Küçüklerin oyun planı

Bireysel emeklilik sisteminde 17 oyuncu mevcut. Sistemde ilk 4 emeklilik şirketi, fon büyüklüğünün yüzde 72,4’üne, katılımcı sayısının yüzde 64,3’üne hakim. Ancak bu tablo, daha küçük ölçekli 13 şirketin büyüme planlarını engellemiyor. Küçüklerin de büyüme için iddialı hedefleri var. Orta vadede Vakıf Emeklilik ilk 3’ü, Halk Emeklilik ilk 5’i zorlamayı planlıyor. ING ve Axa inorganik büyüme fırsatlarına sıcak bakıyor. Yapı Kredi Sigorta ve Emekliliği satın alan Allianz, yoluna iki ayrı şirketle devam ediyor. Sektörde istediğini bulamayan Ergo Emeklilik de bireysel emeklilikte mevcudu koruma üzerine plan yapıyor.zenlemeler hedeflerine ulaştı. Yılbaşında getirilen devlet katkısı uygulamasıyla BES 10’uncu yaşında çok daha fazla kişi için cazip hale geldi. Öyle ki bu yılın ilk altı ayında sektörde rekor düzeyde, 550 bin yeni katılım gerçekleşti.

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Geçen yılın ilk altı ayına göre bu yılın ilk yarısında net katılımcı sayısında yüzde 279, net katkı payı üretiminde ise yüzde 164 büyüme yaşandı. Hızlanan bu büyüme rakamları, sektördeki 17 şirketin de planlarını yeniden şekillendirmesini gerektiriyor. Aslında sisteme ilk 4 emeklilik şirketi egemen... Emeklilik Gözetim Merkezi’nin 9 Ağustos verilerine göre, 23,5 milyar TL büyüklüğe sahip sistemde ilk 4 şirketin fon büyüklüğü 17 milyar TL’ye ulaşıyor. Bu rakamla toplam fon büyüklüğünün yüzde 72,4’ünü ellerinde tutuyorlar. Fon büyüklüğünde lider Anadolu Hayat ve Emeklilik’in kendi başına payı yüzde 20’ye çıkıyor. 3,7 milyon toplam katılımcı sayısında da ilk 4’ün payı, 2,4 milyonla yüzde 64,3’ü buluyor.

Ama daha küçük ölçekli 13 şirket için bu tablo çok da engel değil... Fon hacminin yüzde 27,6’sını paylaşan bu şirketler, devlet katkısıyla hareketlenen yeni döneme yönelik iddialı hedefler ortaya koyuyor. Örneğin orta vadede Vakıf Emeklilik ilk 3’ü, Halk Emeklilik ilk 5’i zorlamayı planlıyor. Emeklilik alanında büyümek için ING ve Axa gibi satın almalara sıcak bakanlar da var. Yapı Kredi Sigorta ve Emeklilik’i satın alan Allianz ise iki ayrı şirketle yoluna devam ediyor. Sektörde istediğini bulamayan Ergo Emeklilik de bireysel emeklilikte mevcudu koruma üzerine plan yapıyor.

İKİNCİ LİGİN BÜYÜKLERİ
Şu anda fon büyüklüğü olarak ilk 4 şirket ile en yakın takipçisi iki şirket arasında açık ara, 2,5 kata yakın fark var. Büyüklerin takipçileri arasında Vakıf Emeklilik ve ING Emeklilik, rekabette daha öne çıkıyor. Hatta Vakıf Emeklilik, 2016 yılında sektörde ilk 3’e girmeyi hedefliyor. Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Mehmet Bostan, bu büyümede vakıf ve sandıkların öncü olacağına inanıyor. “Sektörde 5’inci sırasındayız ama son yıl ilk 6 şirket arasında performansı en yüksek şirketiz” diyen Bostan, “Hedefimiz 2016’da sektördeki ilk 3’te yer almak. Bunun için Vakıfbank ve acentelerimizle iş ortaklığımızı derinleştiriyoruz” diyor.~
Kurum kültürü olarak kendilerini, vakıf ve sandıklara yakın hissettiklerini açıklayan Bostan, “Vakıf ve sandıklarla görüşmelerimizin meyvelerini toplamaya başladığımızda, fon büyüklüğümüz ve katılımcı sayımızda önemli ivme kaydedilecek” diyor. Şirket, bu yıl sonunda 315 bin katılımcı sayısı ve 1,7 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşmayı bekliyor. 1,3 milyar TL’lik fon büyüklüğüyle sektörde 7’nci sırada bulunan ING Emeklilik ise satın almalara açık duruşuyla dikkat çekiyor. ING Emeklilik Genel Müdürü Jetse de Vries, “Türkiye gibi güçlü ve potansiyeli yüksek bir ülkede yatırım yapma fırsatlarını her zaman değerlendirmek isteriz. Mevcut hizmetlerimiz ve devam eden büyümemiz için ideal stratejik uygunluk sağlayacağına inandığımız şirketlerle görüşmeye her zaman sıcak bakıyoruz” diyor. Şirket, uzun vadede hem banka hem de acente kanalına yatırım yaparak fonlarını 5 katına çıkarmayı hedefliyor. Bu yıl sonu için de hedef, müşteri açısından yüzde 50 ve fon açısından yüzde 20 büyümek.

