2012 yılında 7,1 milyar dolarlık otomotiv ihracatıyla Türkiye otomotiv ihracatının yüzde 37'sine sahip Bursa, bu yıla da hızlı başlayarak ocak-nisan döneminde 2 milyar 757 milyon dolara ulaştı. Otomotivin başkenti Bursa'da kriz sonrasında üretim ve ihracatta vites artırılırken, 2023 yılına hazırlık da dikkatlerden kaçmıyor. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği Başkanı Orhan Sabuncu, "75 milyar dolarlık otomotiv ihracatı hedefinde amiral gemisi rolünü hiç şüphesiz Bursa oynayacak" diye konuşuyor.
Türkiye’de otomotiv denince akla gelen ilk şehir olan Bursa’da, kriz sonrası üretim ve ihracat rakamlarındaki düzelmedeki gözle görülür iyileşmeyle birlikte 2023 hedefleri için çalışmalar tüm hızıyla devam ediyor. Cumhuriyetin 100’üncü yılında 75 milyar dolarlık ihracata imza atmaya hazırlanan otomotiv sektöründe gözle Bursa’ya çevrilmiş durumda. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OlB) Başkanı Orhan Sabuncu, bu hedefe ulaşabilmek için Türkiye’nin 4 milyon adetlik üretim ve 3 milyon adetlik ihracat gerçekleştirmesi gerektiğini belirtirken, buradaki en büyük rolün Bursa’da olacağına dikkat çekiyor. Sabuncu, otomotivin başkenti olan Bursa’ya dair diğer sorularımızı yanıtladı:
Bursa için otomotivin önemi nedir? Bursa’da kaç otomotiv şirketi bulunuyor?
Bursa’yı diğer illere göre güçlü kılan sektör, hiç kuşku yok ki otomotiv. Buna ilaveten şehirde ana sanayi firmalarını destekleyen güçlü bir yan sanayi ve otomotiv sektörü için yetişmiş insan gücü de bulunuyor. Ülkemizde yabancı ortaklı ilk otomotiv şirketleri olan Tofaş ve Oyak Renault 1970’li yıllarda Bursa’da kurulurken, Türkiye’nin ilk organize sanayi bölgesi de 1961 yılında yine Bursa’da kuruldu. BTSO verilerine göre 2012 yılı itibariyle Bursa’da faaliyet gösteren otomotiv ana ve yan sanayi firma sayısı bin 751’dir. Yine 2012 yılında birliğimiz üzerinden ihracat gerçekleştiren Bursa merkezli otomotiv ihracatçısı sayısı da 500’ü buluyor.~
Bursa’nın otomotiv üretim ve ihracat rakamları hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz?
Bursa’da motorlu kara taşıtları için çok sayıda parça ve aksesuar imalatı yapılıyor. Türkiye geneli otomotiv sektörünün kurulu kapasitesinin yüzde 54’ü Bursa’da bulunuyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre 2011 yılında Bursa’dan otomotiv sektöründe yapılan ihracat 7,5 milyar dolar olarak gerçekleşirken, bu rakam ülkemiz toplam otomotiv ihracatının yüzde 37’sine tekabül ediyor. 2012 yılında ise Bursa’dan yapılan otomotiv ihracatı 7,1 milyar dolar oldu ve Bursa ülkemizin toplam otomotiv ihracatının yine yüzde 37’sini gerçekleştirdi. Diğer yandan otomotiv ihracatının Bursa ihracatındaki payı, 2010 yılında yüzde 66, 2011 ve 2012 yıllarında ise yüzde 60 olarak gerçekleşti. 2012 yılında da ülkemizden ihraç edilen 729 bin 923 aracın yüzde 54’ü Bursa’dan ihraç edildi. Hem üretimde hem de adet bazında ihracatta Bursa, ülkedeki üretim ve ihracatın yarısından fazlasını gerçekleştiriyor.
Yılbaşından bu yana Bursa’nın otomotivde gerçekleştirmiş olduğu ihracat ne kadar oldu?
Bu yılın ocak-nisan döneminde Bursa’dan yapılan otomotiv ihracatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13 artarak 2 milyar 757 milyon dolara ulaştı ve otomotivin Bursa ihracatındaki payı bu dönemde yüzde 63 oldu.
Otomotiv sektörü krizlerden oldukça etkilenen bir sektör. 2009 yılındaki krizden bu yana sektördeki gelişim nasıl oldu?
