Finansın pek çok kategorisi için bu yılın odağında “yeni müşteriler” var. 2022’de emeklilik harici her alan müşteri sayısında kan kaybetti...
Elçin Cirik
2023’te faktoring, leasing ve finansman şirketlerinde uzaktan müşteri ediniminin tamamen hayata geçmesi ve müşteri sayısının yüzde 10-15 artması öngörülüyor. Emeklilik ve sigortada ise henüz uzaktan müşteri edinimi yapılamıyor. BES’te 18 yaş altının ivmesiyle bu yıl da güçlü büyüme olacak. Sigorta tarafındaysa şirketler, artan prim fiyatlarına rağmen müşteri sayısını yükseltmek için savaşacak.
Geride bıraktığımız yıl, banka dışı finansta enflasyon ve kur artışları işlem hacimlerine olumlu yansırken müşteri anlamında aynı etki yaşanmadı. Bireysel emeklilik harici tüm banka dışı finans alanları, müşteride kan kaybetti. Bu yüzden finansın tüm alanlarındaki şirketler için 2023, müşteri kazanma yılı olacak. Aslında 2022 başında çıkan regülasyonla aynı bankalara olduğu gibi faktoring, leasing ve finansman şirketlerine de uzaktan müşteri edinimi imkanı getirildi. Ancak faktoring ve leasing alanlarında, farklı teknik işleyişlerden ötürü halen müşteri edinimi tamamen uzaktan, dijital olarak yapılamıyor. Bu alandaki yöneticiler, gelecek yeni uyarlamalarla bu yıl yolun açılacağı konusunda hemfikir. Sigorta ve emeklilik tarafındaysa henüz uzaktan müşteri edinimi için yasal adım atılmadı. Türkiye Sigorta Birliği Başkanı ve Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, yakın dönemde ilgili adımın atılacağını öngörüyor. Bu adımlar için şirketler, şimdiden yatırımlarını yapıyor.
DÜŞÜŞ TRENDİNDE
Finansman şirketleri, otomotiv dışı mikro finansman oyuncularının ivmesiyle 2018 sonunda 4,5 milyon müşteriye hizmet veriyordu. O tarihten bu yanaysa müşteri sayısında düşüş mevcut. 2020 üçüncü çeyrekte 2,7 milyon müşteriye sahip finansman şirketleri, 2021’in aynı döneminde 2,2 milyona ve Eylül 2022’de 1,9 milyona erişir hale geldi. Bugün 19 oyuncusu bulunan sektörde, işlem hacminin yüzde 80’den fazlası otomotiv finansmanı alanından geliyor. 2022 yılında finansman şirketlerinin kredi tahsis ederken daha temkinli davranmasıyla taşıt kredilerinin bankalara kaydığı görülüyor. Ayrıca mikro finansmanda taksit sayısının kurallarla sınırlanması ise asıl müşteri kaybını getirmiş durumda. ALJ Finans Genel Müdürü Volkan Döşoğlu, 135 bin civarında müşteriyle çalıştıklarını ve bunun 10 bininin 2022’de kazanıldığını açıklıyor. Bu yılın ilk yarısında uzaktan müşteri edinimine başlamayı planladıklarını söyleyen Döşoğlu, “Böylece hem araç hem araç dışı ürünler için krediye ulaşmak kolaylaşıyor. Önümüzdeki dönem araç dışı kredi seçeneklerinin de artmasıyla yeni müşteri kazanımlarının yüzde 20-25’inin dijital kanallardan yakalanacağını düşünüyoruz” diyor. ALJ Finans, bu yıl 13 bin civarı yeni müşteri kazanmayı hedefliyor.
