Fırsat çok, çıkanlar olabilir

Aviva, 31 milyon sigortalısıyla hem hayat hem elementer sigortada Avrupa’nın devlerinden biri. Sabancı Holding ile ortak olduğu AvivaSa ile Türkiye’de güçlü hedefleri var. Aviva’nın Avrupa bölgesi ve sağlık sigortaları grubundan sorumlu Avrupa CEO’su David McMillan, Türkiye’de önümüzdeki 20 yıl boyunca yıllık ortalama yüzde 30 büyüme planı yapıyor. McMillan, “Türkiye bizim büyüme pazarlarımızdan, dünyada 2-3 önemli yatırım pazarımızdan biri olarak görüyoruz. Bu pazarı seviyoruz, fırsatlarla dolu olduğunu düşünüyoruz” diyor. McMillan’ın Türkiye’de büyüme için farklı planları mevcut. Bir yandan sağlık sigortalarına girmeyi fikren düşündüklerini belirtiyor, diğer yandan Sabancı Holding’in şirketlerinin 14 milyona ulaşan müşteri kitlesine yeni ve mevcut ürünlerle ulaşmayı hedeflediklerini belirtiyor. Ayrıca BES’te ölçek büyütmek adına satın almalara da soğuk bakmıyor. Aviva Avrupa CEO’su David McMillan, Türkiye’de uzun vade planlarını, zorlu bir dönemden geçen emeklilik ve hayat sigortalarında büyüme fırsatlarını Capital’e anlattı: 
*Aviva’nın Türkiye pazarına dair planları nasıl? 
* Türkiye’yi bizim büyüdüğümüz, dünyada 2-3 önemli yatırım pazarımızdan biri olarak görüyoruz. Bu pazarı seviyoruz, fırsatlarla dolu olduğunu düşünüyoruz. Yüksek ve genç bir nüfusa sahip. Türkiye giderek dünyada daha önemli bir ekonomi haline geliyor. Bu anlamda heyecan verici. Ancak, Türkiye’deki işimizin Aviva’ya yaptığı katkı ve ulaştığı büyüklük oldukça küçük kalıyor. Geçen yıl AvivaSa 90 milyon TL kâr etti, yani Aviva’ya 15 milyon Sterlin kâr katkısı oldu. Bizim global kârımız ise 2,3 milyar Sterlin olarak gerçekleşti. Ancak bizim için şu an önemli olan Türkiye’de büyüme potansiyelimiz. Biz işimizin ne kadar büyüyebileceğine odaklanıyoruz. Türkiye’de sigorta pazarı İngiltere, Amerika, Fransa’ya göre daha genç ve olgunlaşmamış durumda. Pazarda düşük bir penetrasyon oranı var ve bu nedenle güçlü büyüme imkanı görüyoruz. Bu ortamda bizim önceliğimiz, önümüzdeki dönemde hızlı büyüme gerçekleştirmek.
* Yıllık ne kadarlık bir büyümeden bahsediyoruz? 
* Türkiye’nin yıllık yüzde 30 büyüme gerçekleştirmesini hedefliyoruz. Önümüzdeki 20 yıl için yıllık yüzde 30 büyüme istiyoruz. Diğer Avrupa ülkelerinde ise büyüme yüzde 4-5’lerde gerçekleşiyor. Geçmişte Türkiye’deki işlerimizde güçlü büyümeler kaydettik. 2013’te yüzde 40 büyüme yakaladık. Geçen yıl bu rakamın biraz altında, yüzde 10-15 büyümemiz oldu. Kesinlikle Türkiye gibi sigorta penetrasyonunun düşük olduğu gelişmekte olan ülkelerde büyüme beklentimiz daha yüksek oluyor. Örneğin son 2 yılda Çin’de yüzde 100 büyüdük. 
~
* Geçen kasım ayında AvivaSA halka açıldı. Bu halka açılma istediğiniz gibi geçti mi? 
