BusinessSummaries
Yazarlar: Michael J.
Silverstein ve Neil Fiske
Yayıncı: Penguin Books,
2003
ANA FİKİR Neden insanlar,
köşedeki büfeden 3 dolara
sandviç yemek varken
büyük bir mutlulukla
Panena Panini’ye 6 dolar
öder? Ya da sıradan bir
markayı 12 dolara
alabilecekken Victoria’s
Secret sutyenine 24 dolar
öderler? Malların değerini
yükseltmek (MDY) hayatın
bir gerçeği hale geldi.
Bu tür alışverişler, dünya
ölçeğinde önemli bir
davranışsal kayışı
yansıtıyor. Günümüz
tüketicileri, kendileri için
duygusal önem taşıyan ve algılanan kaliteyi,
performansı ve vaadi sunan ürünler ve hizmetler için
ödemeye isteklidir. Ama duygusal önem taşımayan
diğer kategoriler söz konusu olduğunda, pazarlık
peşinde oluyorlar: Bir Mercedes sürücüsü, her hafta
sonu Target’tan alışveriş yapabilmekte; 3 bin dolarlık
Callaway golf setiyle hava atan bir inşaat işçisi, isimsiz
mağazalardan alışveriş yapmaktadır.
Günümüzün birçok şirketi için MDY, maliyetlerin
kısıldığı ve marjlarını küçüldüğü bir dünyada büyüme
ve kârlılık elde etmek için akıllıca bir strateji.
Düzinelerce kategoride yeni lüks markalar, geleneksel
ürünlere göre yüzde 20-200 primle ve “eski lüks
mallara” göre daha büyük hacimlerde satılıyor.
Yazarlar, sadece 23 kategoride kitlesel lüks malların
yıllık satışlarının 350 milyar dolara ulaştığını ve
gelecek için büyük potansiyel taşıdığını
hesaplamaktadır.
BU KİTABA NEDEN İHTİYACINIZ VAR?
MDY sosyal içgörü, titiz araştırma ve keskin zekayı bir araya
getirerek yeni Amerikan lüksünü temsil eden ürünleri ve bunları yaratan
şirketleri yükselten tüketicilerin şaşırtıcı öyküsünü anlatıyor.
YENİ LÜKS PAZARLAMADAN FAZLA BİR ŞEYDİR
Yeni lüks mal, geleneksel orta kategori şirket tutumu ya da
uygulamalarıyla pazarlanamaz, dağıtılamaz, üretilemez, geliştirilemez ya
da hayal edilemez, birçok şirket böyle olabileceğini sansa bile.
Şirketler, yeni lüks tüketicisinin yüksek fiyat düzeyiyle
cezbedilebileceğini varsayar, ancak yeni lüks tüketicileri otomatik olarak
fiyat yüksekse daha iyidir diye varsaymıyor. Bir ürünün teknik ve mali
faydalarını değerlendirebilecek kadar yetkinler ve ona tepkileri
konusuda duygusal tepkilerine güveniyorlar. Tüketicilerden bir
kategoriye giriş konusunda en pahalı olanın her zaman en iyi
olmadığına dair defalarca bilgi aldık.
Bir tüketicinin dediği gibi “Lüks bazen daha iyi kalite ve dayanıklılık
anlamına gelebilir, ama bazen de ucuz ve çürüktür.”
Yeni lüks bir pazarlama uygulamasından çok daha fazlasıdır, ama
28 elbette pazarlama da sürecin kilit bir parçasıdır. Ama yeni lüks ürünleri
basitçe pazarlamayla yaratılmaz. Tüm yönetim disiplinleri bir arada
kullanılarak yaratılırlar ve sıklıkla da geleneksel olmayan pazarlama
yöntemleriyle.
~ YENİ LÜKS LİDERLERİNİN UYGULAMALARI
Yeni lüks liderleri ve şirketleri, geleneksel ya da eski lüks ürünleri
üreticilerininkinden farklı, bir dizi yönetim uygulamalarını kullanır.
Böylece Yeni lüks şirketleri, ürün yaratmak ve dağıtmak konusunda
hemen hemen tüm geleneksel inançları yıkmıştır, tavan fiyat, fiyat
aralığı, marka yayılması, tüketici bilinci, pazar istikrarı ve inovasyon
katmerleşmesi dahil.
1. Tüketiciyi asla hafife almayın. Tüm yeni lüks kategorilerinde
tüketiciler, daha varlıklı, daha iyi eğitimli ve her zamankinden daha
bilinçlidir. Önemsedikleri kategorilerde kendilerini bir uzmandan daha
bilinçli kabul ederler. Tüketiciler, geleneksel kaliteyi, teknolojik
inovasyonu ve duygusal gerçekliği takdir etmektedir. Bir markanın
mirasını ve tarihini önemserler ve o kategoriyle bir bütün olarak
ilgilenirler.
