Yeniler geliyor hareket artıyor

Sektör bağımsız tüm şirketler bilincinde... Artık sadece ürün ve hizmet satarak insanlarla iletişim kurma dönemi bitti. Farklı ve yararlı projeler gerçekleştirmek ve insanlara bu yollarla dokunmak da gerekiyor. Capital’in GfK Türkiye ile birlikte gerçekleştirdiği “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Liderleri” araştırması da bu durumu destekler nitelikte... Listede yer alan her şirket, paydaşlarının gönlünde de “özel” bir yer edinmeyi başarmış durumda. KSS çalışmalarıyla piyasa içindeki değerlerini artırmalarıyla dikkat çekiyorlar. Ön planda olan projeleriyle toplumla daha yakın bir ilişki kurmayı başarıyorlar. En önemlisi, sürdürülebilir sosyal sorumluluk projeleriyle uzun yıllardır “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Liderleri” araştırmasında yer alıyorlar. Aslında kurumsal sosyal sorumluluk, şirketler için birkaç nedenden oldukça önemli... KSS’de iyi işlere imza atan şirketlerde, çalışan motivasyonunun oldukça yüksek olduğu biliniyor. Ayrıca müşterilerin de bu tür şirketlere olan güveni fazla... KSS’de başarı, şirketlerin tüm paydaşlarından aldıkları “zihin payı”nda da önemli bir artış sağlanmasına neden oluyor. Yani sadece ürünü satmak için insanlarla iletişim kurma dönemi bitmiş durumda. Capital’in ilk kez 2005 yılında yayınladığı ve bu yıl 8’incisini GfK Türkiye ile birlikte gerçekleştirdiği “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Liderleri” araştırmasından çıkan sonuçlar da bu durumu destekler nitelikte...

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Sorumluluk liderleri liginde yer alan her şirket, müşterilerinin “gönlüne yatan” projeleriyle dikkat çekiyor. Bu sayede piyasa içindeki değerlerini artırıyor ve toplumla daha yakın ilişki kuruyorlar. KSS konusunda önde gelen şirketlere tedarikçilerin, devlet kuruluşlarının, finans çevrelerinin ve diğer sosyal paydaşların duyduğu güven de oldukça fazla. Uzmanlara göre bu da şirketlerin satışlarına olumlu yansıyor. Hatta KSS’de başarı, şirketlerin finansman ihtiyaçlarını kolay karşılamasına bile neden oluyor.~

TABLO DEĞİŞTİ Mİ?
Alanında bir ilk olan “Türkiye’nin Sosyal Sorumluluk Liderleri” araştırması halk ve iş dünyası özelinde Türkiye’deki şirketlerin sorumluluk performansını ortaya koyuyor. Bu çalışmayla kamuoyunun en çok takdir ettiği KSS çalışmaları, şirketlerin performansı ve hem iş dünyasının hem halkın KSS’ye bakışı net biçimde gözler önüne seriliyor, Yeni dönem KSS liderlerine gelince... İki ayaklı yapılan araştırmada halk genelinde yapılan ankette son 3 yıldır ilk 5’in değişmemiş olması dikkat çekici. Sorumluluk liginin halk geneli sonuçlarında zirvede yine Sabancı Holding yer alıyor. Onu sırasıyla Turkcell, Koç Holding, Yıldız Holding ve Arçelik izliyor. Uzmanlara göre bu şirketlerin halk gözünde sosyal sorumluluk alanında oturmuş bir algısının olması, uzun yıllardır zirvede yer almalarının en önemli nedeni. Listede atağa geçen şirketler de mevcut. Doğan Holding, geçen yıl 16’ncı sırada yer alırken bu yıl 6’ncı sıraya yükseldi. Garanti Bankası ise geçtiğimiz yıl 20’nci sıradayken bu yıl 9’uncu sırada yer aldı. KSS liginde zaman zaman listede olmalarına rağmen geçtiğimiz yıl yer bulamayan Zorlu Holding, Opet, Borusan Holding, Yapı Kredi, Nokia, Boyner, Danone ve Aygaz gibi şirketler de lige yeniden giriş yaptı. İş dünyasının sonuçlarına baktığımızda ise her yıl olduğu gibi halk genelinden farklı bir sonuçla karşı karşıya kalıyoruz. Bu yıl iş dünyası liginde ilk 3 değişmedi. Turkcell ilk sırada yer alırken Koç Holding 2’nci, Eczacıbaşı da 3’üncü sırada yer aldı.

