Fonda birinciliği geri alacağız

AvivaSA Genel Müdürü MERAL EREDENK, 2012 yılında sektörde hızlı bir büyüme bekliyor. 14,3 milyar TL'lik fon büyüklüğünün bu yıl 20 milyar TL'ye çıkmasının planlandığını belirten Eredenk, "Katılımcı sayısının da 2,6 milyon kişiden 3,1 milyona çıkacağı öngörülüyor. Ancak, bundan daha heyecan verici olan 2020 projeksiyonları... 2020'de 100 milyar TL'lik fon büyüklüğüyle 4,7-5,5 milyon kişilik katılımcı sayısı hedefleniyor" diyor. Bu ortamda AvivaSA'da 2010'da sahip olduğu fon büyüklüğündeki liderliğini, 2012'de tekrar geri almaya hazırlanıyor.Bireysel Emeklilik Sektörü (BES) 8 yılı geride bıraktı. Toplam 14,3 milyar TL'lik  fon büyüklüğüne ve 2,6 milyon kişilik katılımcı sayısına ulaştı. Sektörün en büyük oyuncularından AvivaSA'nm genel müdürü Meral Eredenk'e göre bu planlara uygun bir büyüme performansı. Eredenk, önümüzdeki dönemde de sektörün daha hızlı adımlarla yol almasını bekliyor. "14,3 milyar TL'lik fon büyüklüğünün bu yıl 20 milyar TL'ye çıkması planlanıyor. Katılımcı sayısının da 2,6 milyon kişiden 3,1 milyona çıkacağı öngörülüyor. Ama bundan daha heyecan verici olan 2020 projeksiyonları. 2020'de 100 milyar TL'lik fon büyüklüğüyle 4,7-5,5 milyon kişilik katılımcı sayısı hedefleniyor" diyor. Gelecek dönemde büyüme getirecek 3 ana konunun kurumsal katılım, yeni yasal düzenlemeler ve çeşitlenen fonlar olacağının da altını çizen Eredenk, bunların sektöre etkisini de şöyle dile getiriyor, "Her 3 konunun olma olasılığına göre yüzde 30 büyüme bekliyoruz. Ama vergi teşviği beklediğimizden daha iyi gelirse büyüme yüzde 35 olur, fonlarla ilgili gelişim daha hızlı olursa yüzde 40'a kadar gider diye düşünüyoruz. Türkiye'de BES, yüzde 30'luk bir büyümede dahi reel büyüme olarak Avrupa'da en hızlı büyüyen emeklilik pazarlarından biri olacak." AvivaSA Genel Müdürü Meral Eredenk hem sektörün hem şirketin rotasını Capital'e şöyle anlattı:

Capital: BES hayatımıza girdiğinden bu yana 8 yıl geçti. O zamanlardan beri BES nasıl bir gelişim gösterdi?
- 2011 yılında 14,3 milyar TL fon büyüklüğüne ve 2,6 milyon kişilik katılımcı sayısına ulaştı. Türkiye, BES'deki büyüme oranlarıyla Avrupa ve tüm gelişmiş ülkelerle karşılaştırıldığında belki de en hızlı ülkelerden biri. 2003'te sistem başladığında yaptığımız planla paralel bir gelişim gösterdi. Krizden ufak tefek etkilensek de yolumuza devam ediyoruz.

Capital: Peki neden olmadı?
- Kurumsal katılımcı konusunda tahminimizden daha yavaş yol aldık. 2009'da bir yasa değişikliği oldu. Sonra kurumsal katılımlarda beklenilen ivmeye yaklaştık. İkinci neden vergi istisnalarında artış ve kullanım farklılıklarıydı. Vergi istisnasının artırılmasına yönelik Bakanlar Kurulu'nda olan bir hak var. Biz diyoruz ki Bakanlar Kurulu bu yetkisini kullansın ve vergi istisnası hakkını 2 katına çıkarsın. Bu eğer 2 katına çıkarsa, kişisel katkı payı da 2 katına çıkacak. Ali Babacan'ın başkanlığında tasarrufu teşvik planı açıklanıyor. O teşvik planı içinde BES de var. Çünkü devletin topladığı vergi belki 100'den 98'e inecek. Bu teşviği görenler daha çok BES'e katılacağı için iç tasarruflar artacak iç borçlanma giderleri düşecek ve cari açığa faydası olacak.~

"14 ŞİRKET FAZLA KONSOLİDASYON ZORUNLU"
HIZLI BÜYÜDÜ
Şirket sayısı bizim beklentimizden daha hızlı büyüdü. Bugün 12-13 şirket var. Gelecek yıl ise 1516 şirket olması bekleniyor. 14 milyar TL olan bir pazarda 14 şirket bize göre fazla dağınık bir yapı ortaya koyuyor. Dolayısıyla birleşme satın almalarla konsolidasyon olması lazım. Bir iki şirket daha satışa çıkacak.
KAÇ ŞİRKET KALIR?
Konsolidasyon sonrası 10 civarında şirket olması daha makul. 2012'nin yeni oyuncusu Aksa ve Halk Emeklilik olacak. Devlet bunları sürekli tutmak üzere mi masaya koyuyor yoksa özelleştirmek için mi bilemiyoruz ama her iki durumda rekabetin yönü değişiyor. Oyun tarzları da farklı.

