Enerjide fırsat çok, deneyim çok önemli

Klaus Hansen, dünyanın en büyük beyin avcısı şirketlerinden Odgers Berndtson'ın Almanya'nın yönetici ortağı. Enerji piyasalarında uzman olan Hansen, yıllardır bu sektörde çalışan şirketlere üst düzey yönetici buluyor. Hansen, dünyada olduğu gibi Türkiye'de de enerji sektöründe kalifiye yönetici ihtiyacının arttığını, bunun önümüzdeki 10 yıl daha bu şekilde devam edeceğini söylüyor. Hansen, "Enerji sektörü pek çok yönetici için özellikle önümüzdeki 10 yıl içinde çok önemli fırsatlar sunacak" diyor. Hansen'e göre hızla gelişen pazarda arz-talep dengesini yönetmek için hem adaylara hem de şirketlere önemli görevler düşüyor. Hansen, enerji şirketlerine az olan insan kaynaklarını yetiştirmelerini, bu alanda çalışacak profesyonellere ise başta eğitim ve teknik yetkinlikler olmak üzere kendilerini her anlamda geliştirmelerini öneriyor. Hansen'in ücretlerin en yüksek olduğu sektörler arasında yer alan enerjide kariyer yapmak isteyen gençlere ise en önemli tavsiyesi okurken deneyim kazanmak. Özellikle uluslararası iş tecrübesinin önemine dikkat çeken Hansen, bunun için sektöre en uygun başlangıç noktasının Shell, BP, OMV gibi uluslararası şirketler olduğunu söylüyor. Odgers Berndtson Almanya Yönetici Ortağı Klaus Hansen, enerji alanında kariyer yapmak isteyenler için önemli ipuçları verdi. Hansen'in sorularımıza verdiği yanıtlar şöyle:

Enerji sektörünün insan kaynakları açısından diğer alanlara göre en önemli farklılıkları neler?
Her sektörde kritik olmakla beraber özellikle enerjide, konusunda uzman olan, yetkin ve kalifiye profesyonellere her seviyede ihtiyaç var. Bu anlamda deneyim kritik önem taşıyor. Bununla beraber sektörün önemli oyuncuları lokasyon itibariyle tercih edilmeyen bölgelerde operasyonlar yönettiği için bu durum yönetici arayışları olduğunda doğru yeteneğin bulunmasını zorlaştırıyor. Ayrıca enerji sektörü, halen kültürel ve davranışsal olarak oldukça muhafazakar. Buna rağmen sektörün dinamikleri, enerjisi yüksek, yaratıcı, farklı düşünen profesyonellere ihtiyaç duyuyor. Bu durum da zaman zaman kültür çatışmalarına yol açabiliyor.

Sektörde kalifiye yönetici ihtiyacı neden artıyor? 5 yıl öncesi ile karşılaştırdığınızda insan kaynakları talebi ve istihdamında yaşanan en önemli değişimler neler oldu?
Dünyada enerji ihtiyacı her geçen yıl artıyor. Bu gelişme, önümüzdeki 20 yıl içerisinde de aynı hızla devam edecek. Bununla paralel olarak mevcut enerji altyapılarının uzun vadede önemli oranda gelişmesi ve hatta yeni enerji kaynaklarının hayata geçirilmesi için yatırımların yapılması kritik önem taşıyor. Sonuç olarak bugün ve önümüzdeki yıllarda ekonomik gelişmeler hangi yönde seyrederse etsin enerji sektöründe birçok iş fırsatının oluşmaya devam etmesi kaçınılmaz. 5 yıl önce bu durum biraz daha farklıydı. Pazar henüz bugünkü olgunluk aşamasında değildi. Bundan dolayı da şirket yapılanmaları, yabancı yatırımcıların yatırımları çok daha kısıtlıydı. Enerji altyapılarının güçlendirilmesine yönelik baskı bugünkü kadar yoğun değildi. Bütün bu gelişmeler, deneyimli yöneticilere bu sektörde uzun vadede ne kadar ihtiyaç olacağını güçlü bir şekilde ortaya koyuyor.