NE YETERLİ NE DEĞİL!
Bu yıl da her yıl olduğu gibi halk geneli, iş dünyasının kurumsal sosyal sorumluluk konusuna duyarlı olması gerektiği konusunda hemfikir. İş dünyasının bu konuda önemli sorumluluğu olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 63. Araştırmaya katılanların yüzde 14’ü, iş dünyasının sosyal konulara karşı sorumlu olmasını gereksiz bulurken, yüzde 23’lük bir kesimin bu konuda herhangi bir fikri yok. Kamuoyunun kurumsal sosyal sorumluluk faaliyetlerinden haberdar olma durumuna gelince... Halk genelinden araştırmaya katılanların sadece yüzde 4’ü “Yeterince haberdarım” diyor. Yüzde 42’lik önemli bir çoğunluk, kısmen haberdar olduğunu, yüzde 30’luk bir kesim ise hiç haberdar olmadığını belirtiyor. Halk genelinin yüzde 50’sinin iş dünyasının sosyal sorumluluk çalışmalarına, “Ne yeterli ne değil” yanıtını vermiş olması da dikkat çekici. Yapılan çalışmaların yeterli bulunmamasının nedeni ise değişken... Çalışmaları yeterli bulmayanların yüzde 25’i yapılan işlerde devamlılık olmadığını ve şirketlerin daha kararlı olması gerektiğini savunuyor. Yüzde 15,4’lük bir kesim ise çalışmaların daha fazla, daha kapsamlı olması ve şirketlerin seslerini daha iyi duyurması gerektiğini düşünüyor. Araştırmaya katılanların yüzde 8,1’i şirketlerin  ülke sorunlarına önem vermediğini ve kendi çıkarlarını düşündüğünü belirtiyor.~

BÜTÇELER HIZLI ARTIYOR
İş dünyası sonuçlarından çıkan mesajlar da oldukça çarpıcı... Araştırmaya çoğu müdür ve üstü pozisyonda katılan 280 kişinin yüzde 41,4’ü kendi şirketlerinde yapılan sosyal sorumluluk faaliyetlerinde bir artış olduğunu belirtiyor.  Yüzde 48,6’sı şirketlerinin 2012 yılında yeni bir KSS projesine imza attığını söylüyor, Yüzde 45’lik kesim ise şirket olarak KSS bütçesinde artış gerçekleştirdiklerine dikkat çekiyor. Şirket yetkililerin KSS konusunda 2013 beklentileri ise olumlu. Araştırmaya iş dünyası genelinden katılanların yüzde 47,1 ’i 2013’te KSS proje sayısında bir artış bekliyor. Tüm bu iyimser beklentilere rağmen iş dünyasının yüzde 45 ’i mevcut KSS projelerini yeterli bulmuyor. Yüzde 33’lük bir kesim ise “Ne yeterli ne değil” şeklinde yanıt veriyor, Yeterli bulmayanların çoğunluğu ise daha fazla proje üretilmesi gerektiğine inanıyor. Az sayıda şirketin KSS konusunda faaliyet gösterdiğine inananların sayısı da hiç de az değil, KSS projeleri için yeterince zaman ayrılmadığı da belirtilen görüşler arasında yer alıyor.

LİDERLERDE ZİRVE DEĞİŞTİ
Halk geneli araştırmasında yer alan “en sorumlu liderler” tablosunda bu yıl ufak ancak önemli değişiklikler var. Geçtiğimiz yıla göre en büyük farklılık, zirvede yaşanmış durumda. Geçtiğimiz yıl 3’üncü sırada yer alan Rahmi Koç, uzun yıllardır liderlik koltuğunda bulunan Güler Sabancı’yı yerinden ederek zirveye yükseldi. Rahmi Koç’u sırasıyla Güler Sabancı ve Dilek Sabancı izledi, Tablonun geneline ise 5 ailenin damgasını vurmuş olması dikkat çekici, Koç, Sabancı, Boyner, Doğan ve Eczacıbaşı ailelerinden 2’şer kişi listede yer aldı. İş dünyasına göre en sorumlu liderler liginde ise önemli bir değişiklik yok. Listenin ilk sırasında yine geçen yıl olduğu gibi Güler Sabancı yer alıyor, Onu yine Hayrettin Karaca izliyor. 3’üncülük koltuğuna ise bu yıl geçen yıl 4’üncü sırada yer alan Bülent Eczacıbaşı oturmuş durumda, Geçtiğimiz yıl listede yer alamayan Hüsnü Özyeğin ise bu yıl sorumlu liderler ligine 9’uncu sıradan giriş yaptı.

