Bilişimin En Hızlısı

Bilişim sektörü, son 7 yıldır kesintisiz büyüyor. Son 2 yılda yüzde 24 büyüyen sektörün, krizin etkisiyle yavaşlaması bekleniyor. Tahminler, 2009’da büyümenin yüzde 5 seviyesinde olacağı yönünde. Önümüzdeki dönemde sektörün rotasının değişeceği de tahmin ediliyor. Yüzde 85’ini donanım ve PC satışının oluşturduğu sektörde, yakın gelecekte “hizmet” alanına kayış yaşanacak. Çünkü, BT hizmetlerinin, 2009’da dahil olmak üzere 4 yıl içinde yüzde 71 oranında büyüyeceği öngörülüyor. İşte bu nedende birçok şirket, bu alana yönelik olarak yeniden organize oluyor.

Türkiye’de bilişim pazarı, 2001 krizinden sonraki yıllarda ülke ekonomisinin üzerinde bir hızda büyüdü. 2006’ya kadar yüzde 30’lar civarında seyreden büyüme hızı, 2006 sonrasında yüzde 12 düzeyinde gerçekleşti. 2008 yılında pazarın hacmi 7,1 milyar dolara ulaştı. Telekom sektörünün hacmi de 19,6 milyar dolar oldu.

Ancak, önümüzdeki dönem için tahminler aynı trendi desteklemiyor. Tabloyu en iyi şekilde ortaya Gartner Türkiye Genel Müdürü Arzu Gençoğlu’nun değerlendirmesi koyuyor. Gençoğlu, “Bilişim sektörü, doğası gereği krizin etkilerini geç hisseder. Biz Türkiye’de krizin etkilerinin yaklaşık 6-8 ay gecikmeyle yansıyacağını, yılın ikinci yarısında ciddi bir etkilenme olacağını tahmin ediyoruz” diyor.

Ona göre zaten krizden etkilenen, büyüme temposu düşen sektör, önümüzdeki aylarda daralmaya devam edecek. Buna rağmen yıl sonunda yüzde 5 oranında büyüme oranı da yakalanacak.

Uluslararası araştırma şirketi IDC’ye göre bu yıl, özellikle sektörün donanım ayağında bir düşüş yaşanacak. Yazılım ve BT hizmetleri pazarı ise geçtiğimiz yıl ile aynı kalacak.

Sektörün 2010 yılının ikinci yarısında toparlanmaya geçmesi bekleniyor. 2011’de de çift haneli büyüme rakamlarına tekrar ulaşılacağı tahmin ediliyor.

Dengeler Değişecek
Pek çok analist, 2009’da dünyada işim pazarının hiç büyümeyeceğini, hatta küçüleceğini öngörüyor. IDC’nin en son açıkladığı rakamlara göre 2009 yılında dünya bilişim pazarı, yaklaşık 3,2 trilyon dolar civarında olacak.

Türkiye’de BT, daha çok donanım satışına odaklı bir pazar. 2008 itibarıyla pazarın yüzde 83,5’i donanım satışlarından ve PC’lerden oluşuyor. Donanım satışlarının pazardan aldığı pay Rusya, Polonya ve Güney Afrika’da ise yaklaşık yüzde 50 ve 60 arasında değişiyor. Almanya ve Fransa gibi gelişmiş ekonomilerde ise donanım satışları, tüm BT pazarının sadece 3’te 1’ini oluşturuyor. Bu da Türkiye pazarının büyümeye yönelik olarak ne kadar çok alanı olduğunu gösteriyor.

Gartner Türkiye Genel Müdürü Arzu Gençoğlu da bu duruma dikkat çekiyor. Türkiye’de pazar büyürken dengelerin de değişeceğine değiniyor. Gençoğlu, yakın geleceğe ilişkin öngörülerini de şöyle paylaşıyor:

“Türkiye’de yazılım ve BT servisleri oranı, toplam BT harcamalarında Avrupa’ya ve gelişmiş ülkelere göre çok düşük. Bu oranın önümüzdeki 5 yıl içinde outsourcing ve servis alanına doğru artış gerçekleştireceğini öngörüyoruz.”