YENİ AÇILIM
Otomotiv finansmanı için halen çengel ürün, taşıt kredisi. Ancak ALJ Finans’ın yaptığı gibi oyuncular, müşteride derinleşmek ve yeni müşteri çekmek adına servis/bakım kredisi, motosiklet kredisi, eğitim, diş tedavisi, sağlık kredileri de vermeye başladı. Mikro finansmanda ise yeni oyuna katılan “şimdi al sonra öde” sistemiyle çalışan şirketlerle büyüme daha hızlı. Turk Finansman Genel Müdürü Semra Demircioğlu, Kredim markasıyla 200 bin kullanıcıyı aştıklarını açıklıyor. “Uzaktan müşteri edinimiyle ilgili yönetmelikle sürece hızla adapte olduk. Kimlik doğrulama süreci kullanıcılar tarafından da büyük talep gördü” diyen Demircioğlu, müşteri temsilcisiyle uzaktan müşteri edinim sürecini kısa sürede hayata geçirmeyi hedeflediklerini dile getiriyor. Kredim, 3 yılda 5 milyon kullanıcı hedefine sahip. Demircioğlu, alanın potansiyelini, “Kredim’in kimlik doğrulama işlemiyle kullanıcılarımız 3 dakikadan kısa sürede finansmana erişiyor. Bankalardaki milyonlarca müşteriyi bu kanala doğru hızlıca çekebiliriz” şeklinde açıklıyor. Bu yıl sonunda, mikro finansmandaki ivmeyle müşteri sayısının yeniden 2,2 milyona erişeceği beklentisi hakim. Dünyada “Şimdi al sonra öde” alanının öncülerinden Zip Türkiye Genel Müdürü Burak Elgin, Türkiye’de 15-20 milyonu potansiyel müşteri olarak gördüklerini açıklıyor. Elgin, ilk yıllarında 1 milyon ve 3 yılın sonunda 6 milyon müşteriye ulaşmayı hedeflediklerini açıklıyor.
KORUMAYA ÇALIŞIYOR
Faktoring, müşteri sayısında dalgalı bir seyre sahip. 2019 yılını 83,6 bin müşteriyle kapatan kategori, 2020 yılında 74,4 şirkete hizmet verebildi. 2021 sonunda yeniden 80,4 bin müşteriye erişebilen faktoringin 2022 karnesi pek iyi değil. Tam Finans Genel Müdürü Hakan Karamanlı, 2021’in üçüncü çeyreğinde 79 bin müşteri işlem yaparken bu yılın aynı döneminde sayının yüzde 6 azalmayla 74 bine düştüğünü ifade ediyor. 2023’te, yeniden düşüş yaşamadan mevcut müşteri sayısını korumak için çalışılıyor. Aslında pandemi döneminde çıkan regülasyonla faktoring şirketleri de uzaktan müşteri edinimi yapabiliyor. Ancak şirketlerin büyük kısmı, ticari müşterilerde ileride hukuki sorun yaşamamak adına ilk sözleşmeleri halen ıslak imzayla almayı tercih ediyor. Eylül 2022’de müşteri sayılarının 6,6 bin olduğunu aktaran Ulusal Faktoring Genel Müdürü İzak Koenka, self servis mobil uygulamaları ÇekPara’yı şimdilik sadece İstanbul’da pilot kullanıma açtıklarını ve ileride şubeleri olan her ile yaymak istediklerini söylüyor. “5 yılda dijital kanaldan gelen hacmin yüzde 25-30 pay almasını amaçlıyoruz. Türkiye’de 3,4 milyon KOBİ var, faktoring uzaktan müşteri edinimle çok sayıda potansiyel müşteriye ulaşabilir” diyor. Şirket, bu yıl 2 bini uzaktan erişimle toplam 10 bin müşteriye ulaşmayı hedefliyor. 10 bini aşkın müşteriye hizmet veren Deniz Faktoring’in genel müdürü Murat Kulaksız da 2022’de yeni müşteri kazanımlarının yüzde 82’sinin dijital kanallardan geldiğini belirtiyor. Kulaksız, “2023’te mevcudu koruyarak müşteri kazanımımızı 2 katına çıkaracağız. Geçmişte hiç faktoring yapmamış müşteriler de odağımızda. Deniz’e Çek Gönder uygulamamızla ayda 1000-1200 yeni müşteri kazanmayı hedefliyoruz” diyor.
