Sosyalleşme hızlanıyor

Bugün Facebook'ta Avea'yı 1 milyon 700 bin kişi beğeniyor ve takip ediyor. Aynı şekilde Turkcell kurumsal sayfasının da 1 milyon 300 binin üzerinde fan'ı bulunuyor. Sosyal medyadaki bu yarışta, özellikle hızlı tüketim malları, bankacılık, otomotiv ve bilişim şirketleri öne çıkıyor. Her sosyal mecra için farklı bir strateji izlenirken, bu alana ayrılan bütçeler de giderek yükseliyor. Intel'in medya harcamaları içinde sosyal medyaya ayırdığı pay yüzde 30'ları buluyor. Eğitimde Doğa Koleji, ilaçta Pfizer Türkiye ve kuyumculukta Favori de medya yatırımlarının yüzde 20'sini sosyal mecralarda kullanıyor. Türkiye'de ilk kez gectigimiz ay buyuk bir holdingin ceo'su bir basın toplantısında özür diledi. aslındaözür dilemesinin nedeni, sosyal medyada aldıkları ciddi tepkilerdi. Borusan Otomotivin markalarından Mini Cooper'in sponsorlukla ilgili yaptığı bir dizi hata, markanın Twitter'da çok ciddi eleştiriler almasına yol açtı. Borusan Holding CEO'su Agah Uğur, bir basın toplantısı düzenleyerek bu olanları "yol kazası" olarak nitelendirdi. Sosyal medyada alevlenen bu eleştirilerin Borusan Otomotiv'in diğer markalarının da itibarına zarar verebileceğini sezen yöneticiler, harekete geçtiler. Ancak, hızlı ve doğru bir adımla konuyu sadece sosyal medyada çözmeye çalışmak yerine bir basın toplantısı ve gazete ilanlarıyla tüm Türkiye'ye duyurdular. İşte bu örnek bile kendi başına sosyal medyanın bugün Türkiye'de şirketler için ne kadar önemli bir yere geldiğinin en net ispatı aslında...

Tabloyu görmek için görsele tıklayın.
Zaten Türkiye, sosyal medyayı etkin kullanmasıyla dünyayı da şaşırtıyor. Öyle ki Türkiye, dünyada Facebook kullanıcı sayısına göre 31 milyon 247 bin kullanıcı ile 6'ıncı sırada geliyor. Son 6 ayda bu mecrayı kullanan kişi sayısı 1 milyon 295 bin artmış durumda. Aynı şekilde Şubat ayında dünya çapında 500 milyon kullanıcıya erişecek olan Twitter için de, ComScore Medya'nın Mart 2011'de gerçekleştirdiği araştırmaya göre Türkiye en yoğun kullanılan ülkeler arasında 8'inci sırada. Twitter ve Linkedln'in penetrasyonu yüzde 16'yı geçiyor. Tüm bu veriler ışığında, Türk şirketleri de sosyal medyayı aktif olarak kullanmanın önemini kavramış durumda. Tüm sektör liderleri için rekabet, fiziki pazarların ötesine Facebook, Twitter gibi sosyal medya kanallarına taşınıyor. Şirketler bloglar, web siteleri ve arama motorlarında kendileriyle ilgili tüm içerikleri düzenli olarak takip ediyor ve aksiyon alıyor.~

AVEA REKLAM ÖNERİSİ TOPLUYOR
Avea, reklamları ile ilgili geri bildirimlerde özellikle sosyal medyaya kulak veriyor. Avea Dijital ve Doğrudan Pazarlama Müdürü Ömer Lütfi Diri, "Reklam yorumları, geri bildirimlerini oldukça fazla önemsiyoruz. Örneğin son 'Süper Fikir Tarifesi' lansmanında müşteri ve takipçilerimizden çok sayıda yeni fikir önerisi geldi" diyor.
AÇIM DİYENE...
KFC Twitter'ı sıradan kampanya duyuruları yapmak yerine kullanıcıların sohbetlerine sızmak amacıyla kullanıyor. Satış ve Pazarlama Direktörü Neşe Akay, "Aç olduklarını tweet'leyenlere ücretsiz KFC ürünleri ile cevap veriyoruz" şeklinde konuşuyor.
KOTON'DAN GÜLE GÜLE KULLAN MESAJI
Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmaz, "Koton severlerle Twitter üzerinden direkt mesajlarla daima iletişimde bulunuyoruz. Koton'dan ürün alan müşteriye 'Güle güle kullanın', 'İyi günlerde giyin' diye dönüş yapıyoruz" diyor.

