İş yerlerine, öğrencilere ve staja dair

Genç üniversite mezunlarıyla farklı pek çok platformda görüşüyor ve konuşuyorum. Ülkemizde üniversite öğrencilerine iş hayatının, yöneticilerin gösterdiği ilgiyi yurtdışındaki kuruluşlarla kıyaslayabiliyorum. Özellikle üniversite öğrencisi olarak ülkemizin en önde gelen kurumlarında öğrenimlerini tamamlamakta olan gençlerin oluşturduğu birliklerin davetlerine katılıyor, onlara sunumlar yapıyorum. İleride söz sahibi olacak bu gençlere zaman ayırıyor ve sorunlarını dinleyerek anlamaya çalışıyorum. Önde gelen Batı ülkelerinde kamu sektörü ve özel sektördeki kuruluşlar, üniversite öğrencileri için özel "staj" imkanı yaratıyor. Adaylar arasından
seçtikleri öğrencilere tatil dönemlerinde veya günlük çalışmaları elverdiğinde bütün yıl staj olanağı sunuyorlar. Böylece bu kuruluşlar kendilerinin ileride yararlanabileceği gençleri önceden tanımak, yetenek ve becerilerini ölçümleyebilmek olanağına kavuşuyorlar. Bazı kuruluşlar staj yapan öğrencilerine küçük de olsa bir ücret ödeyerek onların günlük yaşamlarına maddi katkıda da bulunuyor. Staja alınan öğrencinin o şirkette kendisine verilen görevleri istekle ve tam olarak yaptığı izleniyor, kayıt altına alınıyor. Böylece staj yapan öğrencinin çalışması hakkındaki değerlendirmeler şirketin yazılı hafızasında yer alıyor. Yöneticilerin değişmesi veya stajyerin başka birimlerde görevlendirilmesinde bu kayıtlar ve değerlendirmeler çok yararlı oluyor. Ülkemizde ise iş yerlerinin, şirketlerin genelde üniversite öğrencilerine staj olanağı vermeleri konusuna bakışları ise yetersiz... Genellikle kendi özel şirketlerini, iş yerlerinin içine almayı tercih etmiyorlar. Bunda da şirketin özel bilgilerinin yabancılar tarafından paylaşılması endişesi en başı çekiyor. Bazen de "Kim uğraşacak bu işi bilmeyen gençlerle." diye düşünülüyor. Staj olanağı vermenin şirket için yararı çoğunlukla göz ardı ediliyor. Bununla beraber ülkemizde ender de olsa bazı büyük kuruluş, üretim ve pazarlama şirketleri ve bankalar stajyer alarak olumlu adım atıyor ama bu kuruluşlar çok azınlıkta kalıyor. Bu şirketlerde staja alınan gençler yakından izlenip içlerinden iyi olanlara ileride iş olanakları sunuluyor. Üniversite öğrencileri açısından da bu konuda genelde büyük bir cehalet ve ilgisizlik var. Öğrencilerin çoğu tatillerinde boş gezip eğlenmeyi tercih edip iş hayatına staj ile başlamayı düşünmüyor. Staj yaparak kendilerini ileriye hazırlayacak olanakları arayan gençler çok az. Gençlerin görüş yazarak sorular sordukları dergilerin bazılarında ben de yazıyorum. Bunlardan bir tanesi Genç Capital. Soruların neredeyse tamamı nasıl iş bulunacağına dair. Ancak sorup incelediğinizde bakıyorsunuz üniversite öğrenimi boyunca hiç staj yapmamış, iş hayatı ile tanışmamış gençler bunlar. Sudan çıkmış balık gibi ortaya çıkıp iş arıyorlar. Hemen bulamayınca da moralleri bozuluyor ve ne iş yapacaklarını bilemiyorlar. Bana yazılı olarak "nasıl iş bulacaklarını" soruyorlar. Genç üniversitelilerin hemen ilk yıldan itibaren staj yapmaları, iş yerlerinin de seçtikleri gençlere staj olanağı vermeleri her iki tarafa da yarar sağlıyor. Bu sistem ülkemizde de yaygınlaşmalı. Gençler öğrencilik çağlarında üretici olmayı öğrenmeli ve kendilerini geliştirmeli. Bu derginin okurlarının ülkemiz iş hayatının seçkin üyeleri olduklarını düşündüğümden gençlere staj olanağı açmalarında iş yerlerini yönlendirmelerini diliyorum. Umut bağladığımız gençlerin de tatillerini, boş zamanlarını uyuşuk tembellikle geçirmeden iş hayatına staj ile girerek kendilerini hazırlamalarını diliyorum. Belki o zaman gençler bana ve diğer deneyimli yöneticilere sadece "Nasıl iş bulacağım" diye sormak yerine çok daha yararlı ve yaratıcı sorular sorarak kendilerini aydınlatmamıza olanak verirler.