2 yeni sektöre daha gireceğiz

Ayçe Tarcan Aksakal

[email protected]

Geçen yılı 300 milyon dolar ciroyla kapatan Beşler Grup, 3 yıl içinde cirosunu 500 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor. Un, makarna, yem ve lojistikten sonra geçen yıl antrepo sektörüne girdiklerini söyleyen Beşler Grup Yönetim Kurulu Başkanı MEHMET MESUT ÇAKMAK, “Kötü komşu bizi antrepocu yaptı” diyor. 2025’te 2 yeni sektöre daha gireceklerini belirten Çakmak, bunlardan birinin kesinlikle gıda sektöründe olacağını ifade ediyor.

300 milyon dolar cirosuyla Gaziantep’in en büyük 5 grubundan biri olan Beşler Grup, bölgenin en büyük un, makarna ve yem üreticisi konumunda. 4 şirketinden ikisi, ülkenin en büyük 500 sanayi şirketi arasında. 3 şirketi ise en büyük 1.000 ihracatçı arasında yer alıyor. Toplam üretiminin yüzde 70’ini ihracat eden grubun ismiyse 5 kardeşten geliyor. 2000 yılında makarna, daha sonra yem sektörüne giren grubun başında bugün ortanca kardeş Mehmet Mesut Çakmak bulunuyor. Geçen yıl antrepo sektörüne girdiklerini söyleyen Çakmak, “Kötü komşu bizi antrepocu yaptı” diyor. İskenderun’da Türkiye’nin en büyük antrepolarından birini kurduklarını söyleyen Çakmak, gelecek yıl 2 yeni sektöre daha girmeyi planlıyor. Bunlardan birinin gıda sektöründe olacağını söyleyen Çakmak, diğer sektörü ise ailenin ikinci kuşağıyla müzakere ettiklerini anlatıyor. Geçen yılı 300 milyon dolar ciro ve 180 milyon dolar ihracatla kapattıklarını söyleyen Çakmak, “Makarnada en büyük ihracat pazarımız Amerika” diyor. Gıda fiyatlarındaki artışla bu yılı 2023’ten daha iyi kapatacaklarını vurgulayan Çakmak, 3 yıl içinde cirolarını 500 milyon dolara, ihracatlarını ise 300 milyon dolara ulaştırmayı hedefliyor. “Bu kadar büyüyeceğimizi ve bugünkü cirolarımıza ulaşacağımızı hayal etmemiştim” diyen Beşler Grup Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Mesut Çakmak’la ihracat odaklı büyümelerini, yeni yatırım planlarını ve halka arz hedeflerini konuştuk: 

“Beşler” ismi nereden geliyor? 

Aslen Siirtliyiz ama toptan gıda ticaretine Ağrı Patnos’ta başladık. Babamın vefatının ardından 5 kardeş Gaziantep’e göç ettik. İşimizi burada sürdürmeye başladık. Şirketimizin ismini 5 kardeşi simgelemesi için “Beşler” koyduk.

Un üretimine nasıl başladınız? 

Toptan gıda işimiz 90’lı yılların başına kadar devam etti. 1990 yılında Gaziantep’te un fabrikası kurmaya karar verdik ve 1992’nin sonunda fabrikamız faaliyete başladı. O dönem dört dörtlük fabrika kurunca gelen talepleri karşılayamaz olduk. 1995 yılında 600 ton kapasiteli ikinci un fabrikamızı kurduk. Aynı yıl Irak’a ihracatımız başladı. Yine talebi yetiştiremez olunca 3 üniteli ve 1.200 ton kapasiteli üçüncü tesisimizi kurduk. Bu tesisimiz o dönem Orta Doğu ve Balkanlar’ın en büyük entegre üretim tesisi oldu. O günden sonra un üretimimiz günük ortalama 2 bin 100 tonlarla devam etti ve grup olarak ihracatı hep ön planda tuttuk. Kuveyt ve Irak savaşlarında bile bölgeye un ihracatımız artarak sürdü. Irak’ta çok güçlüyüz. Oradaki şirketimiz sayesinde Gaziantep’te ürettiğimiz un, makarna ve yemi Irak’a aracı olmadan kendimiz satıyoruz. 

