Karşı çıkanları da karara ortak etmek mümkün mü?

Bazı şirketlerde liderler, kendilerine hayır denilmesini sevmediklerinden sistemlerini bu doğrultuda oluşturur. Önemli kararlardan yatırımlara kadar her alanda patronun veya liderin bu bakışı kendini gösterir. Bu tip kuruluşlarda kararlar da “patron” odaklı, onların görüşünü destekleyen müzakere ya da müzakereler sonucunda alınır.

Ohio State University’den Paul C. Nutt, dünyanın önde gelen şirketlerinde alınmış çok sayıda önemli kararı toplayarak bunlardan sonuçlar çıkarmayı amaçlayan uzmanlardan biri... Topladığı onlarca önemli karar sonucunda vardığı kritik ilk sonuç, tam da benim altını çizdiğim şekilde olmuş: “Büyük şirketlerde bile kurumsal kararlarda sadece bir seçenek dikkate alınıyor.”

Son araştırmalardan birinde General Electric, Nasa ve General Motors gibi büyük kuruluşlarda
alınan 376 çok önemli kararı inceleyen Prof. Nutt, benzer bir sonuca ulaştı. Buna göre, şirketlerde alınan her 7 karardan sadece 1’i, karşı çıkanların da görüşlerini dikkate alan, birçok seçeneği göz önünde bulunduran bir süreç sonrasında gerçekleştiriliyor.

Buradan şunu anlıyoruz: Dünyanın çok büyük şirketlerinde, yani üzerlerine kitaplar yazılan kuruluşlarda bile büyük yönetim kararlarına yeterince katılım olmuyor. Liderler ve etrafındaki birkaç yöneticinin kararı, diğer yöneticilerin görüşlerini dikkate almadan hayata geçiriliyor.

Prof. Nutt’ın saptamalarını Stanford University’den Prof. Chip Heath’in “Decisive” adlı kitabında okudum. Heath, “Şirketlerin yüzde 70’i sadece bir seçeneği dikkate alarak karar veriyor. Oysa ikinci seçenek dikkate alındığında kararın kalitesinin arttığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Buna rağmen şirketler bunu göz ardı ediyor” diye konuşuyor.