“Malzeme maliyetini
düşürmek için kalitemizden ödün vermeden yurt içi ve yurtdışında
alternatif tedarikçi araştırmalarına yöneliyoruz, Hammadde fiyatlarımız
Londra Metal Borsası’na bağımlı olduğu için fiyatları uygun bulduğumuz
anda fiyatları sabitlemek için 6 aylık veya yıllık bağlantılar
yapıyoruz, Böylelikle bütçemizde hedef kârlılığımıza daha rahat
ulaşıyoruz. “ Mondi Endüstriyel Torba’nın da en büyük maliyet kalemi
hammadde, Şirketin CEO’su Kaan Özkan, “100 TL’lik maliyetimizin 71
TL’sini hammadde, 16 TL’sini personel, 7 TL’sini enerji ve lojistik, 2
TL’sini bilgi işlem, 1 TL’sini reklam ve 3 TL’sini de diğer giderler
oluşturuyor, 10 yıl önce maliyetlerde enerji, bilgi işlem ve hammadde
daha fazla yer tutuyordu” diyor.
Özkan, kaliteli personelin
yetişmesiyle inovatif yaklaşımlar sonucu tüm maliyet kalemlerini
düşürmeyi başardıklarını belirtiyor, Nasıl başardıklarını şöyle
açıklıyor: “Hammaddeyi daha az kayıplı ve verimli kullanıyoruz, Enerji
sarfiyatını azalttık, Bilgi işlem desteği ihtiyacımız da azaldı.
Kaliteli personel elbette maliyet kalemlerindeki oranı arttırdı, ancak
bu masraf satıştaki ve verimlilikteki artışla kendini kat be kat
çıkarıyor.”
SATIN ALMA FORMÜLLERİ
Pek çok şirket
maliyetleri kontrol altında tutmanın en akılcı yolunun satın almadan
başladığını düşünüyor. Ve uygulamalarını da bu yönde derinleştiriyor.
Toplam maliyetlerinin yüzde 50’si hammadde ve ambalaj olan Eti, bu
şirketlerden biri. Eti Şirketler Grubu CEO’su Hakan Polatoğlu, 2007
yılında bu oranın yüzde 52 olduğunu söylüyor. Yaratıcı satın alma
yöntemleriyle hem kaliteyi hem fiyatı iyileştirdiklerini belirten
Polatoğlu şöyle devam ediyor: “Tedarikçilerimizin de kendi satın alma
süreçleri, stoklama ve dağıtım süreçleri var. Bu süreçleri
tedarikçilerimizle birlikte tasarlıyoruz. Böylece hem kaliteyi hem
fiyatı iyileştirecek şekilde satın alma sürecini tasarlamış oluyoruz. Bu
yolla nakliyede, üretim sürecinde ölçek ekonomisi yaratılabilir.
2012’de bu şekilde yüzde 2 tasarruf ettik.”
Cömertoğlu Grubu,
Türkiye’nin en büyük turizm gruplarından biri. Tamamı 5 yıldızlı
tesislerinde en büyük maliyet kaleminin yiyecek-içecek olduğunu dile
getiren şirketin yönetim kurulu başkanı Ufuk Cömertoğlu, “Ultra her şey
dahil konseptte 100 TL maliyetin 37 TL’si yiyecek ve içecek maliyeti. Bu
10 yıl önce de böyleydi. Bu maliyetleri aşağı çekebilmek için meyve ve
sebzeyi direkt üreticiden satın almayı sağlıyoruz. Kırmızı et ve
şarküteri ürünlerinde Antalya Organize Sanayi Bölgesi’nde kendi
tesislerimizde et işleme ve paketleme yapmaktayız” diye konuşuyor. Arzum
Yönetim Kurulu Başkanı Murat Kolbaşı ise verimliliği artırmak için
“Üreticilerimizle yıllık anlaşmalar yaparak hem fiyat düşüşü sağlıyor
hem kur, emtia fiyatlarındaki artışlardan kaynaklanabilecek maliyet
artışlarından etkilenmemeye çalışıyoruz” diyor.
PERSONEL GİDERİ SORUN
Özellikle
hizmet sektöründeki şirketlerde maliyetlerde aslan payını personel
giderleri alıyor, Axa Sigorta bu şirketlerden biri, Axa Sigorta Mali
İşler Başkanı ve İcra Kurulu Üyesi Ayşegül Denli, genel giderler içinde
2012’de en yüksek oranın yüzde 61’le personel giderleri olduğunu
söylüyor.