17 devden 195 fabrika

Türkiye’nin global devleri, dünyanın dört yanına kurduğu tesislerle üretimde gücüne güç katıyor...

15.11.2021 14:30:000
Paylaş Tweet Paylaş
17 devden 195 fabrika

Nil Dumansızoğlu

[email protected]

. Anadolu Holding 30, Hayat Holding 28, Şişecam 27, Yıldız Holding 21 fabrikasıyla öne çıkarken küresel güç olma yolundaki şirketlerin yatırımları pandemiye rağmen hız kesmiyor. Örneğin Akcoat, 2018’de girdiği İspanya pazarında yeni bir üretim merkezi kurma peşinde. Şişecam, 2023 yılında operasyona başlamasını planladığı Macaristan’daki cam ambalaj şirketi için çalışmalarını sürdürüyor. Borsan ise Lome’de kurmaya hazırlandığı fabrikasıyla Afrika’daki gücünü pekiştirmek istiyor.

Yurt dışında varlık göstermek, üretim yapmak globalleşmenin en önemli koşullarından biri olarak kabul ediliyor. Uzun yıllardır yaptıkları yatırımlarla küresel ligde önemli başarı elde eden Türk sanayicileri de global yatırımlarında hız kesmiyor. Arçelik, Kastamonu Entegre, Borsan, Şişecam gibi devler, pandemi gölgesinde geçen son 2 yılda dahi yurt dışında tesis yatırımı yapmayı sürdürdü. Bu yatırımlar ise dünyanın her yerine dağılmış durumda. Ticaret Bakanlığı’nın Yurt Dışı Yatırım Anketi sonuçlarına göre Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında gerçekleştirdikleri 2 bin 118 yatırımın sermaye pozisyonu 43,9 milyar dolar oldu. Toplam yatırım içinde yüzde 42,59’la en büyük payı Avrupa ülkeleri alıyor. Rusya, Balkan ülkeleri ve Kuzey Afrika başı çeken diğer coğrafyalar olarak öne çıkıyor. 

REKORTMENLER

Capital Dergisi olarak yurt dışında üretim yapan şirketleri incelediğimizde, Anadolu Efes ve Coca-Cola İçecek şirketleriyle yurt dışında toplam 30 fabrikası bulunan Anadolu Holding, listenin başını çekiyor. Globalde 27 üretim tesisi bulunan Şişecam ise şu anda Almanya, İtalya, Bulgaristan, Romanya, Slovakya, Macaristan, Bosna Hersek, Rusya Federasyonu, Gürcistan, Ukrayna, Mısır ve Hindistan’da üretim tesisleriyle faaliyetlerini sürdürüyor. Onu, 25 fabrikayla Orhan, 21 fabrikayla Yıldız, 11 fabrikayla Tosyalı Holding izliyor. Arçelik, Kordsa, Eczacıbaşı Yapı Ürünleri, yurt dışında en çok fabrika sayısına ulaşan holding iştiraki şirketler arasında bulunuyor. Şirketlerin yurt dışında üretim yapması, kuşkusuz global vizyonun en önemli yapı taşlarından birini oluşturuyor. Bu doğrultuda uluslararası pazarlarda güçlü bir marka olmak istediklerini belirten Abdi İbrahim CEO’su Dr. Süha Taşpolatoğlu, şöyle konuşuyor: “60 milyon dolar yatırımla hayata geçirdiğimiz Kazakistan’daki fabrikamızın yılda 24 milyon kutu üretim kapasitesi bulunuyor. Kazakistan’da fabrikamızın 2020 yılı cirosu 18,1 milyon dolar olarak gerçekleşti. Cezayir’de de ülkenin en modern ilaç üretim tesislerinden birini inşa ettik. 50 milyon dolar yatırımla kurulan ve 51 milyon kutu üretim kapasitesine sahip tesisimizden yakın coğrafyalara ihracat gerçekleştiriyoruz.” 

YATIRIMLAR TAM GAZ

Global vizyonlarında vazgeçmeyen şirketler, pandemiye rağmen hedefleri doğrultusunda sınır ötesinde üretim tesisi kurmaya devam ediyor. Örneğin Hayat Holding, Orta Doğu ve Afrika’dan sonra son olarak Vietnam’da 100 milyon dolarlık yatırımla yeni bebek bezi fabrikası açtı. Arçelik’in, 2020 yılında Hindistan’da Voltbek fabrikası üretime başladı. Akcoat ise 2018 yılında ilk yurt dışı tesisini İspanya’da kurdu. İspanya’nın Valencia şehrinde, seramik sektörü için inkjet mürekkebi, dijital efektler, sır boyaları üretimi yapan ve tasarım desteği veren Megacolor’u bünyesine katan Akcoat, bu yatırımı Avrupa ve Amerika pazarlarındaki etkinliğini artırmak için yaptı. İspanya’da da yerleşik paydaşlarına daha hızlı ve yetkin servis vermeyi amaçladıklarını ifade eden Akcoat Genel Müdürü Veysi Küçük, “Geçen yıl 106 milyon dolara ulaşan toplam ciromuzun yüzde 10’a yakın kısmını yurt dışındaki yatırımlarımızdan elde ettik. İspanya’daki üretim tesisimizde ise yeni faaliyet alanlarımıza yönelik kapasite artırımı planlıyoruz” diyor. Borsan Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ölmez de Afrika’nın batı sahilinde yer alan Togo Cumhuriyeti’nin başkenti Lome’de, elektrik, led aydınlatma ve kablo sektörlerinde faaliyet göstermek üzere bir fabrika kuracaklarını söylüyor. Bu amaçla 2021 yılında faaliyete geçen BorsanTOGO şirketi, Borsan’ın Batı Afrika satış faaliyetlerinin doğrudan yönetileceği bir yönetim organizasyona sahip olacak. 