SİGORTADA FEDAKARLIK ZAMANI
Sigortada trendi, sigortalı yerine poliçe sayısı üzerinden takip mümkün. Son açıklanan verilerle Eylül 2022’de hayat dışı sigortacılıkta poliçe sayısı 53,8 milyonu buldu. Eylül 2021- 2022 arasında prim üretiminde yüzde 116,8 ivmeyi yakalayan hayat dışı sigortada, poliçe sayısında sadece yüzde 3,1 artış var. Bu da net şekilde sektörün sigortalı kazanımında geride olduğunu ortaya koyuyor. Sompo Sigorta Yönetim Kurulu Başkanı Recai Dalaş, “Kasko poliçeleri ve diğer sigorta ürünleri pahalanıyor. Bu süreçte sigortalıyı düşünmek zorundayız, o nedenle örneğin şirket olarak biz ‘Bütçe Dostu Kasko’ ürünü çıkardık, bu tip çalışmalarımız sürecek. Sektörün uzun vadeli ve sigortalıları düşünerek fedakarlıklar yapması gerekiyor” şeklinde konuşuyor. Bu yıl sektörde poliçe sayısının en iyi ihtimalle yüzde 10 civarı artması bekleniyor. Sigorta için henüz uzaktan müşteri edinimi yasal hale gelmedi. Ancak Türkiye Sigorta Genel Müdürü Atilla Benli, bu alanda talepleri olduğunu belirtiyor ve bu yıl içinde adım atılacağı beklentisinde. Aralık ortasında 14,6 milyon toplam müşteriye sahip lider şirket, bu sayıyı 2023 sonunda 16-16,5 milyona ulaştırmayı hedefliyor. “Sigortada uzaktan müşteri edinimine ilişkin düzenlemenin eli kulağında olduğunu biliyoruz. Dünya sigorta sektöründe dijital kanallardan sigorta edinimi yüzde 50, ülkemizdeyse sadece yüzde 4-5” diyen Bereket Sigorta Genel Müdürü Faruk Gökçen, bu alanda altyapı için çalıştıklarını da söylüyor. 2022’de 500 binden fazla yeni müşteri kazanan Bereket Sigorta, bu yıl 700 bin yeni müşteri hedefliyor.
“ARTIŞ SINIRLI OLACAK” COŞKUN ÇABUK HALK LEASING GENEL MÜDÜRÜ VE FKB YÖNETİM KURULU BAŞKAN VEKİLİ ÖLÇEK DEĞİŞECEK Son verilerle Eylül 2022 itibarıyla leasing şirketlerinin aktif müşteri sayısı 35 bin 416. Bu, 2021’in aynı döneminde de bu seviyedeydi. Diğer taraftan üzerinde risk olmayan müşteriler de dahil edildiğinde sektörün toplam müşteri adedi, 60 bine kadar çıkabiliyor. Mevcut durumda çoğunlukla kurumsal firmalar ve KOBİ’lere hizmet veren sektör, uzaktan müşteri edinimi sayesinde daha küçük ölçekli yatırımcıların finansman ihtiyaçlarına yönelik çalışmalara ağırlık verebilecek. Özellikle şube ağının erişemediği ya da sınırlı düzeyde erişebildiği bölgelerde yer alan yatırımcılara ulaşım imkanı olacak. DÜZENLEME BEKLENİYOR Uzaktan müşteri edinimi, leasing şirketleri için çok büyük önem taşıyor. Bazı şirketlerde iş süreçlerinde değişiklikler planladığını, BT altyapı yatırımları için çalışmalara başlandığını gözlemliyoruz. Bununla birlikte yasal düzenlemelere halen son şekli verilmediğinden sektörde uzaktan müşteri kazanımı sürecinin çalıştığını söylemek güç. Özellikle leasing sözleşmelerindeki kefalet imzaları borçlar kanunu kaynaklı engeller nedeniyle henüz uzaktan erişim yöntemiyle tesis