Bankası olmayanın bankası olacağız

Şekerbank, büyüme stratejisini niş segment olarak belirlediği küçük işletmeler ve esnaflar üzerine kuruyor. Genel Müdür Meriç Uluşahin, “14,5 milyar TL aktif büyüklüğümüzle sektörde 11’inci sıradayız. İlk 10 banka arasında olma hedefinden öte, küçük işletmelerin, çiftçinin, esnafın ve bankası olmayanların bankası olacağız” diyor. Bu doğrultuda banka, 2012’de esnaf ve mikro işletme kredilerinde sektörün 29 puan üzerinde yüzde 44 büyüme gösterdi. Uluşahin, bu yıl da “Kapımız Esnafa Açık” adlı projesiyle yeni ürünler sunarak, bugün 400 bini bulan esnaf ve mikro işletme müşteri sayısını artırmayı hedefliyor. Bu artışı da bugüne dek bankacılıkla tanışmayan 700 bin esnafa ulaşarak gerçekleştirmeyi istiyor.

Türkiye’de toplam kayıtlı esnaf sayısı 2 milyonu buluyor. Bankacılık sektörü bu kitlenin sadece yüzde 65’ine dokunmayı başarabiliyor. 700- 800 bin esnaf ve küçük işletme halen bankacılık hizmetlerine ulaşamıyor. İşte Şekerbank da büyüme planlarını bu niş segment üzerine kuruyor. Öyle ki banka kullandırdığı kredilerden, şube ağlarına, yeni ürün kararlarına kadar her alanda bu kitleyi gözeterek adım atıyor.

Bu stratejinin mimarı Şekerbank Genel Müdürü Meriç Uluşahin, “Özkaynak tarafında ilk 10 özel banka arasına giriyoruz. 14,5 milyar TL aktif büyüklüğümüz ile 11’inci sıradayız. Hedefimiz daha hızlı büyümek ve aktif büyüklük anlamında daha üst sıralara çıkmak... Ancak ilk 10 banka arasında olma hedefinden öte, küçük işletmelerin, esnafın, çiftçinin ve bankası olmayanların bankası olacağız” diye konuşuyor.

Aslında bu yıl 60’ıncı yaşını kutlayan Şekerbank, misyonu gereği her zaman Anadolu’ya ağırlık vererek çiftçinin ve mikro işletmelerin yanında olmayı hedeflemiş bir banka. Mevcut konjonktürde ekonomide dinamizmin yıllık 1 milyon TL altı ciro gerçekleştiren KOBİ’ler, yılda 150-500 bin TL arası gelir elde eden mikro işletmeler ve esnaflardan geleceğine inanıyor. Banka, bu yıl kredilerde esnaf ve küçük işletmeler segmentinde yüzde 30’a varan büyüme bekliyor. Şekerbank Genel Müdürü Meriç Uluşahin ile bankayı ilk 10’a taşıyacak büyüme stratejilerini ve bu yıl getirecekleri yenilikleri konuştuk:~

Capital: Son dönemde aktiflerinizde güçlü bir büyüme söz konusu. Şekerbank olarak en büyükler ligine girme hedefiniz var mı?
- Evet, geçtiğimiz 10 yıllık dönemde aktif büyüklüğümüzü 5’e ve özkaynağımızı 10’a katladık. Son 5 yıla bakarsak aktiflerde yüzde 80,5, özkaynakta yüzde 87 büyüme gerçekleştirdik. Özkaynak tarafında ilk 10 özel banka arasına giriyoruz. 14,5 milyar TL aktif büyüklüğümüzle 11’inci sıradayız. Hedefimiz daha hızlı büyümek ve aktif büyüklük anlamında daha üst sıralara çıkmak... Ancak ilk 10 banka arasında olma hedefinden öte, küçük işletmelerin, çiftçinin ve bankası olmayanların bankası olacağız. Kredi tarafında da güçlü büyümelere sahibiz. 2011 sonunda 8,7 milyar TL’lik kredi büyüklüğümüz vardı, 2012’de bu sayıyı yüzde 16-17 büyüme oranıyla 10 milyar TL’ye çıkardık. Şekerbank olarak kendimize çok net bir segment hedefi koyduk. Biz özel bankalar arasında belirlediğimiz bu küçük işletme, esnaf ve çiftçi segmentinde lider banka olacağız. Bu hedefe de çok net şekilde ilerliyoruz. Bu segmentte akla gelen ilk banka Şekerbank olsun istiyoruz. Burada hala önemli fırsat olduğuna inanıyoruz.