HANGİ ALANLAR DAHA ETKİN?
Sosyal medyada şirketler hem kurumsal alanlar hem markaları adına açtıkları hesaplarla varlık gösteriyor. Burada da doğal olarak en etkin şirketler, tüketiciyle en yakın bağ kurmayı gerektiren sektörlerden geliyor. Telekomünikasyonda Avea ve Turkcell, hızlı tüketim malları alanında Ülker ve Avon, hazır giyim alanında Oxxo ve Mavi Jeans, finansta Garanti Bankası ve Akbank başta olmak üzere kurumlar, müşterileriyle sosyal medya ağlarıyla da iletişim içine girmek için birbirleriyle yarışıyor.  Sosyal medya mecralarının istatistiklerini yayınlayan Socialbakers.com sitesinin verilerine göre Facebook'ta Avea ve Turkcell'in kurumsal sayfalarında 'beğenen' kişi sayısı 1 milyonu geçiyor. Avea, 1 milyon 700'e yakın beğenen sayısıyla Türkiye'de bu alanda lider. Avea Dijital ve Doğrudan Pazarlama Departman Müdürü Ömer Lütfi Diri, "Abonelerimizle iletişim için sosyal medya kanallarına büyük önem veriyoruz. Yeni kampanya ve ürünlerimizin tanıtımını yapıyor, marka bağını güçlendirecek içerikleri paylaşıyoruz. Facebook'ta beğenen sayımız 12,5 milyon abonemizin yüzde 10'undan fazla" diyor. Turkcell de kurumsal facebook sayfasında 1 milyon 320 bin kişiye ulaşıyor. Turkcell Genel Müdür Yardımcısı Koray Öztürkler'e göre sosyal paylaşım kanallarından elde edilen veriler çok değerli. Çünkü, günümüzde müşteri memnuniyeti ölçümlemesi açısından en hızlı ve kolay ulaşılabilir kaynak sosyal medya. Öztürkler, "Facebook'ta yeni ürünlerimiz, kampanyalarımız ve şirketimizden söz ediyoruz. Kimi zaman Turkcell Müzik'ten keyifli parçalar ya da YouTube'dan videolar paylaşıyoruz" diye konuşuyor.

BAĞ KURMADA FACEBOOK DAHA ETKİLİ
Sosyal medya konusunda uzman Groundswell kitabının yazarı Charlene Li, şirketlerin artık tüke-ticileriyle tutkulu, sadık ve samimi bir ilişki içine girmek istediklerini belirtiyor ve ekliyor: "Bunun yolu da sosyal medyada teknolojilerden çok iletişime yoğunlaşmaktan geçiyor." Bu noktada Facebook, şirketlere daha geniş alanda multimedya oyunlarla, kampanyalarla ürün ve hizmetlerini tanıtma imkanı veriyor. Bu artıyı en aktif şekilde kullananların başında bankalar geliyor... ~
Akbank Bireysel Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge, sosyal medyada ilk 2010 Temmuz ayında Facebook'ta yer aldıklarını belirtiyor ve bu mecradan nasıl yararlandıklarını şöyle aktarıyor: "Bugün sosyal medyada toplam 16 hesap yönetir duruma geldik. Facebook'ta özellikle mevcut pazarlama kampanyalarımız ve iletişim kanallarımızı destekliyoruz." Garanti Bankası da sosyal medyada iletişimini, takipçi profilini göz önünde bulundurarak şekillendiriyor. Bankanın Genel Müdür Yardımcısı Ali Fuat Erbil, "Sosyal medya platformlarının her biri farklı özelliğiyle öne çıkıyor. Çok fazla kullanıcıya sahip Facebook'tan, mesajlarımızı farklı formatlarda rahatlıkla verebiliyoruz ve değişik kampanyalar yapıyoruz. Bu, mesajlarımızı detaylı iletmemize, yeni reklam videolarını yaymamıza olanak sağlıyor" diyor. Bilişim alanındaki büyük şirketler de Facebook'u diyalog kurmak için kullanmayı tercih ediyor. Microsoft Türkiye Genel Müdürü Tamer Özmen, "Takipçilerimizin beklentileri dışında ya da ilgilerini çekmeyen paylaşımlarda bulunmaktansa onlarla diyalog kurmaya özen gösteriyoruz" diyor. Nokia Türkiye Genel Müdürü Çiçek Uyansoy İcan da, ana hedeflerinin online etkileşime değer katmak olduğunu ve ürün, servisleri deneyimletmek ve marka sadakatini korumak için çalıştıklarını açıklıyor.