edilemiyor. Yasal düzenlemelerin sektörün ihtiyaçlarını tam olarak karşılayacak şekilde oluşturulması için çalışmalar devam ediyor. Uzaktan müşteri edinimiyle fiziki erişim kısıtının ortadan kalkması, müşteri adetlerinin artışına olumlu katkı sağlayacak. Bu yıl görece hareketli bir döneme girileceği için aktif müşteri sayısının 2022 ile benzer düzeylerde kalacağını ya da banka kredilerini ikame edebildiği ölçüde sınırlı düzeyde yüzde 5-10 gibi artabileceğini öngörüyoruz. |
“600 BİN YENİ NET KATILIMCI GELİR” TEK ŞANSLI ALAN Bireysel emeklilik, 2022 yılında yeni müşteri kazanımında 1,6 milyon yeni sözleşmeyle banka dışı finansta en şanslı alan. Hayat sigortalarında da poliçe sayısında 2022 Eylül’de yüzde 21,6 artış mevcut. Uzaktan müşteri edinimi noktasında henüz yasal izin almayan sektör, 2023’te özellikle 18 yaş altının sisteme girmesinin etkisiyle yine güçlü katılımcı girişi bekliyor. Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Murat Atalay, emeklilik ve hayat sigortaları toplamında 31 Ekim tarihi itibarıyla 4 milyonu aşkın müşteriye hizmet verdiklerini açıklıyor. Atalay, “2022’nin ilk 10 ayında yaklaşık 180 bin kişi ilk kez müşterimiz oldu. Yeni satış üretimimizde bankasürans kanalının payı yüzde 80-90 düzeyinde seyretti. 2022’de bireysel emeklilik yeni satış adedimizin yüzde 13’ünü, hayat sigortası prim üretimimizin yüzde 31’ini mesafeli kanallar aracılığıyla gerçekleştirdik. Önümüzdeki 5 yılda bireysel emekliliğin tüm işlem süreçlerinde dijitalleşmenin teşvik edilmesiyle dijital kanalların toplam üretimde payının daha artacağını öngörüyoruz” diyor. ANAHTAR 18 YAŞ ALTI AgeSA Hayat ve Emeklilik Genel Müdürü Fırat Kuruca, Kasım 2022 itibarıyla otomatik katılım dahil BES müşterisi olarak 1,7 milyon, hayat ve ferdi kaza sigortası ürünlerinde de 1,6 milyon müşterileri bulunduğunu aktarıyor. Kuruca, 2022’nin 11 ayında 927 bin yeni müşteri kazandıklarını belirterek, “18 yaş altına yönelik BES düzenlemeleri, müşteri portföyümüzü zenginleştirmede olumlu katkı sağladı. En fazla yeni müşteri edinimini banka kanalından sağladık. 2022 sonu yeni müşterilerimizin tüm portföyümüz içinde oranı yüzde 29. Bu yıl da benzer seyirde hayat ve emeklilikte toplam 1 milyona yakın yeni müşteri kazanmayı bekliyoruz” şeklinde konuşuyor. Katılım Emeklilik Genel Müdürü Ayhan Sincek, bu yıl için öngörülerini şöyle aktarıyor: “2022’de 19 Aralık verilerine göre net katılımcı sayısında 600 binin üzerinde artış var. 2023’te de 600 bin civarında net katılımcı sayısının olacağını tahmin ediyorum. Bu artışta 18 yaş altı katılımcıların oranı yüzde 30 gibi olacaktır diye düşünüyorum. 2023 sonunda 8,5 milyon katılımcı sayısına geliriz. Katılım Emeklilik olarak biz de 140 bin yeni BES müşterisine ulaşmayı planlıyoruz.” |
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?