Alternatif Bank Genel Müdürü Ozan Kırmızı ile bankanın yeni dönem hedeflerini ve sektörün 2024 gelişimini konuştuk...
Elçin Cirik
Hande Yavuz
Alternatif Bank Genel Müdürü OZAN KIRMIZI, 2023 Kasım ayından bu yana bankanın kaptan koltuğunda oturuyor. Yeni dönemde büyüme alanlarında çeşitlendirmeye gideceklerini belirten Kırmızı, artık kurumsal ve ticari bankacılığın yanında bireyselde de büyüyeceklerini söylüyor. Özellikle ihtiyaç kredilerine odaklanacaklarına dikkat çekiyor ve “5 yıllık planımızda bireysel kredilerin payını en az yüzde 10’a getirmek var” diye konuşuyor. Kırmızı, bu yıl aktif büyüklük ve kredilerde hem sektör hem banka için yüzde 30-40 bandında bir artış beklentisine de sahip.
Alternatif Bank, gelecek 5 yıl için kendine yeni bir rota belirledi. Kurumsal ve ticari bankacılığın yanında bireyselde de büyümeyi planlıyor. Kasım ayında bankanın genel müdürlük koltuğuna oturan Ozan Kırmızı, özellikle dijitalde güçlü bir müşteri deneyimiyle ihtiyaç kredilerinde büyüme hedeflediklerini söylüyor. 5 yılda bireysel kredilerin portföydeki payını yüzde 1’den yüzde 10’a taşımayı amaçlıyor. Hem bireysel hem ticaride bu yıl müşteri sayısını yüzde 35-40 oranında artırmayı planladıklarını belirten Kırmızı, sıkılaşan para politikası ve yeni regülasyonların etkisiyle bankacılıkta bu yıl mevduatta yüzde 40-42, kredi ve aktif büyüklükte yüzde 30-40 bandında artış bekliyor. Alternatif Bank Genel Müdürü Ozan Kırmızı ile bankanın yeni dönem hedeflerini ve sektörün 2024 gelişimini konuştuk:
Alternatif Bank genel müdürlüğü görevini Kasım 2023’te üstlendiniz. Geçen 5 ayda organizasyonda değişime gittiniz mi, nasıl değişimler oldu?
Aslında göreve geldiğim dönem değişikliklere hemen başlamadım. Geçen süreyi hem bankayı hem çalışma arkadaşlarımı tanımak için bir fırsat olarak gördüm. Burada çok yetkin bir ekip ve çok iyi bir kadro var. Dolayısıyla “köklü bir değişiklik yapalım” düşüncesi olmadı. Bu süre zarfında 5 yıllık strateji planımızı oluşturduk. Bu planı sermayedarlarımıza, yönetim kuruluna sunduk; bizi desteklediler. Şimdi stratejimizle organizasyon şemamızın daha uyumlu olabileceği belli adımlar atacağız. Daha güçlü bir data ve analitik ekip yaratmak istiyoruz. Bireysel krediler büyümede odak noktalarımızdan biri oldu. Bu tarafta özellikle organizasyonumuzu daha da kuvvetlendirme planımız var. Bireysel dışında stratejik önceliklerimizin olduğu alanlarda ekipleri kuvvetlendireceğimiz bir yapıya doğru evrileceğiz.
Banka, daha çok kurumsal bankacılığa, dış ticaret tarafına odaklanıyordu. Bu odaklarda değişiklik olacak mı?
Bu odaklarımızda değişiklik olmayacak, çünkü zaten bankanın kuvvetli kaslarının olduğu ve göreve geldiğimde beni mutlu eden alanlar bunlar. Biz hem kurumsal hem ticari bankacılıkta köklü bir geçmişe sahibiz. Yeni stratejinin bir parçası olarak bu geçmişin üzerine neler koyabiliriz şeklinde ilerliyoruz. Alternatif Bank, daha önce bireysel bankacılığı stratejik önceliklerine çok da almamıştı. Şimdi seçtiğimiz odaklı noktalarda bireysel bankacılıkta daha yüksek büyüme iştahımızın olacağı bir döneme başlıyoruz.
Sizin bireysel bankacılık tecrübeniz oldukça fazla. Sizin genel müdür koltuğuna oturmanız bu strateji değişim isteğiyle bağlantılı mı?
Tabii, etkisi büyük… Aslında ben bankacılığa kurumsalla başladım, 6-7 yıl kurumsal bankacılık yaptım. Son 11-12 yıldır bireysel bankacılık alanında çalışıyorum. Sonuçta sermayedarın da genel müdür olarak bireysel bankacılık tecrübeli bir yönetici seçmesi hem dijitalleşmede hem bireysel bankacılıkta daha fazla iştahının olduğunun bir göstergesi.