2. Fiyat-hacim talep eğrisini kırın. Örneğin masaj sektörü, kişisel
bakım kategorisinde sektör ortalamasının iki katı bir hızla büyümektedir.
Evde yapılan uygulamalarda 1.000 doların üstünde fiyat uygulamalarının
başarısı geleneksel düş��nceyi yıkmıştır.
BMW diğer süper lüks oto üreticilerinden on kat daha fazla üretim
hacmiyle dünyanın en kârlı otomobil üreticisidir.
3. Gerçek faydalardan oluşan bir basamak yaratın. Yeni lüks
uygulamalarının en önemli olanı muhtemelen ürünlerin geçek farklılıklar
sunuyor olmasıdır; teknik, işlevsel, fiziksel ve duygusal olarak.
4. İnovasyonu artırın, kaliteyi yükseltin ve kusursuz bir tecrübe
sunun. Yeni lüks, fırsat bakımından zenginlikler sunmaktadır, ama aynı
zamanda istikrarsızdır. Bunun nedeni, pazara yeni rakipler girdikçe
teknik ve işlevsel üstünlüklerin giderek daha kısa ömürlü hale gelmesi
ve inovasyon döngüsünün soluksuz baskısıdır. Bugün lüks ve farklı olan
yarının standart markası haline gelmektedir.
5. Fiyat aralığını ve markanın konumlanmasını genişletin. Yeni lüks
markaları, coşkun bir talep yaratmak için üst pazar segmentine yayılır ve
alt pazar segmentinde de talep oluşturmak ve ürünü erişilebilir kılmak
için talep oluşturur.
6. Değer zincirinizi fayda sağlamak üzere kurun. Yen lüksün
yaratıcıları, küçük üreticilerin önünde duran yapısal engelleri aşmak için
yerleşik değer zinciri örgüsünün dışında yer alır. Vurguyu, sahiplikten
çok değer zincirinin kontrolüne yapar ve bu zinciri yönetmekte
ustalaşırlar.
7. Etkileyici pazarlamayı kullanın; başarınızı markanızın havarileriyle
tohumlandırın. Yeni lüks ürünlerde, tüketicilerin küçük bir yüzdesi
değerin baskın kısmını üretir. Bu çekirdek müşterilere dönük yoğun ve
süreğen ilgi sonraki kuşak ürünlerin, bunların özelliklerinin ve pazarın
nasıl olacağının erken sinyallerini verecektir.
8. Kategoriye sürekli dışarıdan birisi gibi bakın. Yeni lüksün
üreticileri, kendi kategorilerine bir sonraki çığır açan dönemi üretecek
trendleri ve kalıpları algılamak için harici bir gözle bakar.
Seksi bir yer olarak dünya
Seksi görünmek ve hissetmek yeni lüks içinde güçlü duygusal bir yer
tutar.
Yeni lüks iç giyimden dersler: Victoria’s Secret
- Geçtiğimiz 20 yıl içerisinde Victoria’s Secret markası, pek çok
kategoride müşterilerinin zevk ve arzu düzeylerini yükseğe taşıdı.
Marka, müşterilerini yumuşak başlı mağaza ürünlerinden modayı
yansıtan yeni bir temele taşıdı. Ardından Wexner geldi ve onları bir kez
daha yükselterek, 34 dolarlık, üstün özellikli, duygusal olarak cazip bir
sutyen yarattı ve bu ürün bestseller oldu.
- Markalar, duygusal tepkiler alan ürünler üretebilir, ama yalnızca
ürünlerini uygun ve elle tutulur bir temele oturttukları bir kalite düzeyini
tutturabildiklerinde.
- Üst fiyat limitini istikrarlı bir şekilde yükselten Victoria’s Secret,
sutyenlerinin parça başı perakende satış fiyatını 5 yıl içinde neredeyse
30 yüzde 200 artırmıştır.
- Victoria’s Secret’ın en önemli marka temsilcileri süper modellerdir.
İç çamaşırlarını giyip markanın avukatlığını yapmaktadırlar. Dünyanın
en güzel kadınları kulübüne üye olmaya yönelik bir arzu yaratırlar.
- Marka kendini aşmaya devam etmektedir. Bugün Victoria’s Secret,
Amerikan kadınlarının seksi hissetme ve görünme duygu alanının
hakimi durumundadır.
