Bağımsız şirketler

Dünyanın dev telekom şirketlerinden British Telecom (BT), Kuzey Amerika'daki merkezinin çatısına 601 kilovat saatlik elektrik üretimi kapasitesine sahip güneş panelleri monte ettirdi. Bu paneller sayesinde kendi ofis ve veri merkezlerinin elektriğinin yüzde 20'sini temin edebilecek. British Telecom, temiz enerji kullanarak 1 milyon kilovat saat elektrik üretmeyi ve karbon salınımını yıllık 700 bin Sterlin değerinde azaltmayı hedefliyor. Gerçekten de finansal krizin getirdiği tasarruf ile verimlilik baskısı ve daha çevreci olma isteği, dünyada şirketleri enerji tüketimlerinin belli bir kısmını
Gelecek planlarında ne var?  
Tüketiminin ne kadarını kendi üretecek?  Şirket (%) Planları  
Saray Halı 100 Yılda 25 milyon kilovat saat elektrik ihtiyacına karşılık 30,9 milyon kilovat saat üretim kapasitesi olacak.
Selva Gıda 100 2011 Mayıs'ında, makarna fabrikasında 1.712 kilovat saatlik kojenerasyon tesisinde enerji üretmeye başlayacak.
Keskinoğlu 70 2011 'de hayata geçirilecek yatırımla toplam yıllık 130 milyonldfovat saat enerji üretmeyi hedefliyor.
ÇimSA 50 2010Temmuz'unda Mersin Fabrikası Atık Gazdan Elektrik Üretim Projesi'nin protokolü imzaladı. Proje 20 ay sürecek.
Akçansa 30 "Atık Isı Geri Kazanım" tesisine 24 milyon dolarlık yatırım yapacak. Tesis, yıllık 105 milyon kilovat saat tasarruf sağlayacak. da olsa kendilerinin üretmeyi tercih etmelerine neden oluyor. Kendi enerjisini üretmek giderek güçlü bir trend haline geliyor. Buna benzer bir örnek de hızlı tüketim malları sektöründen. Budweiser da soğutma ünitesinin çatısına güneş enerjisinden kendi elektriğini üretmek için 416 kilovat saat gücünde güneş panelleri koydurdu. 9 dönümlük binanın yaklaşık yüzde 60'ını örten güneş panelleriyle Budweiser, yılda 600 bin kilovat saate yakın elektrik üretimi yapmayı hedefliyor. Bu oran yılda yaklaşık 100 bin dolar tasarruf anlamına geliyor. Son yıllarda Türk şirketleri de bu trendi izliyor. Türkiye'de de şirketler, ister üretimlerinde kullandıkları gazlar ya da ısıdan ister güneş ve rüzgar gibi yenilenebilir enerjilerden olsun kendi kaynaklarını kendileri üretmeyi tercih ediyor.

KOJENERASYONUN ÖNCÜSÜ PETKİM
Yakıt rezervlerinin azaldığı ve global rekabetin arttığı günümüz ortamında, enerji girdilerinde süreklilik, kalite ve asgari maliyetleri sağlamak kaçınılmaz hale geliyor. Burada da kojenerasyon, çağdaş enerji yönetimi teknikleri içinde ön sırada yer alıyor. Kojenerasyon, enerjinin hem elektrik hem de ısı formlarında aynı sistemden beraberce üretilmesi anlamına geliyor. Bu anlamda Türkiye'de öncü şirket olarak Petkim dikkat çekiyor. Petkim, enerji ihtiyacının tamamını üretebilecek kapasiteye sahip. 2009 yılında 1.163 milyon kilovat saat olan elektrik tüketiminin 1.148 milyon kilovat saatini kendi üreten şirket, enerji ihtiyacının yüzde 99'unu iç üretimle karşılamış oldu. Petkim, bu enerjiyi Aliağa kompleksinde bulunan 4 adet buhar kazanı ve türbini, bir gaz türbini ve buhar elektrik dağıtım sistemlerinden sağlıyor. Yıldız Holding de enerji kaynaklarının verimli kullanılması amacıyla Pamukova'daki Ak Gıda ve İstanbul'daki Besler fabrikalarında kendi elektriğini doğalgazdan üreten kojenerasyon tesislerine sahip. Yıldız Holding İnsan Kaynakları, Hukuk, Satınalma ve Tedarik Zinciri Grup Başkanı Melih Özuyar, her iki tesiste üretilen elektriğin tüm enerji ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olduğunu belirtiyor.~