Bankanın 2023 yılı performansı nasıl oldu? 2023 yılı solo verilere göre mevduat ve kredilerde küçülme olduğunu görüyoruz. Bunun nedenleri neler?
2023 çok fazla regülasyonun olduğu bir yıldı, yanlış saymadıysak 252 regülatif değişim oldu. Bu regülasyonların ışığında bankacılık sektörü için en önemli nokta bilançoyu yönetmek oldu. Bu anlamda banka olarak doğru ölçeklendirmeye odaklanıp doğru şekilde bilançoyu yöneterek kârlılıkta ciddi bir gelişim gösterdik.
Evet, kârlılıkta yüzde 83’lük başarılı bir artış var. Ama mevduatta yüzde 22, kredilerde yüzde 5 küçülme söz konusu…
Evet, kesinlikle verimlilik ve kârlılığa odaklanılmış bu sürede. Uzunca bir dönem mevduat faizlerinin çok hızlı yukarı gittiği ama kredi faizlerinin baskılandığı bir negatif marj ortamı yaşadık. Bilançonun büyümesi kârlılığa çok negatif etki edecekken banka bunu çok çevik bir şekilde yönetti. Bu da bir parça küçük banka olmanın avantajı. Kârlılıktaki gelişimden bunu görebiliyoruz.
2024 için nasıl bir büyüme planınız var?
Açıkçası büyüme iştahımızın yüksek olduğu bir plan çizmiştik. Ancak mart ayı içinde kredi büyüme sınırı yüzde 2,5’ten 2 seviyesine geldi. Yılbaşında planlarımızı sektörün üzerinde kredi büyümesine yönelik yapmıştık. Yeni regülasyonlarla sektörde kredi büyümesi yüzde 30’un üzerinde, ama yüzde 40’a ulaşmayacak şekilde gelişecek gibi görünüyor. Biz de paralel büyüme seviyesini izleyeceğiz diye tahmin ediyorum. Aktif büyüklükte de yine sektöre paralel yüzde 30-40 arasında artış bekliyoruz.
Mevduatta büyüme hedefiniz nasıl?
Büyüme hedefimiz var. Bankanın fonlaması, yakın geçmişte daha fazla mevduat dışı fonlama kaynaklarından yapılandı. Para politikası faizinin yükselmesi ve kredi dünyasının normalleşmesiyle tabana yaygın bireysel mevduat büyümesi hedefliyoruz. Stratejik önceliklerimizden biri de bu. Burada VOV hesabımız var, fonlamada bankanın amiral gemisi olarak konumladık. Şimdi dijitalleşmeye de ciddi yatırım yapıyoruz. Ana hedefimiz, bireysel segmentte tabana yaygın VOV Hesap üzerinden dijitalde büyüyeceğimiz bir dünya oluşturmak. Mevduatta sektörden daha hızlı büyümeyi hedefliyoruz. Sektörün büyümesinin yüzde 40-42 gibi gerçekleşeceğini öngörüyorum. Bizim büyümemizin de yüzde 50’ye yakın olacağını düşünüyoruz.
Bireysel kredilerde büyümeniz buraya da destek sağlayacak…
Evet, sağlayacaktır. Ancak maalesef bireysel kredilerde de büyüme sınırı var. Aslında yıla bireysel kredilerde ve mevduatta hızlı büyümeyle başlamıştık. İlk iki ayda bireysel ihtiyaç kredilerinde yüzde 30 büyüme yakaladık. Büyüme sınırına sadece menkul kıymet alımı değil, zorunlu karşılık ayrılması da eklenince biz de ihtiyaç kredilerindeki bu büyümeyi yavaşlatacağız. Tabii bir yandan da bu adımın doğru olduğunu düşünüyorum. Sonuçta hem ihtiyaç kredisi hem kredi kartları enflasyonu tetikliyor. Biz de finansal kurumlar olarak enflasyonla mücadelenin sacayağıyız. Bu nedenle bireysel kredilerde yüzde 2 büyüme sınırları içinde faaliyetlerimiz sürecek. Yılın ilk iki ayındaki hızlı büyümemizin nedenlerinden biri baz etkisi; bazımız çok küçük. Burada altyapımızı güçlendireceğiz, bu yılı da bu alanda fırsat olarak görüyorum. Tüm sektör büyüme sınırlarıyla görece küçük büyüme sağlarken biz altyapımızı ve teknolojimizi bireysel kredilerde iyi bir noktaya getirirsek regülatif dünya ortadan kalktığı zaman artan talebe çok daha hızlı cevap verebiliriz.
Bankanın kredi portföyünde bireysel kredilerin payı nedir?
2023 sonu itibarıyla yüzde 1’in altında payı var. Portföyümüzde kurumsal kredilerin payı yüzde 60’a yakın, geri kalanını da ticari krediler oluşturuyor.
5 yıllık stratejik planınızda portföy oluşumunda nasıl bir tablo çiziyorsunuz?