Büyümenin Yeni Yönü
Kurumsal BT pazarında, bilgi teknolojilerinin uygun maliyetlerle iş yapmanın ayrılmaz bir parçası olarak görülmeye başlanması da büyümeye önemli bir ivme kazandırdı.

Önümüzdeki dönemde kurumsal BT pazarında büyümenin devam etmesi bekleniyor. Dış kaynak kullanımına olan ilginin artması da kurumsal hizmetler pazarını büyütecek dinamiklerden biri olacak.

Büyümeyi yönlendiren diğer önemli gelişmeler arasında mobilite, kablosuz ağ teknolojilerindeki ilerlemeler, iletişim ve bilgi teknolojilerinin yakınsaması bulunuyor.

Büyümenin daha çok yazılım ve hizmet alanında olacağı düşünülüyor. Sektördeki şirketlerin rotası da bu beklentiyi destekliyor.

BM de Türkiye’de BT sektörünün yönünün hizmetler olacağını düşünüyor. IBM Türk Genel Müdürü Eray Yüksek, “Küresel pazardaki hızlı gelişimine baktığımızda, Türkiye’de BT sektörünün hizmet odaklı bir gelişime yöneleceğini öngörüyoruz. Bu nedenle küresel rekabette Türkiye’nin bilişimle kalkınması için hizmetlere ağırlık vermesi gerektiğine inanıyoruz” diye konuşuyor.

IBM Türk, şirketin global stratejisine paralel olarak, önümüzdeki 5 yılda hizmetler iş koluna daha fazla odaklanmayı planlıyor.

Sektörün Hızlı Segmenleri
Yazılım sektöründe, 2009 yılında 2008’e göre yüzde 3,3’lük bir küçülme bekleniyor. Ancak, sektörün 2008-2013 arasında yılda ortalama yüzde 6,9 büyüyeceği tahmin ediliyor. Yazılım işinin en büyük 3 segmentini sırasıyla uygulama ve altyapı yazılımları,

işletim sistemleri ve veri tabanı yönetimi yazılımları oluşturuyor.

2008-2013 arasında hızlı büyüyecek segmentler arasında ise proje yönetimi, veri tabanı yönetimi, kurumsal içerik yönetimi yazılımları var. Kurumsal kaynak planlama yazılımları, mobil uygulamalar ve yazılım kiralama hizmetlerinin (software as a service) yönteminin önümüzdeki dönemde daha da önem kazanması bekleniyor.

Dolayısıyla birçok şirket, yazılım ve hizmet alanına yönelik olarak yeniden organize oluyor. Bu yıla ilişkin büyüme oranlarını yüksek tutan şirketlerin, ağırlıkla yazılım ve hizmet sektöründen olması da bir tesadüf değil. Logo Yazılım CEO’su Ali Güven, bu konuda hazırlıklarını tamamladıklarını, kısa süre içinde yazılımın kiralanması yöntemini uygulamaya koyacaklarını belirtiyor. Anadolu Bilişim Hizmetleri, bu yıl ciro olarak yüzde 20 büyümeyi hedefliyor.

Türkiye’de PC üretimi yapmaya hazırlanan ve yazılım alanında da önemli bir yatırımı hayata geçirmek üzere olan HP de bu yıl büyüme planlıyor. HP Türkiye Genel Müdürü Serdar Urçar, pazardaki yüzde 14’lük paylarını krize rağmen artırmayı hedeflediklerini söylüyor.

Hedefteki İşler
Sektörde farklı alanlarda faaliyet gösteren şirketlerin önümüzdeki birkaç yıllık rotasına gelince… Türkiye’nin en büyük bağımsız bilişim ve telekom teknolojileri çözüm grubu olan Probil’in büyümeyi planladığı alanlar arasında birleşik iletişim, sanallaşma, iş zekası, network entegrasyonu, telekom çözümleri ve e-öğrenme var.