TASARRUF DA SAĞLIYOR
Bu yöntemle maliyetlerini indiren şirketlerin arasında TAV da ilk sıralarda yer alıyor. TAV, Ankara Esenboğa Havalimanı'nın kendi kojenerasyon tesisiyle yıllık enerji ihtiyacının yüzde 70'ini karşılıyor. Limanın 2010 yılı enerji tüketim miktarının 27,5 milyon kilovat saat olduğunu ve bunun 18,6 milyon kilovat saatinin kojenerasyon tesisinde üretildiğini belirten TAV Esenboğa Genel Müdürü Nuray Demirer, "2 adet 2 megavatlık gaz motoru olmak üzere toplam 4 megavat kapasiteli tesisimizle 2010'da enerji masraflarında 2,6 milyon TL tasarruf sağladık. Ayrıca ısıtma ve soğutma enerjisinden elde edilen kazanç sonucu doğaya yaklaşık 7 bin ton CO2 salımı engellendi" diyor.
Aynı şekilde Erdemir de enerjide dışa bağımlılığını azaltıyor. Erdemir 2010 yılı itibariyle tükettiği elektriğin yüzde 68'ni, Kuvvet Santrali'nde üretmeyi başardı. Sadece yüzde 32'lik kısmı dışarıdan satın alma yoluna gitti. Aslında şirket, elektrik enerjisi ihtiyacının yüzde 88'ini kendi üretimiyle karşılayabilecek kapasiteye sahip. Koruma Şirketler Grubu, aynı mantıkla klor alkali, temizlik ve tarım şirketlerinin enerjilerinin yüzde 40'ını kendi karşılıyor. Yıllık 118 milyon kilovat saat olan enerji ihtiyacının 49 milyon kilovat saatini 9,6 megavat kurulu güçte 3 adet 3,2 megavat doğalgaz motorundan oluşan kendi kojenerasyon tesisinde üretiyor. Sarkuysan Genel Müdürü Hayrettin Çaycı da ihtiyaçları olan enerjinin ortalama yüzde 64'ünü TE-DAŞ'tan aldıklarını, kalan kısmını ise kendi kojenerasyon tesislerinde ürettiklerini açıklıyor.

OFİS BİNALARINA ÖZEL ÇÖZÜMLER
Tabii sanayideki kadar yüksek enerji ihtiyacı olmasa da ofis binaları için de şirketler etkin çözümler arıyor. Otomotiv alanında Toyota Otomotiv Sanayi, bu amaçla bir pilot uygulama başlattı. Güneş enerjisi sistemleri ile idari binasının elektrik, aydınlanma ve ısıtma konularındaki enerji ihtiyacını karşılamayı hedefliyor. Gün ışığıyla aydınlatma sistemi sağlayarak yıllık 15 bin kilovat saat kazanç sağlıyor. Ayrıca fotovoltaik sistem, yol aydınlatması ve güneş enerjisi ile su ısıtma sistemi sayesinde yıllık toplam 66 bin kilovat saat elektrik enerjisini güneşten elde ediyor. Toyota Otomotiv Türkiye Genel Müdürü Orhan Özer, "Bu rakam, sistemin kurulu olduğu idari binamızın yıllık enerji ihtiyacının yaklaşık yüzde 50'lik kısmını karşılıyor. Çevreye dost fabrika olma prensibimiz temelinde yatırım yaptığımız bu sistemlerin, ileride finansal durum paralelinde enerji iht yacımızın büyük kısmını oluşturan üretim alanımızda da devreye sokulmasını düşünüyoruz" diye konuşuyor. Toplam 117 mağazaya sahip en önde gelen perakendecilerden Tesco Kipa da enerji verimliliği konusunda çalışıyor. Tesco Kipa Mühendislik Müdürü Cüneyt Güven, enerjilerinin yaklaşık yüzde 7'sini kendilerinin karşıladıklarını belirtiyor. Güven, "İlk defa Kuşadası ve Marmaris mağazalarımızda güneş enerjisi ile küçük ölçekte de olsa kendi enerjimizi üretmeye başladık.

