"Yeni rafineri Tüpraş'a rakip olamaz"

12 Eylül’ün Koç Holding ve bugün Türkiye’nin en büyük özel şirketi olan Tüpraş için ayrı bir önemi var. 12 Eylül 2005’te yapılan özelleştirme ihalesi sonucunda Koç Holding çatısı altında giren Tüpraş, geçtiğimiz 3 yıl içinde gücüne güç kattı. 2006-2008 yılları arasında 1 milyar doların üzerinde yatırım gerçekleştirildi. Bu yıl da 250 milyon dolar daha yatırıma yapılacak. Ayrıca 2014’te devreye girecek ve yıllık 500 milyon dolar ek gelir yaratacak Fuel Oil Dönüşüm Projesi’ne de start veriliyor. Dünya petrol şirketlerinin merakla izlediği bu proje için de 1,6 ila 2 milyar dolar arasında bir yatırım yapılması planlanıyor. Tüm bu yatırımların petrol talebinin artacağı yakın gelecekte bir fırsata dönüşeceğine inanan Tüpraş Genel Müdürü Yavuz Erkut, “Akdeniz’de oldukça etkin bir oyuncuyuz. Hedefimiz, global rakipler arasında kapasite ile üst sıralara çıkmaktan ziyade, kompleksite, yani ürün çeşitliliği ve verimliliğiyle dünyada ön sıralara tırmanmak” diyor.
Erkut, uzun vadedeki bir diğer hedeflerini de “Dikey entegrasyona sahip bir rafineri olmak” şeklinde net olarak açıklıyor. Zaten geçmişte sadece rafineri şirketi olan Tüpraş, bugün Opet’in yüzde 40’ına sahip olarak dağıtım tarafında da yerini almış durumda. Erkut, “Açıkçası Tüpraş, eskiden dağıtımda neler oluyor pek hissedemiyordu. Uzun vadede bir petrol şirketinde üretim, rafinaj ve dağıtım birlikte yürütülmeli diye düşünüyorum. Dikey entegrasyonla ilgili kararlar yine Koç Holding’e ait tabii. Koç Holding, 2002 yılında petrol dağıtım işine girdi ve 2006 yılında Tüpraş’ın alınması ile rafinaj alanına geçti. Makul olanın, petrol üretimine de günün birinde girilmesi diye düşünüyorum” diyor.
Tüpraş Genel Müdürü Yavuz Erkut ile yatırım planlarını, kriz dönemini nasıl aştıklarını ve gelecek hedeflerini konuştuk:
Capital:  Türkiye'nin en büyük özel şirketi Tüpraş’ı dünyada nerede konumluyorsunuz? Global anlamda hedeflerinizi anlatabilir misiniz?
-  Hedeflere iki türlü bakmak gerekiyor. Bir yanda Tüpraş’ın, diğer yanda Koç Grubu’nun hedefleri var. Koç Grubu içindeki hedefler, daha ziyade holding stratejileri dahilinde ve dünya şirketleri arasındaki pozisyonuyla belirleniyor.
Tüpraş, bugün Avrupa’da 8’inci, dünyada da 30’uncu en büyük rafineri şirketi. Uzun vadede bizim hedefimiz, dikey entegrasyona sahip bir rafineri yaratmak. Zaten bu yolda da gidiyoruz.
Geçmişte sadece rafineri şirketi olan Tüpraş, bugün dağıtım tarafında da yerini almış durumda. Opet’in yüzde 40’ı Tüpraş’a ait, şirketin yüzde 50’si ise Koç Grubu tarafından yönetiliyor.
Açıkçası Tüpraş eskiden dağıtımda neler olduğunu pek hissedemiyordu. Uzun vadede bir petrol şirketinde üretim, rafinaj ve dağıtım birlikte yürütülmeli diye düşünüyorum.
Dikey entegrasyonla ilgili kararlar yine Koç Holding’e ait. Koç Holding, 2002 yılında petrol dağıtım işine girdi ve 2006 yılında Tüpraş’ın alınması ile rafinaj alanına geçti. Makul olanı, petrol üretimine de günün birinde girilmesi diye düşünüyorum.
Şu an için Akdeniz’de oldukça etkin bir oyuncuyuz ve güvenilirliğimiz yüksek. Hedefimiz, global rakipler arasında kapasite ile üst sıralara çıkmaktan çok kompleksiteyle, yani ürün çeşitliliği ve de verimliliğiyle dünyada ön sıralara tırmanmak.
Akdeniz’de ürün çeşitliliği oranları ortalama 5,9, Tüpraş’ta ise 7,25 düzeyinde. Daha sofistike ve ürün spesifikasyonlarında çevreci bir rafineri şirketi konumundayız. Hedefimiz, bu ürün çeşitliliğini daha da ileriye taşımak. Bununla ilgili de yeni bir projemiz var. Şu anda yüzde 67 civarında bir beyaz ürün üretimimiz var. Yaptığımız uzun vadedeki değerlendirme, Fuel Oil Dönüşüm Projesi ile siyah ürünü ağırlıklı olarak motorine çevirecek yeni bir yatırıma geçmek. Böylelikle çeşitliliği oldukça yukarı çekeceğiz.