CAZİP ÜLKELER 

Şirketlerin yurt dışında üretim tesisi kurarken başlıca stratejileri müşterilerine yakın olmak. Örneğin Bulgaristan, Rusya ve Hollanda’da 4 fabrikası bulanan Sarten, ihracatla başladığı global yolculuğunda iş birliği yaptığı şirketlere daha yakın coğrafyalarda üretim yaparak maliyetlerini düşürmeyi amaçladı. Sarten Ambalaj Yönetim Kurulu Başkanı Zeki Sarıbekir, tedarikçisi oldukları global müşterilerin teklifleriyle yurt dışında fabrika yatırımlarına başladıklarını belirtiyor. Türk şirketlerin yurt dışı yat��rımlarında en çok potansiyel gördükleri pazarlardan biri Afrika. Az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkeleriyle bir dönüşüm içinde olan Afrika, çelik sektörünün lider oyuncusu Tosyalı Holding için kritik bir coğrafya. Cezayir, Karadağ, Angola ve Senegal’de faal 11 tesisi, 3 tane de devam eden yatırımı bulunan şirket, Angola’daki en büyük demir cevheri rezervlerinden biri olan Kassinga Bölgesi’nde bulunan demir cevheri madenlerini işletmek amacıyla bölgedeki yatırımlara başladı. Başlangıçta 2 milyon ton toz cevher ve parça cevher üretmeyi hedefliyor. Devamında da yıllık 5 milyon ton kapasiteyle konsantre edilmiş yüksek tenörlü cevher üretimi gerçekleştirmeyi planlıyor. Yeşim Tekstil CEO’su Şenol Şankaya ise şu değerlendirmeyi yapıyor: “Mısır’daki şirketimiz Jade Tekstil, 3 farklı lokasyonda faaliyetlerini sürdürüyor. Diğer fabrikamız ise Moldova’da çalışmalarını sürdüren Asena Tekstil. Mısır’daki üretim tesislerimiz sayesinde Amerika’ya ürünlerimizi çok daha uygun şartlarda ulaştırıyoruz. Moldova’daki üretim tesisimizle de Avrupa ve Rusya pazarına gidiyoruz.” 

HEDEFTE NE VAR?

Türk sanayicilerin önümüzdeki yıllar için de yurt dışı yatırımları hız keseceğe benzemiyor. Örneğin Şişecam, ABD’deki soda yatırımının tamamlanmasıyla soda alanında küresel ligin ilk beş oyuncusu arasında olmayı planlıyor. Ayrıca 2013 yılından bu yana enkapsüle cam üretimi gerçekleştirilen Macaristan’da bir de cam ambalaj tesisi için yatırım süreci devam ediyor. Şişecam’ın Avrupa’daki ilk cam ambalaj tesis yatırımı olan bu tesisin 2023 yılında operasyona başlaması planlanıyor. İspanya dışında yeni bir ülkede yatırım için fizibilite çalışmaları yaptıklarını açıklayan Akcoat Genel Müdürü Veysi Küçük, önemli pazarlarda yerli üretici olmak istediklerini söylüyor. “Ek olarak önümüzdeki yıllarda Çin’de Uydu Ar-Ge ve Ürün Mükemmeliyet Geliştirme Merkezi’mizi devreye alacağız” diyor. Evyap, uzak coğrafyalarda yeni pazarlar oluşturma çalışmalarına devam ediyor. Malezya kampüsünün içinde yeni bir yatırım planlayan şirket, ayrıca Malezya ve Mısır’da sıvı sabun üretimi için de adımlar atıyor. Coşkunöz Holding’in iştirakleri MMK Coşkunöz Alabuga ve Coşkunöz Alabuga Genel Müdürü Ecevit Oktem ise yatırım planlarıyla ilgili şöyle konuşuyor: “2021 ve 2022’de toplam 15 milyon Euro daha yatırım yapacağız. Global bir iş ortağı olma hedefiyle attığımız en önemli adımlardan biri Alabuga yatırımımız oldu. Bu hedef doğrultusunda Alabuga’da iş ortaklarımızın sayısını artırmayı hedefliyoruz.”