Duygusal bir deneyim olarak yemek yeme
Amerikalılar yemek yemeyi her zaman çok sevmiştir, ancak orta
düzey piyasa tüketicilerinin yeme alışkanlıkları ve tercihleri
değişmektedir.
Yeni lüks yiyecek üreticilerinden dersler: Panera Bread
- Trader Joe’s ve Panera Bread’in müşterileri, yüksek kalite ve
duygusal çekime sahip bir alternatif sunulduğunda bu tecrübe için
alışkanlıklarının dışına çıkacaklarını ve bunun için yüksek bedelleri
memnuniyetle ödeyeceklerini kanıtladı.
- Bir yönetici asistanı olan Carol, yeni müşterileri Panera Bread’e
götürmekten büyük mutluluk duyduğunu belirtiyor. Kulaktan kulağa
yayılma, Trader Joe’s dükkanlarının yol üzeri olamaması ve televizyon
reklamı yapmamalarına rağmen 42 milyar dolar değerinde şubeler
açmasına imkan sağlamıştır.
- Şarap sektöründeki Robert Mondavi gibi Panera Bread CEO’su
Ronald Shaich, içeriden biri olma pozisyonunu, statükonun
eksikliklerinden doğan fırsatları belirlemek için kullandı.~
Yeni Amerikan evinin içi
Amerikan evinin değişen karakteri toplumdaki ana değişimlerin en
açık işaretlerinden birisidir.
Yeni lüks ev piyasası aktörlerinden dersler: Whirlpool
- ‘Ortalama müşteri’yi hedef almak ve bunu tüm nüfusun temsilcisi
saymak geleneksel piyasa araştırmalarının en çok rastlanan tuzağıdır.
- Whirlpool Duet, yaygın inanışın yüksek fiyatlı dayanıklı ev
eşyalarının sınırlı satış hacmi olduğu fikrinin aksini ispatlamıştır.
- Geleneksel çamaşır makinelerinin tam aksine Duet, orijinal teknik
farklılıklara sahiptir. Bu farlılıklar, müşterilerinde benzersiz bir duygusal
bağlanmaya yol açan fonksiyonel inanışlar yaratmıştır. Ne sıklıkta bir
müşterinin çamaşır makinesini sevdiğini söylediğini duyarsınız? - Dünyadaki yeni ve ilginç öğeleri tarayarak orijinal ve yüksek kalite
ürünler sunuyorlar. Müşterilerin duygularına hitap eden ürün hikayeleri
anlatıyor ve ürün kullanımına dair rehber ve esin kaynağı oluyorlar.
Amerikan damak tadının şaraba uyanışı
Şarap üreticiliğinde MDY’nin hikayesi, yeni lüks liderlerinin 8 ana
pratiğini destekliyor.
Master Blenders’ın yeni lüks uygulamalarından dersler: Kendall-
Jackson Wine
- Robert Mondavi ve Jess Jackson, asla müşteriyi küçümsemedi.
Takip edilecek başarılı bir modelleri olmasa bile orta düzeyli piyasanın
değerini yüksek kalite, zevk ve arzu düzeyine yükseltebileceklerine
inandılar. Bu onların misyonu ve rehberlik eden inançları oldu. - Jackson, piyasada yüksek fiyat ve yüksek hacimli bir sektör
yaratma potansiyelini gördü. Bugün onun ana ürünleri şarap sektörünün
tümünün talep eğrisinin üzerindeki konumunu korumaktadır.
‘Eğer satılacaksa ürününüz daha iyi ve doğru olmalı’
- Tüketiciler daha spesifik yararlar sağlama hedefiyle beklentilerini
yükseltti. Zevklerde ve alım gücünde büyük atılım oldu, ancak bu
kategori genelinde, duygusal zevk alma ihtiyacına, sosyal iletişime,
cazibeye, kendini ifadeye ve keşfe alan açtı. Şarap üzerine bilgi edinme
tüketiciler için diğer şarap severlerle ilişki ve bağlantı kurmalarının bir
yolu haline geldi.
- Jackson, yapısal engelleri aşmak amacıyla açık kaynak modeli
kullandı. Önemi, mülkiyetten ziyade değer zincirine atfetti. Ve değer
zincirinin baştan sona orkestrasyonunun üstadı olduğunu kanıtladı.
- Mondavi ve Jackson esinin ve yeniliğin artarak yeni dünyanın şarap
üreticisi ülkelerinden geleceğini gördü.
