi? Bildiğim kadarıyla tekstilde bir azalma oldu. 

 Çimento dolaylı yoldan ihraç oluyor. Çimentoda, ihracatçıya ürün veriyoruz KDV’si ile ödüyor, sonra ihracat belgesini getirince geri veriyoruz. Suriye, Irak gibi yakın ülkelerde bu ülkelerin ihracatçıları geliyor, iç piyasada satıyoruz. Dolayısıyla ihracat bizde görünmüyor. Gelirlerin sektörlere dağılımı çimento ve kağıt yüzde 25-25 başa baş da diyebiliriz, tekstil yüzde 35 ve enerji de yüzde 15. 

 2018’de sizi en zorlayan konular neler? 

 Döviz kurlarındaki oynamalar. 

 Bu durumu nasıl dengeliyorsunuz? 

 İhracatımız olduğu için dengeliyoruz, ihracatı olmayan şirketler çok büyük güçlükler yaşıyor. Bir de tabii o şirketler de bizim müşterimiz, onların ödeme güçlüğü çekmesi bizi zorluyor, tahsilatta zorlanıyoruz. 

 Şu anda devam eden yatırımlarınız var mı?

 Evet var, biz çok yatırım yapan bir şirketiz. Söke’ye Avrupa’nın en büyük kağıt tesisini kuruyoruz. Bu 500 milyon dolarlık bir yatırım. Aşağı yukarı 8 ay önce yatırıma başladık. Türkiye’nin ithal ettiği kağıtları orada üreteceğiz. 

Bunlar ne tür kağıtlar?

 İlaç kutularının kağıtları. Türkiye’de üretilmeyen veya az üretilen katma değeri yüksek kağıtlar. Avrupa’nın en büyük makinesini aldık. Ege Bölgesi’nde Çanakkale Boğazı Köprüsü’nden sonra en büyük ikinci büyük yatırım oldu. 2020’nin başında tamamlamayı planlıyoruz. 

 Bu yatırımla kağıttaki kapasiteniz nereye ulaşır? 

 Şu anda kağıtta 400 bin ton yıllık kapasitemiz var. Bununla birlikte 1 milyon 100 bin ton olacak. Yani kapasiteyi 3’e katlıyoruz. Avrupa’daki büyüklerle hemen hemen aynı olacağız. Daha sonra 1,5 milyon tona kadar çıkacak. Avrupa’daki liderlerden biri olacağız. 

~

 Çimento sektörüne ne zaman girdiniz? 

 10 yıl oldu. Kahramanmaraş Çimento, Türkiye’de ilk 10 içinde. l Orada yatırım planlarınız var mı? n Devam eden yatırımlar var. Orada baca gazından elektrik üreten tesis kuruyoruz. 

 Çimentoda üretim kapasiteniz ne kadar? 

 4 milyon ton civarında. 

 Satın almalarla ilgileniyor musunuz? 

 Çimentoda organik ve inorganik tüm fırsatlarla ilgileniyoruz. Yurt içinde de yurt dışında da fırsatlar olabilir. Ancak önümüzde güncel bir proje yok. 

 Enerji de yeni işlerinizden biri. Enerjideki planınız nedir? 

 Orada jeotermalde büyümeye devam edeceğiz. Termik santrallere 50 megavatlık bir yatırım daha yapıyoruz. Bu aynı zamanda kağıdın atıklarını da yakacak. 

 Peki enerjide işler nasıl gidiyor? 

 Bizde aşağı yukarı 100 megavatlık jeotermal santralleri var. Enerjideki diğer yatırımlarımızla birlikte 200 megavatı bulduk. Dağıtımda da varız. Orada da AKEDAŞ’ın ortaklarından biriyiz. Kahramanmaraş ve Adıyaman bölgeleri bizde. 

 Dağıtımda işler nasıl gidiyor? 

 Dağıtımda eski kârlılıklar yok. 

 Cironuzun büyük kısmı tekstilde. Bir dönem tekstil dışlanan bir sektör gibi olmuştu. Ancak hala en çok istihdamı sağlayan sektör konumunu koruyor. Şu an tekstile bakış açısı nedir? 

 Önyargılı bir bakış var. Almanya, dünyanın en büyük tekstil ihracatçısı... En büyük tarım ihracatçısı Hollanda. Biz de bunlar gibi markalaşmayı üst noktalara taşımalıyız. Tekstilde Türkiye kumaş ve konfeksiyon çeşitleriyle çağa ayak uydurmalı. Türkiye’nin bu alanda yiyeceği çok ekmek var. Bu sektör az yatırımla çok istihdam sağlayabilen bir sektör, bu da tam Türkiye’ye uygun. Bir çimento fabrikası kuruyorsunuz 300 bin dolara 200 kişi çalışıyor. 5 milyon dolara bir konfeksiyon kuruyorsunuz 1.000 kişi çalışıyor. Sektör kesinlikle ikinci plana atılmamalı. Yeni yatırımlarla yeni moda ürünler üretmeli. 

Sizin tekstildeki kapasiteniz nedir?

