İstanbul depreme şirketlerin insan kaynağı ile hazırlanıyor

Röportaj: Özlem Aydın Ayvacı / CAPİTAL

Arama Kurtarma Derneği (AKUT) Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Yosun Akverdi, 30 bin binanın yıkılacağı öngörülen büyük İstanbul depremine hazırlık için kurumları odağına aldı. Akverdi, “Her yıl binlerce çalışana eğitim vererek gelecek 2 yılda 600’ü aşkın kurum ve 15 bine yakın çalışana ulaşıp, kurumları bilinçlendirmeyi hedefliyoruz” dedi. 

AKUT Yönetim Kurulu Başkanı Zeynep Yosun Akverdi, sorularımızı şöyle yanıtladı.

Yeni başkan olarak AKUT’ta ne gibi yenilikler hedefliyorsunuz?

Deprem, sel gibi büyük afetlerde ve büyük kazalarda, kaybolma vakalarında doğru ve etkin arama-kurtarma faaliyetleri gerçekleştirme hedefiyle kurulan Türkiye’nin ilk arama-kurtarma derneği AKUT’un başkanı olmak büyük bir gurur. Derneğimiz 27 yıldır ihtiyacı olan bireylerin yardımına koşuyor. Ben de yıllardır AKUT'ta edindiğim birçok deneyimi, bilgi ve birikimi yönetsel olarak sunmaya çabalıyorum. Burada öncelikli amacımız bugüne dek yapılan çalışmaların üzerine koyarak ilerleyebilmek. Derneğimizin hem ulusal hem uluslararası düzeyde algısını daha yukarılara çıkarabilmeyi amaçlıyoruz. Toplumsal bilinç ve farkındalık artışını her şeyin önüne koyuyoruz. Bir deprem ülkesiyiz ve gerek toplumumuzun gerekse kurumlarımızın yeterli bilinç seviyesine ulaşması önem taşıyor. Bunun yanı sıra “kriz yönetiminden”; “zarar azaltma”, “hazırlık” ve “tahmin ve erken uyarı” süreçlerinden oluşan “risk yönetimine” bir an önce geçmemiz gerekiyor. Bunun için çeşitli farkındalık projeleri planlıyoruz. Gönüllülerimiz bizler için çok kıymetli, ilerleyen aşamalarda lider-eğitmen-operasyonel gönüllü kaynağını da güçlendirmeyi hedefliyoruz.

Bu yeniliklerin amacı nedir? AKUT’un yeni dönem faaliyetleri ve hedefleri nelerdir?

Amacımız ülkemizde ulusal afet bilincinin oluşturulması. Türkiye bir deprem ülkesi ve şubat ayında gerçekleşen ve hepimizi derinden etkileyen depremlerde bir kez daha ulusal afet kültürünün oluşmasının önemini görmüş olduk. Binalar ve yapı stokları depreme dayanıklı değilse depreme tam olarak hazırlıklı olunabileceğini söyleyemeyiz hiçbir şekilde. Ancak hayat kurtarmak için bir şeyler yapmak istiyorsak; afete hazırlık, afet kültürü ve ulusal risk yönetimi gibi başlıkları öncelemeliyiz. Bu nedenle kurumlardan gelen talepler üzerine verdiğimiz eğitimlerle kurum çalışanlarını ve toplumumuzu bilinçlendirmeye çalışıyoruz sürekli. Ayrıca gerek gönüllülerimiz gerekse arama köpeklerimiz sürekli eğitim ve sınavlara katılarak kendilerini geliştiriyor. Gelecek dönemde de sürekli olarak kendimizi geliştirerek her zaman afetlere karşı hazırlıklı yapımızı korumaya devam edeceğiz.

Ulusal afet kültürü nedir? Bu kültürün gelişmesi için iş dünyasından destek görüyor musunuz? Ne gibi destekler? Şirketlerle ortak gerçekleştirdiğiniz çalışmalar var mı?

Ulusal afet kültürü kısaca; ülkemizde yaşanabilecek afetler konusunda 'kriz yönetimi', 'zarar azaltma', 'hazırlık’ ve 'tahmin ve erken uyarı' süreçlerinden oluşuyor. Geriye dönüp baktığımızda ülkemizde yaşanan çok acı depremler var. Bunun için kamu ve özel sektör kuruluşlarının arama-kurtarmaya hem bakış açılarını hem de yaklaşımlarını değiştirip geliştirmeleri gerekiyor. Hep birlikte toplumumuzda ulusal afet kültürünü inşa ederek geleceğimizi daha güvenli bir hale getirebiliriz. Özellikle çocukların ve gençlerin bilinçli bir şekilde büyüyebilmeleri için afet seminerlerinin, okullarda bu konularda etkinliklerin artırılması ve nitelikli bir öğrenim sağlanması gerekiyor. Temelden itibaren alışkanlıkları değiştirmemiz gerek. Bu noktada AKUT Enstitü olarak eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile de kurumların afetlere yönelik önlem ve hazırlıklarını artırmalarına katkı sağlıyoruz. Her yıl binlerce çalışana eğitim vererek gelecek iki yılda 600’ü aşkın kurum ve 15 bine yakın çalışana ulaşıp, kurumları bilinçlendirmeyi hedefliyoruz. Dernek olarak operasyonlarından edindiğimiz bilgi ve tecrübeyi; bilim ve teknoloji ışığında sürekli geliştirerek Risk Değerlendirme, Acil Durum Yönetimi, İş Sürekliliği, Güvenli Çalışma, Afet ve Deprem Bilinçlendirme hizmetlerine dönüştürerek özel sektöre sunuyoruz. Yıllar içinde on binlerce çalışanın bilinçlenmesini sağladık ve eğitimlerle AKUT’a kaynak yaratma imkanı bulduk.

