''Geleceğin Fırsatı Bilgi Cihazlarında''

Jeff Raikes / Microsoft Satış ve Destek Grubu Yöneticisi

Jeff Raikes, dünya devi Microsoft´un tepe yöneticilerinden. Satış ve destek grubunun başında. Gelecek stratejilerinin oluşumunda aktif rol oynuyor. Ona göre, bilgisayar dünyasında gelecek ``bilgi cihazları``nın olacak. Bu alanda çok önemli yeni fırsatlar ortaya çıkacak. Raikes, ``Vizyonumuzu genişlettik ve `İnsanları istedikleri zaman, istedikleri şeye herhangi bir bilgi cihazıyla eriştirmek olarak belirledik``diyor.

Microsoft, Bill Gates ve birkaç arkadaşı tarafından 1975´te Seattle´da kuruldu. Başarılı bir teknoloji şirketi olmanın ötesine geçerek hayatımızın bir parçası haline geldi.

Başarısının sırrı ise çalışmalarını doğru bir vizyon etrafında kenetlemek ve en iyi, nitelikli insanları Microsoft´a çekmek. Tam bir efsane haline gelen Bill Gates´in çevresindeki zeki, yetenekli, gereçten olağanüstü insanlardan oluşan kurmayların şirketin başarısındaki payı da çok büyük.
Geçtiğimiz nisan ayında Bill Gates başkanlık görevini Steve Ballmer´a devretti. Ballmer, Microsoft´u 21´inci yüzyıla taşıyacak yeni bir vizyon doğrultusunda yönetiyor. Ballmer´in sağ kolu Jeff Raikes, Microsoft Satış ve Destek Grubu´nun başında. Şirketin gelecek stratejilerini oluşturan beyinlerden biri.

Jeff Raikes, çok enerjik bir yönetici. Raikes ``elektronik ticaretin ve 21´inci yüzyılda bilgi teknolojilerinin gelişimini düşündükçe heyecanlanıyorum''diyor. Jeff Raikes, 21´inci yüzyılda bizi bekleyen yeni gelişmeleri, Microsoft´un yeni vizyonu ve bu doğrultudaki yeni projelerini Türkiye´yi ziyareti sırasında Capital´e anlattı. Türk işadamlarına ve girişimcilerine ipuçları verdi:

Siz 18 yıldır Microsoft'ta çalışıyorsunuz. O günden bugüne neler değişti?

Ben 1981'de Microsoft'ta çalışmaya başladığım zamanlar 100 kişilik ekibimizle dünya çapında cirosu 12 milyon dolar olan bir şirkettik. O günden bugüne çok büyüdük ve değiştik. Bu geçen 18 yıl içinde değişmeyen bazı şeyler de var. Örneğin, insanların hayatını olumlu yönde etkileyebilecek bir yazılım projesi söz konusu olduğunda halen ilk günkü isteği, heyecanı duyuyoruz. İnsanların çalışma biçimlerini, yönetim tarzlarını, öğrenme yöntemlerini ve özel yaşantılarını
zenginleştirebilecek, olumlu yönde değiştirebilecek yazılımların peşinde koşuyoruz.

Stratejilerimizi hep ileriye yönelik oluşturuyoruz. Gözlerimizi yeni milenyuma çevirdik, internetin yaygınlaşması, her geçen gün hayatımıza daha çok giren kişisel bilgisayarların işlem kapasitelerinin artması, taşınabilir cep bilgisayarları ve taşınabilen diğer bilgi cihazları bizim için çok sayıda fırsat yaratıyor.

Siz de yeni milenyuma yeni bir vizyon ile giriyorsunuz...

Yeni milenyum gerçekten tarihte inanılmaz bir dönem olarak yerini alacak. Biz gelecekteki fırsatlar üzerine odaklanan bir şirket yarattık ve yeni milenyuma bu sayede bir adım önde, daha avantajlı bir konumda giriyoruz.

Biz şu anda "İnsanların istedikleri her an, her yerde ve her türlü cihaz üzerinde kullanabilecekleri, onları yeni milenyumdaki ihtiyaçlarına cevap verebilen ve böylece onları güçlü kılan yazılımlar" üzerine odaklandık. İşimizi bu vizyon doğrultusunda yönlendiriyoruz.

Bu sizin yeni vizyonunuz... Bu konuyu biraz daha açmak istiyorum. Bill Gates, "İnternet her şeyi değiştirdi, Microsoft da değişmeli" diyor. İnternet sizin işinizi nasıl etkiledi? Microsoft, Hotmail'i satın aldı, Expedia'yı kurdu. İnternet sizin gelecek stratejilerinizde nasıl bir rol oynuyor?

İnternetin büyümesi ve mikroprosesörlerin gücünün artması bize birçok açıdan yeni fırsatlar yaratıyor. Microsoft Office uygulamaları insanların kurumsal internet üzerinden birlikte çalışmalarını kolaylaştıracak şekilde geliştiriliyor.

İnternet Explorer, yeni "Browsing" yetenekleri ile donatılıyor. Microsoft MSN ise insanların istedikleri bilgiyi arayıp bulmalarını, internet üzerinden alışveriş yapabilmelerini, çeşitli haberleri kolayca alabilmelerini sağlayan başarılı bir portal ve biz Microsoft olarak portal işinde kendimiz için büyük fırsatlar görüyoruz.

Kimileri ısrarla bizim içerik sağlayıcı olmadığımızı söylüyor. Oysa, biz portal işinde insanların istedikleri bilgiye ulaşmalarını sağlayan altyapı yazılımlarına odaklandık. Bu işte asıl değer yaratan konu da bu zaten... İşte yukarıda saydığım iş alanlarının tümünde internetin sunduğu fırsatları kucaklamaya çalışıyoruz.

Nedir bu fırsatlar?

Bilgi işçilerini (knowledge worker), şirketlerinin başarılarına katkıda bulunabilmeleri için gereken araçlarla donatmayı hedefliyoruz. Microsoft teknolojilerinin kullanımı kurumsal alanda hızla büyüyor. Size bunu şöyle açıklayayım; Dünyanın lider kurumsal kaynak planlama yazılımları (ERP software) firması SAP'nin, geçtiğimiz 12 ay içinde yaptığı satışlarının yüzde 70'i Windows NT Server üzerinde çalışıyor. Yine SAP'nin satışlarının yüzde 45'i Microsoft Sequal Server üzerinde...

Bundan 4 yıl önce çoğu insan Microsoft'u sadece masaüstü bilgisayarlar için yazılım üreten bir firma olarak görüyordu. Şimdi ise veri merkezi (data center) ve kritik iş uygulamalarını destekleyen hatlarda anahtar bir oyuncu olarak görülüyoruz.

Elektronik ticaret işinde kendiniz için ne gibi fırsatlar görüyorsunuz?

Şu sıralar pek çok firma için elektronik ticaret kritik önemi olan bir uygulama konumunda. Bizim altyapı teknolojilerimiz, platform teknolojilerimiz ve elektronik ticaret uygulamalarında kullanılabilen Windows NT Server, Sequal Server pazara hakim, varlıklarını ispatlamış konumdalar. Microsoft, "Dell.com" ve "Barnes & Nobles.com" gibi, dünyanın en çok tanınan siteleribi kurarak elektronik ticaret işinin içine iyice girdik.

Hem "Business to Consumer" hem de "Business to business" uygulamalarının yarattığı fırsatlar bizim için önem taşıyor. MSN portal işi bizce küçük işletmelerin bilgi teknolojilerinin nimetlerinden çok faydalanmalarını sağlayacak. Kablosuz bağlantı ve küçük kablosuz cihazlar konusunu yeni milenyumda hayatımıza birçok yenilik getirecek, çok büyük iş fırsatları yakalanabilecek bir alan olarak görüyoruz. Bu yeni fırsatların bir çoğunun takipçisi olabilecek yapıya sahip olduğumuz için, kendimizi çok şanslı görüyoruz.

Microsoft bu yıl çok çok iyi finansal göstergelere sahipti. Ancak, yeniden organize olmaya başladı. Bunun sebebi nedir?

Burada önemli bir noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum. Biz çok hızlı değişen bir sektörün içindeyiz. Yaptığınız işlerin etkilerini 2-3 yıl içinde görebiliyorsunuz. Bizim en büyük gücümüzü "Microsoft'u gelecek için konumlamak" olarak açıklayabilirim. Bu nedenle, vizyonumuzu ve yapımızı gerektiğinde hızla yeniliyoruz.

Biz çok hızlı büyüyerek bu konuma ulaştık, sektör sürekli değişiyor. Biz de tüm yapımızı müşterilerimiz için, ürünlerimizi kullananlar için daha verimli olabilecek şekilde değiştirmenin önemini biliyoruz. Bu yıl Ar&Ge yatırımlarımız 3.8 milyar dolara ulaştı. Ar&Ge yatırımlarımız hizmet sunduğumuz müşterilerimizin ihtiyaçlarına odaklandı. Biz iş altyapılarını yöneten IT uzmanlarından tutun, iş çözümleri üreten yazılımlar geliştiren programcılara, bilgi çalışanlarına, karar mekanizmasının başında bulunan liderlere kadar çok geniş spektruma yayılmış bir kitleye hizmet sunuyoruz. Hepsinin farklı ihtiyaçları var. Bilgi çalışanları organizasyonlarının başarısına katkıda bulunmak istiyor, liderler yeni ekonomi düzeninde bilgi teknolojilerini kullanarak rekabet ortamında öne geçmeyi, elektronik ticaret ortamında satış güçlerini artırmayı hedefliyor.

Bizim hedef kitlemizde ev kullanıcıları, küçük şirketler ve eğitim kuruluşları da var. Ürün yelpazemizi ve yapımızı tüm bu müşteri segmentlerine odaklanarak, onları ayrı ayrı ele alarak geliştirmemiz gerekiyor.

Microsoft´un sunduğu ürün ve teknolojiler, insanların yaşam tarzını değiştiriyor. Web kültürü, web yaşam tarzı oluşuyor. Bu değişim sizin stratejilerinize nasıl yansıyor?

Daha önce de belirttiğim gibi, yeni vizyonumuzu ``İnsanları istedikleri her an, her yerde ve her türlü cihaz üzerinde kullanabilecekleri yazılımlar ile donatarak güçlü kılmak'' olarak saptadık. Dolayısıyla, ``Web yaşam tarzı'' ve ``İş interneti'' kavramları bizim alanımıza giriyor.

İnsanların günlük yaşamlarındaki aktiviteler hızla değişiyor. Benim üç çocuğum var. Büyük oğlum üniversiteden mezun olduğunda 15 yıldan fazla bilgisayar ve internet kullanma tecrübesi olacak. Bundan 10-15 yıl sonra ``Net-gen'' (Net Kuşağı) denilen nesil pazarda önem kazanacak. Bu kuşak X kuşağının 10 yıl ilerisinde... Biz Microsoft olarak 15 yıl sonra bu kuşağın pazara etkilerini de düşünüyoruz, Ar&Ge yatırımlarımızı bu vizyon doğrultusunda yönlendiriyoruz.

Müşteri segmentleriniz arasında sizin için özel önemi olan hangisi? En çok hangi segmente odaklanıyorsunuz?

Bu segmentlerin hepsi bizim için çok önemli. Yazılım mühendisleri, ev kullanıcıları, küçük ofisler, liderler, bilgi teknolojileri yöneticileri, kurumsal pazar... Hepsi kısacası bizim için önemli.

Taşınabilir küçük bilgi cihazları masaüstü bilgisayarlar kadar popüler olacak mı? Microsoft bu pazarda kendini nasıl konumlayacak?

Masaüstü bilgisayarlar inanılmaz ölçüde başarı kazandı. İş dünyasına ve evlere nüfuz etti. Çoğu insan için PC´ler anahtar konumda olmaya devam edecek. Ancak, PC´lerin yanında pek çok harika cihaz ile çalışacağız. Bu nedenle vizyonumuzu genişlettik ve ``İnsanları istedikleri zaman, istedikleri yerden, istedikleri şeye herhangi bir bilgi cihazıyla eriştirmek olarak belirledik.

Bu kastedilen cihaz PC, telefon, el bilgisayarı veya Web TV tarzı bir akıllı televizyon cihazı olabilir. Biz bu tarz cihazlar üzerinde çalışabilecek Windows CE tarzı yazılımlar konusuna odaklandık. Şu an PC sahibi olan herkesin taşınabilir el bilgisayarı alıp almayacağından emin değilim ama pazar çok büyük olacak.

Microsoft'un büyük tek bir rakibi yok. Windows 2000 rekabette sizin en büyük silahınız mı olacak?

Haklısınız, bizim birçok büyük rakibimiz var. IBM, Sun ve Oracle küçük rakipler değil. Windows 2000 bizim üzerinde çalıştığımız dizüstü bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar, sunucular, veri merkezleri ve ağ altyapıları için çok önemli bir ürün. Windows 2000, IBM için bir açıdan büyük bir rakip olarak görülüyor.

Ancak, diğer açıdan kendi dizüstü bilgisayarlarında, sunucularında kullanabilecekleri bir fırsat. IBM Lotus Notes ürünü, Windows 2000'i destekleyecek. Windows 2000, Oracle için de fırsatlar yaratıyor. Sun dışında diğer rakiplerimiz Windows 2000'in sunduğu fırsatları kullanacak. Sun ise Windows 2000'den kesinlikle hiç hoşlanmayacak. Çünkü, müşteriler aynı özelliklerdeki ürüne Sun Systems'e kıyasla çok daha az maliyetle sahip olabilecek.

Şirketler bilgi teknolojileri stratejilerini nasıl belirlemeli? Genel müdürler ve şirket sahipleri bilgi teknolojilerinden maksimum faydayı nasıl sağlamalı?

Bir genel müdürün veya şirket sahibinin bilgisayar programcısı olmasına, teknolojinin çok derinliklerine inmesine gerek yok. Sadece bilgi teknolojilerinin onlar için ne anlama geldiğini kavramaları, onlar için ve şirket için ne gibi faydalar sağlayabileceğini çok iyi anlamaları yeterli.
Onlara şunu öneriyorum; Önce internete girin ve amazon.com veya barnesandnobles.com gibi sanal kitapçıların sitelerine girin ve bir kitap satın alın. Organizasyon içindeki insanlara e-mail gönderin ve toplantı zamanlarını grup takviminizi kullanarak tespit edin.

Bir lider, organizasyonunu bilgi teknolojileri ile tanıştırmak istiyorsa, gerekli altyapıyı oluşturmalı. Böylece, insanların ufku açılır ve bilgi teknolojilerinden kendi işinde nasıl maksimum fayda sağlayabileceğini, organizasyonuna uygun nasıl bir sistemin nasıl olması gerektiğini tasarlayabilir. Liderlerin bu konunun gelişimini basit adımları atarak desteklemeleri yeterli.

Bir lider yeni teknolojileri incelemeye, onları denemeye istekli olmalı. Ekibindeki enerjik, açık fikirli 3-4 lideri alıp, bilgi teknolojilerini başarıyla uygulayan şirketleri ziyaret etmeli, onların deneyimlerinden faydalanmalı.

Emre Berkin, bana, önümüzdeki hafta Türkiye'nin büyük holdinglerinden birinin, Microsoft'un şirket içinde bilgi teknolojilerini nasıl kullandığını incelemek üzere ofisimize geleceğini söyledi. Biz bundan gurur duyuyoruz. Dünyada bilgi teknolojilerini başarıyla uygulayan, diğer öncü şirketlerde bununla gururlanıyor, sistemlerini tanıtmaktan, göstermekten heyecan duyuyor.

Bilgi teknolojisi stratejilerinin her geçen gün daha çok önem kazandığını söylüyorsunuz. Standartların organizasyonun verimliliğindeki rolü nedir?

