İş hayatında bazen tek bir kariyer yetmiyor. Üst düzey yöneticiler iş hayatlarının belli dönemlerinde kendilerine yeni bir kariyer inşa edebiliyor...
Hande Yavuz
Örneğin Yemeksepeti Kurucu CEO’su Nevzat Aydın, geçtiğimiz yıl görevini bırakarak girişimcilik dünyasına daha çok odaklanma kararı aldı. Renault Group CEO’su Hakan Doğu, “Yeni bir hikaye yazma zamanı” diyerek işinden ayrıldı ve girişimcilik hazırlıklarına başladı. Ümran Beba, PepsiCo’nun kıdemli başkan yardımcısıyken yoğun kariyerini bırakıp ikinci kariyer olarak liderlik danışmanlığını seçti. “Gündemimi kendim yönetiyorum” diyen Beba, yeni kariyerindeki özgürlüğün hoşuna gittiğini söylüyor.
Bir tiyatro ve gösteri şirketinde CEO’luk koltuğunda oturan Greg Ross, 2008 yılında çok sevdiği amcasının Auckland’daki cenazesinin ardından Avustralya’ya dönerken uçağın penceresinden bulutlara baktı ve ne kadar tükenmiş olduğunu fark etti. Uçak yere indiğinde kararını vermişti: İşi bırakacaktı. Kararını hiç gecikmeden uygulamaya koydu. Kendine yeni kariyer olarak çocukluk hayali tır şoförlüğünü seçti. Bir hafta izin yapmadan 14 gün üst üste günde 12 saat çalışmasına karşın yeni işini sevdiğini belirten Ross, “Bu iş beni tümüyle ele geçirmiyor. Günün sonunda anahtarı kapatıyorum ve sorumluluk başkasına geçiyor” diyor. Greg Ross elbette iş dünyasında kariyer değişiminin en radikal örneklerinden biri. Ancak Ross yalnız değil. İş dünyasında birçok üst düzey iş insanı önemli kararlarla kariyerinde kritik dönüm noktaları yaşıyor. Hatta kendilerine yeni bir kariyer inşa ediyor. Yakın zaman örneklerinden biri de ABD’li e-ticaret devi Amazon’un kurucusu Jeff Bezos. 2021 yılında 57 yaşındayken şirketteki CEO’luk görevini bıraktığını açıklayan Bezos, bu ayrılık sonrasında kendine daha çok zaman ayırma ve katma değeri yüksek olan girişimlere odaklanma kararı aldı. Twitter’ın CEO’su Jack Dorsey de Kasım 2021’de ayında kariyerinde önemli bir değişikliğe gitti. Kurucusu olduğu Twitter’ı Elon Musk’a sattıktan sonra şirketten ayrıldı ve kurucu ortakları arasında yer aldığı bir fintek girişimi olan Block’a liderlik ederek çalışma hayatını sürdürmeyi seçti.
AYNI POZİSYONDA 21 YIL ÇOK UZUN
Türkiye’de de kariyerinde kritik vites değişimine giden birçok iş insanı var. Son yılların en başarılı girişimcilerinden Nevzat Aydın, kurucusu olduğu Yemeksepeti’nden çıkış yaptıktan sonra uzun bir süre şirkette profesyonel yönetici olarak çalışmaya devam etti. Ancak o da 2021 yılı Kasım ayında “Artık aileme, kendime ve filantropiye daha fazla zaman ayırmak istiyorum. Yemeksepeti’ndeki CEO’luk görevimi genç ve farklı bir bakış açısına bırakmanın zamanı geldi” diyerek görevinden ayrıldı. İş hayatının bu yeni döneminde girişimcilerle bol bol zaman geçirip onlara tecrübeleriyle yardımcı olmaya odaklanan Aydın, zamanı olduğu için dünyadaki hem girişim hem yatırım trendlerini daha yakından takip edebildiğini söylüyor. “Hayat aynı pozisyonda 21 yıl geçirmek için çok kısa” diyen Nevzat Aydın, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Gerçi Yemeksepeti hikayesi başından sonuna bence nefis ve sürprizlerle dolu bir hikaye ama yine de belli bir yerden sonra sizden daha hırslı, daha aç ve daha istekli arkadaşlara rolünüzü başarılı bir şekilde devretmeniz gerekiyor. Şimdi daha kendi planlarıma göre yaşadığım ve hayatta yapamadığım şeyleri daha çok deneyimleyebildiğim bir dönem beni bekliyor diye düşünüyorum.” Her ne kadar bir şirkette aktif yöneticiliği bıraksa da Aydın, bugün GEN Türkiye’nin yönetim kurulu başkanlığını yürütüyor, Endeavor Türkiye’de sıklıkla girişimcilerle bir araya geliyor. “Girişimcilerle geçirdiğim zaman beni besliyor. Özel hayatımda da neredeyse hep girişimcilerle beraberim. Gözlerindeki parıltı ve başarı hırsı beni çok heyecanlandırıyor” diye konuşuyor.