Tabloyu görmek için görsele tıklayın

TWITTER'A ÖZEL STRATEJİ
Tabii her mecranın, doğası farklı ve bu nedenle farklı şekillerde yönetilmesi de gerekiyor. 140 harflik kısa ve net mesajlara yer veren Twitter, özellikle popüler isimlerin, fikir önderlerinin hayata bakışlarını, fikirlerini yansıtıyor ve gündem üzerine yoğunlaşıyor. Philips Türkiye CEO'su Willem Rozenberg, "Twitter çok sade bir platform olduğundan kurumsal olarak markaların daha az kullandıklarını görüyoruz. Biz Twitter'ı etkinlikleri duyurmak, ürünlerle ilgili bilgi vermek ve yeni yeni küçük yarışmalar yapmak için değerlendiriyoruz. 2012'de bu çeşitlendirmeye devam edeceğiz" diyor. THY da etkileşim hedefini en çok Twitter üzerinden sağlıyor; şirket tüketiciden gelen yorum ve eleştirileri bir fırsat olarak görüp, kendini geliştirmeye çalışıyor. "140 karaktere Mercedes-Benz markasını sığdırmak her ne kadar zor olsa da, kendimizi iyi ifade ettiğimize inanıyoruz" diyen Mercedes Benz Türk Pazarlama İletişimi Müdürü Gamze Şulen de, yıl içinde Twitter'a özel canlı yayınlar ve yarışmalar yaptıklarını belirtiyor. Intel Türkiye, Orta Doğu ve Afrika Online Pazarlama Müdürü Emre Başkaya da, "Bu kanalı son kullanıcıya erişmekten ziyade, fikir liderlerini ve basın mensuplarını hedefleyerek kullanıyoruz. Yerel ya da global haber başlıklarımızı, girişim ve sosyal sorumluluk projelerini duyuruyoruz" diyor. Twitter'a özel içerik üretmek için çalıştıklarını belirten bir diğer isim Yıldız Holding Dijital Pazarlama Direktörü Nevgül Ambarlılar ise farklı bir noktaya parmak basıyor: "Twitter'ı alternatif bir etkileşim kanalı olarak konumluyoruz. Ancak maalesef Twitter, takipçi profilini henüz raporlamıyor. Türkiye'de Twitter kullanıcı sayısı çok hızlı artsa da, Facebook'la kıyasladığımızda henüz erişimde yetersiz kalıyor. Diğer yandan anlık iletişimde sunduğu fırsatlarla iletişim kanalları arasında maliyet avantajıyla ayrıştığını düşünüyoruz."~

ŞİKAYET YÖNETİMİNDE BİREBİR
Sosyal medyanın en etkin kullanım alanlarından biri de, tüketicinin sorunlarına hızlı şekilde çözüm sunmak noktasında oluyor. Teknosa Genel Müdürü Mehmet Nane, Twitter ve Facebook'u etkin birer şikayet merkezi olarak konumladıklarını açıklıyor. Aynı şekilde bankalar da aynı stratejiyi izliyor. TEB Bireysel ve Özel Bankacılık Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Mendi şunları söylüyor: "Rekabetteki kullanımın aksine açık olan duvarımız veya sayfamızda 'TEB Önce Müşteri Hattı'na girilen önerileri, talepleri ve yorumları anlık yanıtlıyoruz. Bunlar, pek çok kanaldan gelen talepler içinde öncelikli ele alınıyor. Gerektiğinde telefonla temasa geçerek şikayetleri teşekküre dönüştürüyoruz." Finansbank Perakende Bankacılık Genel Müdürü Erkin nı aktarıyor ve "Twitter kullanıcılarını 'Sizi Dinliyoruz' uygulamasına yönlendiriyoruz ve takipçiler onları dinleyen, ihtiyaçlarını anlayarak sorunlarını kolayca çözümleyen bir bankayla karşılaşıyor" diyor. Nivea Türkiye'nin Genel Müdürü Coşkun Bedük'ün verdiği örnek de sosyal mecraların bu alanda hangi noktaya geldiğine güzel bir işaret: "Hollanda'ya eğitim için giden genç bir tüketicimizin en sevdiği Nivea Lip Care ürününü bulamadığını attığı tweet'ten öğrendik. Kendisiyle iletişime geçtik ve ürünümüzü ücretsiz gönderdik. Bu tür sürprizler yapmayı seviyoruz."

