Büyük değişim şimdi başlıyor

Global kriz ve Avrupa ülkelerinde art arda yaşanan ekonomik sarsıntılar yatırım yönetimi sektörünü oldukça önemli ölçüde etkiledi. Krizlerin ardından sektörde regülasyonlar hiç olmadığı kadar yoğun bir şekilde devreye girdi. Avrupa Fon ve Varlık Yönetimi Birliği (EFAMA) Başkanı Claude Kremer bu durumu, “Sektörde hiç bu kadar çok regülasyon söz konusu olmamıştı” sözleriyle ifade ediyor. Regülasyonlara uyum sağlamak için organizasyonlara büyük yatırırımlar yapmanın gerektiğini belirten Kremer, “İş modellerinin yeniden gözden geçirilmesi şart, konsolidasyonlar da kaçınılmaz şekilde gerçekleşecek görünüyor” diyor. Bugünlerde sektörde büyük bir değişim başladığına da dikkat çeken Kremer’e göre değişim döneminde hem çok sayıda fırsat hem riskler var.

5 yıldızlı yatırım fonlarını görmek için görsele tıklayın.
Avrupa Fon ve Varlık Yönetimi Birliği (EFAMA), Avrupalı yatırım yönetimi sektörünün temsilci birliği. Kurumun misyonu yatırımcının korunmasını en üst seviyede desteklemek ve sektörün rekabet gücünü artırmak. Sektörün sesi olarak EFAMA, varlık yönetimini topluma ve ekonomiye en iyi şekilde hizmet eden bir unsur olarak öne çıkarmaya çalışıyor. Yatırımcılar arasında güven inşa ederken, yasa yapıcıların uzun vadeli yatırımların gelişimini desteklemesini teşvik etmek için çalışmalar yürütüyor.

Avrupa fon ve varlık yönetimi sektörünü temsil eden kuruluş, Türkiye Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği'nin de yer aldığı 27 ulusal birliği de bir araya getiriyor. Ayrıca 59 kurumsal üyesi ve 54 bin yatırım fonu ile 14 trilyon Euro'luk bir varlığı temsil ediyor. Bu fonların 35 bini de kısa adı UCITS olan transfer edilebilir menkul kıymetlere yatırım yapan kolektif yatırım kuruluşu. 2011'den itibaren kuruma başkanlık eden isim ise Claude Kremer. Göreve geldiği andan itibaren kendine 5 öncelik belirleyen Kremer, bu kapsamda uzun dönemli tasarrufları artırmaya, yatırımcı eğitimini teşvik etmeye, faydalı regülasyon ölçemlerini ve UCITS markalarını desteklemeye ve ekonomi açısından Avrupa fon ve varlık yönetimi sektörünün önemini ön plana çıkarmaya odaklanıyor. Bu önceliklerin EFAMA'nın itici gücü haline geldiğini belirten Kremer, “Varlık yöneticileri yatırımcılara yatırımlarının sorumluluğunu almaları konusunda yardımcı olmalı. Bunu da onlara kendi seçimlerini yapmalarına izin verirken, uygun risk karması sunarak yapmalı. Sonuç olarak, yatırımcı memnuniyeti sektörün ana hedefi olmalı” diyor. EFAMA Başkanı Claude Kremer, Avrupa fon yönetimi pazarının son durumu, yaşanan değişimler ve bu değişimlerin geleceğe etkileri üzerine sorularımızı şöyle yanıtladı.~

Avrupa fon yönetimi pazarının son durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
2008 finansal krizinin ardından ülkelerin borç krizleri birbirini takip etti. Bu durum hala ekonomileri ve yatırımcıları etkilemeye devam ediyor. Tüm gözlerin finans sektörüne çevrilmesi de varlık yöneticilerinin eşi benzeri görülmemiş bir regülasyon denetimine tâbi tutulmasına neden oldu. Fakat biz aynı zamanda bir adım geri atıp, uzun dönemli trendleri anlamaya çalışmalıyız. Geride bıraktığımız 20 yılda 2008'i göz önünde bulundurmazsak, Avrupalı yatırım fonları net olumlu satışlar kaydetti. Birleşik yıllık büyüme 2009 yıl sonu ve 2012 yıl sonunda yüzde 7,8'di. Toplam yatırım fonlarının varlık büyüklüğü 2002'den itibaren yüzde 108, 1993'ün sonundan itibaren de yüzde 551 arttı. Bu büyümeyi sürükleyen de perakende yatırımcıları oldu. Sonuç olarak fonlar tüketici pazarı haline geldi. Bu değişim Amerika'da bazı zamanlar oldukça aşikar şekilde ortaya çıktı.