* Çok başarılı bir halka açılma gerçekleştirdiğimizi düşünüyorum. Geçen yılın Türkiye’deki en başarılı halka açılması oldu, beklediğimizin üzerinde talep aldık. Türkiye CEO’su Meral Hanım ve takımı, Türk ve yabancı yatırımcılara ulaşan bir satış gerçekleştirdi. Özellikle dünyada piyasaların volatilitesinin yüksek olduğu bir dönem için başarılıydı. Bu dönemde pek çok halka açılma ertelendi. Bu da AvivaSA’nın gücünü ve potansiyelini, yatırımcıların işimize nasıl baktığını ortaya koyuyor. Bu halka açılmanın şirketin gelecek stratejisini değiştireceğini düşünmüyorum. Bizim stratejimiz çok istikrarlı. Bu adım daha çok kurumsal yönetişim, şeffaflıkla ilgiliydi. Ama dürüst olmak gerekirse Sabancı Holding de Aviva da yüksek kurumsal yönetişim standartlarına sahip. Ama tabii şirket çalışanlarının piyasada fiyat iniş çıkışlarını, hisselerin nasıl değerlendiğini görmeleri bence ilginç olacak. 
* Türkiye’de nasıl büyüme fırsatları görüyorsunuz? 
* Sadece Türkiye’de değil, tüm dünyada emeklilerle çalışanlar arasında yaşam standartları anlamında büyük bir uçurum var. Türkiye’de de önemli bir gelir farkı oluşuyor. Buradan hareketle emeklilik sisteminde katılımların artacağını bekliyorum. Ayrıca amacımız, insanların hayatlarını rahat yaşamalarını sağlamak. Türkiye, hayat sigortaları, işsizlik sigortaları gibi alanlarda da korumasız kalıyor. Bu alanların da öne çıkacağını tahmin ediyoruz. Bu arada sağlık sigortaları konusundaki gelişmeleri de takip ediyoruz, bu alanda neler olduğunu izliyoruz. 
* Ancak sağlık sigortası satamıyorsunuz… 
* Şu an satamıyoruz ama zaman içinde bu değişebilir. Sağlık sigortaları global olarak en hızlı büyüyen alan. İnsanların yaşam süreleri giderek uzuyor ve sağlık masrafları giderek daha yüksek maliyetli oluyor. Ayrıca genel olarak devletler, sağlık konusunda daha az para harcama eğiliminde görünüyor. Bu yüzden bu sigortalarda büyüme yüksek gerçekleşiyor. Tabii tablo Türkiye için biraz daha farklı, biliyorum. Demografik yapınız, yaş ortalamanız, pazar dinamikleriniz farklı. Ama zaman içinde bu, Türkiye için de sorun olacak. Türkiye’de sigorta penetrasyon oranı, İspanyanın beşte biri, Hollanda veya İngiltere’nin onda biri. Ancak ülke ekonomisi büyüdükçe bu penetrasyon oranları da yükselecek. 
* Ne zaman sağlık sigortası satma planınız var? 
* Bizim şu an satışla ilgili bir planımız yok. Şu an sadece bir fikir… 
~
* Son 10 yıldır aynı penetrasyon oranları ve potansiyelden bahsediyoruz, önemli bir gelişme de olmuyor. Büyümenin nasıl geleceğini düşünüyorsunuz?
* Burada atılabilecek 1-2 adım var: Öncelikle sigorta bilinci oluşturmak için eğitim gerekiyor. Örneğin biz İngiltere’de okullara, kolejlere giderek çocuklarda finansal bilinç yaratmaya çalışıyoruz. Ayrıca bugünlerde Türkiye’de tartışılan otomatik katılım da çok önemli bir adım olacak. İngiltere’de tüm şirketler işe giren çalışanlarını sisteme sokuyor ve onlar için katkı payı ödüyor. Bu Türkiye’de uygulanırsa pazara önemli bir büyüme getirir. 