BÜTÇEDE PAYI ARTIYOR
Tüm bu artıları sunan sosyal medyada şirketler daha güçlü şekilde yer almak için medya yatırımları içinde bu mecraların payını artırıyor. Örneğin, Intel'den Emre Başkaya, 2011'da toplam medya yatırımlarının yüzde 30'unu sosyal medyaya ayırdıklarını ve 2012'da bu yatırımları büyüteceklerini açıklıyor. Aynı şekilde Ömer Lütfi Diri, Avea'nın sosyal medya yatırımlarını 2011'de 2010'a göre yüzde 33 artırdıklarını belirtiyor. Eğitim alanında Facebook'ta en güçlü isimlerden Doğa Koleji'nin CEO'su Uğur Gazanker, "Bir eğitim kurumu olarak sosyal medyaya sürekli yatırım yapıyoruz. Medya harcamalarımızın 25'ini ayırıyoruz" diyor. İlaç alanı devlerinden Pfizer Genel Müdür Yardımcısı ve Kurumsal İlişkiler Direktörü Şebnem Girgin, "Nisan 2010'da Facebook ve Twitter sayfalarımızı açtık, bu mecralarda ilk ilaç şirketi olduk. Yüzde 20'lik kaynağın sosyal mecralara ayrıldığını söyleyebiliriz" diyor. Dijital pazarlama yatırımlarını 2009'dan beri sürekli artıran Volkswagen Türkiye Binek Araç Pazarlama Müdürü Çağrı Öztaş da markaya katma değer sağlayacak projelere "evet" diyor ve iletişim bütçesinin yüzde 10'unu sosyal mecralara ayırdıklarını açıklıyor. Favori Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Selami Özel de şirkette 5 kişinin bu mecralarla uğraştığını ve yıllık reklam bütçelerinin yüzde 20'sini kullandıklarını söylüyor. Bu alana yüzde 15'in üzerinde pay ayıran Pegasus Hava Yolları'nın pazarlama direktörü Onur Dedeköylü, "2012'de her kampanyamızın mutlaka bir sosyal medya bacağı olacak" diyor.

İŞ BULMANIN EN GÜNCEL YOLU
GİDEREK DAHA ETKİNLEŞİYOR
Sosyal medyada LinkedIn, Xing gibi iş dünyasının network kurduğu kanallar, birer iş bulma mecrasına dönüyor. Bugün Türkiye'de Microsoft, Yıldız Holding gibi pek çok şirket aday ararken sosyal medyadan yararlanıyor. Yıldız Holding İK Genel Müdürü Ege Karapınar, "Başlangıç pozisyonlarında yüzde 15-20, orta ve üst düzey pozisyonlarda ise yüzde 5-10 oranında sosyal ağlardan gelen özgeçmiş ve başvuruları değerlendiriliyoruz. 2012 yılı için sosyal ağlarla yapılacak işbirliği planları ve projelerle sosyal medyanın işe alımdaki etkisinin daha da artıracağız. İşe alımlarımızın yüzde 2-3'ünü sosyal ağlardan gelen adaylardan yaptığımızı söyleyebilirim" diyor.~

YENİ YENİ ALIŞILIYOR
Türkiye'de sosyal ağları işe alımda en etkin kullanan şirket Microsoft Türkiye olarak öne çıkıyor. Öyle ki Microsoft Türkiye İK Direktörü Cavidan Özdemir, son 6 ayda işe başlayan çalışanların yüzde 70'ini sosyal medya kanallarından aldıklarını ifade ediyor. Ancak Türkiye'de Microsoft gibi örnek bulmak oldukça güç. Şirketler, henüz sosyal medya mecralarından arama yapmaya yeni yeni sıcak bakmaya başlıyor. Beyaz eşya devi BSH de, bu yıl içinde LinkedIn üzerinden işe alma faaliyetlerine başlamayı planlıyor. Manasset Yönetici Ortağı Derya Türkkorkmaz, Türkiye'de bugün için sosyal medyayı etkin olarak kullanan şirket sayısının çok az olduğunu açıklıyor.