Siz bu değişimleri nasıl karşılıyorsunuz?
Bir endüstri olarak biz bu değişimleri olumlu olarak karşılamalı ve yatırımcılara daha masrafsız, şeffaf ve karşılaştırılabilir ürünler sunmalıyız. Kısa vadeli olarak yeni yasalara uyum sürecinde belki karşılanması gereken yönetimsel maliyetler olabilir. Bununla birlikte uzun vadede ortak bir efor sergileyerek, yatırımcılara güven inşaa edeceğimize ve yatırımcıları uzun dönemli tasarruflara yönlendireceğimize eminiz. Bu aynı zamanda Avrupa ekonomisi için de önemli bir fırsat. Zaten geçtiğimiz günlerde ortaya çıkan bir haber de bu konuda cesaret veriyor. Avrupalı UCITS 2012 yılında 100 milyar Euro'luk sermaye girişini sağladı. Biz de bu yıl ocak ve şubat aylarında sırasıyla 49 milyar Euro ve 44 milyar Euro'luk iki ayrı nakit akışı gördük.

Peki son global krizden sonra sektörde ne tür değişimler oldu?
Avrupa portföy yönetimi bir değişim dönemi yaşıyor. Aslında sektörde büyük değişim başlıyor. Sektörde hiç bu kadar çok regülasyon söz konusu olmamıştı. Regülasyonlar sektörü bütün boyutlarıyla çok önemli şekilde etkiliyor. Regülasyonlara uyum sağlamak için organizasyonlara çok miktarda yatırım yapmak gerekiyor. İş modellerinin yeniden gözden geçirilmesi de şart. Konsolidasyonlar da kaçınılmaz şekilde gerçekleşecek görünüyor.~

Aslında regülasyonlar kanun yapıcıların, yatırımcıları koruma yönünde artan talebe verdikleri bir yanıt. Bugün yatırımcılar, global finans sektöründeki tüm hissedarların -ki bunlara politikacılar, kanun yapıcıları, regülatörler ve tüm sektor profesyonelleri de dahil- ana odağını oluşturuyor. Yatırımcılara yönelik artan odaklanma bizim sektör için önemli bir fırsat yaratıyor. Bu kapsamda biz, kriz sonrası regülasonyonlardaki zorlukların üstesinden gelmeli, güveni tekrar sağlamalı ve sürdürülebilir büyüme ortamını yaratmalıyız. Sektörümüz, müşterinin güvenini yeniden inşa etmede anahtar rol oynamak zorunda.

Hangi unsurlar sektördeki büyümeyi sürükleyecek?
Avrupalı yatırım fonlarını ve varlık yönetimi sektöründeki görünümü daha da güçlendirmeye yardımcı olacak birçok unsur var. Bu unsurlardan en önemlisi gelişmekte olan pazarlardaki özellikle de Asya'daki ekonomik büyüme gücü. Bir diğer unsur da Avrupalı hane halkının emeklilik için daha fazla birikim yapma ihtiyacı. Ek olarak tüm perakende yatırım ürünleri ister banka, sigorta ya da varlık yönetim evleri olsun, emeklilik ve uzun vadeli tasarruflar açısından bir tasarruf fırsatı yaratacak. Bugünkü yaşlanan nüfus ve uluslar yeterli emeklilik maaşını sağlayamıyor. Avrupa yasa yapıcıları bu duruma alternatif çözümler bulmayı öncelikli konulardan biri haline getirdi. Görünen o ki uzun vadeli tasarruflar doğrudan uzun vadeli yatırım fırsatlarına yönlendirilecek. Bunlar da altyapı geliştirmesi, yenilenebilir enerjiler ya da sosyal işler olacak. EFAMA Avrupalı yasa yapıcılarla uzun dönemli tasarruflar konusunda işbirliği yapmaya hazır.