AVNİ KİĞILI / HAYAT HOLDİNG YKB YARD. VE İCRA KULU BAŞKANI
“FIRSATLARI GÖRÜYORUZ”

36 TESİS
Holding olarak nesiller boyu fayda sağlama vizyonuyla yola çıktık. Bu süreçte tüketicilere dokunan, hayatlarını güzelleştirmeye odaklanan markalarımızla yüzde 100 yerli bir Türk şirketi olarak küresel bir yapıya dönüştük. Bugün 41 şirketimiz ve 17 bini aşkın çalışanımızla global bir oyuncuyuz. Türkiye dahil 12 ülkeye yayılmış 36 tesisimizde ürettiğimiz markalarımızla 100’ü aşkın ülkeye erişilebilir fiyatlarla kalitemizi ulaştırıyoruz. Yeni bir sektöre ya da ülkeye girerken tüm imkanlarımızı seferber ediyoruz. Zorluklar karşısında pes etmedik, kısa dönemli kazançların peşinde koşmadık; sabırla uzun dönemli, kalıcı ve sürdürülebilir bir başarının temellerini oluşturmaya öncelik verdik.

KAÇINCIYIZ? Bugün dünyanın 5’inci büyük markalı bebek bezi; Orta Doğu, Doğu Avrupa ve Afrika’nın en büyük temizlik kâğıtları üreticisiyiz. Ağaç bazlı panel sektöründe de Türkiye’de 1’inci, Avrupa’da 4’üncü, dünyada ise 6’ncı sırada yer alarak en önemli oyunculardan biri haline geldik. Afrika’da Mısır, Cezayir ve Nijerya; Avrupa’da Bosna Hersek, Bulgaristan, Romanya, İtalya ve Rusya; Asya’da ise İran, Pakistan ve Vietnam’da üretim tesisleri kurduk. Nitelikli ürün ve hizmetin ulaşmasını bekleyen pek çok dünya vatandaşı olduğunu biliyoruz.

YENİ ÜLKELER Globalleşme yolculuğumuz hiç sona ermeyecek. Yeni olasılıkları ve fırsatları görüp büyümeye odaklanıyoruz. Pandemi döneminde kararını aldığımız 1,1 milyar dolarlık yatırım hedefimize kesintisiz devam ediyoruz. Bu kapsamda Türkiye’de açtığımız Balıkesir MDF ve Samsun Yonga levha tesislerinin yanı sıra Mısır’da non-woven, Cezayir ve Rusya’da kağıt ve yine Rusya’da yonga levha tesislerimizi kuruyoruz. Rusya’da var olan kağıt fabrikamıza ek olarak devreye alacağımız yeni tesis sayesinde, ülkedeki en büyük temizlik kağıdı üreticisi olma unvanımızı güçlendireceğiz. Geçen ay Vietnam’da bebek bezi fabrikamızı devreye alarak oldukça stratejik bir adım attık. Bu fabrikamızla Asya coğrafyasındaki pek çok ülkeye ihracat faaliyetinde bulunacağız.



MEHMET AKTAŞ / YAŞAR HOLDİNG CEO’SU
“YERİNDE ÜRETİMLE GÜÇLENİYORUZ”

BÜYÜME HEDEFİ
Yaşar Topluluğu’nun gıda ve içecek, boya ve kağıt iş kollarındaki şirketleri tarafından üretilen ürünler, topluluğun yurt dışında yerleşik şirketleri aracılığıyla veya ihracat yoluyla 70’i aşkın ülkede tüketicilerle buluşuyor. Körfez Bölgesi’nde büyümemizi sürdürme ve liderliğimizi koruma, AB ülkeleri, ABD, İngiltere, Rusya, Türk Cumhuriyetleri ve Çin’de etkinliğimizi artırmayı hedefliyoruz.

YURT DIŞI TESİSLER Yurt dışında Rusya ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde üretim tesislerimiz bulunuyor. Rusya’da boya, Birleşik Arap Emirlikleri’nde ise peynir üretiyoruz. Yatırımlarımızı ilgili ülkelerin ve sektörlerin potansiyellerini tüm boyutlarıyla değerlendirerek gerçekleştiriyoruz. Yurt dışındaki üretim stratejimiz tüketicilerin ihtiyaç ve beklentileriyle şekilleniyor.

YATIRIM STRATEJİSİ İhracattan daha yüksek katkı yaratacağını değerlendirdiğimiz ülkelerde yerinde üretimle güçlendirmeyi büyüme stratejimizin bir parçası olarak görüyoruz. Faaliyet gösterdiğimiz yurt dışı pazarlarda bir yandan mevcut ürünlerimizi iletişim desteğiyle büyütmeye, diğer yandan tüketici ve müşterilerimizin beklentileri doğrultusunda portföyümüze yeni ürünler eklemeye yönelik çalışmalarımızı sürdürüyoruz.


Türkiye ve dünya ekonomisine yön veren gelişmeleri yorulmadan takip edebilmek için her yeni güne haber bültenimiz “Sabah Kahvesi” ile başlamak ister misiniz?


İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yaz