Beyaz Saray'daki zirve 2 saat 20 dakika sürdü: 'Harika bir görüşmeydi'

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump tarafından Beyaz Saray’da resmi törenle karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konakladığı Blair House'dan ayrılarak geldiği Beyaz Saray'ın bahçesinde, tören kıtası hazır bulundu. Makam aracından inişinde ABD Başkanı Trump ile tokalaşarak gazetecileri selamlayan Erdoğan, daha sonra Trump'la birlikte içeri girdi. İşte görüşme öncesi yapılan açıklamalar ve fotoğraflar:

Görüşme öncesi değerlendirmelerde bulunan ve basın mensuplarının sorularını yanıtlayan Erdoğan, bu ziyareti Birleşmiş Milletler Genel Kurulu ile iç içe olan dönemde gerçekleştirmekten dolayı çok mutlu olduklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti:

"Sayın Trump'ın gerek birinci döneminde gerekse ikinci döneminde Türkiye-ABD ilişkilerinde farklı bir süreci yaşıyoruz. Gerek F-35 konusu gerek F-16 konusu gerekse Halk Bankası ile ilgili aramızdaki ilişkiler konusunu bugün etraflıca görüşme fırsatı bulacağımıza inanıyorum. Heybeliada Okulu ile ilgili üzerimize ne düşerse biz onu zaten yapmaya hazırız. Dönünce de Sayın Bartholomeos ile bu konuyu görüşme fırsatı bulacağım."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin, "Siz, Başkan Trump'ın barış için çabalar gösterdiğini daha önce de söylemiş bir Cumhurbaşkanısınız. Bölgede birçok lider ile de görüşmeler yapıyorsunuz. Gelecekte nasıl çalışabilirsiniz birlikte?" sorusuna, "Buna inandığım için zaten bunları söylüyorum. Birlikte ele ele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımız inanıyorum." yanıtını verdi.

ABD Başkanı Trump, Beyaz Saray'da ağırladığı Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesinden önce Oval Ofis'te basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Erdoğan ile uzun zamandır dost olduğunu söyleyen Trump, "(Erdoğan) Çok saygın biri, kendi ülkesinde, tüm Avrupa'da ve tüm dünyada çok saygı görüyor." ifadesini kullandı.

Trump, Türkiye'nin "muazzam bir ordu kurduğunu" kaydederek, "Kendisini Beyaz Saray'da ağırlamak bizim için bir onurdur." dedi.

Oval Ofis'teki görüşmeden sonra birlikte öğle yemeği yiyeceklerini ve burada da görüşmelerine devam edeceklerini kaydeden ABD Başkanı, "Bugün önemli görüşmeler yapacağız. Türkiye ile yüksek oranda ticaret yapıyoruz ve buna devam edeceğiz, hatta ilave ticari işler de yapacağız. Türkiye, F-16, F-35 ve başka şeyler satın almak istiyor; bununla ilgili onlarla görüşeceğiz." diye konuştu.

Türk-Amerikan ilişkilerindeki ana başlıkları ele alacaklarını ifade eden Trump, Erdoğan için, "O zor ve inatçı bir adam. Genelde inatçı insanları sevmem ama onu her zaman sevmişimdir. O zor bir adam ve ülkesinde harika işler çıkarıyor. Hem savaş hem de ticaret konusunda muazzam bir ilişkimiz var ve bugün her iki konuyu da konuşacağız." değerlendirmesini yaptı.

Türkiye ile çok iş yaptıklarını belirten Trump, "Türkiye harika ürünler üretiyor. Onlardan çok şey satın alıyoruz, onlar da bizden çok şey satın alıyor." diye konuştu

Öte yandan Trump, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu marjında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve diğer liderlerle Gazze konusunda çok iyi bir görüşme yaptıklarını kaydederek, "Sanırım bir tür anlaşmaya varmak üzereyiz." değerlendirmesinde bulundu.

Trump, Gazze'deki krizin sona ermesini ve tüm esirlerin serbest bırakılmasını istediğini vurgulayarak, "Orta Doğu bölgesinin liderleriyle Gazze konusunda harika bir toplantı yaptık. Tüm rehineleri geri almak istiyoruz. Bence bir anlaşmaya varmaya çok yaklaştık." bilgisini verdi.

Türkiye'nin yanı sıra Suudi Arabistan, Katar ve bazı diğer bölge ülkeleriyle önemli temaslarda bulunduklarını dile getiren Trump, akabinde İsrail ile görüşerek Gazze konusunda somut bir sonuca ulaşmayı umduğunu belirtti.

