Şubede 3.dalga

Bankalar şubeleşmeye son 10 yılda hız verdi. Özellikle 2004-2007 yılları arasında müthiş bir hız yakalandı, her yıl ortalama 650 şube açıldı. Sadece İstanbul, Ankara, İzmir gibi büyük illerde değil Anadolu'da da şube ağı genişledi. 2008 kriz yılıydı. Global krizin etkisiyle şubeleşme hızı yavaşladı. 2009'da tablo daha net ortaya çıktı. Yeni açılan şube sayısı, geçmiş 4-5 yılın ortalamasının çok altında kaldı. 2009'da 265 yeni şube açan bankalar, 2010'da hızı biraz artırdı. Geçen yıl toplam 481 yeni şube açıldı. Bu yıldan itibaren şubeleşmede yeni bir dalga bekleniyor. Bu yeni dalgada şube açma hızı daha temkinli artacak. Diğer yandan şube yapılarında önemli değişiklikler olacak.10 yıl öncesine kadar sınırlı ürün ve hizmetlerini tek tip şubeyle sunan bankalar, zaman içinde hem ürün ve hizmet çeşitliliğini hem şube tiplerini çeşitlendirmişti. İhtisaslaşmış şubeler devreye girmiş, yeni açılan çok sayıda şube konumuna, hizmet verdiği hedef kitleye göre farklı yapılara bürünmüştü. Şimdi üçüncü dalgada yeni bir trend gündemde. Düşen kâr marjları ve rekabetin sebep olduğu yeni bir yaklaşım ortaya çıkıyor. Buna göre bankalar, yeni dönemde şube ölçeklerini küçültecek. Az çalışanın olduğu, kuvvetli alternatif dağıtım kanalı altyapısının bulunduğu şubeler öne çıkacak.

YENİ HEDEF 12 BİN
2010 sonu itibarıyla toplam banka şubesi sayısı 10 bine yaklaştı. Türkiye Bankalar Birliği'nin verilerine göre şube sayısı 9 bin 465'e ulaştı. Bankacılar bu yıl, geçtiğimiz yıla benzer bir şubeleşme hızı öngörüyor. Garanti Bankası Genel Müdür Yardımcısı Hüsnü Erel, şu değerlendirmeyi yapıyor:"Krizin etkilerinin görüldüğü 2009 yılında şube sayısında büyüme yüzde 3'ün altında kaldı. Kriz öncesinde büyüme oranı yüzde 10 dolayındaydı. Normal şartlar altında 2010 yılında geçen yıl yakalanmış olan yüzde 5'lik şube sayısı büyüme oranına, 2011 yılında da ulaşılacağını öngörüyoruz."2011'de şube sayısının 10 bini bulması bekleniyor. Yeni hedef ise 12 bine ulaşmak yönünde. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Tunç Akyurt, bu rakamın 2013'e kadar elde edilebileceğini öngörüyor. 2011-2013 yılları arasında toplam şube sayısının, yıllık ortalama yüzde 6 oranında büyüyebileceğini söyleyen Akyurt, "Bu oran yılda 600-650 yeni şube açılması anlamına geliyor" diyor.