“YENİ HİKAYE YAZMA ZAMANI”
Hakan Doğu, bu yılın başında Renault Group Türkiye’deki CEO’luk koltuğunu bıraktı. 32 yıllık tecrübe ve toplamda 36 yıllık iş hayatı geçmişine sahip olan Doğu, son 10 yılında Renault-Nissan’da tepe yönetim ekibinde yer aldı. Profesyonel kariyerinde gösterdiği başarılarda pek gidecek yol kalmadığını düşünen Doğu, “‘Hakan, kariyerinde yeni hikaye yazma zamanı’ dedim. Bundan sonra biraz da girişimci olarak bu alanda başarılı olmak için çalışmaya karar verdim” diyor. 56 yaşın çıkış için doğru bir zaman olduğunu da düşünen yönetici, şöyle konuşuyor: “56 çok geç değil; ama bekleseydim geç olacaktı. Hayatta büyük konuşmamak lazım ama bu girişim kariyerini denemeseydim içimde kalacaktı. Hayata bir kere geliyoruz ve onu dibine kadar yaşamak gerektiğine inananlardanım. İlginç olan değişik şirketlerde çalışan üst düzey birçok arkadaş benimle temas kurdu ve kendi hayallerini gerçekleştirmek için benden fikirler almaları doğru yolda olduğumu gösterdi.” Şu anda değişik alanlardaki girişimlerinin hazırlıklarını yapan Doğu, son aşamaya geldiğini ve planlarını yakında açıklayacağını söylüyor. “Genel olarak 1 hafta Paris’te, 1 hafta başka ülkelere iş gezilerinde, geri kalan zamanda Türkiye’de vakit geçiriyorum. Kurmayı planladığım girişimler çoğu yurt dışı bağlantılı olduğundan böyle bir tempoya girdim. Genel olarak yüksek teknolojiyi kullanarak, sürdürülebilirlik ve mobilite alanlarında yatırımlarla ilgileniyorum. Dünyaya ve ülkeme sorumluluk çerçevesinde Sürdürülebilir Ulaşım İnisiyatifi Derneği’nde ülkemizin mobilite altyapısının ‘sürdürülebilir’ olması için çalışmalar yapıyoruz. Heyecanlı projelerle gelip mevcut değişime katkıda bulunmak istiyoruz” diyor.