Beklenen İstanbul depremine ilişkin AKUT’un çalışmaları ve kurumsal anlamda aldığı önlemler neler?

Beklenen İstanbul depremi için acil müdahale ve kurtarma planımızı daha önceden hazırlamıştık. İstanbul depreminin olması halinde Trakya ve Anadolu’da konuşlanmış ekiplerimiz ve gönüllerimizi Acil Durum Yönetimi kapsamında organize ederek olası bir senaryoda hep birlikte hareket edeceğiz. Afet planımızda yer alan ekibimizi içerisinde; profesyonel eğitim almış, lojistik malzemesi yanında olabilecek, 7 gün boyunca aralıksız kendine bakıp iaşesini sağlayabilecek ve vardiya sistemi ile hareket edebilecek yüzlerce gönüllümüz bulunuyor.

Beklenen İstanbul depreminde en az 30 bin binanın yıkılması bekleniyor. Böyle bir durumdaki çalışmaları için AKUT’un aldığı önlemler neler? İstanbul’daki böyle büyük bir yıkımda kurtarma işlerini nasıl gerçekleştirmeyi planlıyorsunuz?

Böylesi büyük bir afetin yaşanmasını hiçbirimiz istemeyiz ama bilim her geçen gün depremin yaklaştığını söylüyor. Biz bunun için ekiplerimizi Trakya Acil Durum Yönetimi (ADY) ve Anadolu Acil Durum Yönetimi (ADY) altında organize ettik şimdiden. İstanbul’da afetzedelerin olma ihtimaline karşı ilk etapta İstanbul ekibini planın dışında tuttuk. İstanbul ekibimizin öncelikle kendi güvenliklerini sonrasında ise yakınlarının güvenliğini sağlayıp bulundukları bölgede toplumu yönlendirmeleri üzerinde durduk. Bunun yanı sıra masa başında yoğun bir şekilde faaliyet gösterecek ekiplerimiz var. Tüm imkanlarımızı seferber ederek kurtarma çalışmalarında bugüne kadar olduğu gibi olabildiğince aktif şekilde yer alacağız.

İş dünyası çalışanlarını depreme hazırlamak için sizlerden destek alıyorlar mı? Eğitime çağırıyorlar mı? Şirketlerde çalışanlara eğitim veriyorsanız bugüne kadar kaç şirkette yaklaşık kaç eğitim verdiniz?

AKUT Enstitü bünyesinde kurumlara eğitimler veriyoruz. Eğitim ve danışmanlık hizmetlerimiz ile kurumların afetlere yönelik önlem ve hazırlıklarını artırmalarına katkı sağlıyoruz. Bugüne kadar binlerce kurumda on binlerce çalışana ulaşma fırsatı yakaladık. Mesela geçtiğimiz yıl 200’den fazla firmada 3 binden fazla çalışana eğitim verdik. Bu yıl sonunda ise 400’den fazla kurumda 10 binden fazla çalışana ulaşmış olmayı hedefliyoruz. Bu eğitimler AKUT’a kaynak yaratma konusunda da bizim için önem arz ediyor.

Bu eğitimler nasıl oluyor, ne kadar sürüyor?

AKUT Enstitü de geniş bir eğitim içeriğimiz bulunuyor. Kurumlara sunduğumuz eğitim ve danışmanlık hizmetleri arasında, acil durum ekip eğitimleri başlığı altında; temel yangın eğitimi ve ileri yangın eğitimi, koruma ekibi eğitimi, arama kurtarma eğitimi ve ilk yardım eğitim merkezi ile ilk yardım eğitimi, güvenli çalışma eğitimleri bağlığı altında; yüksekte çalışma eğitimi ve kapalı kısıtlı alanlarda çalışma eğitimi, kurtarma eğitimleri başlığı altında; yüksek açı kurtarma eğitimi, kapalı kısıtlı alan kurtarma eğitimi, hafif sınıf arama kurtarma eğitimi, bilinçlendirme eğitimleri başlığı altında; deprem bilinçlendirme semineri, afetlere hazır olmak semineri, deprem anı ve kat tahliye eğitimleri, ev kazaları ve ev kazalarını önleme eğitimi, yönetsel eğitimler başlığı altında; acil durum yöneticisi eğitimi ve olay yeri yöneticisi eğitimi, danışmanlık hizmetleri başlığı altında da; acil durum tatbikatı, masa başı tatbikatı, acil durum değerlendirmesi, acil durum eylen planı hazırlanması eğitimlerini veriyoruz. Bu eğitimlerin süreleri de içeriklerine göre değişiklik gösteriyor.