Teradata, iş zekası alanında yeni gelişmeleri yakından takip ediyor. Teradata Türkiye Müdürü Jonathan Klaus, “Yeni dönem müşteri ilişki yönetimi, beraberinde iş zekası çözümlerini ve bu çözümlerdeki yeni eğilimleri getirecek. İş zekasının yakın gelecekte şirketlerin gözde konusu olacağını ve yeni yatırımların bu alana kayacağını düşünüyoruz. Dolayısıyla yatırımlarımızı, ana uzmanlığımız olan iş zekası ve onun etrafında şekillenen mantıksal analizler, CRM, veri madenciliği gibi alanlarda gerçekleştiriyoruz” diyor.

Intel’in hedefinde ise mobil ve çevreci bilişim konuları var. Bu konuların birkaç yıldır çok ön planda olduğunu belirten Intel Türkiye yetkilileri, bu iki alanda büyümek istediklerini ifade ediyor. Burada ciddi bir potansiyel olduğunun altını çiziyorlar.

Coretech Yönetim Kurulu Başkanı Namık Kural da kriz nedeniyle şirketlerin dış kaynak kullanımını artırmasının kendilerini büyüteceğini söylüyor. Coretech, bu yıl cirosunu yüzde 20 artırmayı hedefliyor. Anadolu Bilişim Hizmetleri Genel Müdürü Tayyar Bacak da “Dış kaynak kullanımı bizim için çok önemli. Yatırımlarımızı bu yönde gerçekleştiriyor, uzmanlıklarımızı bu yönde geliştiriyoruz” diyor

Gartner Türkiye Genel Müdürü Arzu Gençoğlu

Yabancılar Hangi Konularla İlgileniyor?

İlginin Yönü
Türkiye bilişim pazarı, outsourcing potansiyeliyle yabancı yatırımcıların dikkatini çekiyor. Özellikle bugünkü ekonomik koşullarda application hosting, data center outsourcing servisleri sunan uluslararası şirketler ve bu alana soyunan telekom operatörleri Türkiye pazarıyla çok yakından ilgileniyor.

Hedef Ucuz Emek
Yabancı şirketler, gerçekten kâr ve büyüme elde edecekleri alanlara yoğunlaşıyor. Şu andaki yatırımların çoğu, daha fazla ucuz emek gücü kullanmak adına gerçekleştiriliyor. Maalesef Türkiye’ye yönelik yatırımların rekabet oluşturma ve geliştirme anlamında yapıldığını söylemek mümkün değil. Türkiye’de ortak arayışı olan şirketlerle yaptığımız çalışmalarda bu sonucu görüyoruz.

Konsolidasyona Devam
Bilişim sektöründe dünyada konsolidasyon devam edecek. Son aylarda gerek yazılım, gerek donanım alanında birçok birleşme ve satın alma görüyoruz. Yerel pazarda ise katma değerli hizmet üretmeyen PC bayilerinin sayısında büyük azalma olacak. Artık yazılım ve donanım yerine her şeyin bir hizmet olarak sunulması söz konusu olmaya başladı. Bu nedenle şirketlerin, yazılım lisanslama ve donanım satış modelleriyle kanallarında değişiklik olması bekleniyor.

Mehmet Nalbantoğlu/Koç Bilgi Grubu Genel Müdürü

“Dış Kaynaktaki Potansiyele Yatırım Yapıyoruz”

Yüzde 10 Büyüdüler
Koç Bilgi Grubu olarak 2008’de, önceki yıla göre yüzde 10 büyüme sağladık. 2008 yılının son çeyreğinde son yıllardaki en zayıf performanslarından birini gösteren sektör, krizden etkilense de diğer sektörlerle karşılaştırıldığında çok daha fazla sayıda fırsatı içinde barındırmaya devam ediyor. Koç Bilgi Grubu olarak, 2009’u büyümeyle tamamlamayı hedefliyoruz. KoçSistem ile dış kaynak alanındaki potansiyeli görüyor ve yatırımlarımızı bu yönde yapıyoruz.