Capital: Bu segmentin büyüklüğü ne kadar?
- Hedeflediğimiz segment, KOBİ’nin K’sı yani cirosu yıllık 1 milyon TL’ye kadar olan işletmeler ve yılda 150 ila 500 bin TL ciro yapan mikro şirketler, zirai işletmelerle esnaflardan oluşuyor. Türkiye’de toplam kayıtlı esnaf sayısı 2 milyon civarında. Bu kitle aileleriyle birlikte nüfusun yüzde 8’ini oluşturuyor. Bir banka ile çalışan esnaf ve mikro işletme niteliğindeki müşteri sayısı ise 1,3 milyon olarak biliniyor. Yani bugün ülkemizde kayıtlı esnafın yüzde 35’i bankacılık hizmetlerine ulaşamıyor. Bu da 700- 800 bin esnafa işaret ediyor.

Capital: Peki bu segmentte büyümeleriniz nasıl?
- Biz Anadolu bankacılığı yapıyoruz ve esnaf, işletme bankacılığındaki uzmanlığımız kuruluş yapımızdan geliyor. Özellikle son 5 yıldır bu alanlara daha belirgin şekilde odaklandık. Bugün toplam esnaf ve mikro işletme müşteri sayımız 400 bine yakın. Küçük işletmeleri de bu kapsama alırsak sektörümüzde son 5 yılda esnaf, küçük işletme müşteri adedi yüzde 47 arttı. Bizim ise aynı dönemde bu segmentte müşteri sayısı artışımız yüzde 77 oldu. Sektör 2012 yılında esnaf ve mikro işletme kredilerinde yüzde 15 büyüme sağlarken, Şekerbank yüzde 44 büyüme gösterdi. Bu alandaki payımızı da yüzde 1’den 2’ye çıkardık. Bankacılık hizmetlerinden faydalanan tabanı genişletmek amacıyla 2008’de Türkiye’de ilk kez esnafa ve mikro işletmelere özel bir kredilendirme süreci oluşturduk. Nakit akışına dayalı kredilerle bugüne kadar Türkiye genelinde 20 bin esnaf, ilk kez bankacılıkla tanıştı. Bugüne kadar 115 milyon Euro kredi kullandırdık. Burada uzun vadeli uluslararası kaynak kullanımı yaparak uluslararası finans kuruluşları ile Anadolu’daki esnafımız arasında köprü oluşturuyoruz.~

Capital: Bu alana özel yeni ürünler de çıkarıyorsunuz sanıyorum...
- Tabii. 60. yılımız kapsamında “Kapımız Esnafa Açık” adıyla yeni bir proje başlattık. Projeyi, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı himayesinde ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonumun desteğiyle gerçekleştiriyoruz. Bu kapsamda esnafa fayda sağlayacak birçok işbirliği, proje, ürün ve hizmet sunacağız. Örneğin, her ayın 15’inde tüketicilerin esnaftan alışveriş yapmasına yönelik kampanyalar düzenliyoruz. 15 Şubat’tan bu yana 333 esnaf odasıyla ‘Kapımız Esnafa Açık’ protokolü imzaladık ve böylelikle ülke çapında 165 bin esnafa ulaştık.