Capital: Büyümeyi getirecek başka hangi konular var?
- Vakıflar projemiz var. Vakıflar, BES başlamadan önce bazı şirketlerin ya da organizasyonların kurdukları, kendilerine özel emeklilik sistemleri. Devlet bu emeklilik sistemlerinin hepsinin BES içinde toparlanmasını istiyor. Onun için bunlara belli teşvikler veriyor. Ancak devlet bu teşvikleri 2012'nin ortasına kadar verecek. Tüm bu sistemin içinde 7 milyar TL'lik bir geçiş olabileceği söyleniyor.

Capital: 2011'i nasıl kapattınız? 2012 nasıl bir yıl olacak?
- 14,3 milyar TL'lik fon büyüklüğünün bu yıl 20 milyar TL'ye çıkması planlanıyor. Katılımcı sayısının da 2,6 milyon kişiden 3,1 milyona çıkacağı öngörülüyor. Ama bundan daha heyecan verici olanı 2020 yılına yönelik projeksiyonlar... 2020'de 100 milyar TL'lik fon büyüklüğü ile 4,7-5,5 milyon kişilik katılımcı sayısı hedefleniyor. Son 8 yılda 14 miyar TL yapan sektör, gelecek 8 yılda nasıl bu rakama ulaşır? Çok ciddi bir kartopu efekti var.

Capital: Önümüzdeki dönemin başka önemli konuları neler olacak?
- 2013'te 10 yılını doldurmuş ilk emeklilikler geliyor. Emekli olacak müşterilere yönelik emeklilik planlarını çeşitlendirmek veçoğaltmak lazım. İşi biraz daha farklılaştıracak, rekabeti bambaşka bir yere taşıyabilecek 2012 hazırlık maddelerinden biri bu. Risk ürünü ile emeklilik ürününün bir arada paketlendiği alternatifler dünyada en çok satılan ürünler. AvivaSA olarak bu tarafa biraz daha konsantre olduk.

Capital: Sektörün gelecekteki büyüme performansı nasıl olur?
- Sektörde yüzde 30 büyüme bekliyoruz. Ama vergi teşviği beklediğimizden daha iyi gelirse büyüme yüzde 35 olur, fonlarla ilgili gelişim daha hızlı olursa yüzde 40'a kadar gider diye düşünüyoruz. Türkiye'de BES, yüzde 30'luk bir büyümede dahi reel büyüme olarak Avrupa'da en hızlı büyüyen emeklilik pazarlarından biri olacak.

Capital: AvivaSA'nın sektördeki pozisyonu nedir?
- Başlangıçtan beri kurumsal tarafta açık ara lideriz. Pazarda yüzde 30 civarında payımız var, bu toplam pazar payından daha yüksek. Kurum katkısında pazarda lideriz. Hiçbir kurumsal müşteriyi kaybetmedik. Direkt satışta da pazarda en büyük şirketiz. Şu anda AvivaSA fon büyüklüğünde 2'nci sırada, 2010'da ise liderdik. 2012 tekrar birinciliği geri alma yılımız olmalı. Ayrıca zayıf olduğumuz acenteler kanalını geliştirip en az yüzde 10'luk bir paya sahip olmasını istiyoruz. ~

"BES GÜÇLENİRSE CARİ AÇIK SORUNU ÇÖZÜLÜR"
Capital: Türkiye tasarruf konusunda ne durumda?
- Cari açığın kapatılması için tüketimin akıllı olduğu ama tasarrufun da bir o kadar akıllı yapıldığı bir denge olması gerekiyor. Son 20 yılda hane halkı tasarrufları yüzde 27'den yüzde 12'ye inmiş. En azından bunun eski seviyeye gelmesi lazım. Bu hiçbir OECD ülkesinde olmayan bir oran. Orada minimum ortalama yüzde 16-17'ler.

Capital: Tasarruf aracı olarak BES'in önemi artıyor mu?
- Altın bugüne kadar 3 kat arttı ama bundan sonra nereye gideceği ile ilgili ciddi soru işaretleri var. Gayrimenkul son 10 yılda yaptığı artışı artık yapmayacak diyorlar. Planlayabildiğin, en likit dediğin, esnek hareket ettirebildiğin ve de küçük birikimler halinde yapabildiğin yegane tasarruf aracı BES. Hem de kredi kartı ile yapabildiğin için çok da can acıtmıyor. Son 6 ayda, Cumhurbaşkanı, Başbakan, Ali Babacan ve Mehmet Şimşek cari açığı çözmek için tasarruf ve onun için de BES diyor. Şu anda hane halkı tasarrufları için bir paket üzerinde çalışıyorlar. Ciddi bir bilinçlendirme çalışması gerekiyor.