Reel büyüme beklemiyoruz

Elçin Cirik

[email protected]

Hayat dışı sigortacılıkta prim üretimi, eylül sonunda reel büyümede eksiye geçti. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3,3 küçülen sektörde 2018 sonu için de tablo olumsuz. Sektörün önemli yabancı oyuncularından Mapfre Sigorta’nın CEO’su Alfredo Munoz, “Trafik dışı alanlarda, Türkiye gibi potansiyeli olan bir ülke için çok parlak büyümeler yok. Bu yılın sonunda hayat dışı sigortada ancak yüzde 14 gibi bir büyüme olacak” diyor. Munoz, 2019 için de çok umutlu konuşmuyor. “Biz gelecek yılın iyi bir yıl olacağını düşünmüyoruz. 2019’da da reel büyüme olmasını beklemiyoruz. Motor sigortalarını direkt etkileyen otomobil satışları gelecek yıl yarıya inebilir, bilemiyoruz. Motor branşında çoğunluk yaptırmaya devam eder, kaskodan kolay vazgeçilmiyor. Ama motor dışı branşlarda 2019’da  poliçelerin yenilenmediğini daha sık göreceğiz” yorumunda bulunuyor. Kurdaki dalgalanmaların etkisinin 2019’da fiyatlara artış olarak yansıyacağını belirten Munoz, gelecek yıl bireysel sigortalarda ve ferdi kaza sigortaları gibi branşlarda daha iyi büyümeler olabileceğinin altını çiziyor. Mapfre Sigorta CEO’su Alfredo Munoz ile iyisiyle kötüsüyle, yeni trendleriyle 2019’u masaya yatırdık: 

 Eylül sonu verilerine göre hayat dışı sigortada yüzde 19,9 büyüme mevcut. Bu yıl sektörün performansını nasıl buluyorsunuz? 

 Sektörde büyüme var ama rakamlar o kadar pozitif değil. Bahsettiğiniz büyüme rakamının içinde trafik için oluşturulmuş havuz da var, yani iki kere yazılmış primler bulunuyor. Trafik dışı alanlarda da Türkiye gibi potansiyeli olan bir ülke için çok parlak büyümeler yok. Bu yılın sonunda hayat dışı sigortada ancak yüzde 14 gibi bir büyüme olacak. 

 Peki 2019 için nasıl bir tablo bekliyorsunuz? 

 Gelecek yılın iyi bir yıl olacağını düşünmüyoruz. 2019’da da reel büyüme olmasını beklemiyoruz. Burada pek çok faktör var. Motor sigortalarını direkt etkileyen otomobil satışları, gelecek yıl yarıya inebilir, bilemiyoruz. Motor branşında çoğunluk yaptırmaya devam eder, kaskodan kolay vazgeçilmiyor. Ama motor dışı branşlarda 2019’da poliçelerin yenilenmediğini daha sık göreceğiz. 2019’da enflasyonla bağlantılı olarak büyüyen ve küçülen branşlar olacak. Örneğin içinde bulunduğu durum nedeniyle inşaat sigortalarında kesin çok düşüş olacak. Nakliyat branşının da ihracattan etkileneceğini düşünüyoruz. Bu branşta müşteriler düşük fiyat almak isteyeceği için rekabet artacak. 

 Herhangi bir branşta büyüme gelebilir mi? 

 Bireysel sigortalarda, ferdi kaza sigortalarında yükseliş görebiliriz. Yangında işler daha iyi gidebilir. Tamamlayıcı sağlık sigortalarının da önemli bir potansiyeli var, sağlık sigortalarının yerine de geçebiliyor. Uzun vadede konut sigortaları önemli bir potansiyel ama 2019 için değil daha uzun vadede bakmak lazım. Ama biz şirket olarak gelecek yıl için çok endişelenmiyoruz. Daha uzun vadede geleceği düşünüyoruz. Gelecek yıl zor olacak ama şanslıyız ki bizim ana sermayedarlarımız farklı coğrafyalarda farklı dönemlerde bu tip zor zamanları yaşıyor. Biliyoruz ki bu zor zamandan sonra hayat devam edecek, pozitif kalıp gelecek için hazırlanmamız gerektiğini biliyoruz. 

 Kurda yaşadığımız dalgalanmaların hangi branşlarda, nasıl etkilerini göreceğiz? 

