Hızlı katılım

Elçin Cirik

[email protected]

Ya sahip oldukları portföyleri devredecekler ya da sadece katılım usulüyle çalışan yeni sigorta şirketi kuracaklar. İşte bu karar doğrultusunda 2022’de sektöre en az 2-3 yeni şirket girecek. Yaratılan bu ivmeyle katılım sigortalarının hızlı büyümesi bekleniyor. Zaten katılım sigortalarının, hayat dışı ve hayat sigortaları prim üretiminden aldığı pay, 2020 sonunda yüzde 5,2’ye yükselmişti. Tahminlere göre bu oran önümüzdeki 3 yılda yüzde 10-15 arasına çıkacak.

Katılım sigortacılığı, aslında 5’inci yılına giriyor. Çünkü sektör, esas faaliyetine 2017 Eylül ayında yayınlanan çalışma yönetmeliği sonrası başladı. Bu alanda şirketler, hem pencere usulüyle fazisiz ürünler sunabiliyor hem katılım şirketi olarak sadece bu alanda faaliyet gösterebiliyor. Türkiye Sigorta Birliği’nin (TSB) 2021 ilk yarı yıl sonuçlarına göre katılım sigortacılığı, hayat dışı ve hayat alanlarında 2,3 milyar TL prim yazdı. 2020 sonunda da prim üretimi 4,2 milyar TL’ye ulaşmıştı. Bu alan için 2021, mihenk taşı olacak gibi görünüyor. Çünkü bu yıl sonunda pencere usulüyle katılım sigortası ürünleri satan sigorta şirketlerinin sahip olduğu portföyleri devretmeye ya da sadece katılım usulüyle çalışan yeni sigorta şirketi kurmaya karar vermesi gerekiyor. Yeni oyuncuların katılması beklenen bu alanda, şirketler yakın gelecek için güçlü büyüme planları kuruyor. Sektörde, katılım bankacılığının yakaladığı rüzgarın da etkisiyle bu alanın 3 yılda katlanarak büyüyeceği beklentisi hakim.

İKİYE KATLADI

Katılım sigortacılığının son yıllardaki büyüme hızına bakınca bu beklentiyi normal görmek gerekiyor. TSB’nin verilerine göre hayat ve hayat dışı sigortacılıkta katılım sigortacılığı prim üretimleri, 2016-2020 arasında 4’e katlandı. Özellikle 2018 yılında yüzde 69,6 ve 2019 yılında yüzde 54 büyümeyle önemli sıçramalar yaşandı. 2020 sonunda da her ne kadar pandeminin etkisiyle sektöre paralel yavaşlama olsa da yine de yüzde 24,3 artış kaydedildi. EY Türkiye Aktüeryal Danışmanlık Hizmetleri Kıdemli Müdürü Büşra Kodaman, katılım sigortacılığının toplam sektördeki payının da büyüdüğüne dikkat çekiyor. “2016’da yüzde 2,6 olan oranın, 2020 sonunda yüzde 5,2’ye yükseldiğini görüyoruz” diyor. 2021’in ilk altı ayında da katılım sigortacılığı sektörden yüzde 5 pay aldı. Katılım sigortacılığı emeklilik tarafında ise çok daha güçlü. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, 2017 başında devreye alınan otomatik katılım sistemi (OKS) ile katılım esaslı faizsiz emeklilik fonlarının geniş katılımcı çevrelerince tanındığını söylüyor. Gerçekten de OKS’de faizsiz fonların tercihi yüzde 62’ye çıktı. Gönüllü BES tarafında da faizsiz fonların payı yüzde 16’larda seyrediyor.

BRANŞ DAĞILIMINA DİKKAT

Katılım sigortacılığı, hayat dışı ve hayat tarafında prim dağılımında sektör genelinden farklılık gösteriyor. Doğa Sigorta CEO’su Nihat Kırmızı, katılım prim üretiminin yüzde 92,4’ünün hayat dışı branşlardan geldiğini aktarıyor. Bu oran geleneksel sigortacılıkta yüzde 83 hayat dışı, yüzde 17 hayat alanına dağılıyor. HDI Sigorta Genel Müdürü Ceyhan Hancıoğlu, katılım sigortacılığında, genel konvansiyonel sigortacılık kadar branş çeşitliliği ve dağılım dengesi olmadığını belirtiyor. Hancıoğlu, “Katılım sigortacılığı prim üretiminin yüzde 51’i zorunlu trafik, yüzde 20’si genel zararlar, yüzde 10’u kasko ve yüzde 8’i hayat branşlarından üretiliyor. Bu dört ana branş katılım sektörü üretiminin yüzde 89’una denk geliyor” yorumunda bulunuyor. Burada ana neden, katılım sigortacılığında faaliyet gösteren şirket sayısının 12 ile sınırlı olması. Prim üretiminde dağılımı, sadece bu şirketlerin odaklandığı branşlar belirliyor. Yöneticiler, sektöre yeni oyuncuların katılması ve katılım sigortacılığına farkındalığın artmasıyla sağlık gibi ana branşlarda daha iyi büyümelerin olacağını ve daha dengeli bir yapıya geçileceğini öngörüyor. 