5 kardeş hala bir arada mısınız? 

3 kardeş olarak ortaklığımız devam ediyor. 

Un üretimindeki büyüklüğünüz nedir? 

Unda bölgenin en büyüğüyüz. Günlük 2 bin 100 ton buğday öğütme kapasitesine sahibiz. 5 ayrı fabrikamız var. Bölgemizin en büyük un ihracatçısı, en büyük un tedarikçisi ve en fazla buğdayı çiftçiden alan grubuyuz. 

Makarnada durum ne? 

2004 yılında Bessan Makarna’yı satın alarak makarna sektörüne girdik. Bu işimiz de bayağı başarılı oldu. Bessan Makarna geçen yıl en büyük 500 sanayi şirketi arasında yer aldı ve 90’dan fazla ülkeye ihracat yapıyor. Bugün makarnada en büyük pazarımız Amerika. Türkiye’den Amerika’ya en rahat makarna satan şirketiz. 

Bunu nasıl sağladınız? 

Amerika’da şirket kurduk. Bu sayede daha rahat ihracat yapıyoruz. Ayrıca izin aldığımız için vergi avantajı sağladık. Amerika’da antidamping var. Makarnacılar Derneği açtığı davayı kaybederken biz yıllar önce açtığımız davayı kazandık. Amerika’nın en büyük marketlerinin makarna tedarikçiliğini yapıyoruz. Kendi makarna markamızla da satışımız var. Amerika’daki şirketimizde 10 kişi çalışıyor.

Sonradan girdiğiniz başka sektör var mı? 

2006 yılında Ülfet yağ şirketini satın aldık. 2015 yılında erkek kardeşim gruptan ayrıldığında bu şirketi ona verdik, artık grup bünyemizde değil. 2010 yılındaysa günlük 2 bin 400 ton kapasiteli Beşler Yem fabrikasını kurduk. Bugün Türkiye’nin en büyük yem ihracatçısı oldu. En büyük 1.000 ihracatçı şirket arasında geçen yıl 496’ncı sırada yer aldı. Ayrıca lojistik şirketimiz var. Burada da bize hammadde taşıyan 85 aracımız bulunuyor. 

Yeni bir sektöre girme planınız var mı? 

2012 yılında yeğenlerimle nişasta fabrikası kurduk. Bu işimizi de ablamın çocuklarına devrederek çıktık. Geçen yılsa İskenderun’da 210 bin ton kapasiteli modern bir antrepo kurduk. 41 bin 500 metrekare alan üzerine kurulu Türkiye’nin en modern A tipi antreposu. 

Neden antrepo kurdunuz? 

“Kötü komşu insanı ev sahibi yapar” derler. Sürekli buğday ithal edip, hammaddeyi büyük gemilerle getiriyorduk. Gemi geliyordu, limanda mal koyacak yer olmuyordu. Bir seferinde gemiyi İskenderun yerine Mersin’e götürdüm. Bu olay çok zoruma gitti. En samimi arkadaşlarım bile 2-3 dolar fazlasına antrepodaki yerimi satıp beni açıkta bırakıyordu. 1 ay içinde arsa aldım ve İskenderun’da Türkiye’nin en modern antreposunu kurdum. Buraya hem kendi malımızı koyuyoruz hem başka şirketlere kiralıyoruz. Şu anda antrepomuzda 150 bin ton mal var. 

Ne kadar yatırım yaptınız? 

Beşler Agro için son iki yılda 25 milyon dolar yatırım yaptık. Bugün bu şirketimizi 3 katına satma imkanımız var. 

Geçen yıl cironuz ne oldu? 

Dolar bazında yüzde 30 oranında büyüdük. Grubun toplam cirosu 300 milyon dolara yükseldi. 

Büyüme nereden geldi? 

Yüzde 70-80 yem işimizden kaynaklandı. 25 milyon dolar olan yem ihracatımız geçen yıl 58 milyon dolara çıktı. 

Ciroda sektörlerin payı nasıl? 

Amiral gemimiz un. Unun payı yüzde 50, makarnanın payı yüzde 20, yemin payıysa yüzde 30. 

Geçen yıl ihracatınız ne oldu? 

2023’te 200 milyon dolar ihracat hedefliyorduk ancak ihracatımız 187 milyon dolarda kaldı. Grubumuzda ihracatın oranı yüzde 70. Makarna ve yemdeyse yüzde 80 seviyesinde. Önümüzdeki dönemde de bu oranları değiştirmek istemiyoruz.

2024 ilk 7 ay nasıl geçti? 

2024’ün büyümede geçen yıldan daha iyi olacağını tahmin ediyoruz. Çalışma tempomuz, ihracatımız devam ediyor. Fiyatlar artıyor. Un ve makarna şirketlerimizde geçen yılki ciroyu yakalayıp üzerine çıkacağımızdan eminiz. 

Yıl sonu için ciro hedefiniz nedir? 

Bu yılki hedefimiz grubumuzun cirosunu dolar bazında yüzde 10-15 seviyelerinde artırmak. İhracatımızıysa 200 milyon doların üzerine çıkarmayı hedefliyoruz. 

Yurt dışında yeni yatırım planınız var mı? 

Şu anda yurt dışında yeni bir yatırım planımız yok. Yurt içindeyse bu yıl büyük yatırımlara biraz mola verdik. Yatırımları biraz öteleyerek ilerliyoruz. 

Neden öteliyorsunuz? 

25 milyon dolar yatırım yaptığımız Beşler Agro yatırımı bu yıl nisanda bitti. Ayrıca yeni bir yatırım için hem finansman çok pahalı hem bizim borsaya açılma planımız var. Halka arz öncesinde borçluluk oranımızı çok artırmak istemiyoruz. Bu nedenle şimdilik büyük yatırımları öteleyerek ilerliyoruz. Ancak yurt içinde mevcut işlerimizde kapasite artışı ve yenileme yatırımlarımız devam ediyor. 

Ne zaman moladan çıkarsınız? 

Bugün bankadan para kullanıp yatırım yapmak akıl kârı değil. Dar günlerde nakitte kalmak, güçlü olmak her zaman daha mantıklı. Para ucuz olduğu zaman yatırım yapmak lazım. 

Kapasite artışı hangi sektörde olacak? 

Makarna ve yemde büyüyeceğiz. Makarnada kapasiteyi en az 3 katına çıkaracağız. Gaziantep’te 6’ncı Organize Sanayi Bölgesi’nde yeni bir yer aldık, bunu değerlendireceğiz. Yemdeyse İç Anadolu’da yeni bir fabrika kurma planımız var. 

İkinci kuşağa ne öneriyorsunuz? 

İkiz kızlarım, oğullarım ve yeğenlerimle grubumuzu yönetiyorum. Onlardan tek isteğim dış ticareti aksatmamaları. Dış ticaretiniz yoksa hele de gıdacıysanız bu ülkede yaşama şansınız hiç yok. 

En önemli hayaliniz nedir?

İyi bir eğitim almadım, ilkokul mezunuyum. Ama sorarak arkadaşlarımdan pek çok konuyu öğrendim. İş hayatında bu kadar büyüyeceğimizi, 300 milyon dolar ciro yapacağımızı asla hayal etmedim. Bundan sonra en büyük hayalim burayı daha da büyüterek 1.000 kişinin üzerinde çalışanı ve 500 milyon dolar cirosu olan bir grup haline getirmek. İhracatı da 300 milyon dolara yükseltmek istiyorum. 

Bunu ne zaman gerçekleştirirsiniz? 

Yeni yapacağımız iki yeni yatırımla 3 yıllık planda bunu gerçekleştirmeyi planlıyoruz. 

İki yeni yatırım hangi alanda olacak? 

Biri kesin gıda sektöründe olacak, diğeri ise farklı bir sektörde olabilir.