Proje kapsamında, esnafın işlerini kolaylaştıracak, rekabet avantajlarını artıracak ve onları teknolojiye, değişime açacak yeni ürünler sunacağız. Örneğin platform üzerinden oluşturacağımız yeni ürünlerle esnafın müşteri adedinin ve kazancının artmasını hedefliyoruz. Bu bizim için önemli bir kampanya çünkü özel sektör olarak kendimizi farklı konumluyoruz. Anadolu’da ekonominin yüzde 80’ini küçük işletmeler, esnaf ve çiftçiler oluşturuyor. Aslında gerçek dinamizm ve büyüme bu segmenten geliyor. Büyümeyi yaratan orta ve küçük ölçekli işletmelere sahip çıkılması gerektiğini düşünüyoruz. Yine bu segmentte Türkiye’de ilk olacak bir ürünü bu yıl içinde çıkaracağız. Esnaflara sunacağımız bu kart ürününün içinde hem nakdi hem gayri nakdi kredi limitleri vereceğiz. Nakit krediyi her türlü kart ürününde bulmak mümkün ama bizim ürünümüzde teminat mektubu, çek limiti gibi gayri nakdi krediler de bulunacak. Bu şekilde mikro işletme ve esnafların iş yapma kapasitesini genişletmek istiyoruz.

Capital: Tarım alanında da büyüme hedefiniz olduğunu belirtmiştiniz...
- Şekerbank, kuruluş misyonu tarımın finansmanı olan bir banka. Burada da büyümeyi hedefliyoruz. 2012 sonu itibarıyla tarım kredilerimizin hacmi bir önceki yıl sonuna göre yüzde 50,1 arttı. 2011 yıl sonu bilançosuna göre kendi nakit kredi portföyümüz içerisinde tarım kredilerinin payı yüzde 7,2’ydi. 2012 sonunda ise bu oran yüzde 7,85 oldu. 2012 sonunda özel bankalar toplamı içinde bu alandaki pazar payımız yüzde 8,03. Bankamızın toplam tarım kredileri hacmi 1 milyar TL civarında. Bu yıl oransal olarak en agresif olacağımız tarım kredilerinde yüzde 35 büyüyeceğiz.~

Capital: Bireysel bankacılık tarafında planlarınız nasıl şekilleniyor?
- 2013 yılı için kendimize kredilerde yüzde 16-18  aralığında büyüme hedefi koyduk. Bireysel kredilerde büyümemiz yüzde 21 olacak, bu alanda daha fazla büyümeyi planlıyoruz. Bahsettiğimiz esnaf, küçük işletmelerde de yüzde 30’a varan büyümemiz olacak. Kurumsal bankacılıkta da kredilerde bu yıl yüzde 12 büyürüz. 2013’te mevduat tarafında yüzde 7 büyüme öngörüyoruz. Aktif büyüklüğümüzde de yüzde 1516 oranında ilerleme hedefliyoruz. Bireysel kredilerin toplam kredilerimiz içinde payı yüzde 18, bu payın yüzde 18 ila 20 arasında olmasını istiyoruz. Biz gerçek bir KOBİ bankasıyız. Sanayi Bakanlığı’nın yaptığı tanımlara göre bizim kredi portföyümüzün yüzde 60’ı KOBİ’lere gidiyor. Küçük işletme ve esnafların toplam kredilerden aldığı pay yüzde 22, bu oranı da yüzde 24’e çıkaracağız. Aktiflerimizin yüzde 69’unu kredi olarak yönlendiriyoruz.

