GSM şirketlerine deprem soruşturması açıldı

Depremde yaşanan iletişim aksaklıkları dolayısıyla GSM şirketlerine soruşturma başlatıldı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) da söz konusu soruşturmanın açıldığını teyit etti.

Depremlerde çöken GSM şirketleri Turkcell, Türk Telekom ve Vodafone hakkında soruşturma başlatan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) şirketlerden,  afet ve acil durumlarında ülke genelinde haberleşmenin kesintisiz sağlanmasına yönelik yükümlülüklerinin  gereği gibi yerine getirilmesini, tüm afet acil eylem ve planlarının revize edilerek bir ay içinde kuruma göndermesini talep etti. 

Afet bölgesinde yaşanan iletişim kopuklukları kamuoyunda büyük tepki çekerken, GSM şirketlerine bu süreçteki aksaklıklar nedeniyle soruşturma açıldı. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, 06 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremlerde, işletmecilerin yükümlülüklerini yerine getirip getirmediğine ilişkin başlattığı incelemeyi soruşturmaya çevirdi.

Kurum kararında, Kurul tarafından re’sen gündeme alınan “06.02.2023 tarihinde merkezi Kahramanmaraş linin Pazarcık ilçesinde 7.7 şiddetinde ve Elbistan ilçesinde 7.6 şiddetinde gerçekleşen depremler sırasında ve sonrasında haberleşmenin kesintisiz devam edebilmesi ve haberleşme şebekelerinin bütünlüğünün idame ettirilmesine yönelik olarak işletmecilerin ilgili mevzuat kapsamındaki yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğinin denetlenmesi” konusunun incelendiği dile getirildi.

Bu kapsamda şirketlerin ‘Acil yardım çağrı hizmetleri, afet ve acil durum hallerinde haberleşme’, “Felaket kurtarma merkezi” başlıklı maddeye ve Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği’nin “Hizmetin kısıtlanması ve durdurulması” başlıklı 17’nci maddesinin birinci fıkrası hükümleri ile ilgili diğer mevzuatta tanımlı yükümlülüklerine istinaden soruşturma başlatılmasına karar verildi belirtildi.

Kararda, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde gerçekleşen ve Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa il ve ilçeleri ile çevre il ve ilçeleri etkileyen depremler öncesi ve sonrası TT Mobil İletişim Hizmetleri A.Ş., Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Vodafone Telekomünikasyon A.Ş.’nin iki noktada soruşturulacağı belirtildi.

İletişimin devamlığı süreçleri incelenecek

BTK tarafından yapılan soruşturmanın ana noktalarından ilkini, “Afet Acil Durum Yönetimi Koordinasyonu grubundan 6 Şubat 2023 saat 04:17’den 1 Mart 2023 tarihine kadar şirketlerin mobil baz istasyonları kurulumu ve jeneratör takviyesi, iletişim devamlılığının sağlanması açısından ücretsiz dakika, SMS ve internet tanımlanması, kısıtlı tüm hatların açılması ve diğer tüm işlemlere binaen yürüttüğü süreçler” oluşturdu.

Kurum tarafından ikinci soruşturma konusu da, “Başta haberleşmenin kesintisiz devam edebilmesi ve haberleşme şebekelerinin bütünlüğünün idame ettirilmesine yönelik bu süreçteki faaliyetlerinin ilgili mevzuat kapsamındaki yükümlülüklere uyumu” olarak tanımlandı.

Kararda, “Depremler dikkate alınarak afet ve acil durumlarında ülke genelindeki mobil haberleşme şebeke ve altyapısının tamamında haberleşmenin kesintisiz sağlanmasına yönelik ilgili mevzuattan kaynaklanan yükümlülüklerin gereği gibi yerine getirilmesine ilişkin yukarıda anılan İşletmeciler tarafından gerekli tüm tedbirlerin alınması, planlanan tedbirlere ilişkin uygulama süreçlerine yönelik uygulama takvimi ile ilgili olabilecek tüm afet acil eylem, iş sürekliliği, değişim yönetimi vb. süreç/planlarının revize edilmek suretiyle 1 ay içerisinde Kuruma gönderilmesi” istendi.

Afet yönetiminde GSM fiyaskosu yaşandı

Deprem süresince en kritik ilk saatlerde iletişimin kopması yardım ve arama kurtarma çalışmalarında büyük aksaklıklara yol açmıştı. Deprem riski konusunda yeterli araştırma yapılmadan binaların üzerine monte edilen baz istasyonlarının, binaların çökmesiyle önemli çoğunluğu kullanılamaz hale gelirken, sonrasında getirilen mobil istasyonlar da başta enerji tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle yeterli kapasiteye ulaşamadı.