Kriz öncesi 2008 yılını otomotiv endüstrisi ihracatı adına en başarılı yıl olarak kabul ediyoruz. 2008 yılında 910 bin adetlik ihracata ve 24,7 milyar dolarlık ihracat gelirine ulaşmıştık. 2008 yılında motorlu taşıtlar üretimimiz de 1 milyon 147 bin adet ile o zamana kadarki en yüksek seviyesine çıkmıştı. 2009 yılında küresel ekonomik krizin etkisiyle hem üretimde hem de ihracatta sert düşüşler yaşandı. 2010 yılı ile birlikte ise tekrar toparlanma başladı. Nitekim 2011 yılında motorlu taşıtlar üretimimiz 1 milyon 189 bin adet ile 2008 rakamlarını geride bıraktı. İhracatta ise henüz 2008 yılı rakamlarını yakalayamadık. Bunun en önemli nedeni otomotiv ihracatımızın yaklaşık yüzde 70’ini gerçekleştirdiğimiz Avrupa Birliği pazarında durgunluğun devam etmesi.~
2013 yılında nasıl bir tablo bekliyorsunuz? İç pazarda nasıl bir yıl izleyeceğiz?
2012 yılında ihracat adedimiz 730 bine, ihracat gelirimiz ise 19,1 milyar dolara ulaşmıştı. 2013 yılında da ihracat rakamlarının çok farklı olmasını beklemiyoruz. Bu nedenle otomotiv ihracatında 2008 yılı rakamlarına ulaşmak birkaç yılımızı daha alacak diyebiliriz. Pazar olarak bakıldığında ise 2011 yılında 911 bin adet ile iç pazarın en yüksek seviyeye ulaştığı görülüyor.
2012 yılında ise iç pazar 818 bin adet olarak gerçekleşmişti. Ülkemiz iç pazarının özellikle Avrupa ülkeleri ile karşılaştırıldığında henüz doygunluğa ulaşmadığı ve gelişmeye açık bir konumda bulunduğunu burada bir kez daha belirtmek gerekiyor. 2023 yılı hedefleri ve ülkemize yeni yabancı ana sanayi yatırımlarının gelmesi için canlı bir iç pazar olmazsa olmazlardan. Bu nedenle araç üzerindeki ağır vergi yüklerinin kademeli olarak azaltılmasının önemini bir kez daha ifade etmekte fayda görüyoruz.
Dünya otomotiv sektörü düşünüldüğünde Türkiye otomotiv sektörünü nasıl tanımlarsınız?
Sektörel bazda son yedi yılın ihracat şampiyonu olan otomotiv endüstrimiz, günümüzde 1,1 milyon adet taşıt aracı üretimi gerçekleştiriyor ve bu üretim hacmiyle hem Avrupa’nın hem de dünyanın önde gelen motorlu taşıt aracı üreticilerinden biri konumunda. 2012 yılı verilerine göre otomotiv endüstrimiz dünyanın l6’ıncı büyük üreticisi.
Ayrıca AB-27 ülkeleri içerisinde de altıncı büyük üretici konumundayız. Ancak en önemlisi, 2012 yılı üretim verilerine göre ülkemiz Avrupa’nın en büyük ticari araç üreticisi konumunda. 2012 yılında sektör olarak 185 ülkeye ihracat gerçekleştirdik. Bu da dünyanın dört bir yanında Türkiye’de üretilen araçların kullanıldığı anlamına geliyor.
2023 için otomotivde hangi hedefler konuldu? Bursa bu hedeflerde nasıl bir rol oynayacak?
Otomotiv endüstrisinin 2023 yılı ihracat hedefi artık herkesin çok iyi bildiği üzere 75 milyar dolar. Yani 2023 yılında ülkemizin gerçekleştireceği 500 milyar dolarlık ihracat rakamının yüzde 15’inin tek başına otomotiv endüstrisi tarafında gerçekleştirileceği öngörülüyor. 2023 yılında 75 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşabilmemiz için 4 milyon adetlik üretim ve 3 milyon adetlik ihracat gerçekleştirmemiz gerekiyor.~
Bu doğrultuda hem ülkemizde yatırım yapmış firmalarımızın üretim kapasitelerini artırmaları, hem de yeni ana sanayi yatırımlarının ülkemize çekilmesi zaruridir. Bu yatırımların birkaçı Bursa’ya yapılırsa, Bursa’nın otomotiv sektöründeki payı daha da yukarılara çıkabilir.
AR-GE’DE EN BÜYÜK PAY OTOMOTİVİN
Türk otomotiv sektörünün AB ile bütünleşme sürecinde tasarım yeteneklerini geliştirerek, katma değeri artırmak zorunda olduğunu söyleyen OİB Başkanı Orhan Sabuncu, bunun için Ar-Ge faaliyetleri ve tasarım geliştirmeye yönelik projeler için teşviklerden daha fazla pay alınması gerektiğinin altını çiziyor.“Bilim,Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yayımladığı son verilere göre otomotiv endüstrimiz,ülkemizde kurulu 138 Ar-Ge merkezi arasında 57 merkezle sektörler bazında ilk sırada yer alıyor” diyen Sabuncu, bu verilerin otomotiv sektörünün Ar-Ge alanında da öncü konumda olduğunu açıkça gösterdiğini sözlerine ekliyor.
Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?