Doğa dostu ambalajlar

Şirketler ve tedarikçileri, ambalajları daha çevreci yapmak için çalışıyor. Unilever, plastik paketlerini hafifletiyor. Selpak, iz bırakmadan doğaya karışan ambalaj kullanıyor. Arçelik, yüzde 60 oranında geri kazanılmış kartonu tercih ediyor. Sadece şirketler değil tedarikçiler de çevreci ambalaja odaklanmış durumda. Anadolu Cam, ürünlerini hafifletirken Naksan Ambalaj, özel polimerlerden ve polietilen malzemeden ambalaj üretiyor.slında uzun zamandır şirketlerin gündeminde ambalajlar yer alıyor. Sürdürülebilirlik trendinin yükselmesiyle birlikte şirketler, bütün süreçlerini yeniden yapılandırıp çevreci hale dönüştürüyor. Bu dönüşümü içeren alanlardan biri de ambalajlar. Örneğin gıdadan kişisel bakıma pek çok alanda hizmet veren Unilever, plastik paketlerini hafifleterek ambalajlarında plastik kullanımını azaltıyor. Temizlik kağıdı sektörünün öncüsü Selpak, üç yıldır iz bırakmadan doğaya karışan ambalaj kullanıyor. Beyaz eşya devi Arçelik ürünleri için asgari boyutlarda tasarlanan ambalajlarla kaynak verimliliği sağlıyor.

Trendler bu yönde gelişince de ambalaj üreticileri de dönüşümden geçen şirketlere, daha çevreci ambalajlar sunmak için çalışıyor. Sektörün önemli oyuncularından Koroplast, bu yıl satışa sunduğu yeni polietilen streç filmle geri dönüşümü çok daha kolay ürünler sunuyor. Sarten Ambalaj ise tasarımlarında daha ince teneke levhalar kullanarak hammadde ve enerji giderlerini düşürüyor.

DOĞA DOSTU AMBALAJLAR
Gıda, dondurma, ev bakım, kişisel bakım alanlarında pek çok markayla faaliyet gösteren Unilever, “Sürdürülebilir Yaşam Planı” kapsamında bir yandan cazip ve etkili ambalajlar kullanırken aynı zamanda bu ambalajların çevresel etkilerini de azaltmaya çalışıyor. Şirket, hafif malzemeleri dönüştürerek, ürünlerin konsantre versiyonlarını geliştirerek ve gereksiz her türlü ambalajı ortadan kaldırarak kullandığı ambalaj malzemesini, 2020’ye kadar üçte bir oranında azaltmayı hedefliyor. Son dönemde plastik paket ağırlıklarının azaltılması üzerine çalışan şirket, plastik kullanımını önemli oranda azaltmayı başardı. Unilever Türkiye Dış ilişkiler Direktörü Ebru Şenel Erim, “Kişisel bakım kategorisinde 700 ml şampuan ve saç kremi için iki yerine tek katlı dış kaplama kullanarak, 55 tonluk karton kazanımı sağladık. Ayrıca konsantre deterjanlar sayesinde deterjanların ağırlığını üçte bir oranında azalttık. Gıda kategorisinde ortaya çıkan ambalaj atığını azaltarak 345 ton ambalaj malzemesi azaltmış olduk. Çeşnilerimizde ise 60 ton daha az esnek malzeme kullanarak 65 ton kağıt ve karton tasarruf ettik” diyor.Selpak, 2010’dan beri çevre dostu, doğada çözülebilen ambalajlar kullanıyor.~
Standart polietilen ambalajlar 100-1000 yıl arasında çözülürken  Selpak’ın kullandığı ambalajlar, çöpe atılmasını izleyen 1-5 yıl arasında biyolojik olarak tamamen doğaya karışıyor. Selpak Pazarlama Müdürü Aslı Biçer, uygulamanın doğaya sağladığı faydanın yanında Selpak markasına da kazandırdıklarını şöyle ifade ediyor:

“3 yıldır, Selpak olarak sattığımız 1000 tona yakın tuvalet kağıdı ve kağıt havlunun ambalajı, arkasında hiçbir iz bırakmadan, çoktan doğaya karışmaya başladı. Selpak olarak kazandığımız en büyük ödül ise şüphesiz, tüketicilerimizin güvenini bir kez daha haklı çıkarmak oldu.”