KÜÇÜK ŞUBE DÖNEMİ
Bankaların yeni dönem ajandasında en çok öne çıkan konu verimlilik. Düşen kâr marjları ve artan rekabet nedeniyle pek çok bankada verimlilik konusu yeniden ele alınıyor. Bu trend, şubeleşme tarafında da kendini gösteriyor. Hüsnü Erel, sektörün yeni dönemde kârlılığını koruyabilmek için verimliliği artırmak zorunda olduğunu söylüyor. Diğer yandan yaygınlığın ve pazar etkinliğinin de sağlanması gerektiğine işaret eden yönetici, "Bugünlerde konuştuğumuz 3-4 personelle çalışan, en yeni teknolojik araçlarla donatılmış şube modellerinin bu amaca hizmet edeceğini düşünüyoruz" diyor. Şekerbank Genel Müdür Yardımcısı Cem Muratoğlu, küçük şube yapılarının aslında yeni olmadığına işaret ediyor. "Bankalar odaklandıkları müşteri segmentinin ihtiyaçları ve profili doğrultusunda bu tip küçük şube yapılanmalarına daha önce de başvurdu" diyor ve ekliyor: ~
"Ancak günümüzde bankaların operasyon süreci artık daha sistematik ve merkezi hale geldi. Bu durum, bugün az çalışanla oluşturulan yeni şube modellerini daha çok gündeme getirmiş durumda. Önümüzdeki dönemde, bu tip şube yapılanmalarına ve alternatif dağıtım kanallarına yönelim artacak."

ANADOLU'DA AVM TRENDİ
Şubeleşmede son yıllarda izlenen trendlerden biri de Anadolu'da yaygınlaşma. Geçmiş yıllarda bankalar ağırlıklı büyük 3 ilde şube sayılarını artırıyordu. 2004 sonrasında Anadolu'daki girişimler arttı, bankacılık potansiyeli yükseldi. Bu durum da 3 büyük il dışındaki diğer büyük Anadolu illerindeki şube açılışlarını hızlandırdı. Cem Muratoğlu, "2005-2010 döneminde 3 büyük il için yıllık şubeleşme hızı yüzde 8 iken, aynı dönemde bu iller dışındaki en büyük 20 Anadolu ilindeki yıllık şubeleşme hızı yüzde 12 seviyesinde gerçekleşti" diyor. Son 6 yılda 3 büyük ilde açılan şube adedi 1.405 iken, bu rakamın diğer büyük 20 Anadolu ilinde 1.350'e ulaşması da söz konusu trendin önemli bir göstergesi. Son yıllarda yaygınlaşan AVM yatırımları, özellikle Anadolu'da bankalar için yeni lokasyonlar yaratmış durumda. Hüsnü Erel, Anadolu'da çekim merkezlerinin AVM'ler başta olmak üzere yapılan yeni yatırımlarla değiştiğini söylüyor ve ekliyor: "Bankaların da bu yeni alanlara doğru şubelerini kaydırdıklarını görüyoruz."

GELECEK HESAPLARI
Türkiye'de bankacılığa elverişli nüfusun yüzde 35'inin halen bankacılık hizmetlerinden yararlanmadığı tahmin ediliyor. Bu tablo, şubeleşme tarafında da bankacılara büyüme iştahı veriyor. Yapı Kredi Stratejik Şube Yönetimi Direktörü Bülent Adıbelli, şubenin gelecekte de bankacılık sektörünün en önemli dağıtım kanalı olmaya devam edeceğini söylüyor ve beklentilerini şöyle özetliyor:"Şubeden alınan hizmet ağırlığının önümüzdeki yıllarda azalma eğilimi göstereceği kaçınılmaz bir gerçek. Bu dönemde bankaların, daha düşük maliyetli, daha az personeli olan ve ADK teknolojik altyapısı daha kuvvetli şubeler dizayn ettiklerini göreceğiz."Önümüzdeki dönemde, karma modele dönüş trendinin daha çok yaygınlaşması bekleniyor. Bunun yanı sıra özellikle nüfusun yoğun, gelir seviyesinin daha düşük olduğu yerlerde, sadece bireysel kredi ürünlerinin satışına yönelik kurulan şube modeli uygulamasının da devam edeceğini düşünülüyor. Akbank Genel Müdür Yardımcısı Tunç Akyurt, "Bugün sektörde Akbank, Finansbank, Fortis gibi bankaların öncü olduğu bu tip şubeler, küçük hacimli bireysel kredi taleplerinin hızlıca değerlendirildiği ve az sayıda ürün ve hizmetin sunulduğu hizmet noktaları olarak faaliyetlerini sürdürecek" diyor