 400 bin iğe ulaştı. Denim kapasitemizi de 2 katına çıkarıyoruz. Tekstilde büyümeye devam ediyoruz ama tabii kumaş çeşitlerimiz çok değişti, sıradan ürünler üretmiyoruz. Örneğin TSK için kurşun geçirmez kumaş ürettik. 

 Perakende de varsınız. Orada neler yapıyorsunuz? 

 O işe kardeşim Ahmet Öksüz bakıyor. Bizim için küçük bir iş. Biz daha çok Lee Cooper için üretim yapıyoruz. 

Gıdada hangi marka ile üretim yapıyorsunuz?

 Çiftliğimizin adı Hanbey Çiftliği. Çiftliğin arazileri dedemizden kalma. Ben onu anonim şirket haline getirmeye çalışıyorum. 

 Tarımın cirodaki payı ne kadar? 

 Tarım düşük bir ciroya sahip. 

 Daha önce gıdaya girebiliriz demiştiniz. 

 Girmeyi düşündük ama girmedik. 

 Size satın alma ya da ortaklık teklifleri geliyor mu? 

 Geliyor ama çok sıcak bakmıyoruz. Önümüzdeki projeye göre ortak bize ya sermaye getirmeli ya teknoloji. İmkanlarımız şu anda projelere göre yeterli. Ancak kendi gücümüzün üzerinde büyük bir proje gelirse düşünürüz. 

 Bu hangi alanda olabilir? Mesela kağıtta böyle ortaklık söz konusu olabilir mi? 

 Teklifler geliyor ama biz sıcak bakmadık. Son olarak jeotermalde teklif geldi, ilgilenmedik. 

 Önümüzdeki 5-10 yıl içinde grubunuzu nerede görmek istiyorsunuz? 

 Uzun vadeli planların çoğu bilinmeyen nedenlerden dolayı boş planlar. 10 yıl önce sorsaydınız bu geleceğimiz noktaya ben de inanmazdım. Biz her yıl gelişmelere ve çıkan fırsatlara göre önümüzdeki 2 yıla göre plan yapabiliriz. Tabii ki amacımız holdingi büyütmek, daha çok ihracat yapmak, daha çok istihdam yaratmak. Bu şuna benzer, bir otomobille gece hızlı gidiyorsunuz, en fazla farınızın gösterdiği yerde frenle durabilecek kadar hız yaparsınız. 

 Ortağınızla beraber yönetim kurulu başkanısınız. Nasıl bir iş bölümünüz var? 

 Gümüşer Ailesi buranın ortaklarından biri. Yüzde 60-40 ortağız. Biz aslında ortak değil kardeş gibiyiz. Ortağım daha çok mali konulara bakar, ben yatırımlara bakarım. 

 Şirketlerde yeni nesilden kaç kişi var? 

 Dört kişi var. İki kızım var. Birisi Koç Üniversitesi Kimya Bölümü’nü bitirdi, diğeri de Sabancı Üniversitesi Endüstri Mühendisliği’nden mezun oldu. Büyük kızım çimento ve enerjiye bakıyor, küçük kızım da kağıt ve eğitime bakıyor. Büyük kızımın adı Sinem, küçüğü İrem. Bir de Deniz var. O da Koç Üniversitesi İşletme Bölümü’nü bitirdi, İstanbul’da çalışıyor. Gümüşer Ailesi’nden İbrahim Bey’in iki oğlu var. Halit tekstile bakıyor. Hikmet de mali işlere… 

 Gelecek 5 yıllık hedefiniz nedir? 

 Biz elimizden geldiği kadar grubu büyütmeye çalışıyoruz. İçinde bulunduğum yaş gereği artık İbrahim Bey ile bu şirketin geleceğini planlıyoruz. Bu grupta 10 bin kişi çalışıyor. Önümüzdeki yıllarda para kazanırsak riskleri fazla artırmadan yatırım yaparız. Türkiye’de sanayicilik yapmak kolay değil, az kazanırsak da ara veririz yaşamaya çalışırız. 

 Siz daha çok özsermayeyle mi büyüyorsunuz? 

 Evet bir de yurt dışından ucuz krediler almaya çalışıyoruz zaten bir sanayici için kısa vadeli kredi kullanmak çok yanlış. 

 Borç yapılandırmaları oldu, sizin böyle bir şeye ihtiyacınız olmadı mı? 

 Yok olmadı. 

 Grubun büyüklüğü 2 katına çıkabilir mi? 

 Evet çıkabilir ama belli de olmaz. Şu anda 5 yıl öncenin 3-4 katıyız.

~


KAĞIDIN CİROSU 2'YE KATLANACAK

“AVRUPA LİDERLERİNDEN BİRİYİZ”
Kağıt sektörüne 3 yıl önce girdik, şu an Avrupa liderlerinden biriyiz. Türkiye’de kağıt sektöründe teknoloji çok eski. Bir iki şirket hariç bu sektör çok eski teknoloji kullanıyor. Biz son teknoloji kullanıyoruz, bu bakımdan başarılı olduk. Şimdi bu yatırımlarla daha üstün nitelikte kağıtlar üreteceğiz.
1 MİLYAR DOLAR CİRO HEDEFİ 2018 yılında kağıdın cirosu sanıyorum 1 milyar dolar civarı olur. Tesisin 2020’de devreye girmesiyle kağıdın cirosu bugünün şartlarına göre 2 katı olacak. Bugün kağıdın cirodaki payı yüzde 20-25 seviyesinde.



