Gelecek mobilin olacak

Mobil, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yatırımcıların gözdesi. Mobil cihaz üreticileri en değerli şirketler listelerinde hızla ilerlerken yazılım üreticileri de tüm dikkatlerini mobile çevirerek mevcut talepleri birer fırsata dönüştürüyor. Başta e-ticaret yapan şirketler olmak üzere tüm kurumlar daha düne kadar önce web sitelerini tasarlar, ardından biraz da mecburiyetten, mobil uygulamalarını kullanıma sunarlardı. Ancak günümüz şartları bu alışkanlığı değiştirdi. Mobil cihazların ekranları büyüdü, artık akıllı telefonlar da birer bilgisayar kadar donanımlı. Üstelik kullanıcı tecrübelerini geliştirmek isteyen akıllı cihaz üreticileri, birbiriyle konuşan, aynı kişiye ait farklı cihazları tanıyan ürünler piyasaya sunarak mevcut ortamda rekabeti de artırdı. Bugünün akıllı cihazlarında, ekran çözünürlüğü, görüntü kalitesi, ses, hız, renk gibi unsurlar da giderek daha fazla önem kazandı. Artık herkesin bilgisayarı “cebinde”. Bu değişimi fark eden şirketler ise eş zamanlı olarak web sitelerinin mobil versiyonlarını hayata geçiriyor veya web sitelerini doğrudan mobile uyumlu şekilde tasarlıyorlar. Çünkü mobil, artık başlı başına takip edilen ve en az web kadar önemli bir kanal. Elbette finans dünyası da bu hızlı değişim ve dönüşüme sessiz kalmadı. Türkiye’de bankacılık sektörünün lokomotif görevini üstlenen Bankalararası Kart Merkezi (BKM) söz konusu değişimi kısa sürede sezerek gereken altyapı çalışmalarını hayata geçirdi. Sürece hızla adapte oldu ve Türkiye’deki değişime öncülük etti. Bankaların ortak platformu BKM, e-ticaret içinde mobilin yükselen trendini gördü ve 2013’te piyasaya sunduğu BKM Express adlı ürünüyle mobil ticaretin payının artmasına destek oldu. BKM Express, kullanıcılar tarafından o kadar çok sevildi ki üye sayısı 1 milyonu geçti. Türkiye’nin ve dünyanın ilk dijital cüzdan uygulaması BKM Express’in yaratıcısı, BKM Genel Müdürü Dr. Soner Canko 2015’te yükselen mobil trendini değerlendirdi. Geleceğe dair öngörülerde de bulunan Canko, NFC ödeme yönteminin ülkemizde yaygınlaşmasıyla giderek daha popüler hale geleceğini belirtti. Canko, bir diğer yükselişin mobil cüzdanlarda olacağını söyledi. Mobilden yapılan alışverişlerin sayısının giderek artmasının mobil cüzdan yatırımlarında önemli rol oynadığını belirten Canko, BKM Express uygulamasının bu anlamda ülkemizde önemli rol üstlendiğini ifade etti. 
YAKIN ALAN İLETİŞİMİ YÜKSELİŞTE 
2014’te piyasaya sunulan Apple Pay’in kullandığı NFC (Near Field Communication – Yakın Alan İletişimi) teknolojisini BKM’nin 2008 yılında kullanıma sunduğunu belirten Soner Canko, bu teknolojinin o dönem için “çağının ötesinde” olduğunu ve bu teknolojiyi destekleyen cihazların azlığı nedeniyle NFC kullanımının yaygınlaşmadığını ifade etti. NFC bugün başta ABD ve İngiltere olmak üzere gelişmiş ülkelerde hızla yaygınlaşıyor. Bu ödeme yönteminin Türkiye’ye geldiği anda büyük oranda rağbet göreceğini belirten Canko, ülkemizdeki akıllı telefon penetrasyonunun yüzde 50’ye yaklaştığını hatırlatarak temassız POS oranının yüzde 10’a ulaştığının altını çizdi. Canko, sözlerine şöyle devam etti: “Bankacılık sektörü temassız kartlar yoluyla bu teknolojiyi zaten kullanıyor. Bugün her 4 kredi kartından 1’i temassız özelliğe sahip. Bulut tabanlı mobil temassız ödeme sistemi sayesinde (HCE - Host Card Emulation) Türkiye’de kart sahipleri tüm kartlarını temassız işlemlerde kullanabilecek. Bu düzenleme ile BKM, bankalarla birlikte GSM operatörü, cihaz bağımsız Yakın Alan İletişimi’nin (NFC) en yeni yöntemi olan HCE teknolojisini kullanarak mobil cihazlar ile temassız ödemeyi yapabilecek.”~PEKİ YA MOBİL CÜZDANLAR?