İki Önemli Gelişme
Günümüz koşullarında, bilgi teknolojileri sektöründe yeni büyüme alanlarının şekillenmesinde etkili olan iki temel unsur var: Ekonomik kriz ve teknolojik gelişmeler. Bugün teknolojinin şekillenmesine yön veren en önemli gelişmenin, yakınsama olduğunu görüyoruz.

Bilişimin ve telekomun şirketler için vazgeçilmez bir araç haline dönüşmesi, teknolojinin küçücük cihazlara sığdırılması ve internetin artan hızıyla yapabileceklerimizin çoğalması, yakınsamayı beraberinde getiriyor. Yakınsama ile bugünün telekom operatörleri, yarının hizmet sağlayıcılarına dönüşüyor.

Ali Güven/Logo Yazılım CEO’su

“Krizden En Az Bilişim Etkilenecek”

İşbirlikleri Devam Edecek
Sağlıklı büyümemizi sürdürmek ve kârlı biçimde pazar paylarımızı artırmayı hedefliyoruz. 2009 yılında işbirliklerimiz devam edecek. En son Garanti Bankası ile yaptığımız stratejik işbirliği sonucunda, GO Garanti ürününün lansmanını yaptık. Bu ürün, KOBİ’lerin e-dönüşümü kapsamında sunulan en önemli projelerin başında geliyor. Amacımız, KOBİ’lerin Logo ürünleri içerisinden tüm ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlamak.

Yazılım Hızla Büyüyor
Bilişimin potansiyeli oldukça yüksek. Özellikle bizim içerisinde bulunduğumuz yazılımın potansiyeli çok daha yüksek. Şu anda toplam pazar içerisinde yazılımın payı yüzde 11 düzeyinde. Yıllık ortalama büyüme oranlarına bakarsanız, global krizin en az etkileyeceği sektörün başında bilişim geliyor. Teknoloji kullanımının önem kazandığı bu koşullarda bilişim pazarı büyümesini sürdürecek.

Öne Çıkacak Alanlar
Yazılım sektöründe ERP, mobil uygulama ve veritabanı yazılımlarında bir büyüme söz konusu. Yazılımın kiralanması (software as a service) yönteminin önümüzdeki dönemler için daha önemli olduğunu ve tüm dünyanın bu yöne gittiğini düşünüyorum. Biz bu konuda hazırlıklarımızı tamamladık.Yine KOBİ’lerde e-dönüşümün çok önemli olduğunun bilincindeyiz. Bu konuda çok önemli açılımlarımıza ve işbirliklerimize hızla devam edeceğiz.

Mustafa Çağan/Mıcrosoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı

“Küçülme Beklemiyorum”

Hızımız Yavaşladı
Sektörümüzün son yıllardaki ortalama büyüme hızı, yaklaşık yüzde 15-20’lerde seyrederek Türkiye ekonomisinin ortalama büyüme hızının üstünde oldu. Ancak küresel ekonomik durgunluk, sektörümüzün büyüme hızını yavaşlattı. Bununla birlikte ben bilişim sektöründe küçülme beklemiyorum. Hacmini koruyacağını düşünüyorum. Microsoft Türkiye olarak 2005 yılından bu yana sektör ortalamasının üstünde bir büyüme sergiliyoruz. Bu yıl da aynı performansı göstermeyi hedefliyoruz.

Türkiye’nin Potansiyeli
Küresel ekonomik durgunluktan kaynaklanan zorluklar karşısında kurumlar, verimliliklerini artırmak ve daha fazla tasarruf sağlamak zorunda. Bunu da bilişim teknolojilerine yatırım yaparak, bunları daha etkin kullanarak başarabilirler. Türkiye’nin yazılım sektöründe çok ciddi potansiyele sahip olduğuna inanıyor ve sektörümüzü de bu alanda yatırım yapmaya çağırıyoruz.

Hande Yavuz
[email protected]