Odgers Berndtson olarak dünya çapında enerji sektöründe en çok hangi pozisyonlar için yönetici arıyorsunuz?
Özellikle mühendislik eğitimi olup teknik süreçlerin yönetiminde bulunmuş ve operasyon kurulumu gerçekleştirmiş olan profesyoneller kesin olarak ihtiyaç duyulan yöneticilerin başında geliyor. Buna ek olarak pazara yeni giren oyuncular, lokal yapıyı yönetecek yöneticiler arıyor. Ancak güçlü ticari bakış açısına ve rekabet farkındalığına sahip iyi bir yöneticilik deneyimi konusunda da sektörün ihtiyacı yüksek. Özellikle bu anlamda kolaylıkla isteğimiz yöneticileri bulamıyoruz. Bu anlamda sıkıntı yaşıyoruz.~

Sektör, yeni mezunlara ne gibi fırsatlar sunuyor?
Enerji sektöründe genç, dinamik, girişimci ruhla çalışan ve yüksek potansiyel arz eden yöneticiler için önemli kariyer fırsatları bulunuyor. Bu tanıma uygun yöneticilerin kısıtlı olduğu enerji pazarında, diğer sektörlere göre gelir açısından zaman zaman oldukça yüksek farklar görülüyor. Sektördeki ücretlerin bir süre daha böyle devam edeceğini öngörüyoruz. Bununla beraber sektörün dezavantajı olarak lokasyon sorunu başta geliyor. Türkiye ve dünyada büyük şehirler dışında, farklı lokasyonlarda enerji sektörünün gelişmek durumunda olduğu bir gerçek. Bu sebeple sektörde kariyer yapacak profesyonellerin mutlaka farklı şehir veya ülkelerde deneyim kazanmaları kritik önem taşıyor.

Bu sektörde çalışmak isteyenlere ne tavsiye edersiniz?Hangi alan veya departmandan enerji sektörüne adım atmak uygun olur?
Enerji, her geçen gün daha fazla "uluslararası" bir sektör olma yolunda ilerliyor. Çok ve farklı kültürlerle çalışabilme farkındalığı ve yaklaşımı bu sektörde ilerlemeyi hedefleyen her profesyonel için kritik önem taşıyor. Dolayısıyla genç profesyonellere şehir veya yurtdışında çalışarak deneyim kazanmayı bir tehdit veya dezavantaj olarak değil bir fırsat olarak değerlendirmelerini öneririm.

Yurtdışında enerji alanında deneyim kazanmak isteyen gençler için ne gibi iş fırsatları var? Yurtdışında iş tecrübesi isteyen kolayca iş bulabilirler mi?
Türkiye'de Shell, RWE ve OMV gibi büyük ve uluslararası şirketlerde çalışmaya başlayan profesyoneller için Avrupa veya farklı yerlerde kariyer imkanları da doğal olarak oluşuyor. Yurtdışında bir göreve dışarıdan başvuru yapmak ve fırsat elde etmek, özellikle çalışma izni kısıtlamalarından dolayı halen oldukça zor. Ayrıca bu sektördeki Türk yöneticilerin, uluslararası arenadaki çalışma deneyimi kısıtlı olduğu için çok kolay ilk tercih olmadıklarını da söylemek lazım. Bu durum, özellikle Türk yöneticiler uluslararası şirketlerde deneyim kazandıkça ve kendilerini ispat ettikçe olumlu yönde değişecektir.

Türkiye'de enerji piyasasında kalifiye yönetici sıkıntısı yaşandığı için çok sık yönetici transferleri yaşanıyor. Ücretler de diğer alanlarla karşılaştırıldığında daha yüksek. Sizce bu durum daha ne kadar devam eder?
Türkiye, enerji sektörünün en hızlı büyüdüğü pazarlardan biri. Ayrıca Türkiye'nin büyüyen enerji ihtiyacı, coğrafi konumu ve pazar serbestisi bu durumu destekliyor. Ancak kalifiye ve kritik deneyim sahibi insan kaynağı oldukça kısıtlı olup bu durum sektörün gelişmesinin önünde bir engel. Önümüzdeki 10 yıl sektörün bu konuda yetişmiş insan kaynağı sıkıntısının devam edeceğini, onu takip eden 10 yıl içerisinde ise şirketlerin bu konuyu stratejik bir yaklaşımla yönetmelerine de bağlı olarak iyileşerek dengelerin oturmasını bekliyoruz.

İnsan kaynakları talebinden dolayı enerji sektöründe ücretler artmaya devam edecek mi?
Enerji sektöründe yönetici maaşları, farklı sektörlerdeki deneyimli yönetici maaşlarıyla karşılaştırıldığında oldukça yüksek. Bu durum kalifiye ve doğru kritik deneyime sahip profesyonellerin sayısı arttıkça ve arz talep dengesi daha sağlıklı bir noktaya yaklaştıkça düzelecek. Ancak şu an için bu dengelerin olmamasından kaynaklı ciddi bir sıkıntı olduğu, bunun da profesyonellerin maaşlarına yansıdığı net olarak gözlemliyoruz.