Şirketlere duyarlılık mesajı

Nilüfer Gözütok Ünal

[email protected]

GfK’nın desteğiyle yapılan araştırmanın halk ayağında “en sorumlu şirket” Arçelik, “en sorumlu lider” Güler Sabancı ve “en başarılı KSS projesi” Eti’nin “Eti Çocuk Tiyatrosu” oldu. İş dünyası ayağında Koç Holding “en sorumlu şirket”, Bülent Eczacıbaşı “en sorumlu lider” ve Koç Holding’in “HeForShe” kampanyası da “en başarılı KSS projesi” seçildi. Her yıl olduğu gibi bu yıl da kritik mesajlar içeren araştırmaya göre toplumun şirketlerden beklentisi artarken KSS alanında yaptıkları çalışmalara ilgi de yükseliyor.

Dünya Ekonomik Forumu’nun KSS alanında yakın zamanda hayata geçirdiği bir çalışmaya göre her geçen gün daha fazla tüketici tercihini kurumsal sosyal sorumluluğa öncelik tanıyan markalardan yana kullanıyor. Öte yandan birçok şirketin kurumsal sosyal sorumluluğun öneminden bahsetmesine rağmen bu konudaki faaliyetlerinin konuşmalarının gerisinde kaldığına dikkat çeken çalışma, “Artık hiçbir şirket sadece kâra odaklanıp çevreyi, toplumu, tüketicileri ve çalışanlarını göz ardı ederek varlık gösteremeyecek. Şirketler daha fazla müşteri ve çalışanı çekmek için toplumdan aldığını toplumla nasıl paylaşması gerektiğinin bir yolunu bulmalı” diyor. Capital de tam 17 yıldır gerçekleştirdiği “Kurumsal Sosyal Sorumluluk Araştırması” ile Türkiye’de KSS alanında sadece söylemleriyle değil eylemleriyle de öne çıkan, halk nezdinde ve iş dünyasındaki paydaşları arasında KSS’ye yaklaşımı ve projeleriyle takdir kazanan şirketleri belirliyor. Özellikle pandemiyle hiç olmadığı kadar ön plana çıkan dayanışma ihtiyacı, iklim krizinin neden olduğu doğal afetler, ekonomik ve politik istikrarsızlıklarla keskinleşen eşitsizlikler toplumun ve iş dünyasının bu araştırmanın sonuçlarına ilgisini de artırıyor.

FAALİYETLER YETERLİ Mİ?

Toplumun şirketlerden beklentileri artarken KSS alanında yaptıkları çalışmalara ilgisi de önceki yıllara göre oldukça yüksek seviyelerde. 2020 yılında halkın iş dünyasının gerçekleştirdiği KSS faaliyetlerinden haberdarlık oranı yüzde 58 iken 2021 yılında yüzde 74’e yükselmişti. 2022 araştırmasında da bu oran yüzde 75 düzeyinde gerçekleşti. Farkındalık artarken faaliyetleri yeterli bulanların oranıysa azalıyor. Geçtiğimiz yıl kurumsal sosyal sorumluluk alanında yapılan çalışmaların yeterli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 44 iken bu yıl bu oran yüzde 40’a geriledi. 

TERCİH EDİLME NEDENİ 

Şirketlerin kurumsal sosyal sorumluluk konusunda ortaya koydukları hassasiyetin tüketici tercihlerini doğrudan etkilediğini araştırma da gözler önüne seriyor. “Şirketlerin toplumsal sorumluluklar konusuna hassasiyet göstermesi ürün ve hizmetlerini tercih etmenizi etkiler mi” sorusuna katılımcıların yüzde 60’ı “Evet” yanıtını veriyor. Araştırma sonuçlarına dayanarak GfK Türkiye ve İsrail Genel Müdürü Kıvanç Bilgeman da “Kurumların sosyal sorumluluk projelerini üstlenmelerinin kurumsal algıyı yukarı taşıdığını görüyoruz. Katılımcıların büyük çoğunluğu toplumsal sorunlara duyarlı firmaların ürün ve hizmetlerini tercih etme eğiliminde olduklarını ifade ediyor” diyor. 

