Vob'un önü açık

2005 yılında kurulan Vadeli İşlemler ve Opsiyon Borsası (VOB), kısa süre içinde hızlı mesafeler kaydetti. Günlük işlem hacmi 1 milyar TL seviyesine yükseldi. Ancak gelinen noktada hesap sayısı 40 bin civarında. İMKB’de 1,5 milyar TL ortalama günlük işlem hacmi varken, hesap sayısının 1 milyon civarında olduğu dikkate alındığında VOB’un bilinirliliğinin hala yeterli olmadığı söylenebilir. Bu piyasanın tanıtılması, anlatılması için piyasanın içinde olan oyuncuların çalışmaları oluyor. İşte bu çalışmalardan biri de Akbank öncülügünde gerçekleştiriliyor. 1 Temmuz 2009’da yatirimci.akbank.com adresi üzerinden VOB okulunu açarak, yatırımcılara eğitimler veren ve sonrasında sınav düzenleyen Akbank, Ekonomist dergisi ve Foreks işbirliğiyle 14 Temmuz-15 Ağustos tarihleri arasında Akbank VOB Sanal Portföy Yarışması düzenleniyor. Hem yarışmayı hem de Akbank’ın VOB’a bakışını ve hedeflerini Akbank Bireysel ve Şirket Bankacılığı’ndan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Galip Tözge ile konuştuk:
Capital:  Türkiye’de yatırımcılar VOB’a yeteri kadar ilgi gösteriyor mu? İşlem hacmi bakımından neredeyse İMKB’yi yakaladı ama az sayıda hesap var. Sayıyı artırmak için ne yapılabilir?
-  VOB’un işlem hacmi kurulduğu 2005 yılından itibaren yüksek ivmeyle arttı, yıllık hacim 2008 yılında 210 milyar TL’ye yaklaştı. Bu dönemde 40 binden fazla yatırımcı VOB ile buluştu; ancak hesap sayısının yeterli düzeyde olmadığının farkındayız. Yatırımcıların bu konuda bilgisi ve tecrübesi arttıkça, bu rakamın çok daha büyüyeceğine inanıyoruz. Bundan dolayı yatırımcıların kulaktan dolma bilgilerle değil, doğru bilgilerle donatılması gerektiğini düşünüyor ve VOB okulumuzu açıyoruz.
İnanıyoruz ki yatırımcılar bilgilendikçe ve tecrübelendikçe VOB müşteri tabanı da ideal seviyelere doğru genişleyecek. Bunun yanında, ürün çeşitliliğinin artması ve yeni kontrat tiplerinin borsaya eklenmesi de yeni yatırımcı profillerini VOB’a kazandırır.
Capital:  Sizce tek hisse senedine dayalı vadeli sözleşmeler İMKB işlem hacmini nasıl etkiler?
-  Konuyla ilgili piyasada farklı görüşler var. Bir görüş, arbitraj ve korunma amaçlı işlemlerden dolayı piyasaların işlem hacminin ve likiditesinin aratacağını savunurken diğer görüş, spekülatörlerin kaldıraç etkisiyle daha çok vadeli piyasaları tercih edeceğini ve bunun sonucunda spot piyasa işlem hacminin düşeceğini ileri sürüyor. Yakın geçmişe baktığımızda, VOB’da endekse dayalı sözleşmelerde işlem hacminin arttığını görüyoruz. Ancak İMKB işlem hacminde düşüşler yaşamadık. Tek hisse senedine ve endekse dayalı sözleşmeyi bire bir karşılaştırmak çok doğru olmasa da tek hisse senedine dayalı sözleşmeler İMKB işlem hacmini düşürücü bir etki yaratmaz.
Capital:  Akbank’ın VOB işlemleri için sunduğu servislerde stratejileri nelerdir?
-  Hisse senedi ve vadeli işlemler gibi piyasalarda yatırımcının aldığı aracılık hizmetinden memnuniyetini belirleyen en önemli faktör hızdır. Hızla değişen piyasa koşulları, yatırımcıların rahat ve sorunsuz olarak işlem yapmalarını zorunluluk haline getirdi. VOB’da kurucu ortak olan ve girdiği her alanda iddialı olan Akbank, gerek uzaktan direkt borsa erişimi ile gerekse bireysel internet şube üzerinden erişim sayesinde emir iletimi, portföy takibi, teminat yatırma ve çekme işlemlerini en rahat ve hızlı şekilde gerçekleştirecek altyapıya sahip. Ana stratejimiz, hızlı ve güvenilir işlem ortamı sağlamak.
Günlük olarak hazırlanan bültenlerle yatırımcıların bilgilendirilmesine ek olarak, yatırımcılara VOB’u daha iyi tanıtmak için internet sitemizde zengin içerikli bir VOB okulu kurduk. Vadeli işlemlere ilgi duyan, ancak bu piyasaya girmekten çekinen kişilere gerekli donanımı kazandırmak için kaynaklarımızı açtık. ~
Bizim temel amacımız, VOB müşteri tabanının genişlemesine katkıda bulunmak. Bunun en temel gereksinimi ise yatırımcının eğitimine katkıda bulunmak. İşlem hacmi açısından ise piyasanın en aktif iki kurumundan biri olma stratejimiz var.
Capital:  VOB’un avantaj ve dezavantajları nelerdir? VOB’un hedge etkisini anlatır mısınız?
-  Vadeli işlem ve opsiyon borsaları, Türkiye’de yeni olmakla birlikte dünyada uzun süredir faaliyet gösteriyor. Piyasaların sadece tek yönünden para kazanmaya alışık yatırımcılarımızın, artık her iki yönden de para kazanabiliyor olması, VOB’un en fazla cezbeden tarafı. Buna ek olarak kaldıraçlı işlem yapabilme olanağı, minimum teminat oranlarının makul seviyelerde olması, küçük yatırımcının bu piyasaya girmesini teşvik ederken risk transferi, arbitraj imkanı, portföy çeşitlendirme amaçlı kullanımlar da diğer enstrümanların sağlayamadığı avantajlar.
VOB’un kendine özgü bir dezavantajı olmamasına karşın, kaldıraç etkisinin bilinçli olarak kullanılmaması durumunda edilecek zarar miktarı, diğer enstrümanlara göre yüksek. Akbank VOB okulu da bu bilincin sağlanması amacıyla sunduğumuz bir uygulama. Döviz borçlanıp TL kazancına sahip olan ya da TL borçlanıp döviz girdisi olan yatırımcılar, aldıkları ya da sattıkları kontratlar aracılığıyla kur riskini sabitleyebilir. Böylece ticari faaliyetinden elde ettiği kazancını kur riskinden arındırabilir. Döviz kontratlarında yatırımcılara çok dar alış/satış spreadlerinde işlem yapma olanağı ayrı bir avantaj.