Yeni nesil liderlik kriterleri

Yeni nesil liderin bir filozof gibi bilge, bir idealist gibi tutkulu, bir politikacı gibi motive edici olması bekleniyor. Krizden başarıyla çıkan Apple, Ford Motor, AT&T gibi şirketlerin liderleri bu tanımlamaların çoğuna sahip. Uzmanlar, Türkiye'de de bu tip liderlik becerileri olan örneklere dikkat çekiyor. İshak Alaton'u filozof lidere, Cem Boyner ve İzzet Karaca'yı idealiste, Süreyya Ciliv'i ise iyi takım oyuncusuna örnek gösteriyorlar. Usta liderler arasında ise Mehmet Emin Karamehmet, Hüsnü Özyeğin, Bülend Özaydınlı ve Murat Ülker ön plana çıkıyor.Türkiye'nin en büyük iki holdingi Koç ve Sabancı, son 10 yılda 4 CEO değiştirdi. 2000 yılında Sabancı Holding'in CEO'su olan Hazım Kantarcı'nın ardından bu koltuğa sırasıyla Celal Metin, Ahmet Dördüncü ve en son da Zafer Kurtul oturdu. Şirketler cephesinde de durum çok farklı değil. Aynı sürede Tofaş, Ford ve Aygaz 5 CEO değiştirdi. Dünyada da son küresel kriz sonrasında pek çok büyük şirket, CEO'suyla yollarını ayırdı. HP, son 10 yılda 3 CEO değiştirdi. CEO'ların görev sürelerinin kısalmasında finansal başarısızlığın yanında iyi liderlik özelliklerini barındıran CEO bulmanın zorlaşması da yer alıyor. Sonuçta konjonktür artık tek tip liderlerin başarıyı yakalamasına imkan vermiyor. Tüm bunlar ise aranan lider tipinde önemli değişiklikler ortaya çıkmasına, çıtanın yükselmesine neden oluyor. Artık liderlerin otoriter yerine filozof gibi bilge, politikacı gibi motivatör olması isteniyor. Gerektiğinde hikayeleriyle ikna edici, tutkulu ve takım oyuncusu olması da yine aranan özellikler arasında. Harvard Business Review yazarlarından Ikujiro Nonaka ve Hirotaka Takeuchi de aynı görüşte. Yeni tip lideri filozof, usta, idealist, motivatör, hikayeci ve iyi bir takım oyuncusu olarak tanımlıyorlar. Nonaka, ancak bu yetkinliklere sahip liderlerin şirketini daha iyiye götürebileceğine dikkat çekiyor ve ekliyor: "Bir CEO aynı anda birçok şey olmalı. Bu, çok idealist bir beklenti olabilir. Ancak şirketlerin yaşamak için bu özelliklerin her birine sahip, yeni tip liderlere ihtiyaçları var." Peki yeni dönemde aranan kritik yetkinlikler ne anlama geliyor? Bu yetkinlikleri taşıyan yeni tip liderler kimler? Tüm bunları ve daha fazlasını İK uzmanlarına danıştık. Ortaya yeni dönem liderin kendinde barındırması gereken 6 özellik çıktı. İşte bu özellikler ve onları taşıyan yeni tip liderler...

1- FİLOZOF LİDERLER YÜKSELİŞTE
Günümüz koşullarında güçlü temel etik değerlere ve ilkelere sahip olmak yeni tip liderliğin en önemli özelliklerinden biri. Uzmanlar da liderlerin bir filozof gibi bilge olması gerektiği konusunda hemfikir. Ikujiro Nonaka, "Hissedarların parasını artırmak iyi bir şeydir ancak filozof liderin vizyonu daha yüksek hedefler içermeli" diyor. Dünyada yüksek ahlaki değerlere sahip olan liderlere Toyota, Mitsui, Honda gibi Japon şirketlerinin başkanları örnek gösteriliyor. Örneğin, Toyota'nın kurucu başkanı Eiji Toyoda çalışanlarına hep, "Sadece inandığınız şeyleri yapın" tavsiyesinde bulunarak diğer liderlerden kendini ayırmıştı. Ona göre kişinin inandığı doğruyu yapması yukarıdan gelen bir ses gibiydi. Dünyanın en büyük hazır giyim markalarından Uniqlo'nun başkanı Tadashi Yanai ise bu konudaki felsefesini, "Yöneticiler genel iyilik için karar vermeli. Sadece kâr ve rekabet avantajını düşünmemeli" diye özetliyor. Ona göre bir şirket toplumla ahenkli bir şekilde yaşamalı, toplumca kabul edilmeli ve ona katkı sağlamalı. Mitsui Başkanı Shoei Utsuda da iyi ve doğru karar vermek için "Yapmak istediğim iş toplum ve şirketim için iyi mi olacak" diye sürekli kendine sorduğunu söylüyor. Başarısız olan şirketler de çoğunlukla toplumla şirket arasındaki kritik dengeyi sağlayamayanlar arasından çıkıyor. Türkiye'de uzmanlar bilge liderlere İshak Alaton, Güler Sabancı, Ahmet Zorlu, Bülent Eczacıbaşı gibi isimleri örnek gösteriyor. Felsefeye olan merakı ile tanınan Alarko Holding Yönetim Kurulu Başkanı İshak Alaton, karar alırken her zaman yol göstericisinin demokrat düşünce tarzı olduğunu söylüyor. Demokrasiden şirket içinde de taviz vermediğini belirtiyor ve iş felsefesini şöyle özetliyor: "Hiçbir zaman Türkiye'nin en büyük ilk 5 holdingi arasında yer almayı istemedim. Benim felsefemde toplumun gözünde saygın bir holding yaratmak daha önemliydi."

Yeni tip liderin 6 özelliğini görmek için görsele tıklayın