Capital: Banka dışından kaynak yaratmada nasıl bir yol izliyorsunuz?
- Kaynak temin ettiğimizde uzun ve kaliteli  kaynak bulmaya özen gösteriyoruz. Bankamızın 2012 yıl sonu itibarıyla yurtdışından sağladığı toplam kaynak 800 milyon dolar civarında. Bunun yaklaşık 115 milyon doları sendikasyon kredisi, kalan miktarsa enerji verimliliği ile esnaf, küçük işletme ve KOBİ’lere özel temin ettiğimiz yurtdışı kaynaklardan oluşuyor. Toplam yurtdışı kaynağımızın 200 milyon dolarlık kısmı bankamızın ‘Anadolu bankacılığı’ uzmanlığı doğrultusunda edinilmiş, kırsal kalkınmaya ve mikro işletmelerin finansmanına yönelik kaynak niteliğini taşıyor. 2011 yılında Türkiye ve dünyada bir ilki gerçekleştirdik. TL cinsi varlık teminatlı menkul kıymet ihracı çıkardık. Bankamızdaki küçük işletme, esnaf ve KOBİ kredi portföyünü bankalar ve reyting kuruluşları tarafından bir değerlemeye tabi tuttuk. Aldığımız reytinge istinaden kapalı bir bono çıkardık ve yurtdışına ihraç ettik. 5 yıla varan vadelerle 640 milyon TL’lik kaynak elde ettik. Vadeleri geldikçe bu şekilde yurtdışından kaliteli kaynak bulacağız.

“ORTAK SEÇİMİNDE ÇOK DOĞRU KARAR ALDIK"
KAZAKLAR BİZDEN MEMNUN
Bizim ortaklık yapımızda, ana hissedarlarımızdan biri Kazakistan Hükümeti. Kazakistan’ın devlet varlık fonu Samruk Kazyna, 2008 krizi sonrası hissedarlarımızdan olan BTA Securites’in ana sermayedarı oldu. Zaman içinde Samruk Kazyna fonu, BTA üzerinden dolaylı hissedarlık yerine direkt hissedar durumuna geçti. Bugün hisselerimizden yüzde 22’si Samruk Kazyna’ya ait. Fonun bir de BTA Securities’in üzerinden yüzde 11,7’lik hissesi bulunuyor. Kazaklar bankanın işleyişinden gayet memnun. Fonla geçen 5 yılda özkaynaklarımızda yüzde 87 büyüme gerçekleştirdik. Çok memnunlar.~
BTA- VAKIFBANK DAVASI
Ortaklarımızdan BTA Securities’in Vakıfbank’a borcundan dolayı başlayan hukuksal süreç devam ediyor. Ancak dava, bizim yönetimimizi etkilemiyor, sıkıntıya sokmuyor. Kaldı ki konu, bizim günlük stratejilerimizin içinde de değil... Yönetim kurulumuzda çoğunluğu Türklerin oluşturduğu bir bankayız. Hisselerimizin yüzde 33,9’ü Şekerbank personel Sandığı’nda. Kazaklar yönetim kurulunda bankanın stratejisini belirlenmesi ve yürütülmesinin takibi konusunda etkin oluyor.
GİDİŞATI DOĞRU HİSSETTİK
Aslında 2007 yılında, Kazak hissedarlarımızla, Türkiye’de Avrupa ya da Amerika dışından hissedara sahip tek bankaydık. 2008 krizi sonrası yaşanan negatif gelişmelerle bugün Avrupa ve Amerikan bankalarının sermayeleri sorgulanır hale geldi. O yüzden de 2007’de Şekerbank personel sandığı olarak çok doğru bir karar almışız diye düşünüyorum. O tarihte dünyanın gittiği konjonktürü doğru hissetmişiz ve doğru stratejiyi kurmuşuz. Biz de banka yönetimi olarak Kazak ortaklarımızdan çok memnunuz.

