Daha az acente mi?

Türkiye'de sigortacılık acenteler kanalıyla yapılıyor. Toplam prim üretiminin yüzde 70'i, bugün sayıları 17 bine yaklaşan acentelerce gerçekleştiriliyor. Son 3 yılda ise bu güçlü kanalda önemli bir değişim var. Acente olmanın koşullarından çalışma biçimlerine pek çok yapısal değişimi zorunlu kılan yeni yasa ve yönetmelikler, bu değişimin en önemli tetikleyicisi oldu. Artan rekabet ve portföylerdeki ürünlerin giderek çeşitlenmesi ise süreci hızlandırdı. Bundan birkaç yıl öncesine kadar acentelerin önemli çoğunluğu tek bir sigorta şirketini temsil ederdi. Bugün ise bir acente ortalama 2-3 şirketle birden çalışıyor. Diğer yandan sigorta şirketlerinin de kanaldaki rekabeti arttı. Sigortacılar acentelerini elde tutmak için kapsamlı bağlılık programları uyguluyor. Komisyon ve kampanyaların yanı sıra ürün, hizmet ve teknoloji avantajları da öne çıkıyor.
Uzun vadede sektörün büyüme potansiyeline paralel, acente sayısında da artış öngörülüyor. Ancak kısa vadede konsolidasyon beklentisi var. Buna göre önümüzdeki birkaç yılda, acente sayısının neredeyse yarı yarıya azalacağı, 10 binlere gerileyeceği düşünülüyor.

YENİ DÜZENLEMELER
Liberty Sigorta Genel Müdürü Ragıp Yergin, acentelerin yeni yasa ve yönetmeliklerle önemli kazanımlar elde ettiğini söylüyor. Sigortacılık mesleğin daha itibarlı olması açısından önemli adımlar atıldığına dikkat çekiyor.
Yeni düzenlemelerle acenteler artık daha profesyonel bir yapıya da kavuşuyor. Eğitimden sermaye yeterliliğine kadar pek çok alanda kurumsallaşma artıyor. Ak Sigorta Genel Müdürü Uğur Gülen, yeni düzenlemelerin hizmet kalitesini de artıracağını söylüyor. "Mesleğe yeni girecekler için getirilen yükseköğrenim şartı, tecrübe, zorunlu eğitimler gibi yaptırımlar ciddi bir hizmet kalitesi artışını da beraberinde getirecek" diyor. Güneş Sigorta Acenteler Satış Müdürü Murat Konca ise acentelerin güçlenen mali yapısına işaret ediyor ve ekliyor: "Yeni yönetmelik taslağında acentelerin özser-mayelerinin daha güçlü olmasına yönelik maddeler mevcut. Bu da artık mali açıdan daha güçlü acentelerin piyasada var olacağı, müşterilerine daha güvenli hizmet vereceği anlamına geliyor."

REKABETİN YÖNÜ
Sadece yeni düzenlemeler değil artan fiyat rekabeti ve çeşitlenen ürünler de sektörde rekabetin yönünü değiştirdi. Yeni dönemde hedefte daha çok müşteriye ulaşıp daha yüksek hacim yaratmak var. Bu nedenle sigorta şirketleri, en güçlü kanal olan acentelere yatırımı her geçen gün artırıyor. Uğur Gülen, her şirketin acentelere yönelik çeşitli ek komisyon veya teşvik komisyonu uygulamaları olduğunu söylüyor. Yeni olanın "bağlılık programları" olduğuna işaret eden Gülen, "Acentelerin gelirlerini artırmaya yönelik çalışmaların yanı sıra acenteleri büyütmeye, vizyonlarını genişletmeye, para ile satın alamayacakları ayrıcalık ve tecrübeleri sunmaya da başladık" diye konuşuyor. "İyi ve kaliteli bir dağıtım ağı sigortacılık için çok önemli" diyen Aviva Sigorta Genel Müdürü Ertan Fırat ise sigorta şirketlerinin son dönemde belli bir portföy büyüklüğüne sahip acente sayısını artırmak ihtiyacında olduğuna dikkat çekiyor ve ekliyor: "Son yıllardaki acente transferlerinin ana ekseninde, acentelere avantajlar sunmak, direkt menfaat sağlamak vardı. ~
Gelecekte iyi bir iş ortaklığı platformu daha belirleyici olacak. Sunulan model, iş süreçlerindeki verimlilik ve performans, rekabet yeteneği gibi unsurlar daha önemli hale gelecek."