İÇSELLEŞTİRME PERFORMANSI 

Halkın KSS projelerine yönelik farkındalığı ve ilgisiyle birlikte iş dünyasının KSS faaliyetlerinde nasıl bir değişim olduğuna gelince... 2021 yılında “yeni kurumsal sosyal sorumluk projesi” başlatanların oranı yüzde 59 iken 2022’de bu oran yüzde 60 oldu. Yine 2021 yılında şirketlerinde KSS faaliyetlerini artırdığını açıklayanların oranı yüzde 37 iken, 2022’de bu oran yüzde 46. Kıvanç Bilgeman, “Ayrıca şirketlerin yüzde 56’sı da 2022 yılı boyunca faaliyetlerini daha da artıracağını düşünüyor” diyor. Şirketlerin kurumsal sosyal sorumluluğa yaklaşımı ve içselleştirmesi açısından önemli bir gösterge olan “Kurumunuz sosyal sorumluluk projelerini destekliyor mu” sorusuna verilen yanıt da önemli. Bu yıl araştırmaya katılanlar yüzde 90’ı bu soruya “Evet” diyerek iş dünyasında KSS projelerinin çok yüksek oranda desteklendiğini ortaya koyuyor. 

EN BEĞENİLENLER

Halk ve iş dünyası olmak üzere iki ayaklı gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına baktığımızda halk nezdinde en başarılı KSS projesi Eti’nin “Eti Çocuk Tiyatrosu” olurken iş dünyası gözünde Koç Holding’in “HeForShe” kampanyası öne çıktı. Her iki proje de uzun yıllardır toplumda büyük etki yaratmalarıyla dikkat çekiyor. Eti Çocuk Tiyatrosu, tam 21 yıldır Türkiye’nin dört bir yanındaki çocukları ücretsiz olarak tiyatroyla buluşturuyor, toplumun her kesimine tiyatro sevgisini aşılamaya çalışıyor. Birleşmiş Milletler Kadın Birimi (UN Women) tarafından hayata geçirilen, herkesi toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın haklarını savunmaya çağıran HeForShe hareketi tam yedi yıldır Türkiye’de yürütülüyor. Projenin küresel liderleri arasında yer alan Koç Holding, kadınlar ve kız çocuklarının inovasyon ve teknolojinin geleceğini şekillendirmede eşit fırsatlara sahip olmasını sağlamaya odaklanıyor. 

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN YÜKSELİŞİ

Şirketlerin en çok hangi alanları sahiplendiklerine baktığımızda bu yılki araştırmada sürdürülebilirlik ve eğitimin birinci sırada geldiğini, onları çevre ve doğanın korunması, spora destek, tüketiciyi bilinçlendirme çalışmaları, hayır işleri ve çalışana yönelik projelerin takip ettiğini görüyoruz. Kurumsal sosyal sorumluluk projelerine katkıda bulunan kurumların destek verdikleri projelerde sürdürülebilirlik çalışmalarının geçen yıla kıyasla yükselişe geçtiğini ve eğitim alanındaki faaliyetlerle birinci sırayı paylaştığına dikkat çeken Kıvanç Bilgeman, “Globalde 2022 yılının kurumsal sosyal sorumluluk gündemini ‘sürdürülebilirlik’ temasının oluşturduğunu görüyoruz. Sürdürülebilir iş modelleri yaratmak hem şirketlerin verimliliğini artıracak hem yüksek toplumsal fayda ortaya koyacak bir konu olarak odağa yerleşiyor. Türkiye’de bu konu henüz halk tarafından en öne çıkarılan konuların başında yer almasa da şirketler sürdürülebilirliğe odaklanmaya başlamış durumda” diyor. 

ÖNE ÇIKANLAR 

Araştırmada öne çıkan şirket ve liderlerin kim olduklarına gelince… Bu yıl toplumsal sorumluluklar konusunda halkın en başarılı bulduğu şirket Arçelik olurken iş dünyasının birincisi Koç Holding oldu. Koç Holding ayrıca KSS’nin öne çıkan 10 kategorisinden 6’sı olan eğitim öğretim, sürdürülebilirlik, doğa-çevre, sağlık, insan hakları ve çalışana verilen değerde birinci sırada yer aldı. Halk nezdinde lider Arçelik’i Türk Telekom ve Koç Holding takip etti. İş dünyası araştırmasında da lider Koç Holding’i ikinci sırada Eczacıbaşı Topluluğu üçüncü sırada da Sabancı Holding izledi. En sorumlu liderler sıralaması da halk ve iş dünyasına göre farklı. Halka göre en sorumlu liderler zirvesindeki ilk üç isim Güler Sabancı, Rahmi Koç ve Bülent Eczacıbaşı iken iş dünyasının gözünde en sorumlu ilk üç lider Bülent Eczacıbaşı, Rahmi Koç ve Tuncay Özilhan oldu.