Bankalardan uluslararası ödeme sistemlerine, büyük e-ticaret şirketlerinden dev teknoloji firmalarına, telekom operatörlerinden ödeme şirketlerine birçok firma dijital cüzdan üretti ve kullanıma sundu. Ancak bu ürünler kamuoyunda çokça ses getirse de yaygın bir kullanıma ulaşan olmadı. Türkiye’de de telekom operatörleri ve bankaların ayrı ayrı denemelerine rağmen dijital cüzdanların istenen yaygınlığa ulaştığı söylenemez. Tüm bankaların işbirliğiyle Bankalararası Kart Merkezi bünyesinde oluşturdukları BKM Express uygulaması bu anlamda hemen hemen tüm kartları kabul eden bir ödeme sistemi. BKM Express’in, cihaz ve telekom operatörü bağımsız olarak çalışması sebebiyle ilerleyen dönemde en yaygın ve en çok gelişim göstermesi beklenen ürün konumunda olduğunu belirten Dr. Soner Canko BKM Express’in 1 milyon üyeye ulaşmasının bunun en önemli kanıtı olduğunu ifade etti. Canko sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün evden dışarı çıktığımızda yanımıza ilk aldığımız veya unuttuğumuzda mutlaka geri döndüğümüz tek eşya cep telefonu. 7’den 70’e herkes akıllı telefon kullanıyor. Uygulamalar çeşitleniyor, mobil ticaret giderek daha çok rağbet görüyor ve buna paralel olarak mobil ödemeler de artıyor. Üç yıl önce 2012 yılında BKM Express’i web’den ödeme için çıkardığımızda bilgisayarlar ana kanalı oluşturuyordu. Ancak sadece bir yıl sonra mobil uygulamamızı da çıkardık. Eşzamanlı olarak uygulamamızı hem mobil ticarete hem de para gönderimine açtık. Bugün ise mobil ana kanal olma yolunda hızla ilerliyor. 2014 yılında BKM Express ile yapılan ödemelerin yüzde 15’i mobilden gerçekleştirilmiş 2015’te bu oran yüzde 30’un üzerine çıktı. Bu hızla sadece birkaç yıl içinde mobil ticaretin e-ticaretten daha çok ilgi göreceğini tahmin ediyoruz.” 