* BES için ciddi bir kârsızlık söz konusu. Avrupa’da emeklilik sistemleri de bu kadar uzun sürede ve zor mu kâra geçti? 
* Ülkelerin emeklilik sistemleri birbirinden çok farklı, karşılaştırmak zor. İngiltere’de emeklilik sisteminin geçmişi 100 yılı aştı, çok olgun ve büyük katılımcı ve fon rakamları söz konusu. Bugün bu sistemde, kârlar ilgi çekici. Ama orada da kârlı hale gelmesi zaman aldı. Türkiye’de ise tablo farklı… Geçen yıl emeklilik sistemi 126 milyon TL zarar yazdı. Bu durum, böyle süremez. Sistemin kâr için daha büyük ölçeğe ulaşması lazım. Tabii ki emeklilik şirketleri yatırım yapmaya devam edecek ama ancak ölçek kazananlar kârlılıkta daha esnek olacak. 
* Bugün ilk 4 oyuncu BES içindeki payı yüzde 75 civarında. Bu durum diğer Avrupa ülkelerinde de aynı mı? Gelecekte bu tablo devam eder mi? 
* Evet, Türkiye’de pazar, diğer ülkelere biraz daha konsantre durumda. Emeklilik tarafında yakın gelecekte büyüklerin aldığı payın daha artacağını düşünüyorum. Kâr için büyük ölçeklerle çalışmak şart. Bu da büyük şirketlerin daha fazla pay alması anlamına geliyor. Pek çok şirketin “Burası bizim için yeterince kârlı değil” diyerek çıktığını görebiliriz. 
* Türkiye’de karşılaştığınız zorluklar neler?
* Bizim için en önemli zorluk, pek çok fırsatı birden görüyoruz ve hızlı büyümek istiyoruz. Her fırsat için aynı anda adım atmak istiyoruz. Ben AvivaSA’nın her iki ortaktan ihtiyacı olan desteği aldığından emin olmak istiyorum. 
* Yüzde 25 devlet katkısıyla sistemde önemli bir büyüme atağı yaşandı. Sizce bundan sonra bu derece büyüme getirecek adım ne olur? 
* Otomatik katılım iyi bir büyüme getirebilir. Tasarruf bilinciyle ilgili eğitimler vermek de uzun vadede büyüme sağlar. Ayrıca teknolojinin gelişimiyle dijitalleşmenin de büyümeye katkı yapacağına inanıyorum. 
~
* Yeni bir yönetmelikle yıllık gelir sigortaları çıktı. Bu da sistemde artı yaratır mı? 
* İngiltere’de yıllık gelir sigortaları, çok büyük bir pazar ve eminim Türkiye’de emeklilik şirketleri için önemli bir ölçek yaratacak. Emeklilik şirketleri için yeni bir pazar oluşacak. Hükümetin emeklilik sisteminin sonrasını, bu tasarrufların nasıl kullanılacağını düşünerek karar almasını çok doğru buluyorum. 
* Devlet katkısının kalkacağı yönünde söylentiler var. B planınız var mı? 
* Henüz böyle bir durum yok ortada, o zaman gelince göreceğiz. Bugünden bu konuda atılacak adımları bilmiyoruz.