5 yıllık planımızda bilançomuzda bireysel kredilerin payını en az yüzde 10 seviyesine getirmeyi planlıyoruz. Bireysel krediler özelinde bakarsak bankanın kredi kartlarında büyüme iştahı yok. Burada ana odağımız ihtiyaç kredisi olacak. Yüzde 10’luk bilanço payının çok önemli kısmını ihtiyaç kredileri sağlayacak. Sektörde konut kredileri ve kredi kartları çok büyük hacimlere sahip ama şu anda bu iki ürün bizim stratejik önceliğimiz değil. Biz dijitalde mükemmel bir müşteri deneyimiyle ihtiyaç kredisinde iyi büyüme hedefliyoruz. Tabii ki kurumsal ve ticaride oldukça güçlü bir bankayız. Bu kasları kuvvetlendirerek devam edeceğiz. Ama bir yandan da bilançonun çeşitlenmesini ve bireysel kredilerin payının artmasını önemsiyorum. Şube bankacılığı yapan bir mevduat bankası olarak bireysel kredilerde ve bireysel mevduatta doğal pazar payımızı almamız gerekiyor, oraya doğru ilerleyeceğiz.
Yüzde 1 olan bu payı yıl sonunda ne kadara taşırsınız?
Bu yıl sonunda bireysel kredilerdeki yüzde 1 payı artırmayı planlıyoruz. Ama sınırlamalarla planladığımızdan kısıtlı kalacak gibi… Çünkü ticari ve kurumsal tarafta ihracat yapan şirketler, KOBİ’ler gibi regülasyonla desteklenen segmentler var ve bizim buralarda büyüme iştahımız var. Otomatik olarak bilanço buralarda büyüdükçe kuvvetle muhtemel bireysel krediler aynı hızla büyüyemeyecek. Biz tüm hazırlığımızı altyapı ve teknoloji anlamında yapıyoruz, sınırlar kalktığı zaman oluşan ertelenmiş taleple beraber hızlı büyüme yakalayacağımızı düşünüyoruz. Gidebileceğimiz büyük bir alan var.
Bu yılın ilk iki ayında kurumsal ve ticari kredilerinizde artış ne kadar oldu?
Yatay seyrettik. Gayri nakdi kredilerde ciddi büyüme yaptık, yüzde 20’ye yakın büyüme var.
Müşteri tarafında hedefleriniz nasıl?
Şu anda 140 bine yakın bireysel müşteri tabanı var. Çok hızlı bir büyüme hedefine sahibiz. Bu yıl kendimize bireysel müşteri büyümesinde yüzde 40’ın üzerinde hedef koyduk. Geçen yıl yeni müşteri kazanımının yüzde 75’ini dijital on-boarding aracılığıyla yaptık, bu oranı yüzde 90’ın üzerine çekmeyi hedefliyoruz. Özellikle VOV Hesap ve ihtiyaç kredisi aracılığıyla sektörde bireysel anlamda müşteri adedini dijitalde uçtan uca büyüten bir banka haline geleceğiz. Kurumsal tarafta en büyük kurumlar zaten müşterimiz. Yine ticari bankacılıkta ticari ve OBİ segmentinde müşteri adedinde bu yıl yüzde 35-40 büyüme planlıyoruz. Kredi yaratabileceğimiz ihracat yapan şirketler gibi seçili alt segmentlere odaklanıyoruz.
Ajandanızda ilk sıralarda neler var?
Bankacılık sektörünün emtia noktasına doğru gittiğini görüyorum. Bankalarda yaptığımız iş kabaca aynı, özellikle regülatif ortamın da iyice bankaları birbirine yakınlaştırdığını düşünüyorum. Belli sektörlerde büyüyebiliyoruz, belli faiz oranları verebiliyoruz… Ama sektörde farklılaşmada kopyalanamayan iki nokta var: Çalışan ve müşteri deneyimi. Bu nedenle ajandamda çalışan deneyimini iyileştirmek ve müşteri deneyiminde daha iyi ne yapabileceğimiz konuları var. Çalışma arkadaşlarımla çok daha fazla vakit geçirmeye çalışıyorum. Ayrıca çok fazla müşteri ziyareti yapıyorum, dijitalleşmeye yoğunlaşıyorum. Teknoloji yatırımları, bankanın data ve analitik kapasitesinin artırılması odağımız. Süreçlerimizi çok daha iyi bir noktaya getireceğiz. Son dönemde yeni mobil bankacılık uygulamamızı lanse ettik. Tüzel tarafta da internet bankacılığının hem kullanıcı deneyimine hem arayüzlerine hem de fonksiyonel olmasına ciddi zaman harcıyoruz.
Servis bankacılığında nasıl çalışmalarınız var?