 Kurların etkisinin en yoğun olduğu alan, yedek parçalarının ithal olması nedeniyle motor branşları. Bazı yedek parçalarda maliyetlerimiz yüzde 60 arttı. Bu alanda teknik kârlılık düşüyor ve daha da düştüğünü göreceğiz. Sağlık sigortaları ise çok rekabetçi ve bu nedenle de fiyatlar olması gerekenden yüzde 10-15 düşük gidiyor. Türkiye’de çok iyi hastaneler var ama fiyatları oldukça yüksek. Burada da motordaki gibi yurt dışından gelen ekipman ve malzemeler etkili ve kurdaki hareketlerden etkileniyor. Bu da fiyatlarda baskı yapıyor, hastanelerin de hizmet fiyatları yükseliyor. Sağlık tarafında fiyatların yüzde 10-12 daha yüksek olması gerektiğini düşünüyorum. Kurumsal sigorta branşları için şu ana kadar bir önemli etkisi olmadı. Ama olacaktır çünkü 2019’da istenen primler artınca sigortalı şirketler yeniden sigorta yaptırmayı düşünecek. Sigortalı şirketler poliçe limitlerini düşürerek avantaj sağlamak isteyebilir. Büyük şirketlerin bu yola gideceğini sanmıyorum ama daha orta ölçekli ve küçükler düşünebilir. 

Motor branşında maliyetler, 2019’da fiyata ne kadar yansıyacak?

 Bir noktada sonunda maliyetleri yansıtmak zorundayız. Tabii trafik sigortasında tavan fiyat regülasyonla belirlendiği için kasko tarafında artış yapılabilecek. Ama sektör, bu konuda yavaş davranıyor. Aslında kurlar yukarı gittiğinde sektör olarak hepimiz fiyatları yükseltmeliydik ama tüm oyuncular bunu yapmadı. Hala hiç artış yapmayan şirketler var. Maliyet artışı ortalamada yüzde 30. Üretici ve tüketici enflasyonu arasında bir fiyat artışı dengesi bulmalıyız. Bugün faizler arttığı için sigorta şirketlerinin finansal getirileri iyi; bu nedenle “Fiyatları artırmadan halledebilirim, faizden kazanırım” deniyor. Ama faizlerde gidişat er ya da geç bir noktada düşecek. Bu noktada da poliçelerin fiyatı önemli olacak. Doğru fiyatlandırma yapmazsanız başınız dertte demektir. 

 Peki bu son dönemde sigortalı tarafında farklı trendler görüyor musunuz? 

 Bugün asıl risk tahsilat tarafında. Bugünden primleri tahsil etmede biraz zorlanıyoruz. Ekonomik değişimle ilerleyen dönemde tahsilatlarda bozulma olacak. Uzun vadede tabii ki bazı sigortalılar yenilemeyecek, yeniden yaptırmak istemeyecek. Aslında Türkiye sigorta pazarında hızlı büyüyebilecek kanallar var. Yeni dağıtım kanalları olacağını düşünüyoruz. Örneğin iş birlikleri gelişmiş değil. Dünyada belli bir gruba örneğin bir perakende zincirinin müşterilerine özel ya da dernek üyelerine özel ürün ve hizmetler sunulur. Dünyada sigorta şirketleri bu şekilde pek çok dernek, perakende şirketi, holding gibi kurumlarla yoğun iş birlikleri geliştirir. Bu şekilde yeni sigortalılara ulaşmak da mümkün olur. Biz Mapfre Sigorta olarak bu tip ufak çalışmalara başladık. Bu iş modelini daha çok göreceğiz. Ayrıca e-ticaret alanında daha iyi bir büyüme bekliyoruz, online sigorta satışı çok yavaş ilerliyor. Şaşırtıcı çünkü diğer alanlarda e-ticaret satışları hızla büyüyor. Acenteler bugün dijital konusunda tedirgin bile değil, oran çok düşük. Ancak sigorta şirketlerin yanında acenteler de bu alanda çalışmaya başlamalı. 1-2 yılda normal şartlarda online satışın toplam prim üretiminin yüzde 5’ine kadar çıkması lazım. 

 Sektörün her 100 TL prim üretiminde 5 TL zarar yazdığı söyleniyor. Kârlılık anlamında düzelmeyi ne zaman görürüz? 

 2017’de yazdığımız poliçelerin zararlarını bu yıl toplamaya başladık. 2019’da da tablo aynı olacak. Sektör olarak teknik tarafta para kaybediyoruz. Trafik en çok zararın yazıldığı alan, her 100 TL prim üretiminde 10-11 TL zarar yazıyoruz. Bazı segmentlerde ve bazı illerde daha iyi olabiliyor. Havuz tarafında mevcut durumda fiyatlar çok çok düşük. Sektör ve otoriteler bu sorunu biliyor ama bugünkü enflasyon ortamında bir çözüm bulmak zor. Temel olarak bizim devlete “Fiyat artırın” deme lüksümüz yok. Aslında trafik poliçelerinde her ay yüzde 1,5 artış çok iyi bir rakamdı. 2019’da teknik kâr tarafında iyileşme olacağını umuyorum. Bugünkü sorun, sattığımız primler, enflasyon nedeniyle eriyor. Gelecek yıl en azından burada bir denge oluşacağını düşünüyorum. Ama tabii 2018’deki poliçe zararlarını 2019’da da göreceğiz, bunun negatif etkisi olacak. Trafik dışı branşlarda çözüm, sektöre düşüyor.