TASARLARKEN DE ÇEVRECİ
Beyaz eşyanın devlerinden Arçelik, ürünlerinin çevresel etkilerinin azaltılması kapsamında da kaynak verimliliği prensibini benimsiyor. Böylece ürünlerinin kalitesini etkilemeden, daha az malzeme ve kaynakla daha çevreci ürünler tasarlayıp üretiyor. Kaynak verimliliğine katkıda bulunmak üzere Arçelik ürünlerinin karton ambalajları, yüzde 60 oranında geri kazanılmış kartondan üretiliyor. Ürünlerin ambalajı daha tasarım aşamasında, hacmi ve ağırlığı asgari düzeyde olacak şekilde tasarlanıyor. Ayrıca ambalaj atıkları, bakanlıktan lisanslı geri dönüşüm firmalarında geri kazanılıyor. Arçelik bu çalışmalarla plastik ambalaj malzemelerinde yaklaşık yüzde 27 oranında düşüş sağlıyor.

İçecek devi Coca-Cola, Türkiye’de ürünlerini 8 kategoride üretilen, 15 farklı markayla 200 ml.’den 2,5 litreye değişen geniş bir ambalaj seçeneğiyle tüketicilerle buluşturuyor. Coca-Cola Türkiye, ürünlerinin ambalajlarını daha çevreci hale getirmek amacıyla bütün cam şişelerinde hafifletme çalışmalarını sürdürüyor. Coca-Cola Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Bölümü Teknik Direktörü Canan Kestane, “250 ml. Coca-Cola cam şişe ve Schweppes cam şişe, 180 gramdan 165 grama indirildi. Portföyümüzde bulunan tüm gazlı içeceklerin PET ambalajlarında da kısa boyunlu kapağa geçilerek her pakette en az 1,3 gram kazanım sağlandı. Ürün kutularında kullanılan teneke kalınlıkları inceltildi ve 2011  yılında 129 ton daha az alüminyum kullanıldı” diyor.

TALEP MÜŞTERİDEN
Hazır giyim sektörünün önemli markalarından Kiğılı, ilk günden beri çevreyle uyumlu ambalaj kullanma uğraşında. Kiğılı CEO’su Hilal Suerdem’e göre ambalajlardaki çevre trendini, tüketicilerin bu konuda bilinçlenmesi ve hassas davranması zorunlu kıldı. Suerdem, “İnsanlar, tercih ettikleri ürünlerde geri dönüşüme önem veriyor. Biz Kiğılı olarak geri dönüşümlü torba, gömlek kutuları ve takım elbise gamboçlarımızı üretirken çevreye uyumlu ve doğada çözünebilir olmasına özen gösteriyoruz” diyor. Kiğılı, bu uygulamayı yürütürken müşteri memnuniyeti en büyük destekçisi.

Ev temizlik kategorisinin yerli oyuncularından Hayat Kimya, Bingo markası için çevreci ambalajlar kullanıyor. Şirket kullanılan tüm materyallerin geri dönüşümlü malzemelerden oluşmasına önem veriyor. Bingo Ambalaj Geliştirme Bölümü, aynı zamanda malzeme miktarını da azaltmaya yönelik çalışmalar yapıyor. Marka bu çalışmalar sonucunda, 2012 yılında ambalaj atık miktarını yüzde 21 azaltmayı başardı. Bingo, doğaya sağladığı bu faydanın yanı sıra maliyet kalemlerinde de düşüş sağladı.~
SARFİYAT ÖNLENDİ
Cam, özellik kaybı olmadan hep sağlıklı kalan ve kalite kaybı olmadan geri dönüştürülebilen tek ambalaj malzemesi olarak en çevreci ambalaj malzemesi kabul ediliyor. Dünyanın 5’inci ve Avrupa’nın 4’üncü büyük cam ambalaj üreticisi olan Anadolu Cam, ürünlerinde geri dönüşümlü plastik separatör kullanarak yılda 9 milyon karton separatör sarfiyatını önledi. Anadolu Cam, ayrıca ürünlerinde hafifletme çalışmalarıyla üretilen ambalajın hacminde, dayanıklılığında ve görsel kalitesinde kayıp olmaksızın hammadde, enerji ve su tasarrufu sağlıyor. Anadolu Cam Kalite, Çevre ve Teknik Standartlar Müdürü Haluk Şardağ, “2010 yılından bu yana sadece hafifletme çalışmalarımız sonucunda sağlanan cam tasarrufu, 40 bin 432 tonu, atmosfere salınımı önlenen karbondioksit miktarı ise 30 bin tonu buldu” diyor.