LINKEDIN'DE OLAN İŞE AÇIK
Danışmanlık alanındaysa Human Resources Management Kurucu Ortağı Aylin Coşkunoğlu Nazlıaka orta ve üst düzey yöneticiler için son 2 yıldır, sosyal ağları aktif olarak kullandıklarını açıklıyor. "Doğru kişiyi bulabilmek için adayları, sosyal medya, Google, kişisel web siteleri, bloglar ve twitter gibi diğer paylaşım sitelerinde araştırarak bilgi topluyoruz. Kariyer portallarına tüm şirketler üye olduğu için orta ve üstü pozisyonlar CV'lerini paylaşmaya çekinebiliyor, bu portallarda giriş pozisyonları için CV oluyor. Ancak LinkedIn, Xing gibi mecralar network anlamında da kullanıldığından CV'lerin bulunması sorun yaratmıyor. Zaten burada ayrıntılı CV'sini bırakan orta ve üst düzey yöneticiler, bu şekilde iş fırsatlarına da açık olduğunu gösteriyor. İleride sosyal medyanın kariyer portalları ve yazılı medya tarafından pay alacağını düşünüyorum" diyor.
HAKKINIZDA ZATEN KONUŞUYORLAR, SİZ DE İLETİŞİME GEÇİN"
LON SAFKO / "SOCIAL MEDIA BIBLE" (SOSYAL MEDYANIN İNCİLİ) ADLI KİTABIN YAZARI, SOSYAL MEDYA UZMANI

ÖNCE STRATEJİ ÇİZİN
En önemlisi şirketinizin sosyal medyaya ait bir stratejisi olması... Çoğu şirket önce bir Facebook ve Twitter da varlığım olsun da sonra nasıl kullanacağıma bakarım diyor. Oysa burada şirketler için en önemli nokta, hedef kitlesi ile doğru iletişime geçmesi. Ardından bu strateji için uygun kanallarda, hangi sosyal medya ve geleneksel mecraları, nasıl kullanacağına karar vermeli. Sosyal medya, şirketler için müşterilerinin olduğu yerde dış dünyada olmak demek.

FARKLILAŞMA ÖNEMLİ
Bir kere bu dış dünyada olunca da müşterilerin ilgisini çekmek, karşılıklı iletişim içinde ve cevap veren olmak durumdasınız. Sosyal medyada zaten şirketlerin ürün ya da hizmetleri hakkında konuşuluyor. işte şirketler bu muhabbete kendileri de girmeli. Sosyal medyada şirketlerin kendini farklılaştırma yoluna gitmeleri gerekiyor. Bunu aynı geleneksel medya kanallarında izledikleri stratejiyi takip ederek yapabilirler. ~
Sadece iki farkı var: iki yönlü iletişim yaratması ve uygulamasının bedava olması. Bu yüzden sosyal medyadaki kurumsal mesaj ve imaj mevcut stratejisinin uzantısı olmalı.

HER MECRAYA AYRI TARZ
Şirketlerin Facebook, LinkedIn ya da Twitter gibi farklı alanlar için farklı stratejileri de olmalı. Çünkü buluşma yerleri farklı. Tabii ki şirket kurumsal kişilik anlamında aynı olacak ama etkileşim içinde olduğu yol biraz daha ayrışacak. Eğer şirket olarak güçlü bir içerikle iletişim içinde olmazsanız kimse dinlemez.

GELENEKSELLE DİJİTALİN İŞBİRLİĞİ
Sosyal medyayla ilgili en önemli nokta, marka bağlılığı yaratmak. Eğer herhangi bir kanaldan müşterilerinizin markaya bağlılığını, ürünlerinizi konuşmasını ve önermesini sağlayabiliyorsanız kazanırsınız. Kraft Foods, 180 farklı markası için Facebook'u kullanarak harika bir iş çıkarıyor. Örneğin Oreo kurabiyelerinin Facebook'ta 24 milyon beğeneni var. 24 milyonla iletişimi geleneksel medyayla yapmak isteseler bu maliyetin altından kalkmak mümkün olmazdı.