"ÖLÇEĞİ BÜYÜTMEK İÇİN ŞİRKET SATIN ALIRIZ"
SİGORTA SATIN ALMA PLANI İşin doğrusu eğer Türkiye’de şirket satın alma yapmayı düşünseydik de bir şey söyleyemezdim. Ama gerçekten şu anda böyle bir kararımız yok. Ancak, emeklilik sistemi bir ölçek oyunu… Şirketler hem kâr etmek hem iyi müşteri sayısına ulaşmak için giderek büyüyen ölçeklere sahip olmalı. O nedenle Türkiye’de emeklilik sisteminde konsolidasyonların olacağını düşünüyorum. Biz Türkiye pazarında büyümeye çok hevesliyiz. Doğru fiyat ve zamanlama ile bu konsolidasyonların parçası oluruz. SATIN ALMA KRİTERLERİ Burada çok zorluk yaşamayız. Alacağınız şirketin ölçeğine ve ulaştığı müşteri sayısına bakarız diye düşünüyorum. Müşteriye ulaşmada kanallarımız zaten güçlü, sistemde çoklu dağıtımı kanalı olan tek şirketiz. Ancak daha büyük bir ölçeğe ulaşmak, daha güçlü olmak için fırsatları değerlendirmeyi düşünürüz. Türkiye’de yatırım için şimdiden bir ir rakam veremem ama zaten bugün için şirketin satın alma gibi büyük bir proje olmadıkça sermayeye ihtiyacı bulunmuyor. Şirket kendi kaynaklarını yaratıyor

"SABANCI HOLDİNG'İN 14 MİLYON MÜŞTERİSİNE ULAŞACAĞIZ"
KOBİ VE VAKIFLAR ÖNEMLİ Biz ürün satışlarını yakından takip ediyoruz, emeklilik tarafı hızlı gidiyor. Hayat koruma, genel hayat sigortaları ve belki sağlık konularında daha etkin olacağız. Kurumsal emeklilik sözleşmelerinin satışında şu anda birinci durumdayız, bu konumu korumayı planlıyoruz. Vakıflar tarafında daha etkin olma planımız var. Biraz daha KOBİ’lere yönelik çalışmak istiyoruz. Banka kanalıyla KOBİ’lere satışta daha etkin olacağız.
 SABANCI YENİ HEDEFİMİZ Başka bir konuda daha çalışmamız var, henüz resmen açıklamadık. Ama Sabancı Holding şirketleri, EnerjiSA, Carrefour, Teknosa, Akbank gibi grup şirketlerinin müşterilerine ulaşacağız. Acente ve banka kanalının yanında Sabancı Holding şirketlerinin ağına erişeceğiz. Bu, büyük bir fırsat sunuyor. Bu projenin benzerini Çin ve Endonezya’daki ortaklarımızla uyguluyoruz. YENİ SATIŞ KANALLARI Buradaki müşterilere hem hayat hem emeklilik ürünlerini satabiliriz. Oluşabilecek tüm fırsatları değerlendireceğiz. Sabancı Holding şirketlerinin, Akbank’la birlikte toplamda 14 milyon müşterisi bulunuyor. Bu kanallar için özel yeni ürünler de yaratabiliriz.
FARKLI ÜRÜN FIRSATLARI Örneğin dünyada bu alanda çok kullanılan fatura ödeme sigortaları var, bunları satabiliriz. Bu ürünler işsiz kalırsanız süpermarket, aldığınız televizyon ya da elektrik faturanızı ödeyememe riskinizi güvence altına alıyor. Sabancı Holding’in şirket portföyünü düşünecek olursak bu alanda pek çok yenilik yapabiliriz. Şu an kesin alınmış bir karar yok ama burada fırsatlar çok yüksek.
~
AVIVA CEO'SU GÖZÜYLE TÜRKİYE
1 Türkiye’yi bizim büyüdüğümüz, dünyada 2-3 önemli yatırım pazarımızdan biri olarak görüyoruz. 
2 Türkiye’nin Aviva’ya 15 milyon Sterlin kâr katkısı oldu. Bizim global kârımız ise 2,3 milyar Sterlin olarak gerçekleşti. Ancak biz geleceğe bakıyoruz. 
3 Türkiye’de sigortada düşük bir penetrasyon oranı var ve bu nedenle güçlü büyüme imkanı görüyoruz. 
4 Türkiye’nin yıllık yüzde 30 büyüme gerçekleştirmesini hedefliyoruz. Diğer Avrupa ülkelerinde ise büyüme yüzde 4-5’lerde gerçekleşiyor. 
5 Türkiye, hayat sigortaları, işsizlik sigortaları gibi alanlarda da korumasız kalıyor. Bu alanların da öne çıkacağını tahmin ediyoruz.