Umut nerede?

Banka dışı finans, 2020’de büyüme umudunu koruyor...

18.05.2020 11:23:000
Paylaş Tweet Paylaş
Umut nerede?

Elçin Cirik

[email protected]

 Hayat dışı sigortada büyüme, yüzde 30 artışla sağlık branşından ve oto sigortalarından gelecek. İlk iki ayda yüzde 110 büyüyen hayat sigortalarında ise lokomotif yine banka kredileri bağlantılı ürünler olacak. Burada da en az yüzde 30 büyüme bekleniyor. Tamamlayıcı emeklilik sistemini bekleyen BES için ise 2020 oldukça durağan geçecek. Leasing tarafında güneş enerjisi ve tekstil alanları bu yıl umut veriyor. Faktoringde ise yüzde 15 büyüme, yurt içi işlemlerden gelecek.

Sigortacılık dışarıda bırakıldığında finansın diğer kategorileri için 2019, zor geçti. Ancak bu kategoriler, 2020’nin ilk iki ayına iyi başladı. 2019 yılının son çeyreğinde yeniden canlanmaya başlayan ekonomik aktivite, sigorta, leasing, faktoring gibi bütün alt kategorilere yansıdı. Bu olumlu havayla 2020’ye ilişkin pozitif senaryolar oluşturuldu. Mart ayıyla birlikte etkisini artıran korona salgını ekonomide belirsizlik yaratsa da bu alanlardaki yöneticiler, 2020 için umudunu koruyor. Finans yöneticileri, özellikle yılın ikinci yarısında büyüme için iyimser tahminlerde bulunuyor. Peki bu tahminlere göre hangi alan umut vadediyor? 

SİGORTADA SAĞLIK RÜZGARI 

Banka dışı finansta en büyük alan olan hayat dışı sigortacılıkta ilk iki ayda prim üretiminde yüzde 19 büyüme yakalandı. Bu yılın genelinde en iyi artış gösterecek alanların başında toplam prim üretiminden yüzde 15 pay alan sağlık sigortaları geliyor. Güneş Sigorta Genel Müdürü ve Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Atilla Benli, “2019 yılında yüzde 34,2 büyüyen sağlık branşının, son 4 yıllık büyüme performansının da yüzde 25,4 olduğunu dikkate aldığımızda, 2020’de de yüzde 30 büyüme beklemek yanlış olmaz” diyor. Adını vermek istemeyen sektörün duayen bir yöneticisi de sağlık branşı ve özellikle de tamamlayıcı sağlıkta bu yıl ciddi büyüme olacağı fikrinde. Yönetici, sağlık prim üretiminde yıl sonunda enflasyonun 20 puan üzerinde bir artış öngörüyor. Ayrıca prim üretiminin yüzde 50’sinin yazıldığı oto tarafında da tablo iyi. Burada ilk iki ayın otomotiv sektörü için iyi başlamasının artı etkisiyle güzel bir büyüme bekleniyor. Aksigorta Genel Müdürü Uğur Gülen, “Motor branşları, kasko ve trafik sigortalarının daha hareketli olmasını bekliyorum. 2020’de 600-650 bin araç satışı bekleniyor. Bu da bir önceki yıla göre yeni 300 bin aracın piyasaya girmesi anlamına geliyor” diyor. Tabii yıl başında verilen bu araç satış tahmininin korona virüsünün etkisiyle nasıl değişeceğini bugünden öngörmek zor. Ancak iki yönetici daha aynı fikirde. Atilla Benli, 2019’da yüzde 17,7 artış yakalayan trafik sigortasını ve yüzde 20 yükselen kaskoyu bu yılın güçlü büyüyecek branşları arasında sayıyor. Duayen yönetici ise “İlk aylarda otomobil satışlarının geçtiğimiz yıla göre daha yüksek olmasına bağlı olarak kasko ve trafik alanlarında iyi büyüme olacağı gözüküyor. Enflasyonun üzerinde kaskoda yüzde 5 ve trafikte yüzde 10 artış öngörüyorum” diyor. 