ARAŞTIRMADAN ÇIKAN ÇARPICI MESAJLAR
FULYA DURMUŞ / GfK TÜRKİYE GENEL MÜDÜRÜ
HALK NE DİYOR?
2012 sonuçları, geçtiğimiz yıla göre azalmış olsa da halen halkın yaklaşık yarısının kurumsal sosyal sorumluluk tanımını yapamadığını gösteriyor. Kurumsal sosyal sorumluluk, “kurumların yaptığı yardımlar" ve “kurumların sosyal/kültürel alanlardaki faaliyetleri” olarak algılanıyor. Her üç kişiden ikisi şirketlerin bu alanda sorumlulukları olduğunu düşünüyor ancak bu alanda yapılanlar, yeterli bulanların oranı oldukça düşük. En büyük zaafın devamlılık konusunda olduğu düşünülüyor. Yatırım yapılması beklenen alanların başında geçen yıl olduğu gibi eğitim ve sağlık gelirken, “aile içi şiddet, kadın-çocuk hakları ile ilgili projelere yatırım yapılması” ile ilgili beklentilerin bu yıl yükseldiğini görüyoruz.~
İŞ DÜNYASI FARKLI BAKIYOR
Araştırmaya katılan beyaz yakalıların yaklaşık yarısı şirketlerinde 2012 yılında yeni bir KSS projesi başlatıldığını ve KSS için bütçe artırımında bulunulduğunu belirtiyor. 2013 için de bu yatırımların artması söz konusu. Ancak bu verilere rağmen iş dünyasının KSS alanındaki faaliyetleri sadece yüzde 14’lük bir kesim tarafından yeterli bulunuyor. Halktan farklı olarak iş dünyası, eğitimden sonra çevre projelerine, STK’lara ve sürdürülebilirlikle ilgili çalışmalara katkı sağlanması gerektiğini düşünüyor.

DEV ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI?
- İki ayaklı yürütülen araştırmanın iş dünyasına yönelik kısmı GfK Türkiye tarafından online araştırma tekniği kullanılarak gerçekleştirildi.
- Araştırma kapsamında GfK Türkiye iş dünyası veritabanında yer alan profesyonellere araştırma linki iletildi. 280 kişiden bilgi alındı.
- İş dünyası anketine katılanların yüzde 16,4’ü genel müdür ve genel müdür yardımcısı, yüzde 14,3’ü pazarlama müdürü, yüzde 11,1’i pazarlama uzmanı geriye kalan kesim ise farklı departmanlarda müdür seviyesinde çalışan kişilerden oluşuyor.
- İş dünyası anketine katılanların yüzde 14,6’sı hızlı tüketim ürünleri, yüzde 12,9’u bankacılık ve finans, yüzde 10,4’ü otomotiv, yüzde 7,9’u telekomünikasyon, yüzde 6,8’i perakende sektörlerinde görev yapıyor.
- Araştırma kapsamında sorulan sorular Capital ve GfK Türkiye uzmanları tarafından hazırlandı.
- Halk geneline yönelik araştırma ise yüzyüze omnibus çalışmaları kapsamında hayata geçirildi.
- 15 ilde, hanelerde, 15 yaş üstü gruptan 1.463 kadın ve erkek katılımcıyla “yüz yüze anket tekniği” kullanılarak görüşüldü.
- Araştırmaya katılanların yüzde 52’si kadın, yüzde 48’i erkeklerden oluştu.
- Araştırmada görüşülen 1.463 kişinin yüzde 35’i lise, yüzde 11 ’i üniversite, yüzde 4’ü ise iki yıllık yüksek okul mezunu.
- Görüşülen kişiler çok aşamalı yarı tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçildi.