Wi-Fi (Wireless Fidelity), internete ulaşmada en yeni teknolojilerden biri... ABD’de çok büyük bir hızla yayılıyor, erişimde sınırları ortadan kaldırıyor. “Hot Spot” adı verilen bağlantı noktalarından erişilen Wi-Fi ağları normalden 200 kat daha hızlı online olma imkanı sağlıyor. Bugün tüm dünyada 2 milyon kişinin kullandığı yeni teknoloji giderek yaygınlaşıyor. Türkiye’de de örnekleri görülen bu ürün, özellikle dış mekanlarda büyük kolaylık sağlıyor.

Düşünün ki bir toplantıdasınız ve toplantı odasında Wi-Fi geniş bant telsiz şebekesi var. Açar açmaz notebookunuz Wi-Fi sinyalini alıyor ve herhangi bir ekipmana ihtiyaç duymadan direk networke bağlanıyorsunuz. Bu sayede, örneğin, toplantıda yaptığınız sunumu, katılan herkesin bilgisayarına, e-mail ile yollayabiliyorsunuz...

İşte bu sahnede adı geçen Wi-Fi (Wireless Fidelity) teknolojisi, internet dünyasının son dönemde en çok konuştuğu yeniliklerden biri. Daha çok havaalanları, oteller ve işyerlerinde bulunan ve “Hot Spot” adı verilen bağlantı noktalarından erişilen Wi-Fi ağları bugün tüm dünyada 2 milyon kişi tarafından kullanılıyor.

Normal telefon hatlarıyla yapılabilen 56K’lık bağlantıdan 200 kat daha hızlı online olma olanağı veren Wi-Fi networklerinin bugünkü kullanımının önündeki en büyük engel güvenlik sorunu. Bazı şirketler, Wi-Fi teknolojisindeki radyo sinyallerine girmek kolay olduğundan, güvenlik duvarlarının kırılmasından endişe ediyor ve şimdilik uzak duruyor. Ancak, sektördeki soru işaretlerine rağmen, bu yeni teknolojinin kullanımı yine de giderek yaygınlaşıyor.

Uluslararası Araştırma Şirketi Gartner Group’a göre, Wi-Fi kullanıcılarının sayısı 2003 yılında dünyada 5.4 milyon kişiye ulaşacak. Ayrıca, bu yeni teknoloji sayesinde geçtiğimiz yıl web gezginlerinin hizmetinde olan 110 networkün sayısı da 2003 yılının sonuna kadar 15 bine çıkacak.

“Üçüncü nesil”e alternatif

11 megabitlik Wi-Fi telsiz teknolojisinin, daha hızlı ve erişimi kolay olduğu için, yaklaşık 10 yıldır şirketlerde kullanılan 10 megabitlik klasik kablolamanın yerini alması bekleniyor. Ayrıca, Hot Spots adı verilen Wi-Fi telsiz geniş bant ağlarını kurmak, üçüncü jenerasyon kablosuz telefon sistemlerini kurmaktan çok daha ucuz. Bu nedenle de 3. nesil teknolojilere karşı güçlü bir alternatif olarak gösteriliyor.

Wi-Fi teknolojisi bugün genellikle kısa mesafeler içinde kullanılabiliyor. Ancak, önümüzdeki dönem mesafe engeli de ortadan kalkacak. Bunun için geçtiğimiz günlerde dünyanın en büyük dört telefon operatörü bir araya gelerek ilk adımı attılar. Wi-Fi teknolojisini tüm dünyaya sunacaklarını açıklayan bu operatörler, önümüzdeki dönem dünyanın çeşitli noktalarına “Hot Spot”lar yerleştirecekler. Baz istasyonlarının kapsamı alanı gibi oluşturulan bu bölgeler, sayesinde de tüm dünyada gerçek anlamda Wi-Fi kullanılmaya başlanacak.

İşyerinde verimliliği artırıyor

Bugün dünyada büyüklü küçüklü pek çok şirket, networklerini oluştururken Wi-Fi teknolojisinden yararlanıyor. Microsoft ve Merrill Lynch, bu öncüler arasında yer alıyorlar.

Wi-Fi teknolojisinin şirketi yüzde 20 daha verimli hale getirdiğini söyleyen Merrill Lynch IT Direktörü Aron Miodownik  “Wi-Fi sayesinde internete bağlanarak gerçek zamanlı kararlar alınabiliyor. Bilgi toplamak için zaman tanıyıp başka bir toplantı tarihi belirlemek gerekmiyor” diyor.

İşyerlerindeki verimliliği önemli öçlüde artırdığı söylenen yeni teknoloji sayesinde önümüzdeki dönem ofis yaşantısı da oldukça değişecek. Wi-Fi teknolojisini kullanan şirketlerin çalışanları, dizüstü bilgisayarlarını toplantılara, kafeteryaya ya da otoparka götürüp internete bağlanabilecek, diğer çalışanlarla iletişim kurabilecekler. Londralı araştırma şirketi NOP Research Group’a göre, Wi-Fi erişimli çalışanlar bu sayede günde ortalama 105 dakika daha fazla online kalabilecekler.

Kahve içerken Wi-Fi keyfi

Wi-Fi bağlantısının en çok kullanıldığı alanlar arasında kafe ve restoranlar da var. Örneğin bugün tüm dünyadaki 600 mağazasına ayda 30 dolara Wi-Fi bağlantısı hizmeti veren Amerikalı Starbucks, 2003 yılının sonunda bu hizmeti  4 bine çıkarmayı hedefliyor.

Gartner’ın projeksiyonlarına göre, 2004 yılının sonunda ABD’de 12 bin kafede Wi-Fi teknolojisi kullanılıyor olacak.

Oteller de Wi-Fi’ın en yaygın kullanım alanlarından biri. Bugün sadece ABD’de 600 otel, müşterilerine odalarında bu hizmeti veriyor. Gartner’ın projeksiyonlarına göre, Wi-Fi teknolojisi sunan otellerin sayısı da 2004 yılının sonunda 5 bin 800’e ulaşacak.

Uzmanlar, bu teknolojinin kullanımının diğer sektörlere de yayılacağını tahmin ediyorlar. Örneğin bu teknoloji ile kablosuz telefonlar, bebek monitörleri ve mikrodalga fırınlar üretilecek. Henüz uygulamaya konulmadı, ancak Wi-Fi bağlantısı sunan bazı büyük şirketler, yakın gelecekte büyük şehirlerin sokaklarını Wi-Fi monitörleri ile donatmayı planlıyor. Bu monitörler sayesinde şehrin trafiğinden, hava durumuna; popüler televizyon showlarından, seçimlere kadar pek çok şey kent merkezlerine naklen taşınacak.

Evde de kullanılabiliyor

2004 yılında Amerika’da 4.2 milyon evde kablosuz networkler olacağını belirten IDC’ye göre, Wi-Fi teknolojisinin önümüzdeki dönem en çok kullanıldığı alanlarından biri de evler olacak. Çünkü, bu teknolojiyi evlerde kullanmak da oldukça kolay. Çünkü, sadece bir baz istasyonu kurmak yeterli. Bu baz istasyonuna ulaşabilmek için de bilgisayarlarınızın Wi-Fi kartları olması gerekiyor. Kartlar sayesinde bilgisayarınız Wi-Fi baz istasyonu ile konuşabiliyor, sizde mutfakta, salonda ya da bahçede e-maillerinizi kontrol edebiliyor ya da dostlarınızla chat yapabiliyorsunuz.

NERELERDE KULLANILIYOR?

OTEL Dünyada Sheraton, Hilton, Marriot gibi büyük oteller müşterilerine Wi Fi hizmeti veriyor. Sadece ABD’de 600 otelin Wi-Fi hizmeti var. 2004 yılının sonuna kadar ABD’de 5 bin 800 otelin bu hizmeti vermesi bekleniyor.

HAVAALANI Wi-Fi telsiz geniş bant ağları bu yılın sonuna kadar tüm dünyada 150 havaalanına yerleştirilmiş olacak. 2004 yılının sonunda bu rakamın 300’e ulaşması bekleniyor. Türkiye’de de İstanbul Atatürk Havalimanı’nda Wi-Fi bağlantısı var. 

RESTORAN-KAFE ABD’de Seattle ve San Francisco gibi şehirlerde pek çok kafede bu hizmet var. Ünlü Starbucks’ın “cafe”lerinin 600’ünde Wi-Fi erişimi bulunuyor.  2004 yılına kadar restoranlardaki Wi-Fi ağlarının sayısının 12 bini bulması bekleniyor. ABD’de Wi-Fi servisi verilen restoran sayısı ise 500’e ulaştı.

ŞİRKETLER Kuzey Amerika’daki şirketler, tüm dünyada Wi-Fi teknolojisini kullananların yüzde 90’ını oluşturuyor. Türkiye’de ise Cisco, Turkcell ve Digiturk gibi firmalar Wi-Fi’ın öncüleri arasında yer alıyor.

ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ Dünyaca ünlü hazır giyim firması GAP, ABD’deki tüm mağazalarında Wi-Fi teknolojisini kullanıyor. Böylece çalışanlar fiyatlardaki değişikliklerden stoklara kadar pek çok şeyi mağazanın herhangi bir yerinden öğrenebiliyorlar. Müşteriler de alışveriş yaparken e-maillerini kontrol etme ya da web sitelerini gezme olanağı buluyorlar. 2004 yılında ABD’nin en büyük alışveriş merkezlerinde 2 bin network kurulması planlanıyor.