Şirket, 2011’de başlattığı “Cam Yeniden Cam” projesiyle 2020 yılına kadar cam üretiminde yüzde 60 geri dönüştürülmüş cam kırığı kullanma hedefiyle hareket ediyor. Proje kapsamında cam ambalaj atıklarını toplamada etkili yöntem olan cam kumbaraları belediyelere hibe ediliyor. Bu projeyle şimdiye dek 169 bin ton camın çöpe gitmesi önlendi. Böylece 61 bin otomobilin trafikten çekilmesine eşdeğer karbon emisyonu önlendi. Şardağ, “Bu sayede elde edilen enerji tasarrufları 7 bin konutun ısınma ve sıcak suyunu karşılayacak seviyede. Şu ana kadar üretimde kullanılan geri dönüştürülmüş cam atıklar sayesinde tasarruf edilen kum miktarı, 5 metre genişliğinde ve 28 kilometre uzunluğunda bir plaja eşdeğer” diyor.

HER ŞEY DAHA HAFİF
Ambalaj sektörünün önemli oyuncularından biri olan Sarten Ambalaj da ürünlerinde iyileştirmeler yapıyor. Öncelikle şirket, tedarikçilerinden temin ettiği malzemelerin özelliklerinin AB ve ulusal yasal mevzuat gerekleri içinde olmasını takip ediyor ve gerekirse iyileştirmeler istiyor. Şirket mevcut ambalajlarını daha ince ve daha sert teneke levhalar kullanarak hafifletiyor ve böylece kullandığı hammadde, doğal kaynak ve enerji kullanımını düşürüyor. Ayrıca şekillendirilmiş kutularla aynı miktarda malzemeyle üretilmiş aynı boydaki diğer kutulara nazaran daha fazla hacim elde ediliyor. Böylece daha az ambalaj malzemesiyle yüzde 30’a kadar daha yüksek dolum sağlanabiliyor.

Naksan Ambalaj, “Compost Shine” ve “Soil Fresh” adlı iki sistemle müşterilerine çevreci çözümler sunuyor. Compost Shine sisteminde özel baskı mürekkepleriyle baskısı yapılan esnek ambalaj, doğada yüzde 100 çözünüp toprak ve havaya karışabilen özel polimerlerden üretiliyor. Topraktan gelen tazelikten esinlenilerek üretilen Soil Fresh ambalaj filmler ise polietilen malzemeden üretiliyor.~
Bu sistemde muhafaza ettiği yaş meyve ve sebzeyi daha uzun tüketime hazır halde bekletmek için tasarlanıyor. Gıda ve deterjan sektörüne yönelik ambalaj üreten Teknik Plastik ise müşterileriyle yaptığı ortak projelerle ürünlerinin birim ağırlığını düşürerek yıllık yaklaşık bin tondan daha az hammadde kullanılmasını sağlıyor. Şirket ayrıca piyasadaki PVC yoğurt kapakları yerine geri dönüşümlü hammadde ile PET yoğurt kapaklarının üretimine geçiş yaptı.

Gıda ve tekstil sektörüne şefff ambalaj üreten Görsel Plastik ise özellikle şekerleme sektörü için 2012 yılında şeffaf silindir kavanozlar geliştiriyor. Şirket, maksimize edilmiş iç içe geçebilme özelliğiyle klasik silindir kutulara göre lojistik maliyetinde yüzde 300’e varan ekonomi sağlayan konik kutularla karbon ayak izini azaltmak yönünde önemli bir aşama kaydetti.