YÖNETİM KURULUNA GEÇENLER
İş dünyasında birçok yönetici de üst düzey pozisyonlarından ayrıldıktan sonra kariyerlerine yönetim kurulu üyesi olarak devam ediyor. 12 yıl Doğuş Otomotiv Grubu’nun yönetim kurulu başkanlığını yaptıktan sonra Aclan Acar da böyle bir tercihte bulundu. Bugün birçok şirketin yönetim kurulunda tecrübelerini paylaşıyor. Hazım Ellialtı ise 1983 yılında kariyerine Adel Kalemcilik’te başladıktan sonra uzun yıllar Unilever’de üst düzey yöneticilik yaptı. 2006-2008 yıllarında da Eti’nin CEO’luğunu yürüttü. Henüz 47 yaşında da danışmanlığı tercih etti. Ellialtı, 2009 yılından bu yana kendi şirketinde tek başına yönetim danışmanlığı yapıyor. Çoğunluğu Türk sermayesi olan şirketlerde yönetim kurulu üyeliği ve ayrıca CEO ve C level yöneticilere mentorluk yapıyor. Ahmet Bozer, tam 33 yıllık tam zamanlı yöneticilik kariyerinden sonra yönetim kurulu üyesi olarak kariyerine devam etme kararı aldı. Halen Esas Holding ve Swire Coca-Cola şirketlerinde yönetim kurulu ve danışma kurulu üyeliği yapan Bozer, bunun dışında Georgia State Üniversitesi, Robinson College of Business danışma kurulu ve Turkish Philanthropy Funds Yönetim Kurulu Üyeliğini devam ettiriyor. Son olarak Yeni bir Lider ve Yönetim Kurulunda Kadın derneklerinde mentorluk görevi yaptığını belirten Bozer, “Eski günlerimi keyifle ve şükran hissiyle yad ediyorum. Yeni çalışma alanlarında da keyifle çalışıyor, öğrenmeye devam ediyorum” diyor. Her profesyonelin bir zaman içinde tam zamanlı çalışma düzeninden bir sonraki safhaya geçmek durumunda olduğuna da dikkat çeken Bozer, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Bu safhayı ben çok kıymetli buldum, bir şekilde üretken kalmam gerektiğini düşündüm. Uzun yıllar son derece odaklı bir çalışma sonrasında birçok değişik alanda çalışma farklı bir boyut kattı diyebilirim. Yeni ilişkiler ve çalışma düzenindeki esneklik de bu dönemin ayrı bir pozitif yanı. Bundan sonra da tecrübe ve becerilerimin uygun olduğu alanlarda katkı sağlamaya devam edebilmek isterim.”
KENDİNİ TEKRARLAMA RİSKİ
Kariyerine 1999 yılında Arthur Andersen’da başlayan Tamer Saka, 2014-2018 yılları arasında Kibar Holding’in CEO’luk koltuğunda oturdu. Ardından Sabancı Holding Çimento Grup Başkanlığını yürüttü. 2021 yılında Sabancı Holding’den ayrılan Saka, şu anda kariyerine Türkiye Kurumsal Yönetişim Derneği (TKYD) Başkanlığı yaparak devam ediyor. STK başkanlığının yanı sıra yönetim kurulu üyelikleri de üstleniyor. Saka, “Kariyerimde çok önemli başarıları çok genç yaşlarda elde etme imkanım oldu. Genç yaşımda devasa ve problemli şirketleri yönetme şansım oldu. Yurt içinde ve yurt dışında önemli başarılar elde ettim. 40 yaşında Türkiye’nin en önemli kurumlarından birinin CEO koltuğuna oturdum. Ve tüm bunları kimseye dayanmadan, kimsenin torpili olmadan çalışarak, alnımın teriyle elde ettim. Bir noktada artık kendimi tekrarlama riskiyle karşı karşıya olduğumu hissederek farklı şeyler yapmam gerektiğine karar verdim” sözleriyle kariyerinde geldiği yeni noktayı açıklıyor. Hayatının bu evresinde dünya ile çok daha entegre, gelişmeleri yakından takip eden ve dünyanın nereye doğru evrildiğini çok daha iyi anlayabildiği bir süreç yaşadığını da dile getiren Saka, bundan sonra yapmak istediklerini şöyle paylaşıyor: “Planlarımda bir kitap yazmak hep vardı. İlk kitabımız bitmek üzere, sanırım ekim ayında basıma girecek. Bu kitapta iş dünyasının ve ülkemizin hızla değişmekte olan global siyasi ve ekonomik yapıdaki yerini kuvvetlendirmek için atılması gereken adımları, karşı karşıya olduğumuz riskleri ve önerilerimi özetlemeye çalıştım. Sanırım kitap yazma işine devam edeceğim. Girişimlerimizi büyütmeye ve çeşitlendirmeye devam edeceğiz. Yönetim kurulu üyeliği konusunda biraz daha aktif olacağım. Bu arada Türk iş dünyasının geleceğine odaklanacak gerçek bir Think-Tank konusunda da yakın arkadaşlarımla çalışmalar yürütüyoruz.”