FORMALİTELERİ AŞAMIYORUZ

“DÖVİZ KURU HÜSRANA UĞRATTI”
Döviz kuru tüm sanayicileri hüsrana uğrattı. Türkiye’de enflasyon yüzde 20 mi döviz artışı da buna paralel olmalı. Türkiye’de biz bütün yetkileri Ankara’da topluyoruz, bu benim şirketimde bütün yetkileri kendimde toplamam gibi… Bütünü daha küçük bütünler halinde yönetmemiz lazım, burada vilayetlerin yetkilerini tamamen artırmalıyız.
“YETKİ DEVREDERİM” Ankara sadece kuralları standartları koymalı, kararı o şehrin insanları vermeli. Biz ikinci organize sanayiyi kuramadık, bir türlü formaliteleri aşamıyoruz. Ben her yetkiyi her işi başıma toplayan bir yönetici değilim. Bir işi verdiğim zaman o kişiye destek olurum. Hep denetlerim işler doğru gidiyor mu diye…



KİPAŞ HOLDİNG'İN YENİ HEDEFYERİ

  1. Ciromuz 2017’de 4,5 milyar TL idi, 2018’de 6 milyar TL’yi buluruz diye tahmin ediyoruz. 
  2. Gelirlerimizin yüzde 25’i çimento, yüzde 25’i kağıt, yüzde 35’i tekstil ve yüzde 15’i enerjiden geliyor. 
  3. Kağıt, çimento ve tekstilde ihracatımız 2017’de 200 milyon dolardı. 2018 yılında 250 milyon doları bulacak. 
  4. Çimentoda kapasitemiz 4 milyon ton civarında. Satın alma dahil bütün fırsatlarla ilgileniyoruz. 
  5. Kağıtta yıllık 400 bin ton kapasitemizi 500 milyon dolar yatırımla 1,1 milyon tona ulaştıracağız. 
  6. Enerjide 100 megavatı jeotermal olmak üzere 200 megavatı bulduk. Dağıtımda da varız. 
  7. Jeotermalde büyümeye devam edeceğiz. Termik santrallere 50 megavatlık bir yatırım daha yapıyoruz. 
  8. Önümüzdeki yıllarda para kazanırsak riskleri fazla artırmadan yatırım yaparız. 
  9. Gelişmelere ve çıkan fırsatlara göre önümüzdeki 2 yıla göre plan yapıyoruz. 
  10. Elimizden geldiği kadar grubu büyütmeye çalışıyoruz. Büyüklüğümüz 5 yılda 2 katına da çıkabilir.



“TARIMDA YÜKSEK VERİM GETİREN İŞLERE GİRMELİYİZ”

“HOBİ OLARAK BAŞLADIK”
Çiftçiliğe hobi olarak başladık ama şimdi oldukça profesyonel bir iş oldu. Bu ailenin eski işi. Biz çiftçi çocuğuyuz, çiftçilik de var. İstanbul Teknik Üniversitesi’ni bitirip mühendis olduktan sonra çalışma hayatıma çiftlikte başladım. Babam çiftçiydi, ona yardımcı oluyordum.
EN TEKNİK ÇİFTÇİ Küçük yaşlardan beri babamın yanında çalışırdım ama 1980’de askerliği bitirip gelince çiftlikte işe başladım. 12 Eylül’den sonra ilk yıl komutanlardan biri bize bu ödülü vermişti. Türkiye’nin en teknik çiftçisi olarak en yüksek ürünleri almıştık. O zaman 950 dönüm arazimiz vardı. Şimdi 8 bin dönüm yaptık ve çok modern çalışmalar yapıyoruz. 8 bin dönüm araziyle Türkiye’nin ilk 20 çiftliğinden bir tanesiyiz. 500 dönüm üzüm bağımız var. Rusya’ya üzüm ihraç ediyoruz.
TARIMDAKİ CİRO Tarımdaki ciromuz diğer işler gibi değil çok düşük ama Kahramanmaraş tarımına örnek olsun, insanlar “Kahramanmaraş’ta bu da yetişiyormuş” desin istiyoruz. Çünkü bizim Amerika, Kanada, Brezilya gibi çok büyük arazilerimiz yok. Olan da hızla konut alanı oluyor. Dolayısıyla tarımda bizim daha düşük alanda daha yüksek verim getiren işlere girmemiz gerekiyor. Biz de bu çalışmaları yapıyoruz.
NEDEN HAYVANCILIK YAPMIYORUZ? Hayvancılık yapmıyoruz. Çünkü hayvancılık Türkiye için çok uygun bir iş değil, çünkü bizim geniş otlaklarımız yok. Belki Doğu Anadolu gibi dağlık yerlerde olabilir. Kahramanmaraş gibi verimli bir ovası olup sanayileşmiş şehirlerde mera ve otlak yok.


Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz