Normalleşme başladı, asıl kârı 2014'te yaparız

Axa Sigorta CEO’su CEMAL ERERDİ, 2013 yılından çok umutlu. Geçtiğimiz yıl rekor zararlar yazan sektörün, 2013’ü mütevazı bir kârla kapatacağını düşünüyor. “Asıl kârları ise 2014’te görürüz” diyor. Bugün yüzde 13,5 payla lider durumda olan şirket, uzun vadede bu konumunu kimseye kaptırmayacak gibi görünüyor. Ererdi, “Bazen liderlik, son birleşme de olduğu gibi elimizde olmayan koşulara bağlı olarak değişebilir. Ama bizim istikrarlı biçimde piyasa payımızı artırdığımızı düşünürsek önümüzdeki 3-5 yılda yeniden lider oluruz” diye konuşuyor. Sigorta sektörü, en zorlu yılını geride bıraktı. Rekor zararlar yazılan 2012 sonrasında, bu yıla iyi bir giriş yapıldı. Türkiye Sigorta Birliği rakamlarına göre sektörün ilk üç ayda büyümesi yüzde 27,3 olarak gerçekleşti ve bu dönemde 6,5 milyar TL prim üretildi. Sektörün lider şirketi Axa’nın CEO’su Cemal Ererdi de 2013’ten çok umutlu. Yönetici, özellikle motor sigortalarında önemli bir büyüme bekliyor.

“Sektörde fiyatların biraz daha normalleştiği bir döneme gidiyoruz” diyen Ererdi, bu normalleşme sonrası 2013’ün kârlılık anlamında daha iyi olacağını düşünüyor. “Ama bu demek değil ki büyük kârlar olacak, geçen yıla göre daha iyi olacak. 2013’te sektör çok mütevazı bir kârla yılı kapatabilir. Bu trend yıl sonuna kadar devam ederse asıl kârları 2014’te görürüz” diye konuşuyor.

Yüzde 13,5 pazar payıyla lider olan şirket, bu yılın sonunda 3 milyar TL prim üretimine ulaşmayı hedefliyor. Yılın sonuna kadar portföyüne 500 bin yeni poliçe ekleyerek 6 milyon 750 bin poliçeye ve 120- 150 milyon TL kâra sahip olmak da Ererdi’nin hedefleri arasında. Axa Sigorta CEO’su Cemal Ererdi ile sigorta sektörünün 2013 yılı tablosunu ve şirketin bu dönemde hedeflerini konuştuk:

Capital: Sektör, 2012’de rekor zararlar yazdı. Bu yılın ilk yansı kârlılık anlamında nasıl gidiyor?
- Aslında 2012’de sektörde iyi bir reel büyüme vardı. Bu yıl da poliçe adedindeki artış ve geçen yıl başlayan fiyat düzeltme hareketiyle büyüme sürüyor. 2013’ün ilk 3 ayında 6,5 milyar TL prim üretimiyle geçen yıla göre nominal yüzde 27,3, reel yüzde 18 büyüme gördük. Bu artışın, otomotivde araç satışları da olumlu gittiğinden devam edeceğini düşünüyorum, Bu bizim son 10 yılda görmediğimiz bir olay.~

Son 2 yılda sigorta şirketlerinin sermayedarları, yazılan zararlar için artık sermaye artışını kabul etmeyeceklerini yöneticilerine bildirdi. Bu, sigorta döngüsünün dibe vurduğunu gösterdi, şimdi yavaş yavaş yukarı çıkıyor. Genelde dünyada da sigorta döngüsü, 10 yıllık bir düzeltme hareketine sahiptir. Sektörde fiyatların biraz daha normalleştiği bir döneme gidiyoruz. Bu normalleşme sonrası 2013’ün kârlılık anlamında daha iyi olacağını düşünüyorum. Ama bu demek değil ki büyük kârlar olacak, geçen yıla göre daha iyi olacak. 2013’te sektör çok mütevazı bir kârla yılı kapatabilir. Bu trend yıl sonuna kadar devam ederse asıl kârları 2014’te görürüz. Tabii umalım ki yılın gelen kalan döneminde ekonomide ciddi sorunlar yaşanmasın.

Capital: Şirketinizin 2012 sonu zararı ne kadar oldu? Bu yıl kâra geçebilecek misiniz?
- Bizim 2012 zararımız 530 milyon TL civarında oldu. 2013’ten başlamak üzere gelecek yıllara daha aktif ve sağlam bir bilançoyla girme isteğimiz vardı. Bu nedenle de rezervlerimizi yukarı çektik. Bir kerede zarar yazdık. Sigorta sektöründe tüm şirketlerin rezervlerini yukarı çekmesi gerekiyor. Bunu bazı şirketler yıllara yayarak yapıyor, yani bu zararı yavaş yavaş hissedecekler. Axa gibi bir iki şirket ise zararı tek yıla yazdı. Bu yılın mart sonu itibariyle Axa’nın 73 milyon TL kârı var. Bu yıl da geçmiş 10 yılda olduğu gibi sektörün en kârlı şirketi olma özelliğimizi devam ettireceğiz.

Sektörde bugün yüzde 13,5 pazar payıyla lider durumdayız. Bu yıl elementer şirketimizle 3 milyar TL prim üretimine ulaşmayı hedefliyoruz. 6 milyon 250 bin civarında poliçe yöneten bir şirket haline geldik. Yıl sonunda 500 bin yeni poliçe ekleyerek 6 milyon 750 bin civarında poliçeyi yönetiriz. Yıl sonu için yeniden bir rezerv ihtiyacı olabilir mi diye bakıyoruz ama sanıyorum 2013’ü 120-150 milyon TL arasında kârla kapatırız. Elementer tarafta istediğimiz ivmeyi sağladık.

Capital: Sektörde son dönemde Yapı Kredi Sigorta’nın alımıyla liderlik sıralaması değişecek gibi görünüyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
- Bizim liderlikten ziyade büyük sayılar kanununu doğru çalıştırmamız lazım. Müşteri bilgilerinin teknik olarak doğru yorumlanması, sigorta şirketinin başarılı olması sonucunu getiriyor. Küçük-büyük şirket arasındaki en önemli fark, büyük şirketin daha doğru bir fiyat sistemini oluşturabilmesi ve bunu yansıtması oluyor. Bizim tabii ki lider olma arzumuz var. Ama bu bir ihtiras haline de gelmemiştir.~
Bazen liderlik elimizde olmayan koşulara bağlı olarak değişebilir. Türkiye’de son birleşmeyle bu olabilir. Ama bizim son derece istikrarlı biçimde piyasa payımızı artırdığımızı düşünürsek önümüzdeki 3-5 yılda yeniden lider oluruz. Ama liderlik olmazsa da karalar bağlamayız. Bizim için önemli olan müşteriye doğru hizmeti verebilmek ve teknik anlamda piyasayı doğru yönlendirici yaklaşımımızı kabul ettirmek.

Capital: Peki liderlik için inorganik büyümeye gider misiniz?
- Türkiye’de taşlar yerine oturdu. Bu konudaki olanaklar da sınırlı hale geldi. Biz zaten en baştan beri yapacağımız birleşmenin, belli bir büyüklükte ve bizim portföyümüzün eksiklerini giderecek bir yapıda olması gerektiğini düşünüyorduk. Bu anlamda Türkiye’de 2-3 örnek kaldı. Bu örnekler satışa çıkarsa biz de bu konuda hazırız. Büyümek isteriz.

Benim portföyümün yapısal olarak ihtiyacı, banka bağlantılı ya da sağlık alanında güçlü bir şirket olabilir. Ama satın alacağımız portföyün yüzde 100’ü acentelerden geliyorsa Axa zaten yüzde 80 acente kaynaklı olduğu için istemeyiz.

Capital: Şu anda piyasada sizin için uygun olan bir sigorta şirketi var mı?
- Şu anda yok. O nedenle beklemedeyiz. Olursa değerlendireceğiz. Ancak şu da var: Bu yıl sektör, reel olarak yüzde 18 büyürken Axa Sigorta yüzde 30 büyüyor. Büyümemiz 2014’te daha da artacak. Yani aslında biz organik büyümeyle de her yıl prim üretiminde Türkiye’deki bir küçük ya da orta ölçekli şirketi bünyemize katıyoruz.

Hangi branşlar öne çıkacak?
MOTOR SİGORTALARI
Motor sigortalarının portföyümüzde payı yüzde 60 civarında. Bugün itibariyle 3 milyon 650 bin trafik poliçesi yazıyoruz. Türkiye’deki portföyünün yüzde 25,5-26’sını tek başımıza üstleniyoruz. En yakın rakibimizin payı yüzde 10-11 civarında... Türkiye ve Avrupa’da trafik sigortalarının önemi giderek artıyor, kullanımı yaygınlaşıyor. Bu yıl bu alanda şirket adına önemli bir büyüme bekliyoruz. Bizim prim üretimimizde motor sigortalarının payı bu yıl yüzde 60’ın üzerine çıkabilir, hem fiyat hem adette artış bekliyoruz.~
SAĞLIK BRANŞI
Son dönemde sağılık konusunda da ciddi bir aksiyona girdik. Özellikle tamamlayıcı sağlık sigortası konusunda yeni ürünümüzün daha yaygın satılması için ciddi bir çaba içindeyiz. Bugün sağlık branşının portföyümüzde payı yüzde 2, bunu biraz daha yukarı çekmek istiyoruz. Yıl sonuna kadar 4 bin poliçe satmayı planlıyoruz.

YANGIN VE SANAYİ
Yangın sigortaları da portföyümüzde önemli yer alıyor. Sanayi ve ev yangın sigortalarında lider durumdayız.

KONUT SİGORTASI
Ev sigortalarında bugün 425 bin civarında poliçemiz var. Bu alanda daha yaygınlaşmak istiyoruz. Uzun vadede de Axa Türkiye olarak Axa Akdeniz Bölgesi içinde ikinci sıraya oturmak istiyoruz. 2003’te bu bölgede beşinci sıradaydık, şu an ilk üçteyiz."Acente sayısının azalması gerekiyor"

KÂR ETMİYORLAR
Acente sisteminde çok büyük sorun var. Ölçek ekonomisine uygun çalışılmıyor. Sektördeki 16 bin 500 acentenin yüzde 67’sinin, yıllık 500 bin TL’nin altında geliri var. 300 bin TL altında prim üretimi olan acentelerin oranı yüzde 37. Bu acenteler yanlarında 1 -3 kişi çalıştırıyor. Bu kurumların para kazanması mümkün değil. Bir acentenin büyüyebilmesi için portföyüne uygun doğru sigorta şirketiyle çalışması gerekiyor. Acentenin portföyü hangi alanda ağırlıklıysa ona uygun sigorta şirketini doğru seçmeli.

AXA SİSTEMİ FARKLI
Bu acente sayısının azalması gerekiyor. Acentelerin daha fazla ihtisaslaşması ve ölçeklerini belki birleşerek büyütmesi ve artık banka şubesi gibi güvenilir kurumsal hale dönüşmeleri lazım. Bizim acente sistemimiz ise tamamen farklı. Acentelerimiz geçtiğimiz yıllarda yüzde 30 büyüdü, gelirlerini yüzde 35-40 artırdılar. Acentelerimizin ortalama portföyü 980 bin TL. Son 10 yıldır kazanan acente modeli oluşturmaya çalıştık, bugün acentelerimiz bulundukları şehirlerde vergi sıralamasında ilk üçteler.

Bizim liderlikten ziyade büyük sayılar kanununu doğru çalıştırmamız lazım. Müşteri bilgilerinin teknik olarak doğru yorumlanması, sigorta şirketinin başarılı olması sonucunu getiriyor. Küçük-büyük şirket arasındaki en önemli fark, büyük şirketin daha doğru bir fiyat sistemini oluşturabilmesi ve bunu yansıtması oluyor. Bizim tabii ki lider olma arzumuz var. Ama bu bir ihtiras~
"BES'e en geç biz girdik"
FARKLI BİR MODELLE BÜYÜYECEĞİZ
Axa Hayat ve Emeklilik şirketi ile emeklilik piyasasına en geç giren şirketiz. Biz yeni bir model denemeyi düşündük. Emeklilik ürününü sadece acentelerle satacağız. Bu model şimdiye kadar istediğimiz gibi gidiyor. Katılımcı sayımız 7 bine çıktı. Bu sayının yarısını yılbaşından bu yana gerçekleştirdik.
1,7 MİLYON TL KÂR
Hayat emeklilik şirketi yüzde 90 büyüdü. Bu yılın ilk 3 ayında 1,7 milyon TL kâr ettik. Şu an acentelerimizin hepsinin emeklilik lisansları yok. Sadece 200 acentemizin lisansı var. Ama her ay acentelerimiz imtihana giriyor, elementer taraftaki 2 bine yakın acentemiz 2015’e kadar bu alanda da hazır olacak. 2015’te bu alanda iyi bir ivme göreceğiz.

"Kasko fiyatları 2-3 yıl aynı seviyede kalır"
ÇOK AŞAĞI DÜŞMEZ
Sigorta sektörü son 10 yıldır kâr edemiyor. Bu yapılan fiyat düzeltmesi, ancak geçmiş yılların zararlarını karşılayacak. Bu noktadan baktığımızda zaten kâr marjlarının çok olacağını sanmıyorum. Fiyatlar bir dönem daha böyle gidecek. Sigorta döngüsü itibariyle sigorta şirketleri, ancak belli bir kârlılığa ulaştıktan sonra piyasa payı elde etmek isterlerse o zaman fiyatlar düşecektir. Ancak ben bu durumun en az 2-3 yıllık bir periyot sonrası olmasını bekliyorum. 2-3 yıldan önce fiyat düşüşleri görülmez. 2-3 yıl sonra da bugünkü fiyat seviyelerinin çok fazla aşağı gidebileceğini sanmıyorum.
YANGINDA DÜZELTME
Sektörde zamanla iyi kâr marjları olursa fiyatlar yüzde 25- 30’a kadar inebilir. Zaten serbest rekabetin güzelliği de şirketlerin kâra geçtiğinde bireysel bir hareketle fiyatları yeniden kurabilmesi... Yangın tarafında da fiyat artışları oldu. Ancak sadece belli sektörlerde riskler yüksek olduğu için artış yaşandı. Eskiden tüm şirketlere, sektör ayrımı yapmadan taban fiyattan yangın sigortası yapılıyordu. Bugüne geldiğimizdeyse bu risklerin taşınması zor olmaya başladı. Bu risklerin bölünmesi, yani birçok şirket tarafından yazılması ya da fiyatın beli bir noktaya çekilmesi gerekti. Her poliçede zam olmadı.