AMBALAJDA YENİLİKÇİ ÜRÜNLER GELİYOR
ÇÖZÜNEN ÇÖP TORBALARI
Türkiye'nin mutfak yardımcı ürünlerinin önemli markası Koroplast, aynı zamanda Türkiye'nin ilk geri dönüşümlü ve doğada çözünür çöp torbasını tüketiciye sundu. Koroplast'ın 2013 başında satışa sunduğu doğa dostu polietilen streç film, daha az enerji kullanılarak üretilmiş, geri dönüştürülebilir özelliği olan bir ambalaj. Koroplast'ın çevreci yenilikleri sadece mutfak ürünlerinde gerçekleşmiyor. Koroplast Satış ve Pazarlama Direktörü Bekir Türkoğlu, "Örneğin katı atıklar için Türkiye'nin ilk geri kazanım torbasını, 2005 yılında tüketiciye sunduk" diyor.
YENİLENEBİLİR MALZEME
Tetra Pak, 4 yeni geri dönüştürülebilir karton ambalajını, 2012'de uluslararası pazarda piyasaya sundu. Tetra Pak, kullandığı kutuların yanı sıra kapakları da çevreci bir yaklaşımla üretiyor. Brezilya'nın en büyük petrokimyasal şirketi olan Braskem ile işbirliği içerisinde geliştirdiği yeni polietilen, kapak üretimi için polimerizasyona tabi tutulmuş şeker kamışından elde ediliyor. Bu işlem, yenilenebilir bir kaynak olan şeker kamışının karbondioksiti atmosferden emme özelliği sayesinde, sera gazlarının düşürülmesine katkıda bulunuyor. Tetra Pak Büyük Ortadoğu Bölgesi Geri Dönüşüm Teknik Yöneticisi ve Tetra Pak Türkiye ve Kafkaslar Çevre Müdürü Ferid Ekmekçioğlu, "Global karton paketleme sektöründe çevreci polietilen (PE) kapaklar kullanan ilk şirket olma özelliğini de koruyan Tetra Pak, bu işbirliğiyle tamamen yenilenebilir malzemeden üretilen paketleme ürünleri sunma amacına yönelik yeni bir adım atıyor" diyor.~
CANAN KESTANE
COCA-COLA TÜRKİYE, KAFKASYA VE ORTA ASYA BÖLÜMÜ TEKNİK DİREKTÖRÜ
''Ambalajı değiştirdik çevreci olduk"
HEDEFTE NE VAR?
Yaptığımız sürdürülebilirlik çalışmaları sonucunda, ülke olarak ambalaj kalitesinde dünya ortalamasının 6  puan, ürün kalitesinde ise dünya ortalamasının 4,5 puan üzerinde yer alıyoruz. Ambalaj üretiminde daha az yeni, daha fazla ise geri dönüştürülmüş malzeme kullanmayı, enerji, su ve emisyon değerlerinin düşürülmesini hedefliyoruz. ULTRA ŞİŞE 2010 yılında cam malzeme kullanımını azaltmak amacıyla geliştirdiğimiz "Ultra Şişe" projesine devam ederek, Türkiye'de 2012 yılı sonuna kadar 1.461 ton cam tasarrufu sağladık. Yine 2012 yılında alüminyum geri kazanım oranı 45 tonken aynı yıl PET geri kazanım miktarımız 261 ton oldu. Malzeme geri dönüşüm oranını yüzde 94,95'e yükselttik.
EN HAFİF ÜRÜN
2011'de Damla Doğal Kaynak Suyu ürünümüzün 500 ml PET ambalajının tasarımını değiştirerek ağırlığını yüzde 29,5 azalttık. 14,9 gramdan 10,5 grama inen ambalaj ağırlığıyla Damla 500 ml PET, Coca-Cola sistemi genelinde kullanılan en hafif ambalaja sahip ürün oldu. Uygulama sayesinde 2011'de 644 ton resin tasarruf ettik. 2012'de ise yıllık 1.658 ton resin, yaklaşık 2 milyon kWh enerji tasarrufu sağlayarak emisyon miktarının 960 ton azaltılmasını hedefledik.

YAVUZ EROĞLU SEM PLASTİK GENEL MÜDÜRÜ
Ambalajlar nasıl çevreci oldu?
AZALTMAK
Kullanılan ambalaj malzemesini azaltmak, yani daha az ambalaj kullanmak anlamına geliyor. Örneğin dondurmanın önce bir plastik kutuya, ardından da karton bir dış ambalaja konması yerine sadece plastik kaba konarak dış karton ambalajdan tasarruf edilmesi gibi.
TEKRAR KULLANIM
Tek kullanımlık ambalajlar yerine birden fazla kullanıma sahip ambalajlar anlamına geliyor. Örneğin Avrupa'da birçok ülkede pet kola şişeleri, çok kullanıma uygun kalın pet hammaddeden üretiliyor ve depozitolu satılıyor. İçecek bittiğinde pet şişe iade ediliyor ve tekrar dolum yapılıyor.~
GERİ DÖNÜŞÜM
Ambalajların geri dönüşebilen malzemelerden üretilmesi demek. Örneğin büyük bir fast food müşterimize sattığımız tepsileri, kulllanım ömrü sonrası geri alıp elbise askısı haline getirttik. Çevreci tasarımlardan kasıt ise hafif, tekrar kullanılabilen ambalajların tasarlanmasıdır. Yine ambalajın ürünün raf ömrünü uzatacak şekilde tasarlanması da önemli. Çünkü böylece toplam karbon emisyonunu da azaltmak mümkün.
BİYOBOZUNUR HAMMADDE
Ambalajların doğaya bırakıldığı ve iyi bir atık yönetiminin olmadığı alanlanlar için üretilmiş bir çözüm. Örneğin Amerika ve İsrail'de piknik alanlarında kullanılmak üzere Mısır nişastasından ürettiğimiz Mısırplast plastik ambalajlar, 6-8 hafta içinde tamamen toprağa karışabiliyor.