Microsoft platformu bir standart. Pazarda farklı birçok standart var. Ancak, günümüz ekonomisine ayak uydurabilmeniz için ``çevik'' olmanız, çabuk hareket etmeniz gerekiyor. Eskiden rekabet gücünüzün olması için kaynaklara ulaşabilmeliydiniz, şimdi ise her konuda hızlı olmalısınız. Organizasyon genelinde standart bir bilgi teknolojisi altyapısı kurarsanız, daha çevik davranabilirsiniz. Fakat, organizasyon içinde bir sürü farklı standart varsa bu sizi yavaşlatabilir. Birbirleriyle entegre etmekte zorlanabilirsiniz.

Microsoft'un üç yıl sonraki finansal hedefleri nedir?

Bizim işimiz sürekli değişiyor. Bu nedenle, biz, ``2002 yılındaki k^ar hedefimiz ne olabilir?`` gibi mali konularda görüş belirtme taraftarı değiliz. Ancak, önümüzdeki üç yıl içinde yüzde 50 büyüme potansiyeline sahip olduğumuzu söyleyebilirim. Ancak, bundan daha fazla da büyüsek, yüzde 30 oranında da büyüsek doğru yolda olacağız, iyi performans göstereceğiz. Çünkü, doğru altyapıya yatırım yapıyoruz, sağlıklı işbirlikleri kuruyoruz ve müşteri ilişkilerimizi doğru eksende yürütüyoruz.

MICROSOFT LABORATUVARLARINDA HANGİ ÜRÜN HAZIRLANIYOR?

Microsoft laboratuvarlarında yazılım geliştirme ekipleri şu an hangi yeni projeler üzerinde çalışıyor?

Microsoft 25'inci yaşını dolduruyor ve şu sıralar üzerinde çalıştığımız en önemli proje ``Windows 2000''... Bu, şirket tarihimizde gerçekleştirilen en önemli pazara sunum. Biz müşterilerimizin Windows 2000 sayesinde iş interneti denilen kavramı kendi işlerinde daha rahat uygulayabilmelerini hedefledik. Güvenilirlik ve ölçeklenebilirlik faktörlerini ön planda tuttuk.

Bu ne anlama geliyor biliyor musunuz? Biz mainframe yaklaşımının geleneksel anlayışla rekabet edeceğiz demek. Geleneksel mainframe yaklaşımı hem daha pahalı hem de Windows kadar esnek bir ortam değil. Müşteriler Windows 2000 ortamında tek bir bilgisayar ile tek bir server (sunucu) ile başlayabilir ve esnek ortam sayesinde sistemini rahatça büyütebilir. Eğer bir sunucu yükü dağıtırken aksarsa siz yükü diğer bir sunucu ile dağıtabilirsiniz.

Sanıyorum önümüzdeki 10 yıl içinde birçok sunucu biraraya getirilerek oluşturulan salkım yapılara doğru kayılacak. Windows 2000'de bu hareketin tam kalbinde olacak. Birçok müşterimiz laptoplarında müşterilerin Windows 95 veya Windows 98, masaüstü bilgisayarlarında ise Windows NT kullanıyor. Windows 2000 ise hem dizüstü hem de masaüstü bilgisayarlar için en iyi işletim sistemi. Windows 2000 için üzerinde çalıştığımız en önemli yazılım projesi diyebilirim.

Microsoft Exchange'in yeni versiyonu, Windows 2000'nin sunduğu avantajları değerlendirebilecek şekilde geliştiriliyor. Yeni versiyon hem organizasyon içindeki hem de organizasyonun dış dünya ile bilgi paylaşımını kolaylaştıracak şekilde tasarlandı. Ayrıca, ilerlediğimiz diğer alanlar arasında ``commerce server'' ve ``data sequal server''i sayabilirim. Önümüzdeki 12 ay bizim için gerçekten heyecan verici olacak.

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE TAKTİKLER

Elektronik ticaret ve elektronik iş kavramlarının geleceği konusundaki değerlendirmeleriniz nedir? Gelişmekte olan ülkelerdeki şirketler global rekabet ortamında ne gibi avantajlar yakalayabilir?