YENİ GELECEK PLANLARI
Bu yılın en büyük satın almasını gerçekleştiren Allianz’ın ise farklı bir büyüme modeli var. Yapı Kredi Sigorta ve Emeklilik şirketlerini bünyesine katan Allianz Türkiye’nin CEO’su Solmaz Altın, satın alma sonrası iki ayrı emeklilik şirketiyle yola devam edeceklerini açıklıyor. Altın, “Allianz Hayat ve Emeklilik’in HSBC ve Yapı Kredi Emekli-lik’in Yapı Kredi Bankası ile arasında imzalanan bankasürans anlaşmaları çerçevesinde iki farklı hayat ve emeklilik şirketimizle çözüm sunacağız. İki şirketimizin en iyi uygulamalarını esas alarak, büyüme odaklı bir stratejiyle yolumuza devam edeceğiz” diyor.

Allianz’ın satın alma sonrası genişleyen dağıtım kapasitesi de potansiyel müşterilere erişim olanağını artırıyor. Altın, “Her yıl 300 bin yeni müşteriye ulaşacağız. 2015’te 9 milyar TL fon büyüklüğüne erişmeyi hedefliyoruz” diye konuşuyor. 2010’da Fortis Emeklilik’i satın alarak inorganik büyüme süreçlerini tamamlayan BNP Paribas Cardif Türkiye, sektörde fon performanslarında fark yaratarak öne çıkma stratejisini izliyor. Şirket, bu doğrultuda 4 yeni fon karması oluşturdu ve fonların getirileri konusunda düzenli bilgi veriyor. Şirketin genel müdürü Cemal Kişmir, “Odağımız organik büyüme. En önemli adımımız TEB ile yaptığımız dağıtım kanalı anlaşması. Bankasüransla ürünlerimizi 500’ün üzerinde TEB şubesi ve 200 saha satış ekibimizle müşterilerimize ulaştırıyoruz” diyor.

Ziraat Emeklilik ve MetLife’ın da gözü yükseklerde. Ziraat Bankası’nın gücüyle Ziraat Emeklilik, bu yılın ilk 4 ayında katılımcı sayısını yüzde 46 ve fon büyüklüğünü yüzde 33 artış yakaladı. Aynı şekilde Denizbank şubeleri ve PTT kanalıyla müşteriye ulaşan MetLife da hem emeklilik hem hayat tarafında ilk 5 şirket arasında yer almayı hedefliyor.

YENİLER NE YAPACAK?
Pazara son girenler de bu yılın büyüme ivmesinden cesaret alarak üst sıralara girmek için yarışıyor. Sisteme Haziran 2012’de giren Halk Hayat ve Emeklilik, 5 yıl içinde ilk 5 içinde yer alma planına sahip. Halk Bankası’nın gücüyle büyümeyi planlayan Halk Emeklilik’in genel müdürü Nurullah Okur, hedeflerini şöyle aktarıyor: “2013’ü katılımcı sayısında 7’nci kapatacağız. Biz kendimizi 2015’te fon büyüklüğünde 1,5 milyar TL’yi aşmış bir şirket olarak konumluyoruz.”

Sistemin en yeni oyuncusu Asya Emeklilik ise ilk faizsiz emeklilik şirketi olarak dikkat çekiyor. Şirket, her yıl portföyüne 100 bin yeni katılımcı katmayı öngörüyor. Asya Emeklilik Genel Müdürü Ercüment Korkut, “3 yıl içinde katılımcı sayısında ilk 5’te olmayı hedefliyoruz. Bankasürans modelini çok aktif ve verimli kullanmaya devam edeceğiz. 2016 yılı başında 1 milyar TL’lik bir fon büyüklüğüne ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuşuyor.~
BES’de acente kanalıyla ilerleyen tek şirket Axa. Axa Hayat ve Emeklilik Başkanı Olgun Küntay, acentelerini finansal süpermarketlere dönüştürmeye çalıştıklarını söylüyor. 2015 yılında 2 bine yakın acentenin lisans almasıyla şirket asıl ivmeyi yakalamayı planlıyor. Küntay, inorganik büyümelere açık olduklarını da belirtiyor: “Satış kanallarımızı çeşitlendirmek üzere organik büyümeye açığız. Fırsatlarla ilgileneceğiz. Sektörde satın alma ve birleşme yoluyla değişikliklerin devam edeceğini ve yeni fırsatların oluşacağını öngörüyoruz.” Ama bu büyüme tablosu içinde sistemden çıkmak isteyenler de var... Sektörde istediğini bulamayan Ergo Emeklilik, artık mevcudu koruma üzerine bir oyun planı kuruyor. Türkiye’de ele-menter sigortacılığa yoğunlaşma kararı alan Ergo Sigorta, mayısda hayat ve emeklilik ürünlerinin doğrudan satışını durdurduğunu açıkladı. Aegon Emeklilik de bireysel emeklilik yerine son iki yıldır daha çok hayat branşına ağırlık veriyor.