Sizce bugün varlık yöneticileri özellikle hangi risk ve fırsatlara odaklanmak?
Bugün sektör regülasyonlardaki reformlardan dolayı hem önemli derecede riskler hem fırsatlarla karşı karşıya. Varlık yönetim sektörü her zaman regülasyon değişiminde ön planda oldu. Fakat bugün sektör hem ilerleme hızı hem hacim açısından regülasyonlardaki geçmişte benzeri görülmemiş değişim dalgası ile yüzleşiyor. Edinilen izlenime göre regülasyonlar yatırımcıların portföylerine ve yatırımlarını seçme ve anlama becerilerine önemli oranda etki edecek. Otoriterlerle yakından çalışarak, koruma, inovasyon ve maliyette verimlilik konularında doğru dengeyi bulmaya çalışmalıyız. Her ne kadar bu değişiklikler yönetimsel sıkıntılar getirecek olsa da varlık yöneticileri için değişime adapte olmaları ve müşterilerine gerekli ürünleri sunmaları konusunda hayati öneme sahip olacak. Tüm bunların yanında şunu da söylemek gerekiyor: Daha fazla regülasyonun anlamı daha iyi regülasyon değil. Bu konuda çok sayıda örnek de mevcut. Yatırımcı korumasını güçlendirmeyi amaçlayan bir uygulama bazen tam tersi bir etki de yaratabilir. Örneğin Avrupa Komisyonu'nun UCITS ürünlerini karmaşık ve karmaşık olmayan şeklinde ayırma teklifi, UCITS markasının gelişimini hem Avrupa'da hem Avrupa dışında olumsuz etkiledi. Öte yandan şu fırsatı da değerlendirebiliriz. UCITS'ın başarını alternatif alanlarda yeni ürünlerle tekrarlayabiliriz. Bu da alternatif yatırım fonlarının yöneticilerine Avrupa pasaportu temin eder.~

Başka hangi fırsatlar görüyorsunuz?
Artan bir şekilde yatırımcılar farklı finansal ürünleri anlayabilmek ve onları karşılaştırabilmek istiyor. Bu nedenle EFAMA tüm kalbiyle Paketli Perakende Yatırım Ürünleri (PRIPs) girişimini destekliyor. Avrupa Komisyonu PRIPs'in lansmanını yaparak perakende yatırım ürünlerinde muhteşem bir şeffaflık ve karşılaştırılabilirlik sağladı. PRIPs Avrupa Komisyonu'nun felsefesiyle uyumlu, bu nedenle yatırımcıya koruma sağlarken, herkese de sağlam bir platform sunuyor.

PAZARI HANGİ ÜRÜNLER BÜYÜTECEK?
YATIRIMCI İŞTAHI Pazarı büyütecek yeni ürün ve hizmetlerin neler olduğuna gelince... Bu durum regülasyonların ne tür inovasyonlara izin vereceğine olduğu kadar biraz da yatırımcıların yeni ürün ve hizmetler konusundaki iştahına bağlı. Bizim sektörümüz için pazarda gerçek fırsatlar var
ÖNEMLİ FIRSAT Bu Avrupa'daki uzun vadeli yatırımlardaki boşluktan kaynaklanıyor. Avrupa Komisyonu daha uzun dönemli tasarruflar için bir yatırım fonu çerçevesi oluşturmayı düşünüyor. Bu da sektörümüzün en iyi şekilde değerlendirmesi gereken çok önemli bir fırsat diye düşünüyorum.
ETİK FONLARA TALEP VAR Dahası piyasada çevresel, sosyal fonlara yönelik güçlü bir yatırımcı talebi var. Bu tür fonlar aynı zamanda sosyal sorumluluk yatırım fonları ya da etik fonlar olarak da adlandırılıyor. Bazı varlık yöneticileri zaten bu tür kriterleri kendi fonlarındaki yatırım stratejilerine entegre etmeye başladı.

PORTFÖY YÖNETİMİNİN GELECEĞİ
GLOBAL EKONOMİ ETKİSİ Bizim sektörümüzün büyümesi önemli ölçüde global ekonominin gelişimine bağlı... Bu açıdan bakılırsa Avrupa varlık yönetimi sektörü için kayda değer bir büyüme potansiyeli bulunuyor diyebiliriz.
HANE TASARRUFLARI Büyümenin teşvik edilmesi gereken bir alan da bireysel ve hane tasarrufları. Avrupalı hane halkının genel yatırımları içindeki finansal varlıklar arasında yatırım fonları çok küçük bir bölümü oluşturuyor.
AKTİF YATIRIMA YÖNLENDİRME Bu nedenle biz de bunu fırsat olarak ele alıp Avrupalı vatandaşların maaşlarını ve emekliliklerini daha aktif bir şekilde yatırıma yönlendirmeleri konusunda teşvik etmeliyiz.
AVRUPA DIŞINDAKİ FIRSATLAR İkinci olarak, Avrupa dışında da büyüme fırsatları var. Güçlü marka bilinirliğinin aksine UCITS fonlarının payı, Asya'daki toplam ortak fon varlıkları arasında oldukça küçük kalıyor.
ASYA’DAKİ BÜYÜME ALANI Bölgede hala çok önemli bir büyüme alanı var. Biz de UCITS markalarının sağladığı yararları korumak ve desteklemek için Asya'daki meslektaşlarımızla daha yakından çalışmaya devam etmeliyiz. Bu ilişkiler de Avrupa Komisyonu tarafından desteklenmeli.