Zor hedefe 3 yıl kaldı

2010 yılında 3,2 milyar dolar tutarında işlem hacmi ile yüzde 45 büyüme sağlayan sektör, bu yıl da çıkışını sürdürüyor. Gidişattan memnun olan sektör oyuncuları, yıl sonunda pazarın 4,5 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyor. Uzun zamandır hedeflenen 10 milyar dolarlık işlem hacmine ise 3 yıl içinde ulaşılmasına kesin gözüyle bakılıyor. Türk leasing sektörü geçtiğimiz dönemde önemli bir daralma yaşadı. 2007 yılının son gününde alınan kararla oluşan KDV artışının ve hemen akabinde tüm dünyaya yayılan global krizin, sektör üzerindeki etkisi ağır oldu. 2007 sonunda 8,2 milyar dolar olan sektörün iş hacmi 2009 sonunda 2,2 milyar dolara kadar geriledi. Ancak son 1 yılda sektör yaşadığı bu travmatik daralmayı önemli ölçüde iyileştirecek hamleler gerçekleştirmeyi başardı. Yaşanan hareketlilikle birlikte yılı yüzde 45 büyüme oranı ve 3,2 milyar dolarlık iş hacmiyle kapattı. 2011 de sektör açısından olumlu geçiyor. Finansal Kiralama Derneği (FİDER) Başkanı Bülent Taşar, ilk 6 aylık verileri değerlendirdiğinde bu yılı 4,2 ile 4,5 milyar dolar arasında bir işlem hacmi büyüklüğüyle bitireceklerini söylüyor. "Bayram tatili, global krizde ikinci dip konuşmaları ve kurlardaki hareketlenme nedeniyle biraz yavaşlama hissedilse de trend hala yukarı ve pozitif görünüyor. Ancak halen sektörün 2007 sonunda gördüğü 8,2 milyar dolar rakamının uzağındayız" diyor.

Atılım için ne lazım?
Sektörün büyümesi konusunda gidilecek yok çok. Sektör yetkililerine göre bu konuda Meclis'te bekleyen kanun tasarısı önemli bir adım olabilir. Taslak halindeki yeni kanunun hem sektör oyuncularına hem finansal ürünlere açılım sağlaması hem de süreçleri hızlandıracak katkılarda bulunması bekleniyor. Teşvikli işlemlerin kiralarının üzerindeki KDV'nin kaldırılması, karayolları kanununda geçmiş yıllarda olduğu gibi leasinge konu olan malların öz mal olarak düzenlenmesi, yabancı kökenli şirketlerin gayrimenkul edinmesi önündeki zorlukların kaldırılması, gerçekleştirilebilecek düzenlemeler arasında sayılıyor. Bülent Taşar, şu saptamayı yapıyor: "Birkaç noktadaki haksız rekabet durumu ve de maliye nezdinde karşılıklar gibi birkaç konunun düzenlenmesi sektörün yakaladığı bu büyüme trendine hız getirebilir. Bu düzenlemeler 10 milyar dolar seviyelerini yakalamamız açısından çok önemli."

Büyüten sektörler
Leasing işlemlerinin en az yüzde 90'ı KOBİ'lerden geliyor. Sektörde ibre büyümeyi gösterirken, bazı sektörlerin bu büyümede ağırlıklı etkisi olması bekleniyor. Bu sektörler de enerji, sağlık, üretim ve inşaat olarak sıralanıyor. Leasing şirketlerinin hemen hepsinin hedefinde büyüme var. Örneğin, AkLease, KOBİ'lerin yanısıra sektörün çok da fazla ulaşmadığı, kurumsal ve ticari şirketleri hedefliyor. AkLease Genel Müdürü Tuncer Mutlucan, "Bizi büyüten alanlar arasında enerji ve havacılık işlemleri ile üretim sektöründe gerçekleştirdiğimiz proje finansman işlemleri yer alıyor. Enerjideki öncü işlemlerimizi ve havacılıktaki liderliğimizi sürdürerek, proje finansmanında büyük tutarlı projelere imza atmaya devam edeceğiz" diyor. 2010 yılında pazara giren ve ilk 10 oyuncu arasına girmeyi planlayan ING Faktoring ve Finansal Kiralama, özellikle KOBİ'lerde küçük işlemlerle müşteri sayısını artırmak istiyor. Şirketin genel müdürü Willem Steenkamer, "Üretimde kullanılan makine ve ekipman yatırımları, leasinge en çok konu olan ürün gurubu olarak bizim iş hacmimizin büyük bir kısmını oluşturuyor. Bunun yanı sıra tıbbi cihaz, iş ve inşaat makinelerinde de büyüme kaydetmekteyiz" diye konuşuyor. BNP Paribas Finansal Kiralama'nın 3 bin 42 müşterisi var. Haziran sonu itibarıyla 130 milyon Euro'luk işlem hacmi gerçekleştiren şirket, yıl sonunda 270 milyon Euro'luk işlem hacmine ulaşmayı hedefliyor.~