Çok güzel bir soru... Öncelikle şunu söyleyeyim; E-business müşterilerin düşündüğünden daha dar bir konsept, insanların aklına sadece elektronik ticareti getiriyor. Elektronik ticaret ise gerçekten çok önemli bir konu. Bence en önemli konsept, ´iş interneti´... Bilgi teknolojilerinden kendi iç süreçlerinizde köklü değişimler yaratmak için nasıl faydalandığınız çok önemli... `İş interneti´ dediğimiz kavram, bilgi çalışanlarının organizasyonlara katkıda bulunma yollarını değiştirmeyi, bilgi yönetimini, ve elektronik ticareti de kapsıyor. Bu nedenle "iş interneti" kavramını çok daha önemli buluyorum. Biz müşterilerimize bu kavramı anlatıyoruz.

Gelişmekte olan ülkelerdeki fırsatların çok dikkat çekici olduğunu düşünüyorum. Dünya bilgiye dayalı bir ekonomik düzene doğru gidiyor. Hem gelişmiş ülkelerdeki hem de gelişmekte olan ülkelerdeki küçük firmalar için rekabetin önündeki bazı engeller kalkıyor.

Ben Amerika'nın ortasında Nebraska'da küçük bir çiftlikte büyüdüm. Şimdi Nebraska'da küçük bir şirket, Malezya'ya 30 bin dolarlık bilgisayar donanımı satabiliyor. Bu küçük şirkette sadece 5 kişi çalışıyor. Bu örnek bir şirketin bilgi teknolojilerinden nasıl faydalanabileceğini, nasıl daha büyük görünebileceklerini gösteriyor. Sanal organizasyonların başarısında bilgi teknolojilerinin gücü daha da iyi hissediliyor. Ben açıkçası bilgi teknolojilerinin gelişmekte olan ülkeler için fırsatlar içerdiğine fazlasıyla inanıyorum.

JEFF RAIKES´DEN TÜRK İŞADAMLARINA TAVSİYELER

Siz, Steve Ballmer ve Bill Gates çok başarılı bir şirket kurdunuz. Başarınızdaki anahtar faktörler nedir? Türkiye çok genç bir nüfusa ve girişimci ruha sahip. Genç Türk işadamlarına tavsiyeleriniz nedir?

Aslında, 18 uzun yılı birkaç kelimeyle anlatmak çok zor. Ancak, Türkiye'de girişimcilik ruhu, gençlik ve bizim önem verdiğimiz bazı değerlerin varlığı hemen hissediliyor. Bu açıdan Türkiye´nin gelecekte  bilgi teknolojileri kullanımında atak yapacağına inanıyorum.

Bizim başarımız gerçekten harika insanlar ile çalışmamızdan kaynaklanıyor. Her zaman en iyi insanları işe almayı hedefledik. Bizi ileriye taşıyabilecek, bize ivme kazandırabilecek ve vizyonumuzun bir parçası olabilecek insanlarla çalışmaya özen gösterdik.

Biz 25 yaşında bir şirketiz ve vizyonumuzu ilk kez bu yıl yeniledik. Bu kadar uzun süre geçerliliğini koruyabilen net bir vizyonumuzun olması da bizi başarıya taşıyan diğer bir etken. 1975'te Bill Gates ve Paul Allen, Microsoft'u ``Her masanın üstünde ve her evde bir bilgisayar'' vizyonu ile kurdu. Bizim gibi hızlı değişen bir sektörde bu kadar uzun süre geçerliliğini koruyan, sağlam vizyona sahip olmak, bir fenomen sayılıyor. Eğer net bir vizyonunuz varsa müthiş donanımlı, yetenekli insanları şirketinize kolayca çekebiliyorsunuz. Bu parlak insanlar da sizin hedeflerinize ulaşmanıza büyük katkılarda bulunuyor.

Microsoft ortamındaki müthiş sinerji, motivasyon ve gelecekteki fırsatları değerlendirmek için duyulan istek başarımızda büyük rol oynuyor.

Ayrıca, biz Microsoft içinde bilgi teknolojilerini çok etkin olarak kullanıyoruz. Bill Gates, Microsoft içinde kullanılan dijital sinir sistemini ikinci kitabında ayrıntılı olarak anlattı.