BANKA KANALI ÖNEMİNİ SÜRDÜRECEK Mİ?
ACENTE PAYI YÜZDE 10
Bireysel emeklilik satışlarında, özel acentenin payının yüzde 10 civarında olduğu görülüyor. Bu ortamda banka bağlantılı oyuncular, bu kanal üzerinden büyüme planlarını kuruyor. Asya Emeklilik Genel Müdürü Ercüment Korkut, “Bankasürans kanalının emeklilik ürünleri için baskın pozisyonunun, kısa ve orta vadede değişmesi mümkün değil. Bizim tek kanalımız an itibarıyla Bank Asya. Diğer kanallarla ilgili çalışmalarımız sürekli devam ediyor, fizibilitesi uygun her kanalda var oluruz” diye konuşuyor. Aynı şekilde Halk Emeklilik ve Ziraat Emeklilik de bankalarını stratejik ortak olarak konumlayarak büyüme planlarını bankanın potansiyeli üzerine yapıyor.
BANKALAR SİSTEMDE TUTAMIYOR
Sektörde acente ağırlıklı olarak ilerlemeyi seçen tek emeklilik şirketi Axa. Axa Hayat ve Emeklilik Başkanı Olgun Küntay, “Stratejimizde öne çıkacak özelliğimiz acentelerimiz olacak. Türkiye’ye yayılmış acentelerimizle farklı segmentlere ulaşma imkanımız var ve bunu değerlendiriyoruz. Sektörde bankaların hakimiyeti devam edecek, bununla beraber işveren planlarının gelişmesiyle broker ve katılımcılarıyla uzun soluklu bir ilişki yaratabildikleri ölçüde acentelerin ağırlığının artacağını düşünüyoruz. Bugüne kadar bankaların yüksek satışa ulaştıklarını ama katılımcıları sistemde tutma ve tahsilat performansı açısından acentelerin gerisinde kaldıklarını gördük” diyor.

REKABETTE TÜM KURALLAR DEĞİŞİYOR
FİYAT REKABETİ BİTTİ
Allianz Türkiye CEO’su Solmaz Altın, 2013’te yapılan yasal düzenlemelerle emeklilik planlarında yapılan kesintilerin tutarlarının önemli ölçüde düşürüldüğünün altını çiziyor. Solmaz, “Kesintilerin düşmesiyle sektörde sunulan ürünler arasında fiyat anlamında önemli bir fark kalmadı. Diğer bir ifadeyle fiyat rekabeti önemsizleşti. Yeni düzenleme sonrasında şirketlerin rekabet edecekleri tek alan, müşterilere sunulan hizmetler ve bu hizmetlerin kaliteleri olacak” diyor.
FON PERFORMANSI ÖNEM KAZANACAK
BNP Paribas Cardif Türkiye Genel Müdürü Cemal Kişmir ise bu yeni dönemde rekabette fon performanslarında istikrarlı ve uzun dönemdeki getirilerin en belirgin faktörlerden biri olacağını düşünüyor. Kişmir, “Bireysel emeklilik, yasal düzenlemeler nedeniyle sınırları net şekilde çizilmiş bir alan. Sunulan ürünler çok büyük farklılık göstermiyor. Şirketlerin fon performansları, pazarlama iletişimi, finansal danışmanlık, rekabetin dinamiklerini belirleyici unsurları” diye konuşuyor.
YARIŞ HIZLANACAK
Halk Emeklilik Genel Müdürü Nurullah Okur da Kişmir ile aynı fikirde: “Bu yeni dönemde şirketler birbirlerinden fon getiri performanslarıyla farklılaşarak müşterinin tercihi olma konusunda bir yarış içerisine girdi. Bu yarışın önümüzdeki dönemlerde çok daha hızlanacağını düşünüyorum. Bu yarışta şirketlerin, fon stratejileri, fon getirileri ve yatırım çeşitlilikleri önemli rol oynayacak.”