FİNANSTA OLUMLU ADIMLAR
Sadece sanayi ve perakende alanlarında değil finansta da olumlu gelişmeler mevcut. Örneğin TEB, Türkiye'nin güneş enerjisi ile çalışan ilk şubesiyle dikkati çekiyor. TEB, İstanbul Ataköy'deki şubesinin ve Mobil ATM'sinin enerjisini güneşten karşılıyor. "TEB Mobil ATM"nin üzerini ve Ataköy şubesinin çatısını güneş enerjisi panelleriyle donatan TEB, Ataköy şube ATM'lerinde de LED ışıklandırmalar kullanarak yüzde 80 enerji tasarrufu sağladı. Banka, özellikle güney illerindeki tek katlı ve güneş enerjisi paneli konulabilecek şubelerinde bu uygulamayı yaygınlaştırmayı planlıyor. Ayrıca bankanın İstanbul Ümraniye'de inşası devam eden genel müdürlük merkezinin bulunduğu arazi üzerinde rüzgar türbini kurulacak. Burada kendi elektriğini üretmeyi planlayan TEB, ihtiyaç fazlasını başka kuruluşlara verecek. TEB Genel Müdür Yardımcısı Cemal Kişmir, "12 ay boyunca izleyerek istikrarlı rüzgar olup olmadığını tespit edeceğiz. Daimi rüzgar olarak optimize noktasını bulunca bu projemiz de hayata geçmiş olacak. Hatta bizim kendi ihtiyacımızı karşıladıktan sonra kalan atıl enerjiyi dışarıya kullandırmayı hedefliyoruz" diyor. Bu alanda bir diğer adım da Güneş Sigorta'dan... Şirketin Esentepe'de bulunan genel müdürlük binasına kurduğu güneş enerjisi santrali, bir yıldır kendi elektriğini kendi üretiyor. Şirket, bu santralle yılda 9 megavat saat enerji üretiyor.~

YENİ YATIRIMLAR KAPIDA
Bu başarılı örnekleri gören Türk şirketlerinin, enerji ihtiyaçlarına yönelik yatırımları da hızla artıyor. Bu alanda projeye girişen şirketlerden biri de Akçansa. Akçansa Genel Müdürü Hakan Gürdal, Çanakkale fabrikasında temelini attıkları "Atık Isı Geri Kazanım" tesisini toplamda 24 milyon dolarlık bir yatırım ile 2011'de hayata geçireceklerini açıklıyor. Sektörde ve Türkiye'de bir ilk olacak tesisle yıllık 105 milyon kilovat saat enerji tasarrufu sağlanacak. Saray Halı da yakın zamanda 4,3 megavat gücündeki kojenerasyon tesisini devreye almayı planlıyor. Likit doğalgaz kullanılarak elektrik ve ısıdan yararlanılabilen termik elektrik santraliyle şirket, tüketiminin üzerinde elektrik üretimine kavuşacak. Aynı sektörden Banvit ve Keskinoğlu da gelecekte kendi enerjilerini üretiyor duruma gelecek. Ban-vit biyogaz ile enerji üretiminde resmi prosedürleri tamamlamaya çalışıyor.