KENDİ ŞİRKETİNİ KURDU
Ali Murat Yeşilyurt, finans ve enerji sektörlerinde 15 yılı aşkın deneyime sahip. Son olarak 13 yıl çalıştığı Alpet’in CEO’luğundan 2020 yılında yurt dışına yerleşmek için ayrılan Yeşilyurt, hemen akabinde bu kararı uyguladı ve ABD’ye taşındı. Burada asıl alanı olan finans ve enerji sektörlerinin temiz enerjiye dönüşümüyle ilgili yapılan işleri ve gelişmeleri inceleyen Yeşilyurt, devamında ilk önce kendi şirketini kurdu. Temiz enerjiyle ilgili projelere hizmet vermeye başladı. Bugün itibarıyla Yeşilyurt, hemen hemen tüm temiz enerji projelerini stratejik ortaklarıyla birlikte geliştirme aşamasından mühendislik, satın alma ve inşaat dahil çalıştırıp teslim ediyor. Ayrıca New York’ta bulunan bir uluslararası araştırma ve danışmanlık şirketiyle enerji stratejisti olarak iş birliği yapıyor. Zaman zaman da American Chemical Society projeleri için destek oluyor. Ali Murat Yeşilyurt, yeni kariyerinde sıradaki adımlarını şöyle anlatıyor: “Bundan sonrası için çok net ve basit bazı planlarım var. İlk olarak başta kızımın iyi bir eğitim alarak başarılı ve mutlu biri olması için elimden geleni yapmaya devam edeceğim. İkincisi mutlaka gerçek bir çevreci olarak temiz enerji alanında hem yapılan projelere destek olmaya devam etmek hem yeni projeler yapmak konusunda oldukça kararlıyım. Son olarak bir on yıl kadar daha yoğun çalışıp sonrasında tempoyu düşürüp tamamen yeni girişimlere bilgi ve deneyimlerimi aktarmak istiyorum. Elbette bunları yaparken farklı kültürleri anlamak için de seyahatler planlayacağım. İnsan hep kararlarının sonucunu yaşar. Bence basit ve iyimser düşünüp karar alınırsa bunun iyi bir sonucu olabilir.”
HAZIM ELLİALTI / DANIŞMAN ÇALIŞARAK MUTLU OLUYORUM “GEÇMİŞİ YAD EDİYORUZ” Hızlı tüketimin hızını daha yavaş olan sektörlere yansıtmak, hala minnettar olduğum Unilever tecrübemi paylaşmak ve yöneticilerin başarılı olmasına katkı sağlamak şu andaki motivasyonum. Eskiden birlikte çalışıp sevdiğim büyüklerim ve arkadaşlarımla hala görüşüyor ve geçmişi yad ediyoruz. Bazen “Ben olsam şöyle yapardım” gibi düşünceler aklımıza geliyor ama sanırım bu güce değil gençliğe olan özlem. “DAHA ÖZGÜRÜM” Bu yıl iş hayatımın 40’ıncı yılını yaşıyorum. Bunun 26 yılında yönetici olarak çalıştım, son 14 yıldır da danışmanlık yapıyorum. Profesyonel hayatta ne kadar üst düzey yönetici de olsanız mutlaka bir patronunuz var. Ben deneyim ve görüşlerimi zorla kabul ettirmek zorunda kalmayacağım bir yol seçtim. Tek şirkette executive bir rol ile karar vericileri yönlendirmeye gayret etmek farklı, uyumsuzluk durumunda hizmet verdiğim şirketler de ben de devam/tamam kararını alma özgürlüğüne aynı derecede sahibiz. Yani çok daha özgürüm. “ÇALIŞMA SAATLERİMİ AZALTIYORUM” Çalışarak mutlu oluyorum. En büyük motivasyonum becerikli ve insani değerlere sahip yöneticilerin gelişimine ve ülkemize değer katmalarına yardımcı olmaya devam etmeyi istiyorum. Şu anda iki Türk ve bir de yabancı sermayeli olmak üzere üç şirketle çalışıyorum. Son bir yıldan beri çalışma saatlerimi azaltmaya başladım, birkaç yıl daha bu tempoyu sürdürüp sonrasında belki 1-2 yönetim kurulu üyeliği ile biraz daha devam edebilirim. |