"KOBİ BANKACILIĞINDA KİMSE BİZDEN PAY ALAMAZ"
REKABET ÇOK DOĞAL
Tüm bankaların KOBİ bankacılığına yöneldiği bir ortamda rekabet tabii ki olacak. Enflasyon ve reel faizler düştüğünden sektörde kâr marjları daralıyor ve bu ortamda tüm bankalar büyümeye çalışıyor. Rekabet kaçınılmaz... Ama bizden pay alamazlar diye düşünüyorum. Daha doğrusu kimse kimsenin payını alamaz.
BANKALARLA TANIŞMAYAN KESİM
KOBİ tarafında hala bankacılık sektörüyle tanışmamış önemli bir kesim var. Her banka KOBİ segmentine girebilir. Her banka için bu alanda gidecek çok yer var. Biz her işte mutlaka farklılaşmamız gerektiğine inanıyoruz. Bu nedenle de küçük işletme ve esnaf alanını niş segment olarak belirledik.
YÜZ YÜZE BANKACILIK YAPACAĞIZ
Segmentleri mercek altına yatırarak kendimizi ürün ve hizmet çeşitlerimizle farklılaştırmak istiyoruz. Ayrıca biz hala bu segment için yüz yüze bankacılığın önemli olduğunu düşünüyoruz. Bu segmentte kredi verirken müşteri temsilerimiz birebir konuşuyor. Tabii ki bankacılıkta teknoloji önemli ama küçük işletme, çiftçi ve esnaf segmentinde müşteriyi dinlemek, anlamak, hizmetleri anlatmak daha önemli hale geliyor.
ANADOLU’DA ŞUBE AĞIMIZ GÜÇLÜ
Şu an 281 şubemiz var. Bu yıl sonu itibariyle bu sayıyı 300’e çıkarma hedefimiz var. Bizim şubelerimizin büyük ağırlığı da hedeflediğimiz segment Anadolu’da. Bu yüzden yeni şubelerimizi Anadolu’da ve büyük şehirlerin yeni gelişen semtlerinde açacağız.~
YENİ GELİŞEN İLÇELERE YENİ ŞUBE
Büyük şehirlerde yeni gelişen ilçeler, Anadolu’daki bir şehir büyüklüğünde olabiliyor. Biz o noktaları da merceğimize alıyoruz. Küçük işletme ve esnaflara odaklandığımız stratejimizin yaygın şube ağıyla daha etkin olacağına inanıyoruz. Daha az çalışanlı şubelerle müşterimizin ayağına gitmek, her yerde bulunmak istiyoruz.

"BU YIL BANKACILIK İÇİN FIRSAT YILI"
FAİZLER DAHA DA DÜŞECEK
2013’ü bankacılık sektörü için fırsat yılı olarak görüyorum. Global konjoktürde petrol ve emtia fiyatlarının aşağı gelmesi, faizlerin inişinin enflasyon ve cari açığımız üzerinde negatif etkisi olmayacağını gösteriyor. Bu trendin Merkez Bankası’nın elini rahatlattığını düşünüyorum. Bir de yurtdışından Türkiye gibi gelişmekte olan ülke piyasalarına ilgi çok. Gelişmiş ülkelerin merkez bankaları likidite vermeye devam ediyor. Bu, 2014’ün ilk çeyreğine kadar bu şekilde sürecek. Likidite bizim gibi ülkelere gelmeye devam edecek. Bu da ekonomimizin büyümesinde daha olumlu bir havaya işaret ediyor. Sanıyorum faizler 50-75 puan daha gevşeyecek ve bu yıl bu seviyelerde kalıcı olacak. Yatırım yapmak isteyen iş kesimi de hevesli olacak. İlkbahar aylarında kredi talepleri artar diye düşünüyorum.
SERVİS BANKACILIĞI ÖNDE
Kâr marjlarının daraldığı bu ortamda kârlılık için birincisi verimliliğe önem vermek gerekiyor. Gider yönetimini çok iyi yapmak lazım. İkincisi de sermayeyi en etkin olacak alanlara ve ürünlere kaydırmak için çalışmak gerekiyor. Biz kendimize hep şu soruyu soruyoruz: “Girdiğimiz bu alan bizim sermayemizi maliyet, getiri ve çapraz ürünler anlamında en etkin kullanma yönümüz mü?” Sadece aktiflerde ya da pazar payında büyüme hedefiyle karar alınabilir ama bu durum sürdürülebilir olmaz. Ben servis bankacılığının giderek daha önemli olacağını düşünüyorum. Biz müşteriye daha iyi, özel ürünler vermek ve çapraz ürünlerle mümkün olduğu kadar işlemleri artırarak rekabette aynı getirileri elde etmeye odaklanıyoruz. Bir alana adımımızı atıyorsak bu sahayı genişleterek gitmeye çalışıyoruz.