Yabancı ilgisi var mı?
Türkiye'de leasing pastasının önemli bir bölümünü banka iştiraki olan leasing şirketleri paylaşıyor. Pazarın yüzde 85'i de en büyük 10 oyuncu tarafından domine ediliyor. Bu şirketler arasındaki brüt işlem hacmi, net kira alacağı ve kârlılık sıralamaları ise pazarın henüz göreceli olarak küçük olması sebebiyle bir yıldan diğerine değişebiliyor. Dünyadaki leasing şirketlerine bakıldığında ise dağılımın, yüzde 50 banka iştiraki şirketler, yüzde 30 ekipman üreticisi şirketler, yüzde 20 de her iki gruba dahil olmayan bağımsız şirketler olduğunu görüyoruz. Aslında sektörde 2008 yılından itibaren bir konsoli-dasyon var. 2007 sonunda 68 olan şirket sayısı, bugün 33'e inmiş durumda. Son dönemde ise leasing sektöründen çıkan bir tek şirket oldu. Tekstil Leasing BDDK'ya başvurup lisansını iptal etti. Kriz sonrası sektörde çıkıştan çok yeni girişler konuşuluyor. FİDER sıklıkla yabancı yatırımcılar tarafından ziyaret ediliyor. Bu yatırımcıların sektör hakkında bilgi aldığını ifade eden Bülent Taşar, "Önümüzdeki dönemde sektörde yabancı sermayeli birkaç yeni şirket görebiliriz. Bunu yanında global krizin dozunun artmasıyla konsolidasyon da mümkün" diyor. ING Faktoring & Finansal Kiralama Genel Müdürü Willem Steenkamer ise yeni oyuncuların katılması için pazarın gelişmiş ülkelerdeki penetrasyon oranlarına yaklaşması, yasal ve mevzuatsal düzenlemelerin gerçekleşmesi gerektiği görüşünde.

Sektörün gelecek planları
Sektör uzun süredir 10 milyar dolarlık hedefe koşuyor. Peki bu hedefe ulaşılabilecek mi? AkLease Genel Müdürü Tuncer Mutlucan, 10 milyar dolar hedefinin Türkiye gibi dinamik bir pazar için kesinlikle hayal olmadığı görüşünde. Sektörün 2016'ya kadar 20 milyar dolarlık işlem hacmini yakalayacağına inanıyor ve "Büyümenin itici gücünün, yeni yasa tasarısı ile birlikte leasing sektörünün ufkunu açacak düzenlemelerin de hayata geçmesi olacağına inanıyoruz" diye konuşuyor. Pazarın yeni oyuncusu ING Faktoring & Finansal Kiralama da Türkiye'nin büyüleyici büyüme potansiyelinin ve sektördeki yeni düzenlemelerin 10 milyar dolarlık hedefe ulaşmayı hızlandıracağı görüşünde. BNP Paribas Finansal Kiralama Genel Müdürü Kağan Yaşa, leasing sektöründe 2012 yılı için Euro bazında yüzde 23 lük büyüme bekliyor. 10 milyar dolarlık hedefe ise 2015 yılında ulaşılacağını tahmin ediyor. FİDER Başkanı Bülent Taşar, "Yeni leasing kanunu çıkarsa ve global krizin dozu artmazsa takip eden 3 yıl içinde 10 milyar dolarlık hedefi yakalarız" diye konuşuyor.