İZZET KARA / YÖNETİM KURULU ÜYESİ DAHA DENGELİ BİR YAŞAMA GEÇTİM uyİLK İŞ KİTAP YAZMAK 11 yılı Koç Holding, son 16 yılı genel müdür ve CEO olmak üzere 25 yıl Unilever’de birçok görev aldıktan sonra 2013 yılı sonunda emekli olma kararı aldım. Yerime geçecek 3 değerli aday arkadaşımı hazırladıktan sonra gözüm arkada kalmadan emekli oldum. Yoğun CEO yaşantısından daha dengeli bir yaşama geçtim. 2013’ten bugüne geçen sürede ilk iş olarak deneyimlerimi “Yeni CEO Sensin” adlı kitabımı yazarak paylaştım; sütçülük, cam, ilaç, giyim, kırtasiye, perakende, tarım, meşrubat gibi muhtelif sektörlerde yönetim kurulu üyelikleriyle ve danışmanlıklarla kariyerime devam ediyorum. “‘KEŞKE’ DEDİĞİM HİÇBİR ŞEY OLMADI” 35 ülkeden sorumlu CEO’luğa kadar giden kariyerimin her dönemini büyük keyif alarak sürdürdüm, geriye dönüp “keşke” dediğim hiç olmadı. Bugünkü yaşamımdan ve yeni işimden de büyük keyif alıyorum. Özellikle değişik sektörlerde çalışmak yeni kategorileri öğrenmek, Türkiye’ye inanmış bir vatansever olarak, Türk şirketlerinin küreselleşmesine ve kurumsallaşmasına katkıda bulunmak beni de çok motive ediyor. Önümüzdeki dönem için yeni bir planım yok. Özel hayatımın iş hayatıyla dengesini tutmaya devam ederek yönetim kurulu üyeliği ve danışmanlıklara devam edeceğim. |
“ÖZGÜRLÜK HOŞUMA GİDİYOR” ÜMRAN BEBA / AUGUST LEADERSHIP ORTAĞI “GLOBAL BİR ŞİRKETİZ” 35 yıllık kurumsal iş hayatından sonra Haziran 2020 itibarıyla ikinci kariyerime giriş yaptım. Haziran 2020 itibarıyla August Leadership şirketinde ortak olarak çalışmaya başladım. Merkezimiz New York, global bir şirketiz. Odak alanlarımız üst düzey yönetici yerleştirmek ve liderlik danışmanlığı. 35 yıllık kurumsal tecrübemi kullanmak için mükemmel bir yapı. YÖNETİM KURULU ÜYELİKLERİ Ayrıca yönetim kurulu ve danışma kurulu üyeliklerim var. İngiltere’de halka açık global bir şirket olan Bakkavor’da yönetim kurulunda yer alıyorum. Amerika merkezli Uluslararası Gençlik Vakfı’nın yönetim kurulunda başkan yardımcısı olarak görev yapıyorum. BİS Entegre Çözüm Hizmetleri yönetim kurulu üyesiyim. Bir de Amerika merkezli aile vakfımız var: Beba Vakfı. Amerika ve Türkiye’de gençlik, kadın girişimciliği ve inovasyon projelerine destek oluyoruz. Columbia Üniversitesi, Mercy Üniversitesi, Trinity Koleji, Darüşşafaka Eğitim Kurumları ile iş birliklerimiz var. Milyon Kadına Mentor projesinin kurucu destekçisiyiz. “GÜNDEMİMİ KENDİM YÖNETİYORUM” Bir de Arzu Çekirge Paksoy ile Değer Yaratan Liderler isimli bir kitap yazdık. 35 yıl oldukça yoğun bir kurumsal kariyerim oldu ve mutlu bir şekilde bu geçişi yaptım. Kendime üç ayaklı ikinci bir kariyer kurdum. Gündemimi kendim yönetiyorum. Bu özgürlük hoşuma gidiyor. Eski günleri özlüyorum diyemem çünkü yeni dönem benim için aktif, insan odaklı ve verimli bir süreç. Zorluk olarak farklı alanları koordine etmek ve yönetmek diyebiliriz ancak buna da alıştım. Yeni dönem misyonum bana enerji veriyor. |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?