YENİ MODEL DOĞUYOR
Bundan 10 yıl öncesine kadar her şirketin kendi acentesi vardı. Acenteler tek bir sigorta şirketini temsil ederdi. Artık bir acente ortalama 2-3 şirketle birden çalışıyor. Bu eğilimin önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor. Axa Sigorta Genel Müdürü Cemal Ererdi, "Bugün tek bir şirketle çalışan acente sayısı toplam acentelerin yarısından daha az. Bu oran azalmaya devam edecek" diyor. Fiba Sigorta Genel Müdürü Recai Dalaş, bu tabloda artan rekabetin etkili olduğunu söylüyor. Dalaş, "Artık sektörde hemen her acente her şirketin poliçesini satabilir hale geldi. Rekabetin yoğun olması ve poliçe primlerindeki istikrarsızlık, müşteri karşısında zayıf kalmak istemeyen acenteleri bu yola itti" diye konuşuyor. Sigorta şirketlerinin acenteler tarafındaki rekabetinde öne çıkan bir diğer trend ise "ana şirket olma" yaklaşımı. Cemal Ererdi, acentelerin üretiminin ağırlıklı kısmını bir şirkete verdikleri, diğerlerini ise destek unsuru gibi gördükleri genel bir anlayışın hakim sürdüğüne dikkat çekiyor ve ekliyor: "Önümüzdeki dönemde bu anlayışın süreceğini düşünüyorum. Ancak ana şirketlerde önemli değişlikler olabilir."

GELECEK BEKLENTİSİ
Sigorta sektöründe acente sayıları, yıllar itibarıyla dramatik biçimde artmıyor. Cemal Ererdi bunu her yıl toplam acente sayısının yüzde 10'u kadar yeni girişe karşın bir bu kadar acentenin çekilmesine yani kendiliğinden bir denge oluşmasına bağlıyor. Ancak yeni düzenlemelerle acenteler için TOBB bünyesinde levha kayıt zorunluluğu getirilmesi, son 2 yıldır levhaya kayıtlı acente sayısında hızlı bir artışa sebep olmuş görünüyor. Cemal Ererdi, bu dönemde toplam acente sayısının 14 binlerden 16 binlerin üzerine çıktığına dikkat çekiyor. Önümüzdeki birkaç yılda ise konsolidasyon öngörülüyor. Fiba Sigorta Genel Müdürü Recai Dalaş özellikle levha kaydı, teknik personel bulundurma şartları, fiziki şartlar zorunlulukları ve asgari sermaye ihtiyaçları gibi yeni uygulamaların, sektördeki acente sayısının azalmasına yol açacağını söylüyor ve ekliyor: "Daha profosyonel ve gerçekten sigortacı olan acenteler avantajlı olacak. Verimliliğini artıran kârlı acenteler hayatını devam ettirirken buna uyum sağlayamayan acenteler yok olacak ya da birleşecek." Önümüzdeki birkaç yılda acente sayısının neredeyse yarı yarıya azalması, 10 binlere gerilemesi bekleniyor. Cemal Ererdi, "10 binler civarında oluşacak olgunluk döneminin ardından, GSYİH ve bireysel gelirin büyümesine paralel olarak sigorta talebinde ortaya çıkacak uzun vadeli artışla birlikte acente sayısı da yeniden artacak" diye konuşuyor.