Aile ve halka açık olmayan şirketlerde sıklıkla şirketi bir sonraki seviyeye veya olası bir üst seviyeye çıkarmak için gerekli vizyon derinliğiyle deneyim çeşitliliğine rastlanmaz. Burada "sınırları zorlamanın" yolu "dışarıdakilerden" kurulmuş bir danışma kuruludur. Bazı şirketlerde bir fikrin "doğru insan" tarafından öne sürülmemesi durumunda o fikrin gereken ilgiyi görmediği bilinen bir gerçek. Bir danışma kurulu şirketi daha fazla güçlendirebilir, hissedar değerini artırabilir ve şirketi pazar yerindeki fırsatlardan daha iyi faydalanacak konuma getirebilir. Danışma kurulları aslında çeşitli nedenlerden dolayı "tam yetkili" bir direktörler kurulu oluşturmaya hazır olmayan şirketler için gereklidir. "Tam yetkili" bir direktörler kurulunun icraatı yönlendirme gücü olmasına rağmen bir danışma kurulu adı üstünde sadece tavsiyelerde bulunur. Onlar çoğunlukla, içeridekilerin sormaktan kaçındıkları soruları sorar. Layıkıyla kurulmuş bir danışma kurulu, şirket sahiplerinin içeride istihdam edilenlerden daha üst bir seviyede uygulama ve yönetme becerisine erişmelerini sağlar. Şirket sahiplerinin fikirleri daha çok pratikten çıkar ve danışma kurulu üyelerinin daha kapsamlı perspektifleriyle dengelenir. Danışma kurullarının ne resmi ne de yasal bir işlevleri yoktur.
DANIŞMA KURULUNUN KAPSAMI ÖNEMLİ
Bu gibi kurulların şirketle ilgili verilerin tamamına eksiksiz ve tam erişim hakkı vardır. Bu kurul, şirketin mali yılının başlangıcındaki aktiflerinin yüzde 15'ini aşan her türden finansal işlem dahil ancak sırf onunla sınırlı olmayan stratejik sorunlar hakkında bağlayıcı olmayan tavsiyelerde bulunur. Bu oranın her bir şirket bazında ayrıca tartışılması gerekir. Burada amaç, finansal zorunluluklardan bağımsız olarak ve stratejik olmayan, belirli bir seviyenin altında kalan meseleleri dışlayarak stratejik anlamda önemli olan her şeyin dahil edilmesidir. Danışma kurulu bir kez kurulduktan sonra ancak aktif şirket sahiplerinin oy birliğiyle feshedilebilir.
KURULUN YAPISI NASIL OLMALI?
Etkin bir danışma kurulu dört kişi ile şirketin aktif sahiplerinden oluşur. Bu dört kişiden her birinin hizmet sözleşmelerinin, atandıkları tarihlerin başlangıcının ve bitişinin birbiriyle çakışmayacak şekilde düzenlenmeleri gerekir. 4 üyeden ikisiyle üç yıllık sözleşme yapıldığı ve ilk dönem sonunda tüm sözleşmelerin dört yıllığa çevrildiği, iki, üç ve dört yıl vadeli sözleşmeler tavsiye edilir. Bu sayede deneyim çakışması sağlanarak şirket sahipleri Aile şirketlerinde danışma kurulları kendilerine tavsiyelerde bulunan bir gruba alışmaya başladıkça kurul da yeniden düzenlenmiş olur. Bu dışarıdan dört danışmandan birinin ispatlanmış bir finansal uzmanlığa sahip olması gerekirken bir diğerinin endüstride "vizyoner" olarak tanınmış olması ve birinin de "kutunun dışında düşünebilen" biri olarak nam salmış olması gerekir. Dördüncü danışmanın ise geleceğin iş dünyasının liderlerinden biri olarak görülen ve endüstride "hızlı yükselen kariyeriyle" tanınan ve ayrıca ailedeki genç kuşağın yaşlarında biri olması gerekir. Bu dördüncü danışman şirkette çalışan genç nesil tarafından seçilebilir. Şirket sahipleri bir danışma kurulu oluştururken sıklıkla kendi muhasebecilerini veya hukukçularını atamaya meyillidir. Oysa yaşanan deneyimler, bu gibi profesyonellerin yeteneklerinden en iyi kendi mesleklerini profesyonel olarak icra ettikleri zaman faydalanılabileceğini gösteriyor. Danışma kurulu faaliyete geçtiği ilk yıl içinde üç kez toplanır. Tartışılacak meselelerin özüne bağlı olarak danışma kurulu toplantıları dört veya beş saat kadar sürebilir. Toplantılarda muhakkak gelecek 6 ayla ilgili iş fırsatları hakkında planların konuşulması gerekir. Bu kurul faaliyete geçtikten sonra, her toplantıdan beş gün önce danışma kurulu üyelerine toplantı öncesinde gözden geçirmeleri için bir bilgi paketi sunulur. Danışma kurulu üyelerine ödenecek ücret ve primler ülkeden ülkeye ve endüstriden endüstriye değişir. Şirketler bazı durumlarda, belirli bir maaş yerine şirket uçağı veya şirket avantajlarının kullanımı gibi alternatif bedeller sunabilir.~
KURUL NASIL FAALİYETE GEÇER? Toplantı tarihlerinin, danışmanların kendi programlarına kolaylıkla uydurabilmelerini sağlamak için mümkün olduğunca erken belirlenmesi çok önemlidir. Örnek ilk alanda
- "Göster ve anlat": Tüm fabrikaların ve diğer tesislerin ziyaret edilmesi.
- Şirkete has süreçlerin, patentlerin ve/veya şirketi etkileyen özel fırsatların tartışılması.
-Eksiksiz bir finansal gözden geçirme.
-Şirket sahiplerince yapılmış mevcut sözleşmelerin incelenmesi.
-Piyasadaki mevcut konum. / Kısa, orta ve uzun vadeli stratejik planlar.
-Danışma kurulunun faaliyeti, şartları, danışmanların önceden edinmek istedikleri bilgiler, toplantı tarihinin belirlenmesi.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?