Capital500 - Türkiye'nin en büyük 500 şirketi Ağustos 2025 sayısında

İLK 10’UN PAYI DEĞİŞMİYOR

Listenin tepesindeki ilk 10 şirketin Capital500 toplam cirosundan aldığı pay, 2024 itibarıyla yüzde 25 düzeyinde sabit kaldı. Bu oran son üç yıldır aynı seviyede seyrediyor. Ancak geçmiş yıllara bakıldığında bu pay bazı yıllarda yüzde 19’a kadar gerilemişti. Bu durum, krizlere karşı dirençli olan devlerin konumunu güçlendirdiğini ve Türkiye’de ekonomik gücün “üst ligde” yoğunlaştığını gösteriyor. Özellikle pandemiden sonraki toparlanma sürecinde bu şirketlerin sermaye, üretim ve ihracat kaslarını daha da büyüttüğü anlaşılıyor. Tüpraş, son yedi yıldır olduğu gibi bu yıl da listenin zirvesinde yer alıyor. Onu, yine istikrarlı bir şekilde Türk Hava Yolları izliyor. Bu iki şirketin ardından en son 2020 yılında ilk 3 şirket arasında yer alan Ford Otosan geliyor. İlk iki oyuncunun uzun yıllardır değişmediği bu tablo, Türkiye’nin en büyük şirketleri arasında son derece sınırlı bir sirkülasyon yaşandığını, zirvenin neredeyse “sabit” kaldığını gösteriyor. Bu da girişimcilik ve rekabet açısından önemli bir uyarı işlevi görüyor. Yeni oyuncuların yukarı çıkması ölçek ekonomisi açısından zorlaşmış durumda.

EŞİK YÜKSELDİ

“2024 Capital500” listesine girmek için gerekli olan asgari ciro, 7,1 milyar TL’ye ulaştı. Dolar bazında bakıldığında ise bu eşik 217,8 milyon dolar seviyesinde. Bu rakam, önceki yılki 248 milyon dolarlık seviyeye göre düşmüş görünse de genel eğilim giriş eşiğinin uzun vadede yükseldiği yönünde. 2010’lu yıllarda 150 milyon dolar civarında olan bu seviye, artık çok daha yukarıda. Bu da Türkiye’de dev şirketlerin hızlı büyüdüğünü ancak küçüklerin ise bu lige girmesinin gittikçe zorlaştığını ortaya koyuyor. Listenin zirvesindeki birinci şirket ile listenin en altındaki 500’üncü şirketin cirosu arasındaki fark, 2024 itibarıyla 113,5 kat. Bu oran 2022’de 176 kat ile zirveye çıkmıştı. Aradaki farkın bir miktar azalması dikkat çekse de hala ciddi bir makas söz konusu. Bu durum, Türkiye’de dev şirketlerin pazarda çok daha güçlü kaldığını, alt sıralardaki şirketlerin ancak sınırlı büyüme sağlayabildiğini gösteriyor.

ORTALAMAYI YAKALAMAK ZOR

2024 yılında Capital500’ün toplam cirosu yaklaşık 19,7 trilyon TL’ye ulaştı. Şirket başına düşen aritmetik ortalama ciro ise 39,4 milyar TL. Ancak bu ortalamayı geçen şirket sayısı sadece 100. Bu da cironun çok büyük bir kısmının az sayıdaki şirket arasında paylaşıldığını ortaya koyuyor. Özellikle ilk 100’de yoğunlaşan bu yapı, kalan 400 şirketin rekabette geride kaldığını gösteriyor. Capital500’ü beş ayrı 100’lük dilime ayırdığımızda, ilk 100 şirketin cironun toplamının yüzde 67,5’ini oluşturduğu görülüyor. Son 100 şirkette ise bu oran sadece yüzde 4,3. Bu büyük uçurum, Türkiye ekonomisinin ilk 100 devin omuzlarında yükseldiğini ve diğer şirketlerin pastadan oldukça küçük paylar aldığını kanıtlıyor. Bu yapı, yatırım, finansman ve ölçek ekonomisi gibi kritik alanlarda büyüklerin sahip olduğu avantajı bir kez daha gözler önüne seriyor.

SEKTÖRLERDE YENİ AĞIRLIK

Araştırma, sektör bazında da önemli değişimlere işaret ediyor. Enerji-petrol sektörü ciroda hala en büyük paya sahip olsa da son üç yılda payı yüzde 25’ten yüzde 20’ye geriledi. Buna karşılık otomotiv, gıda-içecek ve perakende sektörlerinin yükselişi dikkat çekici. Otomotivin toplam cirodaki payı yüzde 12,5’e çıkarken gıdanın payı yüzde 8,2’ye, perakendeninki ise yüzde 9,3’e ulaştı. 2024 Capital500 sonuçları, Türkiye iş dünyasında büyüklerin daha da büyüdüğü, rekabetin üst segmentte yoğunlaştığı bir yapıya işaret ediyor. Bu tablo, güçlü sermaye yapısı, istikrarlı nakit akışı ve yatırım gücü olan şirketlerin ekonominin lokomotifi haline geldiğini net biçimde gösteriyor. Ancak orta ve küçük ölçekli şirketlerin bu yapı içinde zorlandığı, listeye girişteki bariyerin yükseldiği ve makasın kalıcı şekilde açık kaldığı da dikkatle izlenmesi gereken bir diğer gerçek.

  - Capital500 listesine Ağustos 2025 sayımızdan ulaşabilirsiniz