BÜLENT TAŞAR / FİDER BAŞKANI
"RADİKAL BÜYÜMELER GÖREBİLİRİZ"
HEDEF BÜYÜDÜ
2011 yılı başında leasing sektörünün büyüme beklentisi yüzde 25 -30 civarındaydı.Yani 3,2 milyar dolar olan iş hacminin 4 -4,2 milyar dolar olacağını hedeflemiştik. 2011 ilk yarı rakamları da hedefe emin adımlarla yürüdüğümüzü gösterdi. Kriz dalgasından sonra büyüme hedeflerimizde bir değişiklik beklemiyoruz ve hatta geçen gün yaptığımız genel müdürler toplantısında bu rakamın 4,5 milyar dolar olabileceğini konuştuk.
ETKİYİ 2012'DE GÖRÜRÜZ
Ancak bildiğiniz gibi leasing işi uzun vadeli yatırım finansı gibidir ve büyüme ve küçülme zaman alır. Global kriz Türkiye'yi de etkileyecek. Bu yüzden biz bu etkiyi 2012'de görebiliriz. Ama eğer 2 yıla kadar beklediğimiz yeni leasing kanunu meclisten geçerse 2012 yılı içinde global kriz etkilerine rağmen leasing sektörü olarak radikal büyüme hedefleri öngörebiliriz.~

NURGÜN EYÜBOĞLU / YAPI KREDİ LEASING GM3 SEKTÖRDE HIZLI BÜYÜDÜK
6 AYLIK PERFORMANS
Yapılan yeni işlem adetlerine baktığımızda pazarın 2011'in ilk 6 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 55, 2010'un son yarısına göre ise yüzde 30 büyüdüğünü görüyoruz. Yapı Kredi Leasing olarak 2010 yılının ilk 6 aylık dönemine göre yüzde 74, aynı yılın son 6 aylık döneme göre yüzde 57'lik artış ile pazarın üzerinde, müşteri adetlerine de yansıyacak bir artışa imza attık.
KOBİ'LERE YENİ MODEL
İlk yarıda yaklaşık 450 milyon dolar olan hacmimizi artırmamızda özellikle inşaat sektörü ve makine ekipman yatırımları, tekstil sektörü ve gayrimenkul işlemlerindeki artışlar etkili oldu. Ayrıca KOBİ segmentinde uyguladığımız yeni model de 2011 yılının ikinci çeyreğinde pazardaki farkımızı ortaya çıkardı. Tüm leasing şirketleri olarak yeni dönem hedefimizin sektöre getirilen dinamizmin sürekli olmasını sağlayacak adımları atmak ve ürünü yaygın kitlelerin kullanacağı şekilde tanıtmak olduğunu söyleyebilirim.


TUNCER MUTLUCAN / AKLEASE GM
"HEDEFTE LEASING'İ TANIMAYAN ŞİRKETLER"
100'ÜN ÜZERİNDE YENİ MÜŞTERİ
AKLease olarak KOBİ'lerin yanı sıra, sektörün çok da fazla ulaşmadığı, kurumsal ve ticari şirketler de hedef kitlemiz içinde yer alıyor. Hedefimiz, sadece yeni müşteri kazanmak değil. AKLease olarak daha önce leasing ile tanışmamış şirketleri de sektöre kazandırmak istiyoruz. Yalnızca 2011 yılında, 100'ün üzerinde, daha önceden hiç işlem gerçekleştirmediğimiz kurumsal ve ticari nitelikli şirketle leasing işlemi gerçekleştirdik.
AVANTAJLARINI ANLATIYORUZ
Bu şirketlerin çoğu, leasingi tanımıyor ve leasingi bir yatırım finansmanı alternatifi olarak görmüyordu. Bu şirketlere leasingin tüm avantajlarını kararlılıkla anlattık. Leasingi yaygınlaştırmanın ve her müşteri segmentiyle tanıştırmanın, yalnız bizim için değil, sektörümüz içinde önemli olduğunu düşünüyoruz.