Servis bankacılığı hizmeti vermek hedeflerimizden biri. Özellikle bizim gibi şube sayısı az olan bankaların daha fazla başvuru yaratabileceği alanlar oluşturması gerekiyor. Servis bankacılığı da burada önemli fırsat sunuyor. Bireysel krediler tarafında özellikle servis bankacılığıyla büyümek için üçüncü partilerle görüşmelere başladık.
“DÖVİZ KREDİSİNE TALEP ARTABİLİR” TL KREDİLERDE TABLO Özel sektörde çok fazla kredi iştahı olmadığı söylemine katılıyorum. Sonuçta bugünkü faiz ortamı özellikle TL krediler için büyük bir faiz yükü getiriyor. Bir yandan da sınırlamalar var. Ancak ihracat yapan şirketlerde kredi iştahı daha fazla. Bizim gayri nakdi kredi büyümemizde en büyük etken, ihracat yapanlara yönelik reeskont kredileri. Bu alan destekleniyor, şirketlerde de talep buraya kayıyor. TREND NE? TL tarafında hem mevduat hem kredi faizlerinde çok hızlı bir yukarı tırmanış var. Ben bunun döviz kredi kullanabilecek şirketlerde döviz kredisi talebini artıracağını düşünüyorum. Kaldı ki kurun genel seyrine bakarsak hareket enflasyon altında kalacak gibi görünüyor. Hem mevcut faiz ortamı hem kurun kendi reel getirisinin enflasyonun altında kalmasından kaynaklı olarak döviz kredisinde talep oluşacaktır. Artışın ne kadar olacağını kestirmek zor. |
“KÂRLILIKTA ZOR BİR YIL” FAİZ MARJI NE OLUR? Sektör için 2024, kârlılık anlamında zor bir yıl olacak. 2023, zorluklarına rağmen kârlılıkta iyi bir yıl olmuştu. Özellikle TÜFE endeksli kağıtların banka kârlılıklarına ciddi pozitif etkisi vardı. Ama düşen enflasyon, bu kâr etkisini azaltacak. Ayrıca hala hızlı yükselen bir TL mevduat faizi ve kredilerde bu hızı yakalamayan bir faiz ortamı var. Net faiz marjı anlamında kolay bir yıl olmayacak, bu da kârlılıkları etkileyecek. Onun için özellikle maliyetleri kontrol altında tutmak ve kârlılık banka genel müdürlerinin en önemli gündem maddelerinden biri olacak. AKTİF KALİTESİ Aktif kalitesi de önemli bir gündem olacak. Çünkü geldiğimiz faiz hadleri, şirketlerin özellikle krediye ulaşmasının sınırlanması, özel sektörü bir parça daha sıkıştırabilir. Sektörde aktif kalitesi tarihin en düşük oranlarında, bir parça bozulsa da sorun olacağını düşünmüyorum. Segment olarak da KOBİ’lerde bir nebze sorun olabileceğini düşünüyorum. Gerçek kişilerde hem asgari ücretin artış hızına bakarak hem enflasyon etkisiyle geçmiş borçların kazançlarda payına göre bireysel kredi portföyü negatif etkilenmez. İşsizlik oranında bozulma olmadıkça bireysel krediler için aksini düşünmüyorum. |
“YAVAŞLAMA OLACAK” REGÜLASYONLAR Sektörde ilk 3 ayda bireysel değil ama ticari kredilerde yavaşlama görüyoruz. Kurdan arındırılmış 13 haftalık yıllıklandırılmış kredi büyümeleri 8 Mart itibarıyla ticari tarafta yüzde 26,5. Bireysel kredilerde de hem alınan yeni önlemler hem kredi kartına gelen yeni regülasyonlar, büyümeyi yavaşlatacak gibi görünüyor. Yine 8 Mart verilerine göre kredi kartlarında büyüme yüzde 120’yi aştı. Bu alanın da yavaşlayacağını düşünüyoruz. Bu yıl enflasyonun altında, yüzde 30’larda kredi büyümesi olacağına kesin gözüyle bakıyoruz. Regülasyonun izin verdiği alanlarda büyümeler olacak. İVME DÜŞECEK Mevcut faiz ortamında doğal olarak TL mevduat tarafında artış var. Dolarizasyon iyice azaldı. Hala TL mevduata hem yatırımcı hem gerçek kişiler tarafında yeterince iştah var. Hane halkının dolara dönmemesi önemli bir gösterge. KKM mevduat toplamı 77 milyar dolara kadar hızlı şekilde geriledi. Artık o hızda gerilemeye devam edeceğini düşünmüyorum. Son regülasyonlar KKM’yi daha kademeli düşürmek amacıyla yönlendirme yapıyor. Dikkat edilmesi gereken bir nokta. KKM’den çıkışın devam edeceğini ama ivmenin daha yavaş, kontrollü olacağını düşünüyorum. |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?