BES BU YIL DURAĞAN 

Bireysel emeklilik sistemi, 2019 yılı sonunda net katılımcı sayısında 6 bin kişi kaybetti. 2019 sonunda EGM verilerine göre, fon tarafında geçen yıla göre yüzde 36 artışla 119,1 milyar TL fon büyüklüğüne ulaşıldı ve yıl 6,9 milyon katılımcı sayısıyla bitti. Otomatik katılımda (OKS) ise yıllık yüzde 75 artışla 8,2 milyar TL’lik fon büyüklüğüne ve 6 milyon katılımcıya erişildi. Bu yıl sektörde hem OKS tarafında tüm fazların tamamlanmış olması hem gönüllü tarafta pazarda doygunluğa ulaşılması nedeniyle çok durağan bir seyir bekleniyor. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, “Gündemimizde otomatik katılımın tamamlayıcı emeklilik sistemine dönüştürülmesi, devlet katkısının yaşa göre farklılaştırılması, BES fonlarından kısmi çıkış imkanı tanınması, dövizli BES gibi mevzuat çalışmaları bulunuyor” diyor. Ancak bu değişikliklerin özellikle de tamamlayıcı emeklilik sisteminin 2020 ya da 2021’de hayata geçmesiyle BES’te bir hareket yaşanacak. Mevcut durumda katılımcı sayısından çok fon büyüklüğünde büyümeler telaffuz ediliyor. Yılmaz Ertürk, mevcut mevzuatla fon tutarında yıl sonunda yüzde 20 büyüme tahmin ediyor. Atilla Benli ise fon tarafındaki büyümeyi şöyle aktarıyor: “BES fonlarında son 4 yılda ortalama yıllık yüzde 25,6 büyüme yaşandı. Bu yıl da yüzde 25 trendinin devam edeceğini düşünüyorum.” AvivaSA CEO’su Fırat Kuruca ise “2020 yılında OKS’de katılımcı sayısında büyük artış beklemesek de fon büyüklüğü bazında artış olacağını öngörüyoruz” diyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, “Bu yıl fon tarafı daha iyi gidecek. Gönüllü BES net katılımcı sayısında yüzde 1-2 bile büyürse iyi olur. OKS’de ilk yıl sisteme aldıklarımızı 2020’de yeniden sisteme alacaktık, ancak bu ertelendi. Burada 2020 sonu ya da 2021 yılı başında açıklanacak düzenlemelerle tamamlayıcı emeklilik sisteminin gelmesi bekleniyor” yorumunu yapıyor. 

GÜNEŞ ENERJİSİNİN GÜCÜ 

Sürekli küçülme yaşanan son 3 yılın ardından leasing sektörü, 2020’de artık büyümeyi hedefliyor. 2017 yılında 6,2 milyar dolar olan yeni işlem hacmi, 2018’de 4,8 milyar dolara ve 2019 sonundaysa 2,5 milyar dolara geriledi. Leasing sektör yöneticileri, 2020 yılında faiz oranlarındaki hızlı gerilemeyle şirketlerin erteledikleri yatırımları gündeme alması sonucu yüzde 30-35 büyümeyle yeni işlem hacminin 3,2 ila 3,4 milyar dolara çıkacağını öngörüyor. Peki bu büyümede öncü leasing alanları neler olacak? İş Leasing Genel Müdürü Mehmet Karakılıç, yenilenebilir enerji tarafına özellikle güneş enerjisine dikkat çekiyor. “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması’nın (YEKDEM) son yılı olduğu için projelerin bitirilme acelesi var. Özellikle yılın ikinci yarısında burada büyüme görebiliriz” diyor. Garanti BBVA Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen de aynı fikirde. 2019 yılı sonunda enerji finansmanının leasing sektöründeki payının yüzde 4’ten 5,5’e yükseldiğini açıklıyor. Ünal, bu yıl çatı üstü güneş enerji sistemi yatırımlarının öne çıkacağını söylüyor. Mayıs 2019’da şirketlerin öz tüketimlerine yönelik yapılan yasal düzenleme sonrasında çatı üstü güneş enerji sistemi yatırımlarının her geçen gün arttığını da belirtiyor. Mehmet Karakılıç, 2020’de yenilenebilir enerji alanında yüzde 30 gibi bir büyüme beklenebileceğini düşünüyor. “Ertelenmiş yatırımların devreye alınmasıyla ocak-şubat aylarında çok yaygın ve farklı sektörlerden talep geldiğini görüyoruz” diyen Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Bozkurt, özellikle tekstil ve savunma sanayinde yatırımlar olduğunu açıklıyor. Gökmen de bu yıl tekstilin öne çıkacağı fikrinde ve “Tekstil makinelerinin 2019’da yüzde 9,5 olan sektör payının 2020’da çift haneli rakamlara çıkacağını düşünüyoruz” diyor. Yöneticiler, tekstil tarafında 2020’de sektörün büyümesine paralel, yani yüzde 30’ün üzerinde artış öngörüyor. 