Suriye'ye yaptırımları Erdoğan'ın isteği üzerine kaldırdığını ifade eden Trump, "Suriye'deki zaferin sorumlusu Erdoğan'dı. Bu, Türkiye için bir zaferdi." yorumunu yaptı. Trump, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye'de eski lideri devirme mücadelesindeki başarıdan sorumlu olan kişidir." diye vurguladı.

ABD Başkanı, Suriye'de gerçekleşen süreçte Türkiye'nin rolüne ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı:

"2000 yıldır bunu yapmaya çalışıyorlar. O (Erdoğan) yaptı. Yani sizin vekilleriniz yaptı. Bence bunun övgüsünü siz almalısınız. Suriye'nin nefes alabilmesi için yaptırımları kaldırdım çünkü yaptırımlar çok ağırdı. O (Erdoğan) zaferden sorumluydu. Bu Türkiye için bir zaferdi. Erdoğan bundan sorumlu, bu yüzden Suriye konusunda söyleyecek çok şeyi var. Ama Erdoğan'ın isteği üzerine yaptırımları kaldırdım. Suudi Arabistan Kralı'nın da isteği üzerine bunu yaptım. Katar da dedi ki, eğer yaptırımları kaldırabilirseniz iyi olur, çok ağır yaptırımlar vardı. O yaptırımlarla yaşayamazlardı. Ve onlara nefes almaları için bir şans vermek için yaptırımları kaldırdım. Ama Cumhurbaşkanı (Erdoğan) bundan sorumlu olan kişilerden biriydi."

Trump, önceki ABD yönetimlerinin Türkiye'ye Patriot füzelerini satmayı reddetmesi ve F-35'ler konusundaki bir soruyu, "Bunu tartışacağız. F 35'leri de tartışacağız. Onun F 35'leri istediğini biliyorum, biz de bunu çok ciddiye alıyoruz. Onların bazı somut ihtiyaçları var, bizim de bazı somut ihtiyaçlarımız var. Bir sonuca varacağız, günün sonunda bunları öğreneceksiniz." diye yanıtladı.

ABD Başkanı, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış sürecine kendi yaptığı katkıların hatırlatılması ve Türkiye'nin rolüne ilişkin, "Erdoğan'ın bölgede inanılmaz bir nüfuzu var." değerlendirmesini yaptı.

Trump, Türkiye'ye CAATSA yaptırımlarının ne zaman kaldırılacağına ilişkin bir soruya ise "Çok yakında olabilir. Bu konu hakkında birazdan görüşmemiz olacak." diye karşılık vererek yaptırımların kaldırılabileceği mesajını verdi.

Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında NATO üyesi ülkelerin hava sahalarının kırılgan olduğu ve bu konuda ABD ile Türkiye arasında ne tür bir işbirliği yapılabileceğine ilişkin bir soruya da Trump, NATO ülkelerinin savunma harcamalarının artması ve işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiğini söyleyerek cevap verdi.

Trump, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın gidişatına ilişkin bir soruya da "Cumhurbaşkanı Erdoğan her ikisi tarafından da (Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy) çok saygı görüyor. Herkes Erdoğan'a saygı duyuyor. Onlar Erdoğan'a gerçekten saygı duyuyorlar. Ben de öyle. Bence isterse büyük bir etki yaratabilir. Şu anda çok tarafsız. O, tarafsız olmayı seviyor. 

Ben de tarafsız olmayı seviyorum. O, eğer bu sürece müdahil olursa, yapabileceği en iyi şey Rusya'dan petrol ve gaz almamak olacaktır." şeklinde yanıt verdi.

Görüşmeye, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç'ın yanı sıra Türkiye'nin Washington Büyükelçisi Sedat Önal da katıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Trump ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından Beyaz Saray'dan ayrıldı.

Oval Ofis'teki baş başa görüşmenin ve heyetler arası öğle yemeğinin ardından ABD Başkanı Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı kapıya kadar geçirdi.

Beyaz Saray'da 2 saat 20 dakika süren görüşmenin sonrasında, kapıda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir süre daha sohbet eden Trump, tokalaşmasının ardından aracına binen Erdoğan'ı el sallayarak uğurladı.

Trump ayrıca, Erdoğan'ın heyetinde yer alan isimlerle de tek tek tokalaşarak kendilerini yolcu etti. Trump, kendisine görüşmenin nasıl geçtiğini soran basın mensuplarına, "Harika bir görüşmeydi." diye karşılık verdi.