CISCO’NUN AIRONET’İ İNTERNETİ NASIL DEĞİŞTİRDİ?

Murat Özdemir / Cisco Systems Sistem Mühendisi

Türkiye’de Wi-Fi kullanmak için gerekli cihazları geliştiren şirketlerden biri de Cisco Systems. “Kablosuz iletişim” alanına önem veren şirket, bu ürünlerinden birini Türkiye’de de pazarlıyor. Cisco Systems Türkiye’nin sistem mühendislerinden Murat Özdemir, yeni teknolojiyi şöyle anlatıyor:

“Wi-Fi teknolojisi daha çok ofislerde ile üniversite kampusleri ve havaalanları gibi mekanlarda tercih ediliyor. Türkiye’deki kullanımı son bir buçuk senede oldukça yaygınlaştı. Bugün başta oteller, bankalar ve ISP’ler olmak üzere pek çok yerde Wi-Fi kullanılıyor.

Örneğin havaalanında güvenlikten geçtikten sonra ‘access’ kartınız varsa, internete erişebiliyorsunuz. Ya da Çırağan Sarayı’nda. Otel, Wi-Fi ile müşterilerine, sadece odalarında değil, her yerde internete bağlanma olanağı sunuyor.

Wi-Fi teknolojisini kullanabilmek için bir takım cihazlara ihtiyaç var. Cisco’nun Aironet serisi adı altında sunduğu bu ürünler, indoor ve outdoor olmak üzere iki kategoriye ayrılıyor. Maksimum 460 metre kullanım alanı sunan indoor ürünler daha çok ofislerde kullanılıyor. Outdoor ürünlerin kapsama alanı ise 40 kilometreye kadar çıkıyor. Indoor ürünlerimizi biz kendi ofisimizde de kullanıyoruz.

Wi-Fi son derece kullanışlı bir teknoloji. Mobilite sağlayan diğer teknolojilere göre de daha hızlı ve daha ekonomik. Gerekli cihazlar çok fazla pahalı cihazlar değil. Access point adını verdiğimiz indoor’da kullanılan cihaz 749 dolara satılıyor. Bu cihazla birlikte kullanılan, diz üstü bilgisayarlara uyumlu kartlar ise 169 dolar. Bir de PCI adını verdiğimiz kartlar var.

Desktoplarda kullanılan bu kartlar ise 199 dolar. Sonuçta 10 kişilik bir işletme için yaklaşık 2500 dolara Wi-Fi sistemini kurmak mümkün. Kablolu internet bağlantınız varsa, modeminizin gerisine access point’i yerleştirip evinizde de mobilize olabilirsiniz”.

MICROSOFT TÜRKİYE DE WI-FI TEKNOLOJİSİNİ KULLANIYOR

Hakan Dülge/Microsoft Telekomünikasyon Sektör Müdürü

Dünyada ve Türkiye’deWi-Fi teknolojisini kullanan öncü firmalardan Microsoft’un Türkiye telekomünikasyon sektör müdürü Hakan Dülge, bu yeni teknolojiyi şöyle değerlendiriyor:

“Microsoft’da Wi-Fi teknolojisi ile kez 3 yıl önce Seattle kampüsünde kullanılmaya başlandı. Son bir senedir de Microsoft Türkiye’de kullanılıyor. Biz bu teknolojiyi hızlı internet bağlantısından ziyade yerel network için kullanıyoruz. Kablolu ağlar üzerinden bağlanmak yerine, kablosuz ağlarla bu 11 megabitlik teknoloji kullanıyoruz.

Bugün Wi-Fi birçok notebook içerisinde entegre parça olarak gelmeye başladı. Apple Compaq, Dell gibi donanımcılar ise çoktandır notebooklara ve cep bilgisayarlarına Wi-Fi radyolar yerleştirerek teknolojiyi kullanıyorlar.

Donanımcıların tahminlerine göre, 2004 yılı itibariyle işyerlerinde kullanılan 45 milyon diz üstü bilgisayar Wi-Fi kullanımlı hale gelecek.

Windows XP ve Ofis XP paketten Wi-Fi radio olarak çıkıyor. Mobilite özelliklerini de düşünürsek, networkü gördüğü anda Network’ün bir parçası olarak o network’e bağlanıyor ve kullanmaya başlıyor. Dolayısıyla, notebookunuzu kapatıp bir başka noktada açtığınızda kablo ya da başka bir şeyle uğraşmadan direk network’ün bir parçası haline geliyorsunuz”.