YURT İÇİ ODAKTA

2020’ye yüzde 15 büyüme hedefiyle giren faktoring sektöründe, 2019’da hacmin yüzde 85’i yurt içi işlemlerden ve kalan yüzde 15’i ihracat tarafından oluştu. 2020’de de bu trendin devam etmesi bekleniyor. QNB Faktoring Genel Müdürü Nergis Ayvaz Bumedian, “Covid-19 realitesinin küresel ekonomiye ve Türkiye ekonomisine etkisi henüz belirsizliğini koruduğundan bunu göz ardı ederek beklentilerimi paylaşıyorum. Bu yıl büyümenin daha çok yurt içi işlem hacminden gelmesini bekliyorum” diyor. Bumedian, özellikle geçen yılın son çeyreğinde hızlanan büyüme trendinin bu yıl sektöre artı katkı sağlayacağını da vurguluyor. Nergis Ayvaz Bumedian, “Yurt içi işlemlerde de özellikle tedarikçi finansmanının payı artacak. İhracattaki performansımızı koruruz. 2019’da faktoring alacakları yüzde 8,3 büyüdü. Büyüme tamamen yurt içinden kaynaklanıyor. 2020 yılında burada yüzde 15 büyüme bekliyorum” şeklinde konuşuyor. Gerçekten de tedarikçi zinciri finansmanı sisteminde yazılılık şartının kaldırılması, çoklu kimlik doğrulamasıyla ilgili teyitlerin alınması gibi değişiklikler için beklenen izinler alınırsa bu alanda yüzde 20’lerde artış yakalanacağı tahmin ediliyor. Garanti BBVA Factoring Genel Müdürü Kaya Yıldırım da, ilk iki ayda kendi şirket faaliyetlerine göre bu yıl tarım, imalat sanayi ve hizmet sektörlerinde büyümenin daha hızlı olacağını düşünüyor. “2019’da sektörümüzün cirosu içinde tarımda yüzde 20, imalat sanayinde yüzde 11 ve hizmet sektöründe yüzde 9 daralma gerçekleşti” diyen Kaya, bu yıl bu üç sektörde de yüzde 20’lerde büyüme beklediklerini açıklıyor.


“OTOMOTİV FİNANSMANI HIZLI BÜYÜR”
YEŞİM PINAR KİTAPÇI / KOÇFİNANS GENEL MÜDÜRÜ

BAZ ETKİSİ 
2020’de finansman şirketleri sektöründe otomotiv finansmanı alanının daha iyi gideceğini düşünüyorum. Sektörümüz, geçtiğimiz yıl yüzde 30 daraldı. Bu yıl baz etkisiyle yeniden büyümeye geçeceğimizi tahmin ediyoruz. Finansman şirketleri sektörü hacminde yüzde 80 ağırlığı olan otomotiv finansmanı, otomobil satışlarının ilk aylarda iyi gitmesiyle daha iyi bir büyüme gösterecek. Telekomünikasyon odaklı finansmanda ise taksitlerde sınırlandırmalar devam ettiğinden bu yıl önemli bir büyüme beklentisi bulunmuyor. 2020 sonunda otomotiv finansmanından yüzde 15 büyüme geleceğini öngörüyoruz.
DENGEYE GELİR 2019’da otomobil alımlarında finansman kullanımı tersine döndü. Kullandırılan finansmanın yüzde 47’si finansman şirketleri, yüzde 53’ü ise bankalar tarafından kredilendirildi. Özellikle kamu bankalarının uyguladığı cazip kredi oranları nedeniyle finansman şirketlerinin payı geriledi. Ama yine de bu tablo, gelecekte otomotiv finansmanında finansman şirketlerinin ağırlıklı olacağı gerçeğini değiştirmiyor. Bu yıl yeniden yüzde 50-50 dengesine gelebiliriz.



HAYATTA TABLO NASIL?

İLK İKİ AYDA ZIPLAMA
Hayat sigortaları için 2020 sürpriz bir gelişmeyle başladı. Yüzde 80 banka kredileri bağlantılı satılan hayat sigortalarında, 2020 Şubat itibarıyla yıllık yüzde 110 büyüme yakalandı. 2019 sonunda da hayat sigortası prim üretimi geçen yıla göre yüzde 64 büyümüştü. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Yılmaz Ertürk, “2020 yılında da kredi bağlantılı hayat sigortalarının toplam üretim içinde yine en büyük payı alacağını düşünüyoruz” diyor.
“ORTALAMAYI AŞACAK” Ertürk, “Jeopolitik gelişmelerin ve küresel ölçekte yayılan korona virüsünün ekonomik aktiviteye net etkisi henüz belirsizliğini korumakla birlikte bu yılı ekonomimizin yüzde 4 büyümeyle tamamlayacağını öngörüyoruz. Bu minvalde 2020’de bankaların bireysel krediler ve kredi kartlarıyla birlikte sunduğu risk ürünleriyle kredi bağlantılı hayat sigortalarının yüzde 15 büyüyeceğini öngörüyoruz” diyor. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Atilla Benli ise “Son 4 yılda yüzde 31büyüyen hayat sigortacılığı, kredi hacmindeki genişlemeyle 2020’da da 4 yıllık ortalamasını aşacak” yorumunda bulunuyor.

Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz