Asgari ücrette kritik gün... Yeni rakam bugün belli olacak mı?

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2023'te geçerli olacak asgari ücret rakamını belirleme çalışmalarında sona gelindi. Bugün üçüncü kez toplanacak Komisyonun, bu toplantıda yeni asgari ücret rakamını belirlemesi bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin "Salı günü (bugün) asgari ücretin müzakeresinde uzlaşmaya varacağız" açıklaması yapmıştı.

Doğrudan 7 milyondan fazla çalışanı, dolaylı olarak ise tüm vatandaşları ilgilendiren yeni asgari ücreti belirleme çalışmalarında süreç devam ediyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ev sahipliğinde 7 Aralık'ta birinci, 14 Aralık'ta ikinci toplantısını yapan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, üçüncü toplantısını bugün saat 14.00'te gerçekleştirecek.

Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) temsilcilerinden istenen ilave verilerin görüşüleceği toplantıda, işçi ve işveren tarafı rakamlar üzerinden pazarlık edecek.

Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret rakamının bu toplantıda belirlenmesi bekleniyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin de, "Salı günü asgari ücretin müzakeresinde uzlaşmaya varacağız. Emekçilerimizin beklediği, işverenlerimizin de ödeyebileceği bir ücret seviyesinde uzlaşma sağlayacağız." açıklaması yapmıştı.

2023 asgari ücreti için kim, ne istedi?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı asgari ücret anketine göre, işçi ya da işveren olmayan çeşitli mesleklere sahip kişilerin 2023 yılı asgari ücreti için ortak beklentisi 7 bin 845 lira oldu.

Komisyonda işçi kesimini temsil eden TÜRK-İŞ, öncelikle pazarlığın Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırmasının kasım ayına ait açlık sınırı verisi olan 7 bin 785 lira üzerinden başlamasını istiyor. Bunun yanında, refah payı ile enflasyona karşı satın alma gücünün korunmasını talep ediyor. Bu rakamsal talebin yanında, gelir vergisi dilimlerinin çalışanlar lehine düzenlenmesi ve sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılması da TÜRK-İŞ'in pazarlık masasına taşıdığı konular arasında bulunuyor.

İşveren kesimini temsil eden Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) ise asgari ücrete dair rakam paylaşmamakla birlikte, temel olarak işçilerin ve işverenlerin gözetildiği dengeli bir asgari ücretten yana tutum sergiliyor. Yeni asgari ücret rakamında, istihdamın korunmasını, yeni istihdam yaratılmasını ve işletmelerin rekabet gücünün dikkate alınmasını isteyen TİSK, asgari ücret işveren desteğinin 2023'te de sürdürülmesini talep ediyor.

Kim, ne kadar istedi?

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) 2023 yılına ilişkin asgari ücret talebini 13 bin 200 lira olarak açıkladı.

DİSK'e bağlı Nakliyat-İş Sendikası, asgari ücretin net 14 bin 800 lira olmasını talep etti.

Hak-İş Konfederasyonuna bağlı Öz Ağaç-İş Sendikası, 2023 için asgari ücretin net 9 bin 350 lira olması gerektiğini bildirdi.

CHP, 2023 için asgari ücret önerilerinin 10 bin 128 lira olduğunu açıkladı.

Asgari ücretin en az 9 bin 200 lira olması gerektiğini belirten İYİ Parti, kendi önerilerinin ise 9 bin 600 lira düzeyinde olduğunu açıkladı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi, 2023 yılında eğer üretici ve ihracatçı 500-600 dolar gibi rakamlarla karşılaşırsa rekabetçiliğimizi çok daha fazla kaybederiz açıklaması yaptı.

Asgari ücret nasıl belirleniyor?

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten beşer temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor. Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.

Net 5 bin 500 lira, işverene maliyeti 7 bin 603 lira

Asgari ücret, bir işçi için aylık brüt 6 bin 471 lira, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 5 bin 500 lira 35 kuruş olarak uygulanıyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 7 bin 603 lira 43 kuruş. Bunun 6 bin 471 lirası brüt asgari ücret, 1003 lira 1 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 129 lira 42 kuruşunu işveren işsizlik sigorta primi oluşturuyor.

Mevzuata göre asgari ücret 4 toplantı sonrasında belirleniyor

Asgari ücreti, yasa gereği işçi, işveren ve hükümetten 5'er temsilci olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında 4 kez toplanıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki ilk toplantının ardından Komisyon, işçi, işveren ev sahipliğindeki toplantıların ardından son toplantısını tekrar Bakanlık'ta yapıyor.