Kanıtlanabilir üstünlük ve keyişi farklılık
Callaway Scorecard’dan dersler
- ‘Halkı kandıramazsınız’ dedi Callaway. ‘Eğer satılacaksa ürününüz
daha iyi ve doğru olmalı. Var olan üründen gerçekten daha tatmin edici
olmalı.’
- Callaway, teknolojiye yatırım yapmanın önemini anladı. Callaway
müşterilerinin (büyük bir kısmı kendilerini golf sopası bağımlısı olarak
tanımlıyordu) yeni ürünlerin sürekliliğinin olmasını istediğini biliyordu
ve bunu sağlıyordu.
- Callaway, diğer yeni lüks üreticilerine oranla golf sopalarının fiyat
aralığını çok genişletmemeyi seçti.
- Başlangıçta ihtiyaç nedeniyle Callaway, altın ekipmanını golf
ürünleri haricinde spor malzemeleri de satan perakende mağazalarına
sunarak oyuncular için daha ulaşılabilir hale getirdi.
- Callaway, hem şarapçılıkta hem de golfte tıkanan sektörlere tanık
olmuştu ve bu iş alanlarına yabancı biri olarak, ortak inançlarla
kısıtlanmamış bir şekilde sektöre girdi. Tüm yeni lüks mucitleri gibi o da
ürününe sektördekilerin olmadığı bir şekilde sevdalıydı. “Ürününüze ya
da sunacağınız hizmete neredeyse delicesine aşık olmalısınız. Ona
inanmalısınız” diyordu.
Yeni lüksün yayılmasına katkıda bulunacak faktörler
Tıpkı yeni lüksün sosyal değişimler ve iş dünyasındaki imkanların
artmasının bir araya gelmesinden doğması gibi yayılması da birden fazla
faktöre bağlıdır.
Küreselleşmenin artması ve kıtalar arası pazarlar. Avrupa Birliği
genişlemeye ve yeni üyeler almaya, Çin ve diğer Uzakdoğu ülkeleri yeni
iş kollarına ve ziyaretçilere daha açık olmaya devam ettikçe MDY olgusu
da küresel etkiye daha açık hale gelecektir. Tüketiciler yeni tatlar, stiller,
fikirler ve ilgi alanları keşfedecek ve evlerinde kendi Amerikanlaşmış
versiyonlarını arayacaktır. İş kolları fikirlere daha kolay ve daha ucuza
ulaşabilecek, dünyanın her tarafındaki ülkelerde zincir servisler
sunacaklardır.
İnternet ve e-ticaretin yükselen etkisi. ~E-ticaret şu anda yeni lüks
yaratıcıları için küçük bir kazanç kaynağıdır. Ancak hızla büyümekte ve
satışlara ve markaların büyümesine gerçek dükkanların direk satış
yöntemlerinden daha öte katkılar sağlamaktadır.
Yalnız kadınların etkisi. Bekarların ilgisi göreceli olarak yavaş
artmaktadır, ancak boşanmış kadınlar aşağı yukarı 30 kategoride
alışveriş yaptıklarını söylemektedir.
Yaşça büyük kişiler, büyük miktarlarda para harcamaktadır. Bu alan,
yeni lüks için yaratıcılarının henüz tümüyle yetişemedikleri derecede
büyük bir potansiyele sahiptir. Bu alan fırsatlarla doludur, seyahat,
giyim, seyahat çantaları, sağlık ürünleri ve hizmetleri, beslenme,
fotoğraf, elektronik görüntüleme sistemleri, seyahat planlama ve destek
servisleri ve daha nicesi.
Gelecek kuşak tüketicileri, daha akıllı ve her zamankinden daha
sofistike. Bunlar 6-18 yaş arası çocuklar ve gençlerdir. Fakat onlar, MDY
olgusu için en büyük ve en hızlı genişleyen potansiyeli temsil
etmektedirler. Öğrenmekle ilgilidirler, çok gezmekten hoşlanırlar ve
marka ve ürünlere hızla ayak uydururlar.
YAZARLAR HAKKINDA
MICHAEL J. SILVERSTEIN
Silverstein,
1980’de The Boston Consulting Group’a katıldı. İkinci
kitabı olan Treasure Hunt-Define Avı, Mayıs 2006’da yayınlandı ve
büyük bir beğeni topladı. Kate Sayre ile birlikte yazdığı, Eylül 2009’da
yayınlanan Women Want More-Kadınlar Fazlasını İster adlı kitabın ise
eş yazarı.
NEIL FISKE
Neil Fiske, 2007’de CEO’luğa atandı. Women’s Wear Daily tarafından
2004 ve 2005 yıllarında “Yılın Pazarlamacısı” ve “Yılın Perakendecisi”
seçildi.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?