YENİ ŞİRKETLER GELİYOR

Bu alanda pencere usulüyle faaliyet gösteren sigorta şirketleri için karar zamanı yaklaşıyor. “SEDDK’nın pencere usulüyle ürün satımını sona erdirmesinin kısa vadede önemli etkileri olacak” diyen Büşra Kodaman, bu düzenlemeyle pencere usulü satış yapan şirketlerin çoğunun kendi şirketini kurma yoluna gittiğini söylüyor. “Pencere modelinin 2021 sonunda bitmesi, yeni katılım şirketi kuruluşunu hızlandıracak” diyen Doğa Sigorta CEO’su Nihat Kırmızı, kendilerinin de yeni şirket kuruluşuyla ilgili SEDDK nezdinde başvuru, görüşme ve değerlendirmelerinin devam ettiğini açıklıyor. HDI Sigorta Genel Müdürü Ceyhan Hancıoğlu, “Haziranda SEDDK’ya katılım sigortacılığında faaliyet gösterecek ve HDI Sigorta’nın yüzde 100 iştiraki olacak bir şirket kurmak için niyet mektubumuzu ileterek yıl içinde yeni şirketimizi kurmak için çalışmalarımıza başladık” diyor. Aynı şekilde Türkiye Sigorta ve Türkiye Emeklilik Genel Müdürü Atilla Benli, “Biz de kamu sermayeli sigorta şirketi olarak ve sektördeki büyüme potansiyelini görerek ayrı bir katılım şirket kuruluşu üzerinde çalışıyoruz”diyor. Bu alanda uzun vadede de yeni oyuncu beklentisi var. Nihat Kırmızı, “Önümüzdeki yıllarda yerli ya da yabancı sermayeli minimum 5-6 yeni katılım şirketinin sektöre gireceğini bekliyoruz. Özellikle Körfez ülkelerinden ilgi olduğunu biliyoruz” yorumunu yapıyor. 

YÜZDE 10 BEKLENTİSİ 

Bu yeni gelişme, tüm yöneticilere göre katılım ürünlerine odaklanmayı artıracak ve büyümeye olumlu katkı sağlayacak. Türkiye Sigorta ile Türkiye Emeklilik Genel Müdürü ve Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Atilla Benli, “Türkiye Katılım Bankaları Birliği tarafından 2025’te katılım bankacılığının sektör içinde payına yönelik yüzde 15 hedef söz konusu. Katılım sigortacılığı açısından da benzer büyüklüklerin hedeflenmesi mümkün” diyor. Bereket Sigorta Genel Müdürü Mahmut Güngör, “Katılım sigorta şirketleri, katılım bankacılığı ve katılım finans ekosistemi için önemli paydaş konumunda. Katılım sigortacılığı pazar payının yeni düzenlemelerin de etkisiyle hayat, hayat dışı, bireysel emeklilik branşlarında önümüzdeki 3 yılda yüzde 10 paya sahip olacağı kanaatindeyiz” diyor. Doğa Sigorta CEO’su Nihat Kırmızı’nın geleceğe bakışı ise şöyle: “2024 sonunda oranın yüzde 15’e çıkmasını bekliyoruz. İyi bir planlamayla 3 yıl sonunda katılım sigortacılığı prim üretimi 10 milyar TL hacmine ulaşabilir.” Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, hayat sigortası özelinde katılım sigortacılığının yüzde 2 pay aldığını ve bu payı yükseltmek için şirketlerin kanallarını çeşitlendirmesi ve yeni ürünler çalışması gerektiğini söylüyor. 

OYUNCULAR HEVESLİ

Potansiyeli gören mevcut oyuncular da güçlü büyüme hedeflerine sahip. 3 yıldır pencere usulüyle çalışan HDI Sigorta’nın genel müdürü Ceyhan Hancıoğlu, bu yılın ilk yarısında yüzde 1,4 pazar payıyla hayat dışı katılım sigortacılığında 5’inci büyük oyuncu olduklarını açıklıyor. Hancıoğlu, “Katılım sigortacılığında lider şirketlerden biri olmayı hedefliyoruz. Kasko, yangın ve nakliyat odaklı devam edeceğiz” diyor. Hayat dışı katılım sigortacılığında paylarını yüzde 47 olarak açıklayan Bereket Sigorta Genel Müdürü Mahmut Güngör, “Prim üretimimiz ağırlıklı kara araçları ve yangın branşında. Sağlık ve KOBİ sigortalarında yaptığımız iş birlikleriyle penetrasyonu artırmayı hedefliyoruz. Bereket Emeklilik ile de sağlık, eğitim, hayat sigortası ürün geliştirme çalışmalarına başladık” şeklinde konuşuyor. Yüzde 10 payla ilk 3 şirket arasında olduklarını aktaran Doğa Sigorta’nın CEO’su Nihat Kırmızı, yeni kurulacak katılım şirketiyle her yıl sektörün üzerinde büyüme hedeflediklerini, sektördeki sıralamalarını koruyacaklarını ve oto dışı branşlarda yeni ürünler sunacaklarını söylüyor. Hayat dışı sigortacılıkta yüzde 2,8 payla 9. sırada ve katılım sigortacılığında yüzde 50,7 payla lider olan Neova Katılım Sigorta’nın genel müdürü Özgür Koç, geçtiğimiz kasımda basına 2025’te ilk 5’e girme hedefleri olduğunu söylüyordu.