ÖDEMELER BÜTÜNLEŞTİ 
Gelişmekte olan mobil cüzdanlar hem globalde hem de Türkiye’de her geçen gün farklı özelliklerle zenginleştiriliyor. Mobil sitelerden ve mobil uygulamalardan alışveriş yapılırken son aşamada ilgili mobil cüzdanın seçilerek ödenmesiyle başlayan serüven, mobil cihazlar kullanılarak ATM’lerden para çekme ve kişiden kişiye (p-2-p) para transferi gibi uygulamalarla gelişti. Bugün ise sanal ödemelerle gerçek dünyadaki ödemeler, yani ödeme sistemleri tabiriyle “online dünya” ile “offline dünya” her geçen gün birbirine daha da yaklaşıyor, hatta iç içe geçiyor. Böyle bir ortamda mağaza içi ödemelerin de mobil cihazlarla yapılması gündeme gelmiş durumda. Kullanıcılar mağazada beğenip denediği bir kıyafeti internetten araştırıp en uygun fiyatıyla satın alabiliyor ya da internetten siparişini verdiği bir ürünü kargo talimatı vermeden gidip bizzat teslim alabiliyor. Öte yandan ödemeler de bütünleşti; mağazalarda nakit ya da kartlarla yapılan ödemeler mobil cihazlar, QR kodlar ve sanal POS’lar aracılığıyla gerçekleştirilebiliyor. BKM Express’in de bu alandaki çalışmalarını dile getiren Dr. Soner Canko, yenilikçi uygulamalarını ve yeni işbirliklerini anlattı: “BKM Express ile birçok yeni işbirliğini hayata geçirdik. Total’in benzin istasyonlarında BKM Express kullanılarak araçtan çıkmadan ödeme yapılabiliyor. Vakko’da alışverişler mağaza içinde BKM Express’in QR kod okuma özelliği ile yapılabiliyor. Ödeal iş yeri olan bazı restoranlarda hesap BKM Express ile ödeniyor. BiTaksi ile taksi ödemeleri BKM Express’le yapılabiliyor. Yakın gelecekte marketleri ve başka perakendecileri de bu listeye ekleyeceğiz.”~MOBİL DAHA DA HIZ KAZANACAK
ANA KANAL OLABİLİR
2016 ve sonrasında mobilin ana kanal olma yolunda ilerleyeceğini elimizdeki verilere dayanarak söyleyebiliriz. Bu sebeple biz de BKM olarak mobile yatırım yapmayı sürdüreceğiz. Ancak mobilin önündeki bariyerlerin de farkında olmak gerekiyor. Kullanıcıların mevcut önyargılarından vazgeçmelerini sağlamak için bu anlamda farkındalık çalışmalarımıza da ağırlık vereceğiz.
ÖNEMLİ KRİTERLER
Hayatımızın vazgeçilmezi olan mobilin ödemelerin de vazgeçilmezi olması için akıllı telefon penetrasyonun hızla artması, kullanıcılara temassız ödeme alışkanlığının kazandırılması, mobil ödeme maliyetlerinin ve kargo ücretlerinin düşürülmesi, düzenlemelerin mobili teşvik edecek şekilde yapılması gibi ön koşulların sağlanması mobil ödemeler sektörünün gelişimi için kritik önem arz ediyor. Tüm bu kriterler göz önüne alınarak gereken çalışmalar aralıksız devam ederse mobil alışveriş ve ödemeler hızlı ilerlemesini sürdürecektir.

MOBİL KULLANIM ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞİYOR 
TABLET MOBİLİ DESTEKLİYOR 
2015 yılı sonunda uzman danışmanlık şirketlerinin desteğiyle kapsamlı bir mobil kullanım alışkanlıkları çalışması yaptık. Bu araştırmaya göre mobil alışveriş yapan her 10 tüketiciden 6’sının alışverişin son adımı olan satın alma ve ödeme işleminde mobil cihaz kullandığını gördük. Bu tüketicilerden yine yüzde 60’ı ayda en az bir kez mobil ödeme işlemi yapıyor. Araştırmamız özellikle tablet sahipliğinin mobil alışverişleri önemli ölçüde artırdığını ortaya koydu. Mobil alışverişlerin pratik ve hızlı olması tüketiciler tarafından sıkça tercih edilme nedenlerinin başında geliyor. 
FİYAT KARŞILAŞTIRMASI YAPILIYOR 
Özellikle mobil uygulamaların mobil alışverişi önemli ölçüde artırdığını da gözlemliyoruz. Mobil alışveriş yapan tüketicilerin yarısından fazlası alışveriş esnasında mağaza içinde mobil cihazlarını fiyat karşılaştırması yapmak vb. sebeplerle kullanırken giyim, elektronik, seyahat ve konaklama, en sık mobil alışveriş yapılan sektörler arasında yer alıyor. Öte yandan mobil ödemelerinin artmasının önündeki en önemli bariyer olarak da kişisel bilgilerin çalınmasına ilişkin endişeler öne çıkıyor.